< Mark 12 >
1 And He began to them in parables (to speak: *N(k)O*) A vineyard a man planted and he placed around [it] a fence and dug a wine vat and built a tower and rented out it to farmers and traveled abroad
Kaj li komencis paroli al ili per paraboloj. Vinberĝardenon plantis unu viro, kaj ĉirkaŭmetis plektobarilon, kaj fosis vinpremejon, kaj konstruis turon, kaj luigis ĝin al kultivistoj, kaj forvojaĝis.
2 And he sent to the farmers at the due time a servant that from the farmers he may receive from (the fruits *N(k)O*) of the vineyard.
Kaj li sendis sklavon en la ĝusta tempo al la kultivistoj, por ricevi de la kultivistoj el la fruktoj de la vinberejo.
3 (*k*) (But *N(k)O*) having taken him they beat [him] and they sent [him] away empty-handed.
Kaj ili kaptis lin kaj skurĝis lin, kaj forsendis lin senhava.
4 And again he sent to them another servant; and him and him (stoning *K*) they struck on the head and (sent *K*) (dishonored. *N(k)O*)
Kaj poste li sendis al ili duan sklavon; kaj ili lin kapvundis kaj malhonoris.
5 And (again *k*) another He sent; and him and him they killed, also many others, (some *N(k)O*) indeed beating, (some *N(k)O*) however killing.
Kaj li sendis alian, kaj ili mortigis lin; kaj multajn aliajn; skurĝante unujn, kaj mortigante aliajn.
6 Yet (therefore *K*) one (did have *N(k)O*) son beloved (of him; *k*) he sent (and *k*) him last to them saying that They will have respect for the son of mine.
Li havis ankoraŭ unu amatan filon: li sendis lin ankaŭ la lastan al ili, dirante: Ili respektos mian filon.
7 Those however farmers to themselves they said that This is the heir; come let us kill him, and ours will be the inheritance.
Sed tiuj kultivistoj diris inter si: Ĉi tiu estas la heredonto; venu, ni mortigu lin, kaj la heredaĵo estos nia.
8 And having taken they killed him and cast forth him outside the vineyard.
Kaj ili kaptis kaj mortigis lin, kaj elĵetis lin ekster la vinberejon.
9 What therefore will do the master of the vineyard? he will come and he will destroy the farmers and will give the vineyard to others.
Kion do faros la sinjoro de la vinberejo? li venos kaj pereigos la kultivistojn, kaj donos la vinberejon al aliaj.
10 Not even Scripture this have you read: [The] stone which rejected those building, this has become the chief of [the] corner;
Ĉu vi ne legis tiun skribon: Ŝtono, kiun malŝatis la konstruantoj, Fariĝis ŝtono bazangula;
11 from [the] Lord was this, and it is marvelous in [the] eyes of us.’?
De la Eternulo ĉi tio fariĝis, Kaj ĝi estas miraklo en niaj okuloj?
12 And they were seeking Him to lay hold of and they feared the crowd; they knew for that against them the parable He had spoken. And having left Him they went away.
Kaj ili celis kapti lin, sed ili timis la homamason; ĉar ili eksciis, ke li parolis la parabolon kontraŭ ili; kaj forlasinte lin, ili foriris.
13 And they send to Him some of the Pharisees and of the Herodians that Him they may catch in discourse.
Kaj ili sendis al li iujn el la Fariseoj kaj el la Herodanoj, por impliki lin per interparolado.
14 (*k*) (And *N(k)O*) having come they say to Him; Teacher, we know that true You are and not there is care to You about no [one]; not for You look on [the] appearance of men but on the basis of [the] truth the way of God teach. Is it lawful to give tribute to Caesar or not?
Kaj veninte, ili diris al li: Majstro, ni scias, ke vi estas verama kaj ne zorgas pri iu ajn; ĉar vi ne favoras la personon de homoj, sed instruas laŭ vero la vojon de Dio. Ĉu konvenas doni tributon al Cezaro, aŭ ne?
15 shall we pay or not shall we pay? And knowing of them the hypocrisy He said to them; Why Me do you test? do bring Me a denarius that I may see [it].
Ĉu ni donu, aŭ ne donu? Sed li, sciante ilian hipokritecon, diris al ili: Kial vi provas min? alportu al mi denaron, ke mi ĝin vidu.
