Proverbs 1
1 The proverbs of Solomon, son of David, King of Israel:
| امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: |
2 For the knowledge of wisdom and correction, for discerning the sayings of intelligence;
| این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. |
3 For receiving the correction of prudence, righteousness and justice, and equity;
| آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. |
4 For giving To the simple shrewdness, To the young man, knowledge and discretion.
| این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت. |
5 A wise man, will hear, and will increase learning, and a, discreet man, wise counsels, will acquire,
| با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. |
6 By gaining discernment of proverb, and satire, the words of the wise, and their dark sayings.
7 The reverence of Yahweh, is the beginning of knowledge, Wisdom and correction, the foolish have despised.
| ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. |
8 Hear, my son, the correction of thy father, and do not reject the instruction of thy mother;
| ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، |
9 For, a wreath of beauty, shall they be to thy head, and chains of ornament, to thy neck.
| زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. |
10 My son, if sinners entice thee, do not consent.
| وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. |
11 If they say—Come with us, —Let us lie in wait for blood, Let us watch in secret for him who is needlessly innocent;
| اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم |
12 Let us engulf them, like hades, alive, While in health, like them who are going down to the pit; (Sheol h7585)
| و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585) |
13 All costly substance, shall we find, We shall fill our houses with spoil;
| از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ |
14 Thy lot, shalt thou cast into our midst, One purse, shall there be, for us all.
| هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» |
15 My son, do not walk in the way with them, Withhold thy foot from their path.
| پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ |
16 For, their feet, to mischief, do run, and haste to the shedding of blood.
| زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. |
17 Surely, in vain, is spread the net, in the sight of aught that hath wings!
| یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. |
18 Yet, they, for their own blood, lie in wait, They watch in secret for their own life.
| ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. |
19 Such are the ways of every one that graspeth with greed, The life of the owners thereof, it taketh away!
| این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند. |
20 Wisdom, in the open place, soundeth forth, in the broadways, she raiseth her voice;
| حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. |
21 At the head of bustling streets, she crieth aloud, —at the openings of the gates in the city—her sayings, she doth utter: —
| مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید: |
22 How long, ye simple ones, will ye love simplicity? and, scoffers, in scoffing, delight them? and, dullards, hate knowledge?
| «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ |
23 Will ye turn, at my reproof? Lo! I will pour out to you my spirit, I will make known my words to you.
| بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. |
24 Because I called, and ye refused, I stretched out my hand, and no one regarded;
| «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. |
25 But ye dismissed all my counsel, and, to my rebuke, would not yield,
| شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. |
26 I also, at your calamity, will laugh, I will mock, when cometh your dread;
| من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، |
27 When cometh as a crashing your dread, and, your calamity, as a storm-wind, overtaketh, when there come upon you, distress and anguish.
| آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. |
28 Then, will they call me, but I will not answer, they will seek me diligently, but shall not find me.
| «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ |
29 Because they hated knowledge, and, the reverence of Yahweh, did not choose;
| زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. |
30 Consented not to my counsel, disdained all my rebuke,
| نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. |
31 Therefore shall they eat of the fruit of their own way, and, with their own counsels, be filled.
| بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. |
32 For, the turning away of the simple, will slay them, —and, the carelessness of dullards, will destroy them.
| زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. |
33 Whereas, he that hearkeneth unto me, shall dwell safely, and be at rest, without dread of misfortune.
| ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» |
