Proverbs 20

1 Wine is, a scoffer, and strong drink, a brawler, every one therefore who erreth therein, is unwise.

۱ شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست.

2 The growl as of a young lion, is the dread inspired by a king, he that provoketh him, endangereth his own life.

۲ هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد.

3 Honour, hath the man who sitteth away from strife, but, any fool, may break through.

۳ از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند.

4 By reason of the autumn, a sluggard will not plough, therefore shall he beg in harvest, and there be nothing.

۴ مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد.

5 Deep water, is counsel in a man’s heart, but, a man of understanding, will draw it out.

۵ مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد.

6 A kind man one may call, a great man, —but, a faithful man, who can find?

۶ بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند.

7 As for a righteous man, walking in his integrity, how happy are his children after him!

۷ مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد.

8 A king sitting on the throne of judgment, scattereth, with his eyes, all wrong.

۸ پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد.

9 Who can say, I have cleansed my heart, I am pure from my sin?

۹ کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.»

10 Divers weights, and divers measures, an abomination to Yahweh, are they, both.

۱۰ سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است.

11 Even, by his doings, doth a youth make himself known, whether, pure and upright, be his work.

۱۱ طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه.

12 The hearing ear, and the seeing eye, Yahweh hath made them, both.

۱۲ گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است.

13 Do not love sleep, lest thou come to poverty, open thine eyes, be satisfied with bread.

۱۳ خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی.

14 Bad! bad! saith the buyer, but, going his way, then, he boasteth.

۱۴ مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند.

15 There are gold, and an abundance of corals, but, precious jewels, are the lips of knowledge.

۱۵ طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است.

16 Take his garment who is pledge for a stranger, —then, for a woman unknown, accept him as surety.

۱۶ جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

17 Sweet to a man, may be the bread of falsehood, but, afterward, shall his mouth be filled with gravel.

۱۷ نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد.

18 Plans—by counsel, shalt thou establish, and, with concerted measures, make thou war.

۱۸ فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما.

19 A revealer of secrets, is one who goeth about talebearing, therefore, with him who openeth his lips, shalt thou not have fellowship.

۱۹ کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما.

20 Whoso revileth his father or his mother, his lamp shall be put out in deep darkness.

۲۰ هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد.

21 An inheritance hastily gotten at the beginning, the latter end thereof, shall not bring blessing.

۲۱ اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد.

22 Do not say, I will requite wrong! Wait thou for Yahweh that he may save thee.

۲۲ مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد.

23 An abomination to Yahweh, are divers weights, and, deceptive balances, are not good.

۲۳ سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست.

24 From Yahweh, are a man’s steps, a son of earth, then—how can he discern his way?

۲۴ قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟

25 It is a snare to a man, that he should rashly cry Holy! and, after making vows, to reflect!

۲۵ شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد.

26 A wise king, winnoweth out the lawless, when he hath turned over them the wheel.

۲۶ پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند.

27 The lamp of Yahweh, is the spirit of a son of earth, searching all the chambers of the inner man.

۲۷ روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید.

28 Lovingkindness and faithfulness, will guard a king, —therefore should he support, with lovingkindness, his throne.

۲۸ رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند.

29 The beauty of young men, is their strength, and, the ornament of old men, a hoary head.

۲۹ جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید.

30 Blows that cut in, cleanse away wickedness, and, smitings, [enter] the chambers of the inner man.

۳۰ ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود.