< Acts 19 >
1 It came to pass now while Apollos being in Corinth, Paul having passed through the upper parts (to come down *N(k)O*) to Ephesus and (finding *N(k)O*) certain disciples
Kaj dum Apolos estis en Korinto, Paŭlo, trapasinte la supran regionon, venis al Efeso, kaj trovinte iujn disĉiplojn,
2 he said (also *no*) to them; If [the] Spirit Holy did you receive having believed? And (they said *k*) to him; But not even that [a] Spirit Holy there is did we hear.
li diris al ili: Ĉu vi ricevis la Sanktan Spiriton, kiam vi ekkredis? Kaj ili diris al li: Ni ankoraŭ eĉ ne aŭdis, ĉu estas Sankta Spirito.
3 He said then (to them: *k*) Into what then were you baptized? And they said; Into John's baptism.
Kaj li diris al ili: En kion do vi baptiĝis? Kaj ili diris: En la bapton de Johano.
4 Said then Paul; John (indeed *k*) baptized a baptism of repentance to the people telling about the [One] coming after him that they may believe, That is in (Christ *K*) Jesus.
Kaj Paŭlo diris: Johano baptis per la bapto de pento, dirante al la popolo, ke ili kredu al tiu, kiu venos post li, tio estas al Jesuo.
5 Having heard then they were baptized in the name of the Lord Jesus;
Kaj tion aŭdinte, ili baptiĝis en la nomon de la Sinjoro Jesuo.
6 And when was laying on them Paul the hands came the Spirit Holy upon them, they were speaking then in tongues and were prophesying.
Kaj kiam Paŭlo metis siajn manojn sur ilin, la Sankta Spirito venis sur ilin; kaj ili ekparolis per lingvoj kaj ekprofetis.
7 There were then the in all men about (twelve. *N(k)O*)
Kaj ili ĉiuj estis ĉirkaŭ dek du viroj.
8 Having entered then into the synagogue he was speaking boldly for months three reasoning and persuading concerning the kingdom of God.
Kaj li eniris en la sinagogon, kaj parolis sentime en la daŭro de tri monatoj, diskutante kaj rezonante rilate la regnon de Dio.
9 When however some were hardened and they were disbelieving speaking evil of the Way before the multitude, having departed from them he took separately the disciples every day reasoning in the lecture hall of Tyrannus (a certain. *k*)
Sed kiam kelkaj obstiniĝis kaj malobeis, kalumniante la Vojon antaŭ la homamaso, li foriris de ili, kaj forigis la disĉiplojn, kaj diskutis ĉiutage en la lernejo de Tiranos.
10 This then continued for years two, so that all those inhabiting Asia hearing the word of the Lord (Jesus *K*) Jews both and Greeks.
Kaj tio daŭris dum du jaroj; tiel ke ĉiuj loĝantoj en Azio, Judoj kaj Grekoj, aŭdis la vorton de la Sinjoro.
11 Miracles then not being ordinary God was doing through the hands of Paul,
Kaj Dio faris per la manoj de Paŭlo eksterordinarajn miraklojn;
12 so that even to the ailing (carrying *NK(O)*) from the skin of him handkerchiefs or aprons and departing from them the diseases the also spirits evil (coming out *N(k)O*) (from *k*) (of them. *K*)
tiel ke al la malsanuloj oni alportis de lia korpo viŝtukojn aŭ vestotukojn, kaj la malsanoj forlasis ilin, kaj la malbonaj spiritoj eliris.
13 Attempted now some of (also *N(k)O*) of the itinerant Jewish exorcists to invoke over those having spirits evil the name of the Lord Jesus saying; (I adjure *N(K)O*) you [by] Jesus whom (*k*) Paul proclaims.
Sed ankaŭ kelkaj el la vagemaj Judoj, ekzorcistoj, entreprenis nomi super tiuj, kiuj havis la malbonajn spiritojn, la nomon de la Sinjoro Jesuo, dirante: Mi ekzorcas vin per Jesuo, kiun Paŭlo predikas.
14 They were now (of a certain *N(k)O*) of Sceva a Jewish a high priest seven (*k*) sons this were doing.
Kaj sep filoj de unu Judo, Skeva, ĉefpastro, tion faris.
