John 6
1 After these things went away Jesus over the Sea of Galilee — of Tiberias.
Human niining mga butanga, miadto si Jesus sa pikas bahin sa Dagat sa Galilea, gitawag usab nga Dagat sa Tiberias.
2 (and *k*) Was following (now *no*) after Him a crowd great, because (they were experiencing *N(k)O*) (of him *k*) the signs which He was doing upon those being sick.
Ang dako nga panon nagsunod kaniya tungod kay nakita nila ang mga timaan nga iyang gihimo ngadto sa mga nagsakit.
3 Went up now on the mountain (*k*) Jesus and there He was sitting with the disciples of Him.
Mitungas si Jesus sa bukid ug nilingkod siya didto kauban ang iyang mga disipulo.
4 Was now near the Passover the feast of the Jews.
(Karon ang Pagsaylo, ang kapistahan sa mga Judio, haduol na.)
5 Having lifted up then the eyes Jesus and having seen that a great crowd is coming to Him He says to (*k*) Philip; From where (we may buy *N(k)O*) bread that may eat these?
Sa dihang mihangad si Jesus ug nakita ang dakong panon nga nagpadulong kaniya, miingon siya kang Felipe, “Asa man kita mopalit ug tinapay aron makakaon sila?”
6 This now He was saying testing him; He himself for knew what He was about to do.
(Apan gisulti kini ni Jesus aron sulayan si Felipe, kay siya mismo nakahibalo kung unsa ang iyang buhaton.)
7 Answered Him (*n*) Philip; Two hundred denarii worth of loaves not are sufficient for them that each (of them *k*) little [piece] one may receive.
Mitubag si Felipe kaniya, “Ang 200 nga denario nga kantidad sa tinapay dili paigo alang sa matag-usa bisan gamay.”
8 Says to Him one of the disciples of Him, Andrew the brother of Simon Peter;
Ang usa sa mga disipulo, si Andres, ang igsoon ni Simon Pedro, miingon kang Jesus,
9 Is a little boy (one *k*) here (who *N(k)O*) has five loaves barley and two small fish; but these what are for so many?
“Adunay batang lalaki dinhi nga anaay lima ka tinapay nga sebada ug duha ka isda, apan unsa lamang kini taliwala sa kadaghanan?”
10 Said (now *k*) Jesus; do make the men to recline. There was now grass much in the place. Reclined therefore the men the number (about *N(k)O*) five thousand.
Miingon si Jesus, “Palingkora ang mga tawo.” (Karon adunay daghan nga sagbot didtong dapita.) Busa nanglingkod ang katawhan, mga 5, 000 ang gidaghanon.
11 Took (then *N(k)O*) the loaves Jesus and having given thanks He distributed (to the disciples now the disciples *K*) to those reclining, likewise also of the fish as much as they were wishing.
Unya gikuha ni Jesus ang mga tinapay ug ang mga isda ug human nagpasalamat, iya kining gihatag ngadto sa nanglingkod, kutob sa ilang gusto.
12 When now they were filled He says to the disciples of Him; do gather together the having been over and above fragments so that nothing anything may be lost.
Sa dihang nabusog na ang mga tawo, miingon siya sa iyang mga disipulo, “Tapoka ang mga tinipik nga nahibilin, aron nga walay masayang.”
13 They gathered together therefore and filled twelve hand-baskets of fragments from the five loaves barley which (exceeded *N(k)O*) to those having eaten.
Busa gitapok nila kini ug napuno ang napulo ug duha ka bukag uban sa mga tinipik gikan sa lima ka tinapay nga sebada; ang mga tinipik nga salin gikan adtong nangaon.
14 The therefore people having seen (what *NK(o)*) He had done (sign *NK(O)*) (Jesus *k*) were saying that This is truly the prophet who is coming into the world.
Unya, sa dihang ang mga tawo nakakita niini nga timaan nga iyang gibuhat, miingon sila, “Mao gayod kini ang propeta nga moabot sa kalibotan.”
15 Jesus therefore having known that they are about to come and to seize Him that they may make (Him *k*) king withdrew again to the mountain Himself alone.
