Proverbs 29
1 He that being often reproved stiffeneth his neck, suddenly shall be hurt, and there be no healing.
Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.
2 When the righteous become great, the people rejoice, but, when a lawless man beareth rule, a people sigh.
Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.
3 A man who loveth wisdom, gladdeneth his father, but, a companion of harlots, destroyeth wealth.
Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.
4 A king, by justice, shall establish a land, —but, a man open to bribes, bringeth it to ruin.
Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.
5 A man who flattereth his neighbour, spreadeth, a net, over his steps.
Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.
6 In the transgression of a wicked man, is a snare, but, the righteous, doth shout in triumph and rejoice.
Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
7 The righteous doth acknowledge the plea of the poor, but, the lawless, regardeth not knowledge.
Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.
8 Men given to mockery, inflame a city, —but, wise men, turn away anger.
Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.
9 A wise man pleading with a foolish man, whether he rage or laugh, there is no settlement.
Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.
10 Blood-thirsty men, hate the blameless man, and, as for the upright, they seek his life.
Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.
11 All his anger, doth a dullard let go, but, a wise man, by keeping it back, stilleth it.
Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.
12 When a ruler giveth heed to the word of falsehood, all his attendants, become lawless.
Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.
13 The poor man and the man of usury, meet together, he that enlighteneth the eyes of them both, is Yahweh.
Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.
14 When a king judgeth faithfully the poor, his throne, to futurity, shall be established.
Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.
15 A rod with rebuke, giveth wisdom, but, a youth unrestrained, bringeth shame to his mother.
Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.
16 When the lawless become great, transgression increaseth, but, the righteous, shall behold, their ruin.
Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.
17 Correct thy son, that he may give thee rest, that he may give delight to thy soul.
Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.
18 Where there is no vision, a people is let loose, but, he that keepeth instruction, how happy is he!
Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.
19 By words, a servant will not be corrected, though he perceiveth, yet is there no answer.
Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
20 Thou hast seen a man hasty in his words, —there is, more hope of a dullard, than of him.
Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
21 He that dealeth tenderly with his servant from childhood, in his after life, shall have him for a son.
Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.
22 A man given to anger, stirreth up strife, and, he that exceedeth in wrath, aboundeth in transgression.
Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.
23 The loftiness of a man, layeth him low, —but, one of a lowly spirit, shall attain unto honour.
Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.
24 He that shareth with a thief, hateth himself, an oath, he heareth, yet may not tell.
Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].
25 The fear of man, setteth a snare, but, he that trusteth in Yahweh, shall be placed on high.
Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.
26 Many, seek the face of a ruler, but, from Yahweh, is the sentence of each one.
Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.
27 An abomination to the righteous, is the man of perversity, and, an abomination to the lawless, is a man of straightforward way.
Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.