15 Answering however the spirit evil said (to them: *no*) (indeed *no*) Jesus I know and Paul I am acquainted with; you yourselves however who are you?
Kaj la malbona spirito responde diris al ili: Jesuon mi konas, kaj Paŭlon mi konas; sed kiuj estas vi?
16 And (having leapt *N(k)O*) the man upon them in whom was the spirit evil, (and *k*) (having overpowered *NK(o)*) (them all *N(K)O*) he prevailed against them so that naked and wounded fleeing out of the house that.
Kaj la viro, en kiu estis la malbona spirito, sin ĵetis sur ilin, kaj venkis kaj superfortis ilin, tiel ke ili forkuris el tiu domo nudaj kaj vunditaj.
17 This now became known to all Jews both also to Greeks who inhabiting Ephesus and (fell *NK(o)*) fear upon all them and was being magnified the name of the Lord Jesus,
Kaj tio sciiĝis al ĉiuj, kiuj loĝis en Efeso, Judoj kaj Grekoj; kaj timo falis sur ilin ĉiujn, kaj la nomo de la Sinjoro Jesuo grandiĝis.
18 Many then of those having believed were coming confessing and declaring the deeds of them.
Multaj ankaŭ el la kredantoj venis, kaj konfesis, montrante siajn agojn.
19 Many now of those the magic arts having practiced having brought together the books were burning [them] before all; And they counted up the prices of them and found [it] of silverlings myriads five.
Kaj ne malmultaj el tiuj, kiuj praktikis magiajn artojn, alportis amase siajn librojn, kaj bruligis ilin antaŭ la okuloj de ĉiuj; kaj oni kalkulis ilian valoron, kaj trovis ĝin kvindek miloj da moneroj arĝentaj.
20 thus with might of the Lord the word was continuing to increase and was prevailing.
Tiel forte kreskis la vorto de la Sinjoro kaj sukcesis.
21 After now were fulfilled these things, purposed Paul in the Spirit having passed through Macedonia and Achaia to go to Jerusalem having said that After being me there, it behooves me also Rome to see.
Kaj kiam tio finiĝis, Paŭlo intencis en la spirito, trapasinte Makedonujon kaj la Aĥajan landon, vojaĝi al Jerusalem, kaj li diris: Post kiam mi iros tien, mi devos ankaŭ vidi Romon.
22 Having sent then into Macedonia two of those ministering to him, Timothy and Erastus, he himself remained for a time in Asia.
Kaj sendinte en Makedonujon du el siaj helpservantoj, Timoteon kaj Eraston, li mem restis iom da tempo en Azio.
23 Arose now at the time same a disturbance not small concerning the Way.
Kaj ĉirkaŭ tiu tempo leviĝis ne malgranda ekscitiĝo pri la Vojo.
24 Demetrius for a certain [man] named, a silversmith making shrines silver of Artemis, was bringing to the craftsmen no little business
Ĉar unu viro, nomata Demetrio, arĝentaĵisto, kiu faradis arĝentajn templetojn de Artemis, liveris al la metiistoj multe da okupo;
25 whom having brought together also the in such things Workmen he said; Men, you know that from this business the wealth (of us *N(k)O*) is,
kaj li kunvenigis ilin, kune kun la samokupaj laboristoj, kaj diris: Ho viroj, vi scias, ke per ĉi tiu metio ni havas bonajn enspezojn.
26 And you see and hear that not only in Ephesus but almost in all of Asia Paul this having persuaded [them] he has turned away a great many people saying that not they are gods through hands being made.
Kaj vi vidas kaj aŭdas, ke ne sole en Efeso, sed ankaŭ tra preskaŭ la tuta Azio, ĉi tiu Paŭlo jam influis kaj forturnis multe da homoj, dirante, ke tio, kio estas manfarita, estas ne-dioj;
27 Not only but this is endangered to us the business into disrepute to come but also the of the great goddess Artemis temple as no [thing] to be reckoned, to be (and *N(k)O*) also deposing (the majesty *N(k)O*) of her whom all Asia and the world worship.
kaj estas danĝero, ne sole ke ĉi tiu nia metio estos malestimata, sed ankaŭ ke la templo de la granda diino Artemis estos malŝatata; kaj eble estos senigita je sia majesto tiu, kiun la tuta Azio kaj la tuta mondo adoras.
