Proverbs 15
1 An answer soft it turns away rage and a word of hurt it raises anger.
Ang malumanay na sagot ay nag-aalis ng poot, pero ang malupit na salita ay nagsasanhi ng galit.
2 [the] tongue of Wise [people] it makes good knowledge and [the] mouth of fools it pours forth foolishness.
Ang dila ng mga matatalinong tao ay sinasang-ayunan ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso nang kamangmangan.
3 [are] in Every place [the] eyes of Yahweh watching evil [people] and good [people].
Ang mga mata ni Yahweh ay nasa lahat ng dako, patuloy na nagmamasid sa masama at mabuti.
4 Healing of tongue [is] a tree of life and perverseness with it [is] brokenness in spirit.
Ang dilang nagpapagaling ay puno ng buhay, pero ang mapanlinlang na dila ay sumisira ng kalooban.
5 A fool he spurns [the] discipline of father his and [one who] keeps correction he is prudent.
Hinahamak ng mangmang ang disiplina ng kaniyang ama, pero ang siyang natututo mula sa pagtatama ay marunong.
6 [the] house of A righteous [person] wealth great and with [the] income of a wicked [person] trouble.
Sa bahay ng mga gumagawa ng tama ay mayroong labis na kayamanan, pero ang kinikita ng mga masasamang tao ay nagbibigay ng gulo sa kanila.
7 [the] lips of Wise [people] they scatter knowledge and [the] heart of fools [is] not right.
Ang labi ng mga matatalinong tao ay nagbabahagi ng kaalaman, pero hindi ang puso ng mga mangmang.
8 [the] sacrifice of Wicked [people] [is] [the] abomination of Yahweh and [is the] prayer of upright [people] delight his.
Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga pag-aalay ng mga masasamang tao, pero kasiyahan sa kaniya ang panalangin ng mga matuwid na tao.
9 [is] [the] abomination of Yahweh [the] way of a wicked [person] and [one who] pursues righteousness he loves.
Kinasusuklaman ni Yahweh ang paraan ng mga masasamang tao, pero mahal niya ang siyang nanatili sa tama.
10 Discipline bad [is] for [one who] forsakes [the] path [one who] hates correction he will die.
Ang malupit na disiplina ay hinihintay ang sinumang tatalikod sa tamang daan at ang siyang galit sa pagtatama ay mamamatay.
11 Sheol and Abaddon [are] before Yahweh indeed? for [the] hearts of [the] children of humankind. (Sheol h7585)
Ang Sheol at pagkawasak ay nasa harap ni Yahweh; gaano pa kaya ang puso ng mga kaapu-apuhan ng sangkatauhan? (Sheol h7585)
12 Not he loves a mocker reproof to him to wise [people] not he goes.
Ang mangungutya ay galit sa pagtatama; hindi siya magiging marunong.
13 A heart joyful it makes good a face and by sorrow of heart a spirit [is] stricken.
Ang pusong nagagalak ay ginagawang maaya ang mukha, pero ang matinding lungkot ay sumisira ng diwa.
14 A heart discerning it seeks knowledge (and [the] mouth of *Q(K)*) fools it feeds on foolishness.
Ang puso ng umuunawa ay humahanap ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kahangalan.
15 All [the] days of [the] afflicted [are] displeasing and a [person] good of heart a feast continually.
Lahat ng araw ng mga taong inaapi ay napakahirap, pero ang nagagalak na puso ay may piging na walang katapusan.
16 [is] good A little with [the] fear of Yahweh more than treasure great and turmoil with it.
Mas mabuti ang kaunti na may takot kay Yahweh kaysa sa labis na kayamanan na may kaguluhan.
17 [is] good A portion of vegetables and love [is] there more than an ox fattened and hatred [is] with it.
Mas mabuti ang pagkain na may mga gulay na may mayroong pag-ibig kaysa sa isang pinatabang guya na hinain na may galit.