Sa dihang naamgohan ni Jesus nga moduol na sila ug mogunit kaniya pinaagi sa pinugos nga paagi aron himoon siyang hari, mihawa na usab siya ug mitungas sa bukid nga nag-inusara.
16 When now evening it became, went down the disciples of Him to the sea,
Sa dihang gabii na, ang iyang mga disipulo nilugsong ngadto sa dagat.
17 and having climbed into (*k*) a boat they were going over the sea to Capernaum. And dark already it had become, and (not yet *N(k)O*) had come to them Jesus,
Nisakay sila sa bangka, ug miadto sa dagat sa Capernaum. Niining higayona ngitngit na, ug si Jesus wala pa miadto kanila.
18 And the sea by a wind strong blowing was agitated.
Ug ang kusog nga hangin mihaguros, ug mikusog na ang balod sa dagat.
19 Having rowed therefore about stadia twenty five or thirty, they see Jesus walking on the sea and near the boat coming, and they were frightened.
Sa dihang nakabugsay na sila ug mga 25 o 30 ka stadia, nakita nila si Jesus nga naglakaw sa dagat ug nagapaduol sa bangka, ug nangahadlok sila.
20 And He says to them; I myself am [He], not do fear.
Apan miingon siya kanila, “Ako kini! Ayaw kahadlok.”
21 They were willing then to receive Him into the boat, and immediately was the boat at the land to which they were going.
Unya andam sila sa pagdawat kaniya ngadto sa bangka, ug dihadiha ang bangka nakaabot na sa yuta nga diin mao ang ilang adtoan.
22 On the next day the crowd which already standing on the other side of the sea (having seen *N(k)O*) that boat other no was there only except one (that into which climbed the disciples of him *K*) and for not went with the disciples of Him Jesus into the (boat *N(k)O*) but alone the disciples of Him went away;
Pagkasunod adlaw, ang panon nga nagtindog sa pikas bahin sa dagat nakakita nga walay laing bangka didto gawas sa usa, ug si Jesus wala misakay niini uban sa iyang mga disipulo apan ang iyang mga disipulo milakaw nga sila lamang.
23 (another *NK(O)*) (now *k*) came (boats *NK(o)*) from Tiberias near the place where they ate the bread when was giving thanks to the Lord.
Bisan paman niini, adunay pipila ka mga bangka nga miabot gikan sa Tiberias duol sa dapit diin sila nangaon sa tinapay human makahatag ug pasalamat ang Ginoo.
24 When therefore saw the crowd that Jesus not is there nor [are] the disciples of Him, they climbed (also *k*) themselves into the (boats *N(k)O*) and came to Capernaum seeking Jesus,
Sa dihang nahibaloan sa panon nga wala si Jesus ni ang iyang mga disipulo didto, sila mismo nanakay sa mga bangka ug miadto sa Capernaum sa pagpangita kang Jesus.
25 And having found Him on the other side of the sea they said to Him; Rabbi, when here have You come?
Human nila siya nakaplagan sa pikas bahin sa dagat, miingon sila kaniya, “Rabbi, kanus-a lang ka nakaabot dinhi?”
26 Answered them Jesus and said; Amen Amen I say to you; you seek Me not because you saw signs, but because you ate of the loaves and were satisfied.
Si Jesus mitubag kanila, nga nag-ingon, “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, nangita kamo kanako, dili tungod kay nakakita kamo ug mga timaan, apan tungod kay nakakaon kamo ug pipila sa mga tinapay ug nangabusog.
27 do work not [for] the food that is perishing but [for] the food which is enduring unto life eternal which the Son of Man to you will give; Him for the Father has sealed God. (aiōnios g166)
Ayaw pagbuhat alang sa pagkaon nga mahanaw, apan pagbuhat alang sa pagkaon nga molahutay ngadto sa kinabuhing walay kataposan diin ihatag kaninyo sa Anak sa Tawo, kay ang Dios nga Amahan nagbutang sa iyang selyo ngadto kaniya.” (aiōnios g166)
28 They said therefore to Him; What (shall we do *N(k)O*) that we may be doing the works of God?
Unya miingon sila kaniya, “Unsa man ang kinahanglan namong buhaton, aron nga among mahimo ang mga buhat sa Dios?”
29 Answered Jesus and said to them; This is the work of God that (you may believe *N(k)O*) in Him whom has sent He.
Mitubag si Jesus ug miingon kanila, “Mao kini ang buhat sa Dios: aron nga kamo motuo sa usa nga iyang gipadala.”
30 They said therefore to Him; What then do You yourself [as a] sign that we may see and may believe You? What work do You perform?
Busa miingon sila kaniya, “Unya unsa man nga timaan ang imong buhaton, aron nga kami makakita ug motuo kanimo? Unsa man ang imong buhaton?
31 The fathers of us the manna ate in the wilderness even as it is written: Bread from heaven He gave them to eat.’
Ang among mga amahan mikaon ug manna didto sa kamingawan, sama sa nahisulat, 'Gihatagan niya sila ug tinapay gikan sa langit aron kan-on.'”
32 Said therefore to them Jesus; Amen Amen I say to you; not Moses (has given *NK(o)*) you the bread from heaven, but the Father of Mine gives you the bread from heaven true.
Unya mitubag si Jesus kanila, “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, dili si Moises ang naghatag kaninyo ug tinapay gikan sa langit, apan ang akong Amahan mao ang naghatag kaninyo sa tinuod nga tinapay gikan sa langit.
33 The for bread of God is the [One] coming down out of heaven and life giving to the world.
Kay ang tinapay sa Dios mao ang mikanaog gikan sa langit ug naghatag ug kinabuhi ngadto sa kalibotan.”
34 They said therefore to Him; Sir, always do give to us bread this.
Busa miingon sila kaniya, “Sir, hatagi kami kanunay niining maong tinapay.”
35 Said (now *K(O)*) to them Jesus; I myself am the bread of life; the [one] coming to Me myself certainly not may hunger, and the [one] believing in Me myself certainly not (will thirst *N(k)O*) at any time.
Miingon si Jesus kanila, “Ako ang tinapay sa kinabuhi; siya nga moduol kanako dili na gayod gutomon, ug siya nga motuo kanako dili na gayod uhawon.
36 But I said to you that also you have seen Me and yet not believe.
Apan sa pagkatinuod gisultihan ko kamo nga nakakita na kamo kanako, ug wala kamo mituo.
37 All that gives Me the Father to Me myself will come, and the [one] coming to Me myself certainly not shall I cast out,
Ang tanan nga ihatag sa Amahan kanako moduol kanako, ug siya nga moduol kanako dili gayod nako isalikway.
38 For I have come down (from *N(k)O*) heaven not that I may do the will of Me but the will of the [One who] having sent Me.
Kay mikanaog ako gikan sa langit, dili sa pagbuhat sa akong kaugalingon nga kabubut-on, apan sa iyang kabubut-on nga nagpadala kanako.
39 This now is the will of the [One who] having sent Me ([the] Father, *K*) that all that He has given Me none I may lose of it, but may raise up it in the last day.
Ug mao kini ang iyang kabubut-on nga nagpadala kanako, nga wala akoy usa nga mawala sa tanan niadtong iyang gihatag kanako, apan banhawon sila sa ulahi nga adlaw.
40 This (for *N(k)O*) is the will of the (Father *N(K)O*) (Mine, *N(k)O*) that everyone who is beholding the Son and believing in Him he may have life eternal, and will raise up him I myself (in *n*) the last day. (aiōnios g166)
Kay mao kini ang kabubut-on sa akong Amahan, nga ang matag-usa nga makakita sa Anak ug motuo kaniya makabaton ug kinabuhing walay kataposan ug ako siyang banhawon sa ulahi nga adlaw. (aiōnios g166)
41 Were grumbling therefore the Jews about Him because He said; I myself am the bread having come down from heaven;
Unya nagbagulbol ang mga Judio mahitungod kaniya tungod kay miingon siya, “Ako ang tinapay nga mikanaog gikan sa langit.”
42 And they were saying; (Surely *N(k)O*) this is Jesus the son of Joseph, of whom we ourselves know the father and the mother? How (then *N(K)O*) says He (this *k*) that From heaven I have come down?
