Proverbs 20

1 Wine is, a scoffer, and strong drink, a brawler, every one therefore who erreth therein, is unwise.

شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند.

2 The growl as of a young lion, is the dread inspired by a king, he that provoketh him, endangereth his own life.

غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد.

3 Honour, hath the man who sitteth away from strife, but, any fool, may break through.

اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند.

4 By reason of the autumn, a sluggard will not plough, therefore shall he beg in harvest, and there be nothing.

آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد.

5 Deep water, is counsel in a man’s heart, but, a man of understanding, will draw it out.

پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد.

6 A kind man one may call, a great man, —but, a faithful man, who can find?

بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟

7 As for a righteous man, walking in his integrity, how happy are his children after him!

فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

8 A king sitting on the throne of judgment, scattereth, with his eyes, all wrong.

پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

9 Who can say, I have cleansed my heart, I am pure from my sin?

کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.»

10 Divers weights, and divers measures, an abomination to Yahweh, are they, both.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

11 Even, by his doings, doth a youth make himself known, whether, pure and upright, be his work.

حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه.

12 The hearing ear, and the seeing eye, Yahweh hath made them, both.

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند.

13 Do not love sleep, lest thou come to poverty, open thine eyes, be satisfied with bread.

اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی.

14 Bad! bad! saith the buyer, but, going his way, then, he boasteth.

خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند.

15 There are gold, and an abundance of corals, but, precious jewels, are the lips of knowledge.

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

16 Take his garment who is pledge for a stranger, —then, for a woman unknown, accept him as surety.

از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر.

17 Sweet to a man, may be the bread of falsehood, but, afterward, shall his mouth be filled with gravel.

نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند.

18 Plans—by counsel, shalt thou establish, and, with concerted measures, make thou war.

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

19 A revealer of secrets, is one who goeth about talebearing, therefore, with him who openeth his lips, shalt thou not have fellowship.

آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

20 Whoso revileth his father or his mother, his lamp shall be put out in deep darkness.

چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

21 An inheritance hastily gotten at the beginning, the latter end thereof, shall not bring blessing.

مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.

22 Do not say, I will requite wrong! Wait thou for Yahweh that he may save thee.

بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند.

23 An abomination to Yahweh, are divers weights, and, deceptive balances, are not good.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

24 From Yahweh, are a man’s steps, a son of earth, then—how can he discern his way?

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟

25 It is a snare to a man, that he should rashly cry Holy! and, after making vows, to reflect!

هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

26 A wise king, winnoweth out the lawless, when he hath turned over them the wheel.

پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند.

27 The lamp of Yahweh, is the spirit of a son of earth, searching all the chambers of the inner man.

وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد.

28 Lovingkindness and faithfulness, will guard a king, —therefore should he support, with lovingkindness, his throne.

هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند.

29 The beauty of young men, is their strength, and, the ornament of old men, a hoary head.

شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان.

30 Blows that cut in, cleanse away wickedness, and, smitings, [enter] the chambers of the inner man.

تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند.