Proverbs 23
1 When thou sittest to eat with a ruler, thou shalt consider well, what is before thee;
Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.
2 And shalt put a knife to thy throat, if, of great appetite, thou art:
En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;
3 Do not crave his dainties, for, the same, are deceitful food.
Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.
4 Do not toil to get wealth, of thine own understanding, forbear:
Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.
5 Wilt thou let thine eye fly thereupon, when it is nothing? for it will, surely make, itself wings, Like an eagle, will it wing its way across the heavens.
Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.
6 Do not eat the food of him that hath a begrudging eye, neither crave thou his dainties;
Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;
7 For, just as he hath thought in his own mind, so, he is: Eat and drink! he may say to thee, but, his heart, is not with thee.
Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;
8 As for thy morsel thou hast eaten, thou shalt vomit it, so shalt thou waste thy things so sweet.
Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.
9 In the ears of a dullard, do not speak, for he will despise the good sense of thy words.
Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.
10 Do not move back the ancient boundary, and, into the fields of the fatherless, do not enter;
Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;
11 For, their near of kin, is strong, he, will plead their cause with thee.
Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.
12 Bring, to correction, thy heart, and thine ears, to the sayings of knowledge.
Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.
13 Do not withhold, from a child, correction, When thou smitest him with the rod, he shall not die:
Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.
Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden. (Sheol h7585)
15 My son! if thy heart be wise, my heart shall rejoice, even mine.
Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.
16 So shall my reins exult, when thy lips speak the things that are right.
En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.
17 Let not thy heart be envious of sinners, only of the reverence of Yahweh, all day long;
Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt te allen dage in de vreze des HEEREN.
18 For surely there is a future, and, thine expectation, shall not be cut off.
Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
19 Hear, thou, my son, and be wise, and lead forward, in duty, thy heart.
Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.
20 Do not be among them who tipple with wine, —among them who are gluttons;
Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
21 For, the tippler and the glutton, shall come to poverty, and, rags, shall Slumber put on!
Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.
22 Hearken to thy father here, who begat thee, and despise not, when she is old, thy mother.
Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.
23 Truth, buy thou, but do not sell, wisdom, and correction, and understanding.
Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.
24 Greatly shall exult, the father of a righteous man, and, he that begetteth a wise son, shall rejoice in him:
De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.
25 Rejoice shall thy father and thy mother, yea she, shall exult, who bare thee.
Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.
26 Oh give, my son, thy mind unto me, and let, thine eyes, observe, my ways;
Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.
27 For, a deep chasm, is the unchaste woman, and, a narrow pit, the female unknown;
Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.
28 Yea, she, as for prey, lieth in wait, and, the treacherous among mankind, she causeth to abound.
Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.
29 Who hath woe? Who hath outcry of pain? Who hath contentions? Who hath complaining? Who hath needless wounds? Who hath dullness of eyes?
Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
30 They who tarry over wine, they who go in to search for mixed wine.
Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengden drank na te zoeken.
31 Do not look on wine when it becometh red, when it giveth in the cup its sparkle, glideth down smoothly.
Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;
32 Its after effect, is that, like a serpent, it biteth, and, like a viper, it doth sting.
In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
33 Thine eyes, will see strange women, and, thy heart, will speak perverse things:
Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
34 So shalt thou become, as one lying down in the heart of the sea, —or as one lying down on the top of the mastgear:
En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.
35 They smote me—I felt no pain, They struck me down—I noticed it not, —When shall I wake up? I will go on, I will seek it, again!
Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!