16 And they brought [it]. And He says to them; Of whom [is] likeness this and the inscription? And they said to Him; Caesar’s.
Kaj ili ĝin alportis. Kaj li diris al ili: Kies estas ĉi tiu bildo kaj la surskribaĵo? Kaj ili diris al li: De Cezaro.
17 (and answering *k*) (And *no*) Jesus said to them; the [things] of Caesar do give back to Caesar and the [things] of God to God. And (they were amazed *N(k)(o)*) at Him.
Kaj Jesuo respondis al ili: Redonu al Cezaro la propraĵon de Cezaro, kaj al Dio la propraĵon de Dio. Kaj ili miregis pro li.
18 And come Sadducees to Him who say a resurrection not being and (they were questioning *N(k)O*) Him saying;
Kaj venis al li Sadukeoj, kiuj diras, ke ne estas releviĝo; kaj ili demandis lin, dirante:
19 Teacher, Moses wrote for us that if of anyone a brother shall die and he may leave behind a wife and not may leave (child *N(K)O*) that shall take the brother of him the wife (of him *k*) and may raise up seed for the brother of him.
Majstro, Moseo skribis por ni: Se ies frato mortos kaj postlasos edzinon kaj ne lasos infanon, la frato de la mortinto prenu lian edzinon kaj naskigu idaron al sia frato.
20 Seven brothers there were; and the first took a wife and dying not he left seed.
Estis sep fratoj; kaj la unua prenis edzinon, kaj mortinte, ne lasis idaron;
21 And the second took her and died (and *k*) (not *N(k)O*) (he himself *k*) (having left *N(k)O*) seed and the third likewise;
kaj la dua prenis ŝin, kaj mortis, ne lasinte idaron; kaj la tria same;
22 And (took her *k*) the seven (and *k*) not left offspring. (Last *N(k)O*) of all also the woman died.
kaj la sep ne lasis idaron. Laste post ĉiuj la virino ankaŭ mortis.
23 In the (therefore *K*) resurrection when they may rise of which of them will she be wife? For the seven had her as wife.
En la releviĝo, por kiu el ili ŝi estos edzino? ĉar ĉiuj sep havis ŝin kiel edzinon.
24 (and *k*) (Was saying *N(k)O*) to them Jesus (said: *k*) Surely because of this do you err not knowing the Scriptures nor [knowing] the power of God?
Kaj Jesuo diris al ili: Ĉu vi ne eraras pro tio, ke vi ne scias la Skribojn, nek la potencon de Dio?
25 When for out from [the] dead they may rise, neither do they marry nor are given in marriage but are like angels (*ko*) in the heavens.
Ĉar kiam oni leviĝos el la mortintoj, oni nek edziĝas nek edziniĝas, sed estas kiel anĝeloj en la ĉielo.
26 Concerning now the dead that they rise, surely you have read in the book of Moses on (the *N(k)O*) bush (how *N(k)O*) spoke to him God saying; I myself [am] the God of Abraham and the God of Isaac and the God of Jacob’?
Sed pri la mortintoj, ke ili releviĝas, ĉu vi ne legis en la libro de Moseo ĉe la arbetaĵo, kiel Dio parolis al li, dirante: Mi estas la Dio de Abraham kaj la Dio de Isaak kaj la Dio de Jakob?
27 Not He is (the *k*) God of [the] dead but (God *k*) of [the] living; (you yourselves therefore *KO*) Greatly you err.
Li estas Dio ne de la mortintoj, sed de la vivantoj: vi multe eraras.
28 And having come up one of the scribes, having heard when they are reasoning together, (seeing *N(k)O*) that well He answered them he questioned Him; Which is commandment [the] first (of all *N(k)O*)
Kaj unu el la skribistoj alvenis kaj aŭskultis la diskutadon, kaj rimarkis, ke li lerte respondas al ili; kaj tiu demandis lin: Kiu ordono estas la unua el ĉiuj?
29 (now *k*) Answered Jesus (to him *ko*) The first (is *no*) (of all *K(o)*) (commandments: *K*) do listen O Israel: [The] Lord the God of us [the] Lord One is;
Kaj Jesuo respondis: La unua estas: Aŭskultu, ho Izrael! la Eternulo, nia Dio, la Eternulo estas unu;
30 and you will love [the] Lord the God of you with all the heart of you and with all the soul of you and with all the mind of you and with all the strength of you.’ (this first commandment. *KO*)
kaj amu la Eternulon, vian Dion, per via tuta koro kaj per via tuta animo kaj per via tuta menso kaj per via tuta forto.