Miingon sila, “Dili ba kini nga Jesus ang anak ni Jose, nga ang amahan ug inahan nga nailhan nato? Unya giunsa niya pag-ingon karon nga, 'Mikanaog ako gikan sa langit'?”
43 Answered (therefore *K*) (*k*) Jesus and said to them; Not do grumble with one another.
Mitubag si Jesus ug miingon kanila, “Hunonga ang pagbagulbol sa inyong mga kaugalingon.
44 No [one] is able to come to Me, only unless the Father the [one] having sent Me shall draw him, and I myself and I myself will raise up him in the last day.
Walay bisan usa nga makaduol kanako gawas kung ipaduol siya sa Amahan nga nagpadala kanako, ug ako siyang banhawon sa ulahi nga adlaw.
45 It is written in the prophets: And they will be all taught (*k*) of God.’ Everyone (therefore *K*) who (having heard *NK(o)*) from the Father and having learned he comes to Me myself;
Nahisulat kini diha sa mga propeta, “Ang tanan tudloan sa Dios.” Ang tanan nga nakadungog ug nakakat-on gikan sa Amahan moduol kanako.
46 Not for the Father has seen anyone only except the [One] being from God, He has seen the Father.
Dili nga aduna nay nakakita sa Amahan, gawas kaniya nga gikan sa Dios—siya nakakita sa Amahan.
47 Amen Amen I say to you; the [one] believing (into me myself *KO*) has life eternal. (aiōnios g166)
Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, siya nga motuo adunay kinabuhing walay kataposan. (aiōnios g166)
48 I myself am the bread of life.
Ako ang tinapay sa kinabuhi.
49 The fathers of You ate in the wilderness the manna and died;
Ang inyong mga amahan nikaon sa manna didto sa kamingawan, ug sila namatay.
50 This is the bread from heaven coming down, that anyone of it may eat and not may die.
Kini mao ang tinapay nga mikanaog gikan sa langit, aron nga ang usa ka tawo makakaon sa pipila niini ug dili mamatay.
51 I myself am the bread which is living from heaven having come down; if anyone shall have eaten of this bread, (he will live *N(k)O*) to the age. and the bread also that I myself will give the flesh of Me is (which I myself I will give *K*) for the of the world life. (aiōn g165)
Ako ang buhing tinapay nga mikanaog gikan sa langit. Kung si bisan kinsa nga mokaon sa pipila niini nga tinapay, mabuhi siya sa kahangtoran. Ang tinapay nga akong ihatag mao ang akong unod alang sa kinabuhi sa kalibotan.” (aiōn g165)
52 Were arguing therefore with one another the Jews saying; How is able this [man] us to give the flesh of Him to eat?
Ang mga Judio nangasuko ug nagsugod na ug lalis, nga nag-ingon, “Unsaon daw paghatag niining tawhana sa iyang unod nganhi kanato aron kan-on?”
53 Said therefore to them Jesus; Amen Amen I say to you; only unless you shall have eaten the flesh of the Son of Man and shall have drunk of Him the blood, not you have life in yourselves.
Unya miingon si Jesus kanila, “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, gawas kung mokaon kamo sa unod sa Anak sa Tawo ug moinom sa iyang dugo, makabaton kamo ug kinabuhi sa inyong mga kaugalingon.
54 The [one] eating of My flesh and drinking of My blood has life eternal, and I myself and I myself will raise up him in the last day. (aiōnios g166)
Si bisan kinsa nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo makabaton ug kinabuhing walay kataposan, ug banhawon nako siya sa ulahi nga adlaw. (aiōnios g166)
55 The for flesh of Me (true *N(k)O*) is food, and the blood of Me (true *N(k)O*) is drink.
Kay ang akong unod mao ang tinuod nga pagkaon, ug ang akong dugo mao ang tinuod nga ilimnon.
56 The [one] eating of My flesh and drinking of My blood in Me myself abides and I myself and I myself in him.
Siya nga mokaon sa akong unod ug moinom sa akong dugo magpabilin kanako, ug ako diha kaniya.
57 Even as sent Me the living Father and I myself and I myself live because of the Father, also the [one] feeding on Me he also he also (will live *N(k)O*) because of Me myself.