28 Having heard then and having become full of rage they were crying out saying; Great [is] Artemis of [the] Ephesians.
Aŭdinte tion, ili pleniĝis de kolero, kaj ekkriis, dirante: Granda estas Artemis de la Efesanoj.
29 And was filled the city (all *K*) with confusion; they rushed and with one accord to the theatre having dragged off Gaius and Aristarchus Macedonians, fellow travelers (*k*) of Paul.
Kaj la urbo pleniĝis de tumulto; kaj oni kure kolektiĝis unuanime en la teatron, ekkaptinte Gajon kaj Aristarĥon, Makedonojn, kunvojaĝantojn de Paŭlo.
30 (*k*) Paul however intending to go in to the people not were allowing him the disciples;
Kaj kiam Paŭlo volis eniri antaŭ la popolon, la disĉiploj tion ne permesis al li.
31 Some then also of the Asiarchs being to him friends, having sent to him they were urging [him] not to venture himself into the theatre.
Kaj ankaŭ kelkaj el la ĉefoj de Azio, kiuj estis liaj amikoj, sendis al li, kaj petegis lin ne riski sin en la teatron.
32 Others indeed therefore some thing were crying out; was for the assembly confused, and most not did know for what cause they had assembled.
Kriadis ili do diverse ion kaj alion, ĉar la kunveno estis konfuzita; kaj la plimulto ne sciis, kial ili kunvenis.
33 Out of now the crowd (brought forward *N(k)O*) Alexander when were thrusting forward him the Jews; And Alexander having motioned with the hand was wanting to present a defense to the people.
Kaj el la homamaso ili elpaŝigis Aleksandron, kiun la Judoj puŝis antaŭen. Kaj Aleksandro gestis per la mano, kaj ekprovis pledi antaŭ la popolo.
34 (Having recognized *N(k)O*) however that a Jew he is, a cry there was one from all (about *NK(o)*) ongoing hours two crying out; Great [is] Artemis of [the] Ephesians.
Sed sciiĝinte, ke li estas Judo, ĉiuj unuvoĉe en la daŭro de ĉirkaŭ du horoj kriadis: Granda estas Artemis de la Efesanoj!
35 having calmed then the town clerk the crowd he says; Men Ephesians, who for is there (of men *N(k)O*) who not knows the of [the] Ephesians city temple-keeper as being of the great (goddess *k*) Artemis and of that fallen from the sky?
Kaj kiam la urboskribisto kvietigis la amason, li diris: Ho Efesanoj, ĉu do ekzistas homo nescianta, ke la urbo de la Efesanoj estas templogardanto de Artemis la granda kaj de la elĉiela falintaĵo?
36 Undeniable therefore are being these things necessary it is for you quietened to be and nothing rash to do.
Ĉar tio do ne estas kontraŭdirebla, vi devas esti trankvilaj, kaj fari nenion senpripense.
37 You brought for men these neither temple plunderers nor blaspheming the (goddess *N(k)O*) (of us. *N(K)O*)
Ĉar vi alkondukis ĉi tiujn virojn, kiuj estas nek templorabistoj nek blasfemantoj de nia diino.
38 If indeed therefore Demetrius and the with him craftsmen have against anyone a matter courts are conducted and proconsuls there are; they should accuse to one another.
Se do Demetrio kaj la kun li metiistoj havas plendaferon kontraŭ iu, la juĝejoj estas je ilia dispono, kaj ekzistas prokonsuloj; ili procesu unu kontraŭ alia.
39 If however anything (beyond this *N(K)O*) you inquire, in the lawful assembly it will be solved.
Sed se vi faras esploron pri io alia, tio decidiĝos en la laŭleĝa kunveno.
40 And for we are in danger of being accused of insurrection in regard to this day not one cause there is existing concerning which not we will be able (to render *NK(o)*) a reason (for *no*) commotion this.
Ĉar estas danĝero, ke oni akuzos nin pri tumulto rilate la hodiaŭan aferon, pro manko de motivo; kaj rilate ĝin, ni ne povos pravigi ĉi tiun homamasiĝon.
41 And these things having said he dismissed the assembly.
Kaj tion dirinte, li dissendis la kunvenintojn.