Psalms 78

1 An Instructive Psalm. Asaph’s. Give ear, O my people, to mine instruction, Bend your ear to the sayings of my mouth;

Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.

2 I will open, in a parable, my mouth, I will pour forth enigmas out of antiquity; —

Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,

3 Which we have heard, and come to know, And, our fathers, have recounted to us;

Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.

4 We will not withhold [them] from their children, To a later generation, recounting the praises of Yahweh, Even his might and his wonders which he wrought;

Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.

5 When he set up a testimony in Jacob, And, a law, appointed in Israel, —Which he commanded our fathers, That they might make them known to their children;

Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga (sila) igapahibalo nila sa ilang mga anak;

6 To the end, A later generation, might come to know, Children who should be born, Who should arise, and recount [them] to their children;

Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila, bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,

7 That they might set, in Elohim, their confidence, —And not forget the doings of El, But, his commandments, might observe;

Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,

8 And not become, like their fathers, a generation stubborn and rebellious, —A generation that fixed not their heart, Neither was their spirit, faithful with GOD.

Ug dili unta (sila) mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.

9 The sons of Ephraim—armed bowmen, Turned in the day of battle;

Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod (sila) sa adlaw sa gubat.

10 They kept not the covenant of God, And, in his law, refused to walk;

Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;

11 And forgat His doings, And his wonders which he had showed them:

Ug nahakalimot (sila) sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.

12 In presence of their fathers, wrought he, wondrously, —In the land of Egypt—the field of Zoan:

Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.

13 He clave the sea, and caused them to pass through, And reared up the waters like a mound;

Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas (sila) Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.

14 And led them, by a cloud, in the daytime, And all the night, by a light of fire;

Sa adlaw usab gimandoan niya (sila) pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.

15 He used to cleave rocks in the desert, And let them drink as out of mighty deeps;

Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya (sila) sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.

16 And he brought forth streams out of the cliff, And caused waters to flow down, like rivers.

Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig, Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.

17 But again, once more sinned they against him, Resisting the Most High in a land of drought:

Apan bisan pa niini, nanagpadayon (sila) sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.

18 They put GOD to the proof in their heart, By asking food to their mind:

Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.

19 Yea they spake against Elohim, —They said, Can GOD prepare a table in the desert?

Oo, mingsulti (sila) batok sa Dios; (Sila) ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?

20 Lo! he hath smitten a rock, And waters, have gushed out, Yea, torrents, have rushed along, —Food also, can he give? Or provide flesh for his people?

Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?

21 Therefore, Yahweh hearkened, and became wroth, —And, a fire, was kindled against Jacob, Moreover also, anger, mounted against Israel;

Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;

22 Because, They believed not in God, Nor trusted in his salvation;

Tungod kay (sila) wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.

23 Though he had commanded the skies above, And, the doors of the heavens, had opened;

Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;

24 And had rained on them manna to eat, And, the corn of the heavens, had given to them:

Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.

25 The food of the mighty, each one did eat, Nourishment, sent he them to the full;

Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.

26 He let loose an east wind in the heavens, Then guided he, in his might, a south wind;

Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.

27 And rained upon them flesh as the dust, And, like the sand of the seas, birds of wing;

Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;

28 And let them fall in the midst of their camp, —Round about their habitations.

Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.

29 So they did eat and were abundantly filled, When, what they longed for, he had brought them: —

Busa nangaon (sila) ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.

30 They had not turned away from what they had longed for, Yet was their food in their mouth,

Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,

31 When, the anger of God, mounted against them, And he slew of their vigorous youths, And, the choice young men of Israel, caused he to bow down in death.

Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.

32 For all this, sinned they still, And believed not in his wonders;

Bisan pa niini (sila) nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.

33 So he ended, in a breath, their days, And their years, in a sudden terror!

Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.

34 If he slew [of] them, then they sought him, Yea they turned, and did earnestly seek GOD;

Sa diha nga iyang gipatay (sila) unya (sila) nanagpangita sa Dios; Ug mingbalik (sila) ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.

35 And remembered that, Elohim, was their rock, Yea, EL Most High, their Redeemer:

Ug (sila) nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.

