2 Kings 17
1 In year two [plus] ten of Ahaz [the] king of Judah he became king Hoshea [the] son of Elah in Samaria over Israel nine years.
Yəhuda padşahı Axazın padşahlığının on ikinci ilində Ela oğlu Huşə Samariyada İsrail üzərində padşah oldu və doqquz il padşahlıq etdi.
2 And he did the evil in [the] eyes of Yahweh only not like [the] kings of Israel who they were before him.
O, Rəbbin gözündə pis olan işlər etdi, ancaq özündən əvvəlki İsrail padşahları kimi deyildi.
3 On him he came up Shalmaneser [the] king of Assyria and he became of him Hoshea subject and he returned to him tribute.
Aşşur padşahı Şalmaneser Huşənin üstünə hücum etmişdi və Huşə ona tabe olub xərac vermişdi.
4 And he found [the] king of Assyria in Hoshea treason that he had sent messengers to So [the] king of Egypt and not he had brought up tribute to [the] king of Assyria as a year in a year and he arrested him [the] king of Assyria and he confined him [the] house of imprisonment.
Amma Aşşur padşahı Huşənin xəyanət etdiyini gördü, çünki o həm Misir padşahı Sonun yanına qasidlər göndərmişdi, həm də hər il olduğu kimi Aşşur padşahına xərac verməmişdi. Buna görə də Aşşur padşahı onu tutub zindana saldı.
5 And he came up [the] king of Assyria in all the land and he came up Samaria and he laid siege on it three years.
Aşşur padşahı bütün ölkəyə hücum etdi. O, Samariyaya yaxınlaşdı və oranı üç il mühasirədə saxladı.
6 In [the] year ninth of Hoshea he captured [the] king of Assyria Samaria and he took into exile Israel Assyria towards and he caused to dwell them in Halah and on [the] Habor [the] river of Gozan and [the] cities of Media.
Huşənin padşahlığının doqquzuncu ilində Aşşur padşahı Samariyanı aldı və İsrailliləri Aşşur torpağına sürgün etdi. Onları Xalahda, Qozan çayı sahilindəki Xavorda və Midiya şəhərlərində yerləşdirdi.
7 And it was that they had sinned [the] people of Israel to Yahweh God their who had brought up them from [the] land of Egypt from under [the] hand of Pharaoh [the] king of Egypt and they had feared gods other.
Bu iş ona görə İsrail övladlarının başına gəldi ki, onları Misir padşahı fironun əsarəti altından, Misir torpağından çıxaran özlərinin Allahı Rəbbə qarşı günah etmişdilər. İsrail övladları başqa allahlara səcdə etmişdilər.
8 And they had walked in [the] customs of the nations which he had dispossessed Yahweh from before [the] people of Israel and [the] kings of Israel which they had done.
Onların önündən Rəbbin qovduğu millətlərin adətlərinə və İsrail padşahlarının qoyduğu qanunlara görə davranmışdılar.
9 And they did secretly [the] people of Israel things which [were] not right on Yahweh God their and they built for themselves high places in all cities their from a tower of watchmen unto a city of fortification.
Gizlində özlərinin Allahı Rəbbə qarşı doğru olmayan işlər etmişdilər. Məskən saldıqları hər yerdə keşikçi qülləsindən qalalı şəhərə qədər özləri üçün səcdəgahlar tikmişdilər.
10 And they erected for themselves sacred pillars and Asherah poles on every hill high and under every tree luxuriant.
Hər hündür təpənin üstündə, hər kölgəli ağacın altında sütunlar və Aşera bütləri qoymuşdular.
11 And they made smoke there at all [the] high places like the nations which he had taken into exile Yahweh from before them and they did things evil to provoke to anger Yahweh.
Onların önündən Rəbbin qovduğu millətlərin etdiyi kimi bütün bu səcdəgahlarda buxur yandırmış və pis işlər görüb Rəbbi qəzəbləndirmişdilər.
12 And they served the idols which he had said Yahweh to them not you must do the thing this.
Rəbb onlara «belə etməyin» söylədiyinə baxmayaraq, onlar bütlərə qulluq etmişdilər.
13 And he warned Yahweh Israel and Judah by [the] hand of every ([the] prophets *Q(K)*) every seer saying turn back from ways your evil and keep commandments my statutes my according to all the law which I commanded ancestors your and which I sent to you by [the] hand of servants my the prophets.
Rəbb bütün peyğəmbərləri və görücüləri vasitəsilə İsraillilərə və Yəhudalılara xəbərdarlıq edib demişdi: «Pis yolunuzdan dönün. Atalarınıza buyurduğum və qullarım peyğəmbərlər vasitəsilə sizə öyrətdiyim Qanunda olan bütün əmrlərimə və qanunlarıma əməl edin».
14 And not they listened and they stiffened neck their like [the] neck of ancestors their who not they trusted in Yahweh God their.