Sama nga ang buhi nga Amahan nagpadala kanako, ug ingon nga ako nabuhi tungod sa Amahan, busa siya nga mokaon kanako, siya usab mabuhi tungod kanako.
58 This is the bread from (*k*) heaven having come down, not even as ate the fathers (of you *K*) (*k*) (manna *K*) and died; The [one] eating this bread (will live *N(k)O*) to the age. (aiōn g165)
Mao kini ang tinapay nga mikanaog gikan sa langit, dili sama sa gikaon sa mga amahan ug namatay. Siya nga mokaon niini nga tinapay mabuhi sa kahangtoran.” (aiōn g165)
59 These things He said in [the] synagogue teaching in Capernaum.
Apan si Jesus miingon niining mga butanga didto sa sinagoga samtang nagtudlo siya didto sa Capernaum.
60 Many therefore having heard of the disciples of Him said; Difficult is word this; who is able it to hear?
Unya daghan sa iyang mga disipulo nga nakadungog niini miingon, “Kini usa ka lisod nga pagtulon-an; kinsa man ang makadawat niini?”
61 knowing however Jesus in Himself that are grumbling about this the disciples of Him He said to them; This you does offend?
Si Jesus, tungod kay nakahibalo siya sa iyang kaugalingon nga ang iyang mga disipulo nagbagulbol niini, miingon kanila, “Nalain ba kamo niini?
62 What if then you shall see the Son of Man ascending where He was before?
Unya unsa kaha kung makita ninyo ang Anak sa Tawo nga mokayab padulong kung asa siya kaniadto?
63 The Spirit is the [one] giving life, the flesh not profits no [thing]; The declarations that I myself (have spoken *N(k)O*) to you spirit are and life they are.
Ang Espiritu mao ang naghatag ug kinabuhi; ang unod dili makapulos. Ang mga pulong nga akong gisulti kaninyo espiritu, ug sila kinabuhi.
64 But they are of you some who not believe. Knew for from [the] beginning Jesus who are those not believing and who it is who will betray Him.
Apan adunay pipila kaninyo nga wala mituo.” Kay nakahibalo si Jesus gikan pa sa sinugdan kung kinsa ang dili motuo ug kinsa ang magbudhi kaniya.
65 And He was saying; Because of this have I said to you that no [one] is able to come to Me only unless it shall granted to him from the Father (of mine. *k*)
Miingon siya, “Kini tungod niini nga ako nagsulti kaninyo nga walay makaduol kanako gawas kung gitugot kini kaniya pinaagi sa Amahan.”
66 From that [time] many (out of *no*) the disciples of Him went away to the back and no longer no longer with Him were walking.
Tungod niini, daghan sa iyang mga disipulo ang namiya ug wala na mikuyog uban niya.
67 Said therefore Jesus to the Twelve; Surely not also you yourselves are wishing to go away?
Unya miingon si Jesus sa napulo ug duha, “Dili ninyo buot nga mopahawa usab, buot ba ninyo?”
68 Answered (therefore *K*) Him Simon Peter; Lord, to whom will we go? declarations of life eternal You have, (aiōnios g166)
Si Simon Pedro mitubag kaniya, “Ginoo, kang kinsa man kami moadto? Anaa kanimo ang mga pulong sa kinabuhing walay kataposan, (aiōnios g166)
69 and we ourselves have believed and have known that You yourself are (Christ *K*) the (Holy One *N(K)O*) of God (who is living. *K*)
ug nagtuo kami ug nahibalo nga ikaw ang Usa ka Balaan sa Dios.”
70 Answered them Jesus; Not I myself you the Twelve did choose, and of you one a devil is?
Miingon si Jesus kanila, “Dili ba gipili ko kamo, ang napulo ug duha, ug ang usa kaninyo yawa?”
71 He was speaking now of Judas [son] of Simon (Iscariot; *N(k)O*) he for was about to betray Him one (being *ko*) of the Twelve.
Karon nagsulti siya mahitungod kang Judas nga anak ni Simon Iscariote, kay siya man gayod, ang usa sa napulo ug duha, nga magbudhi kang Jesus.