36 So they spake him fair with their mouth, And, with their tongue, did promise him falsely;

Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila (sila) nanagbakak kaniya.

37 But, their heart, was not fixed with him, Nor were they trusty in his covenant:

Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon (sila) sa iyang tugon.

38 Yet, he, full of compassion, would put a propitiatory-covering over iniquity, and not destroy, —Yea, many a time, turned he back his anger, And would not stir up all his wrath.

Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga (sila) Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.

39 So then he remembered, That, Flesh, they were, A Wind departing, that returneth not.

Ug nahinumdum siya nga (sila) mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.

40 How often they, Resisted him in the desert, Vexed him, in the waste:

Unsang pagkasubsob nga (sila) mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!

41 Yea they again put GOD to the test, And, to the Holy One of Israel, caused they sorrow:

Ug mingbalik (sila) pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.

42 They remembered not his hand—The day, When he ransomed them from the adversary;

Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;

43 When he set, in Egypt, his signs, And his wonders, in the plain of Zoan;

Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,

44 When he turned, into blood, their Nile-streams, And, their own rivers, could they not drink;

Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron (sila) dili makainum.

45 He sent among them, The gad-fly, and it devoured them, And the frog, and it despoiled them;

Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.

46 When he gave to the corn-locust their produce, And their toil, to the swarming locust;

Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.

47 He killed, with hail, their vine, And their sycomores, with frost:

Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.

48 When he gave up, to hail-storms, their beasts, And their cattle, to pestilent fevers;

Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.

49 He sent among them the heat of his anger, Wrath and indignation and distress, —A mission of messengers of misfortune:

Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.

50 He leveled a path for his anger, Withheld not, from death, their soul, But, their life—to the pestilence, he delivered:

Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,

51 So he smote, Every first-born in Egypt, The beginning of their strength, in the tents of Ham;

Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.

52 And he set forth, like sheep, his people, And guided them, like a flock in the desert;

Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan (sila) didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.

53 Yea he led them securely, and they dreaded not, And, their enemies, the sea did cover.

Ug iyang gimandoan (sila) nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga (sila) wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.

54 Then brought he them within his own holy bounds, The mountain-range, which his right hand made his own:

Ug iyang gidala (sila) ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.

55 So he drave out, before them, [whole] nations, And allotted them, by line, an inheritance, And caused to dwell, in their own homes, the tribes of Israel.

Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin (sila) alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.

56 But they tested and resisted God Most High, And, his testimonies, did not observe;

Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol (sila) batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala (sila) managbantay sa iyang mga pagpamatuod;

57 But drew back and dealt treacherously, like their fathers, They turned aside, like deceitful bowmen;

Kondili mingbalik (sila) ug nanagmabudhion (sila) sama sa ilang mga amahan: Mingtipas (sila) sama sa usa ka limbongan nga pana.

58 And provoked him to anger with their high places, And, with their images, used to move him to jealousy.

Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.

59 God heard and was wroth, And greatly abhorred Israel;

Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;

60 So he gave up the habitation of Shiloh, The tent he had set up among Men;

Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;

61 Yea he gave up, into captivity, his strength, And his beauty into the hand of an adversary;

Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.

62 And delivered up, to the sword, his people, And, with his own inheritance, was he wroth;

Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.

63 His young men, were devoured by fire, And, his virgins, were not praised in song;

Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.

64 His priests, by the sword, did fall, And, his widows, were not able to bewail.

Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.

65 Then awoke, as one that had slept, Adonay, As a warrior exulting with wine!

Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.

66 So he smote his adversaries in the rear, Reproach age-abiding, laid he upon them.

Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang (sila) sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.

67 Howbeit he rejected the tent of Joseph, And, the tribe of Ephraim, did not choose:

Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,

68 But made choice of the tribe of Judah, The mountain of Zion, which he loved;

Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.

69 And built, like the heights, his sanctuary, Like the earth, he founded it to times age-abiding.

Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.

70 And made choice of David his servant, And took him from among the folds of the sheep:

Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:

71 From after the sucking ewes, he brought him in, —To be shepherd to Jacob his people, And to Israel, his inheritance.

Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.

72 So he did shepherd them, according to the singleness of his heart, And, with the discernment of his hands, used he to guide them.

Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya (sila) pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.