< Proverbs 16 >
1 To man, belong the preparations of the heart, but, from Yahweh, cometh the answer of the tongue.
Lòng người nghĩ lắm mưu hay, nhưng thành hay bại đều do tay Chúa Hằng Hữu.
2 All the ways of a man, [may be] pure in his own eyes, but, he that testeth spirits, is Yahweh.
Người tự thấy công việc mình toàn hảo, nhưng Chúa Hằng Hữu biết rõ động cơ.
3 Roll, upon Yahweh, thy doings, that thy plans, may be established.
Hãy phó thác công việc con cho Chúa Hằng Hữu, chương trình con sẽ được thành công.
4 Everything, hath Yahweh made for its own purpose, yea, even the lawless one, for the day of calamity.
Chúa Hằng Hữu tạo mỗi loài đều có mục đích, người ác, Ngài dành cho ngày đoán phạt.
5 An abomination to Yahweh, is every one who is haughty in heart, hand to hand, he shall not be held innocent.
Người kiêu căng bị Chúa Hằng Hữu kinh tởm; dù chạy đi đâu cũng chẳng thoát lưới trời.
6 By lovingkindness and fidelity, shall iniquity be covered, and, in the revering of Yahweh, is a turning away from wrong.
Nhân ái chân thật phủ che tội lỗi. Nhờ kính sợ Chúa Hằng Hữu mà bỏ lối ác gian.
7 When, acceptable to Yahweh, are the ways of a man, even his enemies, doth he cause to make peace with him.
Khi ai sống đẹp lòng Chúa Hằng Hữu, dù kẻ thù cũng sẽ hòa thuận với người.
8 Better a little with righteousness, than large revenues, without justice.
Thà nghèo mà công bằng liêm chính, còn hơn bất công, thất đức để làm giàu.
9 A man’s heart, deviseth his way, but, Yahweh, directeth his steps.
Con người dùng trí vạch đường đi, nhưng Chúa dìu dắt từng li từng tí.
10 An oracle, is on the lips of a king, in giving sentence, his mouth must not be unfaithful.
Vua đưa ra những lời phán quyết; vua không bao giờ xử đoán bất công.
11 The balance and scales of justice, belong to Yahweh, and, his handiwork, are all the weights of the bag.
Chúa Hằng Hữu sắp đặt các loại cân công bình chính xác; mọi quả cân trong bao là công việc của tay Ngài.
12 The abomination of kings, is to work lawlessness, for, by righteousness, is established a throne.
Vua làm ác bị người phỉ nhổ, đức công minh củng cố ngai vàng.
13 The delight of kings, are lips of righteousness, —and, the words of uprightness, he loveth.
Lời người công chính là niềm vui của các vua; vua biệt đãi những người nói năng ngay thẳng.
14 The wrath of a king, [meaneth] messengers of death, but, a man who is wise, will appease it.
Vua giận dữ là có người mất mạng; nhưng người khôn làm cơn giận tiêu tan.
15 In the light of a king’s countenance, is life, and, his good-pleasure, is like the cloud of harvest-rain.
Vua tươi tắn, mặt chiếu ra sự sống; người ban ơn như mưa móc mùa xuân.
16 To acquire wisdom, how much better than gold! and, to get hold of understanding, more choice than silver!
Tìm được khôn ngoan còn quý hơn vàng, thu thập tri thức còn hơn gom góp bạc!
17 The highway of the upright, is to avoid evil, He preserveth his soul, who guardeth his way.
Con đường công chính đi xa hố gian tà; ai giữ đường ngay thẳng là bảo toàn sinh mạng.
18 Before grievous injury, pride! and, before a fall, haughtiness of spirit!
Kiêu ngạo dẫn đường cho diệt vong, tự tôn đi trước sự vấp ngã.
19 Better is lowliness of spirit, with the patient, than a portion of spoil, with the proud.
Thà khiêm nhượng ở với người nghèo, còn hơn chia của với người kiêu căng.
20 He that showeth discretion concerning a matter, shall find good, and, he that trusteth in Yahweh, how happy is he!
Ai giữ chính đạo sẽ thành công; ơn phước thuộc người trông cậy Chúa.
21 The wise in heart, shall be called intelligent, and, sweetness of lips, increaseth persuasiveness.
Người khôn ngoan thận trọng hiểu sâu biết rộng, ăn nói ngọt ngào càng thuyết phục nhiều người.
22 A well-spring of life, is discretion to its owner, but, the correction of the foolish, is folly.
Túi khôn là nguồn sống của người thông sáng, còn điên rồ là hình phạt của người dại khờ.
23 The heart of the wise, giveth discretion to his mouth, and, upon his lips, increaseth persuasiveness.
Người khôn thận trọng trong lời nói; điều gì đưa ra cũng chứa đựng sự hiểu biết.
24 A comb of honey, are pleasant words, sweet to the taste and healing to the bone.
Lời nói ân hậu giống như mật ong— ngọt ngào cổ họng, bổ dưỡng tâm thân.
25 There is a way that enticeth a man, but, at the latter end thereof, are the ways of death.
Con đường bạn chọn có vẻ phải, nhưng cuối nẻo đường là hố diệt vong.
26 The appetite of the toiler, hath toiled for him, for his mouth, hath urged him on.
Bụng cồn cào thúc đẩy nhân công làm việc; miệng đói meo thúc đẩy họ kiếm miếng ăn.
27 An abandoned man, diggeth up mischief, —and, upon his lips, as it were a fire is scorching.
Người vô đạo cưu mang tội ác; nói những lời như châm lửa đốt nhà.
28 A perverse man, sendeth forth strife, and, a tattler, separateth intimate friends.
Người tà vạy gieo mầm xung đột; người rỉ tai chia rẽ bạn thân.
29 A ruthless man, enticeth his neighbour, and leadeth him in a way, not good.
Người hung dữ quyến dụ láng giềng, lôi kéo họ vào đường bất chính.
30 Closing his eyes, to devise perverse things, biting his lips, he hath plotted mischief.
Người chớp mắt lòng mưu toan việc ác; người mím môi bụng chất chứa gian tà.
31 A crown of adorning, is a hoary head, in the way of righteousness, it should be found.
Tóc bạc là vương miện vinh quang, của con người theo đường công chính.
32 Better he that is slow to anger, than a hero, and he that ruleth his spirit, than he that captureth a city.
Người chậm giận thắng hơn dũng sĩ; ai biết tự chủ thắng hơn người chiếm thành.
33 Into the lap, is cast the lot, but, from Yahweh, is its every decision.
Loài người rút thăm cầu may, nhưng quyết định đến từ Chúa Hằng Hữu.