Ancaq onlar bu sözlərə qulaq asmamışdılar və iman etməyən ataları kimi özlərinin Allahı Rəbbə boyun əyməmişdilər.
15 And they rejected statutes his and covenant his which he had made with ancestors their and testimonies his which he warned them and they walked after vanity and they became vain and after the nations which [were] around them which he had commanded Yahweh them to not to do like them.
Onun qanunlarını, ataları ilə bağladığı əhdini və onlara etdiyi xəbərdarlıqları rədd etmişdilər. Boş şey dalınca gedib boş adamlar olmuşdular. Rəbb «ətrafınızdakı millətlər kimi etməyin» deyib əmr etdiyi halda onlar kimi davranmışdılar.
16 And they forsook all [the] commandments of Yahweh God their and they made for themselves a molten image (two *Q(K)*) calves and they made an Asherah pole and they bowed down to all [the] host of the heavens and they served Baal.
Özlərinin Allahı Rəbbin bütün əmrlərindən üz döndərib iki tökmə dana bütü və Aşera bütü düzəltmişdilər, bütün səma cisimlərinə səcdə etmişdilər və Baala qulluq etmişdilər.
17 And they made pass sons their and daughters their in the fire and they divined divinations and they practiced divination and they sold themselves to do the evil in [the] eyes of Yahweh to provoke to anger him.
Oğullarını və qızlarını oda qurban vermişdilər, falçılıq və baxıcılıq etmişdilər. Rəbbin gözündə pis olan işlərə özlərini təslim edib Onu qəzəbləndirmişdilər.
18 And he was angry Yahweh very with Israel and he removed them from on face his not anyone was left only [the] tribe of Judah to only it.
Buna görə də Rəbb İsraillilərə qəzəblənib onlardan üz döndərdi. Yalnız Yəhuda qəbiləsindən başqa heç biri qalmadı.
19 Also Judah not it kept [the] commandments of Yahweh God their and they walked in [the] customs of Israel which they had done.
Yəhudalılar da özlərinin Allahı Rəbbin əmrlərinə əməl etməmişdilər və İsraillilərin qoyduğu adətlərlə davranmışdılar.
20 And he rejected Yahweh all [the] offspring of Israel and he afflicted them and he gave them in [the] hand of plunderers until that he threw them from before him.
Rəbb bütün İsrail nəslindən üz döndərərək onları alçaldıb soyğunçulara təslim etdi və nəhayət, onları hüzurundan kənara atdı.
21 If he tore Israel from with [the] house of David and they made king Jeroboam [the] son of Nebat (and he enticed away *Q(K)*) Jeroboam Israel from after Yahweh and he caused to sin them a sin great.
Rəbb İsraili Davud sülaləsindən alıb ayırmışdı və İsraillilər Nevat oğlu Yarovamı padşah etmişdilər. Yarovam onları Rəbbin yolundan azdırmışdı və onlara böyük günahlar etdirmişdi.
22 And they walked [the] people of Israel in all [the] sins of Jeroboam which he did not they turned aside from it.
İsrail övladları Yarovamın etdiyi bütün günahlara görə davranmışdılar və bu günahlardan əl çəkməmişdilər.
23 Until that he removed Yahweh Israel from on face his just as he had spoken by [the] hand of all servants his the prophets and it went into exile Israel from on land its Assyria towards until the day this.
Rəbb Öz qulu olan bütün peyğəmbərlər vasitəsilə söylədiyi kimi, nəhayət, İsraillilərdən üz döndərdi. Onlar öz torpaqlarından Aşşur torpağına sürgün olundular və bu günə qədər belədir.
24 And he brought [people] [the] king of Assyria from Babylon and from Cuthah and from Avva and from Hamath and Sepharvaim and he caused [them] to dwell in [the] cities of Samaria in place of [the] people of Israel and they took possession of Samaria and they dwelt in cities its.
Aşşur padşahı Babildən, Kutadan, Avvadan, Xamatdan və Sefarvayimdən adamlar gətirib İsrail övladlarının yerinə Samariyanın şəhərlərində yerləşdirdi. Onlar Samariyaya sahib oldular və oranın şəhərlərində yaşadılar.
25 And it was at [the] beginning of dwelling they there not they feared Yahweh and he sent Yahweh among them lions and they were killing in them.
Onlar orada yaşamağa başlayanda Rəbbə sitayiş etmirdilər. Rəbb də üstlərinə şirlər göndərdi və şirlər onları öldürməyə başladı.
26 And people said to [the] king of Assyria saying the nations which you took into exile and you caused to dwell in [the] cities of Samaria not they know [the] custom of [the] god of the land and he has sent among them lions and there they [are] killing them since not they [are] knowing [the] custom of [the] god of the land.
Onlar Aşşur padşahına dedilər: «Sürgün edib Samariyanın şəhərlərində yerləşdirdiyin millətlər bu ölkə Allahının adətlərini bilmirlər. O Allah da üstlərinə şirlər göndərdi və şirlər onları öldürür, çünki bu adamlar ölkə Allahının adətlərini bilmirlər».
