Proverbs 3
1 My son, mine instruction, do not thou forget, and, my commandment, let thy heart observe;
Con ơi, đừng quên lời ta dạy. Nhưng giữ những mệnh lệnh ta trong lòng con.
2 For, length of days and years of life, and blessedness, shall they add to thee.
Nếu con làm vậy, con sẽ được gia tăng tuổi thọ, và cho đời sống con thịnh vượng.
3 Lovingkindness and faithfulness, let them not forsake thee, —bind them, upon thy neck, write them upon the tablet of thy heart:
Đừng để nhân từ, chân thật xa lìa con! Hãy đeo vào cổ để nhắc nhớ. Hãy ghi sâu vào lòng mình.
4 So find thou favour and good repute, in the eyes of God and man.
Như thế, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người, con được ân huệ và sự hiểu biết chính đáng.
5 Trust thou in Yahweh, with all thy heart, and, unto thine own understanding, do not lean:
Hãy hết lòng tin cậy Chúa Hằng Hữu; đừng nương vào sự hiểu biết của riêng con.
6 In all thy ways, acknowledge him, and, he, will make straight thy paths.
Trong các việc làm của con, hãy cầu xin Ngài, và Ngài sẽ hướng dẫn con trong các nẻo con đi.
7 Do not become wise in thine own eyes, revere Yahweh, and avoid evil:
Đừng khôn ngoan theo mắt mình. Hãy kính sợ Chúa Hằng Hữu, xa lánh điều ác.
8 Healing, shall it be to thy body, and refreshing, to thy bones.
Như thế, thân xác con sẽ mạnh khỏe và xương con được cứng cáp.
9 Honour thou Yahweh, with thy substance, and with the firstfruit of all thine increase;
Hãy dùng tài sản và hoa lợi đầu mùa mà tôn vinh Chúa Hằng Hữu.
10 So shall thy storehouses be filled with plenty, and, with new wine, shall thy vats overflow.
Như thế, kho thóc con đầy dẫy, thùng chứa rượu mới tràn đầy.
11 The, chastening of Yahweh, my son, do not reject, nor loathe his rebuke;
Con ơi, đừng coi thường sự sửa phạt của Chúa Hằng Hữu, đừng bực mình khi Ngài trừng trị.
12 For, whom Yahweh loveth, he correcteth, he causeth pain to the son in whom he delighteth.
Vì Chúa Hằng Hữu sửa dạy người Ngài yêu, như cha đối với con yêu dấu.
13 How happy the man who hath found wisdom, and the man who draweth forth understanding,
Phước cho người tìm được khôn ngoan, vì nhận được sự thông sáng.
14 For better is her merchandise, than the merchandise of silver, yea, than gold, her increase;
Vì được nó có ích hơn được bạc, và sinh lợi hơn vàng.
15 More precious, is she, than corals, yea, none of thy delightful things, doth equal her:
Khôn ngoan quý hơn hồng ngọc; không có gì con ao ước sánh kịp.
16 Length of days, is in her right hand, in her left, are riches and honour;
Tay phải của khôn ngoan có trường thọ, còn tay trái có giàu sang và vinh dự.
17 Her ways, are ways of pleasantness, and, all her paths, are peace;
Các đường của khôn ngoan đều thích thú; mọi nẻo của nó đều an vui.
18 A tree of life, is she, to them who secure her, —and, they who hold her fast, are every one to be pronounced happy.
Nó là cây vĩnh sinh cho người nắm lấy; và hạnh phúc cho ai giữ chặt.
19 Yahweh, in wisdom, founded the earth, establishing the heavens with understanding;
Chúa Hằng Hữu do khôn ngoan sáng tạo đất; và do thông sáng thiết lập trời.
20 By his knowledge, the resounding deeps were burst open, and, the skies, drop down dew.
Do tri thức Ngài, biển sâu mở toang, và mây đọng thành sương.
21 My son, let them not depart from thine eyes, guard thou counsel, and purpose:
Con ơi, hãy giữ khôn ngoan thật và thận trọng. Đừng để nó xa tầm mắt con.
22 So shall they become life to thy soul, and an adorning to thy neck;
Nó là sức sống trong tâm hồn, là trang sức duyên dáng nơi cổ con.
23 Then, shalt thou walk securely in thy way, and, thy foot, shall not stumble;
Nhờ đó, con tiến bước an toàn, chân con không vấp ngã.
24 When thou sittest down, thou shalt have no dread, yea thou shalt lie down, and sweet shall be thy sleep.
Khi nằm, con không phải lo lắng, vừa ngã lưng, con đã ngon giấc.
25 Be not thou afraid of sudden dread, nor of the desolation of the lawless, when it cometh.
Khi thấy người ác gặp tai họa hay hủy diệt bất ngờ, con không hoang mang lo sợ,
26 For, Yahweh, will be in all thy ways, and will keep thy foot from the snare.
vì Chúa Hằng Hữu là Đấng con tin cậy. Ngài sẽ giữ chân con khỏi cạm bẫy.
27 Withhold not good from them who ask it, when it is in power of thy hand to do it:
Đừng từ chối làm lành cho người xứng đáng khi con có năng lực làm việc ấy.
28 Do not say to thy neighbour, Go and come again, and to-morrow I will give, when thou hast it by thee.
Nếu hiện tại con có thể giúp người láng giềng, thì đừng nói: “Ngày mai hãy trở lại, tôi sẽ giúp anh.”
29 Devise not against thy neighbour an injury, seeing that, he, dwelleth securely by thee.
Đừng mưu đồ ám hại láng giềng, vì họ vẫn có lòng tin cậy nơi con.
30 Contend not with a man without cause, if he hath dealt thee no wrong.
Đừng vô cớ cáo tội ai, khi người ấy không gây cho con thiệt hại.
31 Do not thou envy the man of violence, neither choose thou any of his ways;
Đừng thèm muốn địa vị người dữ dằn, cũng đừng bước theo con đường họ đi.
32 For, an abomination to Yahweh, is the tortuous man, but, with the upright, he is intimate.
Vì Chúa Hằng Hữu ghét người hư hoại, nhưng thổ lộ tâm tình với ai ngay lành.
33 The curse of Yahweh, is in the house of the lawless one, but, the home of the righteous, he blesseth.
Chúa Hằng Hữu nguyền rủa nhà của người ác, nhưng đổ phước lành trên nhà người công chính.
34 Though at scoffers he scoffeth, yet, to the humbled, he granteth favour.
Chúa Hằng Hữu cười chê người kiêu căng báng bổ, nhưng ban ơn phước trên người khiêm nhu.
35 Honour, shall the wise inherit, —but, as for dullards, shame shall carry them away.
Vinh dự là gia tài Chúa dành cho người khôn, còn xấu hổ nhuốc nhơ là phần của người dại dột.
