Proverbs 4
1 Hear, ye sons, the correction of a father, and attend, that ye may know understanding.
Makinig, mga anak na lalaki, sa tagubilin ng ama, at bigyang pansin para malaman ninyo kung ano ang pang-unawa.
2 For, good teaching, have I given you, mine instruction, do not ye forsake.
Ibinibigay ko sa inyo ang mga mabuting tagubilin; huwag ninyong pabayaan ang aking katuruan.
3 For, a son, became I to my father, tender and most precious in the sight of my mother.
Nung ako ay anak na lalaki ng aking ama at tanging anak ng aking ina,
4 So he taught me, and said to me—Let thy heart, lay hold of my words, Keep my commandments and live!
tinuruan niya ako at sinabi sa akin, “Panghawakan mong mabuti sa iyong puso ang aking mga salita; panatilihin ang aking mga utos at ipamuhay.
5 Acquire wisdom, acquire understanding, Do not forget, neither decline thou from the sayings of my mouth.
Pagsumikapan na magkaroon ng karunungan at kaunawaan; huwag kalilimutan at huwag tatanggihan ang mga salita sa aking bibig;
6 Do not forsake her, and she will guard thee, —love her and she will keep thee.
huwag iiwanan ang karunungan at ikaw ay kaniyang babantayan; mahalin mo ito at pananatilihin kang ligtas.
7 The principal thing, is wisdom, acquire thou wisdom, With all thine acquisition, acquire thou understanding.
Ang karunungan ay ang pinakamahalagang bagay, kaya pagsumikapan ang karunungan at gamitin lahat ng mayroon ka para ikaw ay maaaring makakuha nang pang-unawa.
8 Exalt her, and she will set thee on high, she will bring thee to honour, when thou dost embrace her:
Pahalagahan ang karunungan at ikaw ay kaniyang itataas; pararangalan ka kapag niyakap mo ito.
9 She will give for thy head, a wreath of beauty, A crown of adorning, will she bestow upon thee.
Ito ay maglalagay ng isang korona ng karangalan sa iyong ulo; bibigyan ka nito ng isang magandang korona.”
10 Hear, my son, and receive my sayings, and they will multiply to thee the years of life.
Makinig, aking anak, at pansinin ang aking mga salita, at ikaw ay magkakaroon ng maraming mga taon sa iyong buhay.
11 In the way of wisdom, have I taught thee, I have guided thee in tracks of uprightness.
Papatnubayan kita sa daan ng karunungan; pangungunahan kita sa matuwid na mga landas.
12 When thou walkest, thy step shall not be hemmed in, and, if thou runnest, thou shalt not stumble.
Kapag ikaw ay lumalakad, walang hahadlang sa iyong daanan at kapag ikaw ay tatakbo, hindi ka matitisod.
13 Take fast hold of correction, let her not go, —keep her, for, she, is thy life.
Kumapit ka sa disiplina, huwag itong bibitawan; bantayan ito, dahil ito ay iyong buhay.
14 Upon the path of the lawless, do not thou enter, and do not advance in the way of the wicked:
Huwag sumunod sa landas ng masama at huwag sumama sa kaparaanan ng mga gumagawa ng masama.
15 Avoid it, do not pass thereon—turn from it, and depart.
Iwasan ito, ito ay huwag magpatuloy; tumalikod mula dito at tumungo sa ibang daan.
16 For they sleep not, unless they can do mischief, —They rob themselves of their sleep, if they cannot cause someone to stumble,
Dahil hindi sila nakakatulog hanggang sila ay makagawa ng masama at nanakawan sila ng tulog hanggang sila ay magdulot ng pagkatisod ng isang tao.
17 For they consume bread gotten by lawlessness, and, wine obtained by violence, they drink.
Dahil sila ay kumakain ng tinapay ng kasamaan at iniinom ang alak ng karahasan.
18 But, the path of the righteous, is as the light of dawn, —going on and brightening, unto meridian day.
Ngunit ang landas ng isang tao na gumagawa ng matuwid ay katulad ng unang liwanag na patuloy na nagliliwanag; ito ay lalong nagliliwanag hanggang sa kapunuan ng araw ay dumating.
19 The way of the lawless, is like darkness, they know not, at what they stumble.
Ang daan ng masama ay katulad ng kadiliman- hindi nila alam kung ano itong kanilang kinatitisuran.
20 My son, to my words, attend, to my sayings, incline thou thine ear;
Aking anak na lalaki, bigyang pansin ang aking mga salita; makinig sa aking mga kasabihan.
21 Let them not depart from thine eyes, keep them in the midst of thy heart;
Huwag hayaan silang malayo mula sa iyong paningin; panatilihin sila sa iyong puso.
22 For, life, they are, to them who find them, —and, to every part of one’s flesh, they bring healing.
Dahil ang aking mga salita ay buhay sa mga nakakatagpo sa kanila at kalusugan sa kanilang buong katawan.
23 Above all that must be guarded, keep thou thy heart, for, out of it, are the issues of life.
Panatilihing ligtas ang iyong puso at bantayan ito nang may buong sigasig, dahil mula dito dumadaloy ang mga bukal ng buhay.
24 Remove from thee, perverseness of mouth, and, craftiness of lips, put far from thee.
Ilayo ang baluktot na pananalita mula sa iyo at ilayo ang maruruming salita mula sa iyo.
25 Let, thine eyes, right onward, look, —and, thine eyelashes, point straight before thee.
Hayaan mong tumingin nang tuwid ang iyong mga mata at ipirmi ng tuwid ang iyong pagtitig sa harap mo.
26 Make level the track of thy foot, that, all thy ways, may be directed aright:
Gumawa ng isang patag na landas para sa iyong paa; sa gayon lahat ng iyong mga daraanan ay magiging ligtas.
27 Decline not, to the right hand or to the left, —Turn away thy foot from wickedness.
Huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa; ipihit ang iyong paa palayo mula sa kasamaan.