27 And he commanded [the] king of Assyria saying take there towards one from the priests whom you took into exile from there so they may go and they may dwell there so he may teach them [the] custom of [the] god of the land.
Aşşur padşahı əmr edib dedi: «Oradan sürgün etdiyiniz kahinlərdən birini geri qaytarın, adamları ilə gedib orada yaşasın və ölkə Allahının adətlərini onlara öyrətsin».
28 And he went one from the priests whom they had taken into exile from Samaria and he dwelt in Beth-el and he was teaching them how? will they fear Yahweh.
Samariyadan sürgün etdikləri kahinlərdən biri gəlib Bet-Eldə yaşadı və Rəbbə necə sitayiş etməyi onlara öyrətməyə başladı.
29 And they were making nation nation own gods its and they placed [them] - in [the] house of the high places which they had made the Samaritans nation nation in own cities their where they [were] dwelling there.
Ancaq hər millət öz allahının bütünü düzəltdi. Onları yaşadıqları şəhərlərdə Samariyalıların səcdəgahlarda tikdikləri məbədlərə qoydular:
30 And [the] people of Babylon they made Succoth Benoth and [the] people of Cuthah they made Nergal and [the] people of Hamath they made Ashima.
Babillilər Sukkot-Benot bütünü, Kutalılar Nerqal bütünü, Xamatlılar Aşima bütünü,
31 And the Avvites they made Nibhaz and Tartak and the Sepharvites [were] burning children their in the fire to Adrammelech and Anammelech ([the] gods of Sepharvaim. *Q(K)*)
Avvalılar Nivxaz və Tartaq bütlərini düzəltdilər. Sefarvayimlilər isə oğullarını Sefarvayim allahları Adrammelek və Anammelek üçün odda yandırırdılar.
32 And they were fearing Yahweh and they appointed for themselves from among themselves priests of [the] high places and they were offering for them in [the] house of the high places.
Onlar Rəbbə də sitayiş edirdilər. Səcdəgahların məbədlərində xidmət etmək üçün öz aralarından kahinlər seçib qoydular.
33 Yahweh they were fearing and own gods their they were serving according to [the] custom of the nations which they had taken into exile them from there.
Onlar həm Rəbbə, həm də aralarından sürgün olunduqları millətlərin adətlərinə görə öz allahlarına sitayiş edirdilər.
34 Until the day this they [are] doing according to the customs former not they [are] fearing Yahweh and not they [are] doing according to statutes their and according to judgment their and according to the law and according to the commandment which he commanded Yahweh [the] descendants of Jacob whom he made name his Israel.
Onlar bu günə qədər də əvvəlki adətlərinə görə davranırlar və Rəbbə sitayiş etmirlər, adını İsrail qoyduğu Yaqubun nəslinə Rəbbin buyurduğu qaydalara, hökmlərə, qanunlara və əmrlərə əməl etmirlər.
35 And he made Yahweh with them a covenant and he commanded them saying not you must fear gods other and not you must bow down to them and not you must serve them and not you must sacrifice to them.
Rəbb Yaqub övladları ilə əhd etmişdi və onlara əmr edib demişdi: «Başqa allahlara sitayiş və səcdə etməyin, onlara qulluq edib qurban gətirməyin.
36 That except Yahweh who he brought up you from [the] land of Egypt with power great and by an arm outstretched him you will fear and to him you will bow down and to him you will sacrifice.
Ancaq böyük qüdrəti və uzatdığı əli ilə sizi Misir torpağından çıxaran Rəbbə sitayiş və səcdə edin, Ona qurban gətirin.
37 And the statutes and the judgments and the law and the commandment which he wrote for you you will take care! to do all the days and not you must fear gods other.
Sizin üçün yazdığı qaydalara, hökmlərə, qanunlara və əmrlərə həmişə diqqətlə əməl edin və başqa allahlara sitayiş etməyin.
38 And the covenant which I made with you not you must forget and not you must fear gods other.
Sizinlə bağladığım əhdi unutmayın. Başqa allahlara deyil,
39 That except Yahweh God your you will fear and he he will deliver you from [the] hand of all enemies your.
yalnız Allahınız Rəbbə sitayiş etsəniz, O sizi bütün düşmənlərinizin əlindən qurtarar».
40 And not they listened that except according to custom their former they [were] doing.
Ancaq onlar bu sözlərə qulaq asmadılar və bu günə qədər də özlərinin əvvəlki adətlərinə görə davranırlar.
41 And they were - the nations these fearing Yahweh and idols their they were serving also children their - and [the] children of children their just as they did fathers their they [are] doing until the day this.
Beləcə bu millətlər həm Rəbbə, həm də öz bütlərinə sitayiş edirdilər. Ataları necə edirdisə, oğulları və nəvələri də bu günə qədər belə edirlər.