18 A person of rage he stirs up strife and a [person] long of anger he makes quiet a dispute.
Ang galit na tao ay pumupukaw ng mga pagtatalo, pero ang taong matagal magalit ay pinapayapa ang isang alitan.
19 [the] way of A sluggard [is] like a hedge of thorn[s] and [the] path of upright [people] [is] cast up.
Ang daanan ng taong tamad ay tulad ng isang lugar na may bakod na tinik, pero ang daanan ng matuwid ay gawa sa daanang tuloy-tuloy.
20 A son wise he makes glad a father and a fool a person [is] despising mother his.
Ang matalinong anak na lalaki ay nagdadala ng kasiyahan sa kaniyang ama, pero ang mangmang ay namumuhi sa kaniyang ina.
21 Foolishness [is] a joy to [one] lacking of heart and a person of understanding (he makes straight *L(abh)*) to walk.
Ang kahangalan ay kasiyahan ng hindi nag-iisip, pero ang siyang nakauunawa ay naglalakad sa tuwid na daanan.
22 They go wrong plans when there not [is] counsel and with multitude of counselors it is established.
Ang mga balak ay namamali kapag walang payo, pero kapag marami ang tagapayo sila ay nagtatagumpay.
23 Joy [belongs] to person in [the] answer of mouth his and [is] a word at appropriate time its how! good.
Ang tao ay nakakahanap ng kaligayahan kapag siya ay nagbibigay ng matalinong sagot; Napakabuti ng napapanahong salita!
24 [the] path of Life [is] upwards for [one who] acts prudently so as to turn aside from Sheol beneath. (Sheol h7585)
Ang landas ng buhay ay gabay pataas para sa marurunong na tao, upang siya nawa ay makalayo mula sa sheol na nasa ilalim. (Sheol h7585)
25 [the] house of Proud [people] he tears down - Yahweh and he will establish [the] territory of a widow.
Winawasak ni Yahweh ang pamana ng mapagmataas, pero pinapangalagaan niya ang ari-arian ng balo.
26 [are] [the] abomination of Yahweh [the] plans of an evil [person] and [are] clean words of kindness.
Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga kaisipan ng mga masasamang tao, pero ang mga salita ng kagandahang-loob ay busilak.
27 [is] troubling Own house his [one who] gains unjustly unjust gain and [one who] hates gifts he will live.
Nagdadala ng gulo ang magnanakaw sa kaniyang pamilya, pero mabubuhay ang siyang galit sa mga suhol.
28 [the] heart of A righteous [person] it considers to answer and [the] mouth of wicked [people] it pours forth evil things.
Ang pusong gumagawa ng tama ay nag-iisip bago sumagot, ngunit ang bibig ng masasama ay ibinubuhos ang lahat ng kasamaan nito.
29 [is] far Yahweh from wicked [people] and [the] prayer of righteous [people] he hears.
Si Yahweh ay malayo sa mga masasamang tao, pero naririnig niya ang panalangin ng mga gumagawa ng tama.
30 Light of eyes it makes glad a heart a report good it fattens [the] bone[s].
Ang ilaw ng mga mata ay nagdadala ng kasiyahan sa puso, at ang mabuting mga balita ay mabuti sa katawan.
31 An ear [which] hears correction of life in [the] midst of wise [people] it will remain.
Kung ikaw ay magbibigay ng pansin sa taong nagtatama sa kung papaano ka mamuhay, ikaw ay mananatiling kabilang sa mga matatalino.
32 [one who] ignores Discipline [is] rejecting self his and [one who] heeds correction [is] acquiring heart.
Ang siyang tumatanggi sa disiplina ay namumuhi sa kaniyang sarili, pero ang siyang nakikinig sa pagtatama ay nagtatamo ng kaunawaan.
33 [the] fear of Yahweh [is the] correction of wisdom and [is] before honor humility.
Ang takot kay Yahweh ay nagtuturo ng karunungan, at ang pagpapakumbaba ay nauuna bago ang karangalan.