31 (and *ko*) [The] second (like *KO*) this: You will love the neighbour of you as yourself.’ Greater than these another commandment not there is.
Kaj jen estas la dua: Amu vian proksimulon kiel vin mem. Pli granda ol ĉi tiuj ne estas alia ordono.
32 And said to Him the scribe; Right, Teacher, according to truth You have spoken that One He is (God *K*) and not there is another besides Him.
Kaj respondis al li la skribisto: Bone, Majstro, laŭ vero vi respondis, ke Li estas unu, kaj ne ekzistas alia krom Li;
33 and to love Him with all the heart and with all the understanding (and from all soul *KO*) and with all the strength and to love the neighbour as oneself (more excessive *N(K)O*) is than all the burnt offerings and (*k*) sacrifices.
kaj ami Lin per la tuta koro kaj per la tuta intelekto kaj per la tuta forto, kaj ami sian proksimulon kiel sin mem — tio multe pli valoras, ol ĉiuj bruloferoj kaj pekoferoj.
34 And Jesus having seen him that wisely he answered He said to him; Not far are you from the kingdom of God. And no [one] no longer no longer was daring Him to question.
Kaj Jesuo, vidante, ke li respondis prudente, diris al li: Vi ne estas malproksime de la regno de Dio. Kaj neniu plu kuraĝis fari al li demandon.
35 And answering Jesus was saying teaching in the temple; How say the scribes that the Christ [the] son of David is?
Kaj responde Jesuo diris, instruante en la templo: Kial diras la skribistoj, ke la Kristo estas Filo de David?
36 Himself (for *ko*) David said by the Spirit Holy: (Said *NK(o)*) (the *ko*) Lord to the Lord of me; (do sit *NK(o)*) at [the] right hand of Me until when I may place of the enemies of You (under *N(k)O*) of the feet of You.’
David mem diris per la Sankta Spirito: La Eternulo diris al mia Sinjoro: Sidu dekstre de Mi, Ĝis Mi faros viajn malamikojn benketo por viaj piedoj.
37 Himself (therefore *K*) David names Him Lord, then how of him is He son? And the great crowd was listening to Him gladly.
David mem nomas lin Sinjoro; kaj kiel do li estas lia filo? Kaj la granda homamaso aŭskultis lin plezure.
38 And (to them *k*) in the teaching of Him He was saying; do beware of the scribes who are desiring in robes to walk about and greetings in the marketplaces
Kaj en sia instruado li diris: Gardu vin kontraŭ la skribistoj, kiuj amas promenadi en roboj kaj salutojn sur la placoj,
39 and first seats in the synagogues and first places at the feasts,
kaj ĉefseĝojn en la sinagogoj, kaj ĉeflokojn ĉe festenoj;
40 those devouring the houses of the widows and as a pretext at great length praying, These will receive more excessive judgment.
kaj kiuj formanĝas la domojn de vidvinoj, kaj por preteksto ili longe preĝas; ili ricevos pli severan kondamnon.
41 And having sat down (Jesus *k*) (opposite *NK(o)*) the treasury He was watching how the crowd cast money into the treasury. and many rich were casting [in] much;
Kaj sidante kontraŭ la monkesto, li rimarkis, kiel la homoj enĵetas monerojn en la monkeston; kaj multaj riĉuloj enĵetis multon.
42 And having come one widow poor she cast [in] lepta two which is a kodrantes.
Kaj venis unu malriĉa vidvino, kaj enĵetis du leptojn, kiuj faras kodranton.
43 And having called to [Him] the disciples of Him (He says *N(k)O*) to them; Amen I say to you that widow this poor more than all (has cast [in] *N(k)O*) of those (casting *N(k)O*) into the treasury;
Kaj alvokinte al si siajn disĉiplojn, li diris al ili: Vere mi diras al vi, ke tiu malriĉa vidvino enĵetis pli ol ĉiuj ĵetantoj en la monkeston;
44 All for out of that which is abounding to them cast [in], she however out of the poverty of her all as much as she had cast [in], all the livelihood of her.
ĉar ili ĉiuj enĵetis el sia abundo, sed ŝi el sia senhaveco ĵetis ĉion, kion ŝi havis, sian tutan vivrimedon.