Proverbs 20
1 Wine is, a scoffer, and strong drink, a brawler, every one therefore who erreth therein, is unwise.
| شەراب گاڵتەجاڕە و مەستی غەڵبەغەڵب دەکات، ئەوەی پێی وێڵ بێت دانا نییە. |
2 The growl as of a young lion, is the dread inspired by a king, he that provoketh him, endangereth his own life.
| هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە، ئەوەی تووڕەیی بکات لە دژی گیانی خۆی تاوان دەکات. |
3 Honour, hath the man who sitteth away from strife, but, any fool, may break through.
| وازهێنان لە ناکۆکی ڕێزدارییە بۆ پیاو، بەڵام هەموو گێلێک هەڵیدەگیرسێنێت. |
4 By reason of the autumn, a sluggard will not plough, therefore shall he beg in harvest, and there be nothing.
| لە زستاندا تەمبەڵ زەوی ناکێڵێت، بۆیە لە کاتی دروێنەدا داوای بەرهەم دەکات و دەستی ناکەوێت. |
5 Deep water, is counsel in a man’s heart, but, a man of understanding, will draw it out.
| پلان لە دڵی مرۆڤدا ئاوێکی قووڵە، بەڵام تێگەیشتوو دەریدەهێنێت. |
6 A kind man one may call, a great man, —but, a faithful man, who can find?
| زۆر کەس بانگەشەی خۆشەویستی نەگۆڕ دەکەن، بەڵام کەسی جێگای متمانە کێ دەیدۆزێتەوە؟ |
7 As for a righteous man, walking in his integrity, how happy are his children after him!
| کەسی ڕاستودروست بە ڕێگای تەواوی خۆیدا دەڕوات، دوای خۆی خۆزگە بە منداڵەکانی دەخوازرێت. |
8 A king sitting on the throne of judgment, scattereth, with his eyes, all wrong.
| پاشای دانیشتوو لەسەر تەختی دادوەری، بە چاوەکانی هەموو خراپەیەک شەن دەکات. |
9 Who can say, I have cleansed my heart, I am pure from my sin?
| کێیە دەڵێت: «دڵی خۆمم بێگەرد ڕاگرت، پاک بوومەوە لە گوناهم»؟ |
10 Divers weights, and divers measures, an abomination to Yahweh, are they, both.
| دوو کێش و دوو پێوانەی لاسەنگ، هەردووکیان قێزەونن لەلای یەزدان. |
11 Even, by his doings, doth a youth make himself known, whether, pure and upright, be his work.
| تەنانەت منداڵیش بە کردارەکانی دەناسرێت، ئاخۆ کردەوەکەی پاک و ڕاستە. |
12 The hearing ear, and the seeing eye, Yahweh hath made them, both.
| گوێ کە دەبیستێت و چاو کە دەبینێت، یەزدان دروستکەری هەردووکیانە. |
13 Do not love sleep, lest thou come to poverty, open thine eyes, be satisfied with bread.
| حەز لە خەو مەکە نەوەک هەژار بیت، چاوت کراوە بێت و تێر نان بە. |
14 Bad! bad! saith the buyer, but, going his way, then, he boasteth.
| کڕیار دەڵێت: «خراپە، خراپە!» بەڵام کە ڕۆیشت شانازی پێوە دەکات. |
15 There are gold, and an abundance of corals, but, precious jewels, are the lips of knowledge.
| زێڕ هەیە و یاقووت زۆرە، بەڵام لێوی زانیاری گەوهەرێکی بەهادارە. |
16 Take his garment who is pledge for a stranger, —then, for a woman unknown, accept him as surety.
| ئەگەر کەسێک بووە کەفیلی نامۆیەک کەواکەی لێ وەربگرە، بۆ بێگانەیەکیش بارمتەی لێ وەربگرە. |
17 Sweet to a man, may be the bread of falsehood, but, afterward, shall his mouth be filled with gravel.
| بەتامە بۆ مرۆڤ نانی بە فێڵ، بەڵام دواتر دەمی پڕ دەبێت لە چەو. |
18 Plans—by counsel, shalt thou establish, and, with concerted measures, make thou war.
| پلانەکان بە ئامۆژگاری دێنە دی، بە ڕاوێژ بجەنگە. |
19 A revealer of secrets, is one who goeth about talebearing, therefore, with him who openeth his lips, shalt thou not have fellowship.
| دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بۆیە تێکەڵی چەنەباز مەبە. |
20 Whoso revileth his father or his mother, his lamp shall be put out in deep darkness.
| ئەوەی نەفرەت لە دایک و باوکی بکات، لەناو جەرگەی تاریکیدا چرای دەکوژرێتەوە. |
21 An inheritance hastily gotten at the beginning, the latter end thereof, shall not bring blessing.
| میراتێک لە سەرەتای ژیان و بە زوویی دەست بکەوێت لە کۆتاییدا بێ بەرەکەت دەبێت. |
22 Do not say, I will requite wrong! Wait thou for Yahweh that he may save thee.
| مەڵێ: «خراپە بە خراپە دەدەمەوە.» چاوەڕێی یەزدان بکە ڕزگارت دەکات. |
23 An abomination to Yahweh, are divers weights, and, deceptive balances, are not good.
| یەزدان قێزی لە بەکارهێنانی دوو کێشی جیاواز دەبێتەوە، تەرازووی لاسەنگ باش نییە. |
24 From Yahweh, are a man’s steps, a son of earth, then—how can he discern his way?
| هەنگاوەکانی مرۆڤ لە یەزدانەوەیە، ئیتر مرۆڤ چۆن لە ڕێگای خۆی تێدەگات؟ |
25 It is a snare to a man, that he should rashly cry Holy! and, after making vows, to reflect!
| تەڵەیە بۆ مرۆڤ بە سەرەڕۆیی نەزرێک تەرخان بکات، ئینجا پاش نەزرەکە پرسوڕا بکات. |
26 A wise king, winnoweth out the lawless, when he hath turned over them the wheel.
| پاشای دانا بەدکاران شەن دەکات، بە جەنجەڕ بەسەریاندا دێت. |
27 The lamp of Yahweh, is the spirit of a son of earth, searching all the chambers of the inner man.
| چرای یەزدان ڕۆحی مرۆڤ دەپشکنێت، هەروەها هەموو ناخی دەروونیش. |
28 Lovingkindness and faithfulness, will guard a king, —therefore should he support, with lovingkindness, his throne.
| خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی پاشا دەپارێزن، بە خۆشەویستی نەگۆڕ تەختی دەچەسپێت. |
29 The beauty of young men, is their strength, and, the ornament of old men, a hoary head.
| شانازی لاوان هێزیانە، ڕیش سپیێتیش شکۆمەندی پیرانە. |
30 Blows that cut in, cleanse away wickedness, and, smitings, [enter] the chambers of the inner man.
| برینی لێدان خراپە پاک دەکاتەوە، لێدانی قامچیش ناخی دەروون. |
