Proverbs 15
1 A soft answer, turneth away wrath, but a cutting word raiseth anger.
Ang malubay na sagot ay nakapapawi ng poot: nguni't ang mabigat na salita ay humihila ng galit.
2 The tongue of the wise, adorneth knowledge, —but, the mouth of dullards, belcheth out folly.
Ang dila ng pantas ay nagbabadya ng tuos ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso ng kamangmangan.
3 In every place, are the eyes of Yahweh, observing the evil and the good.
Ang mga mata ng Panginoon ay nasa bawa't dako, na nagbabantay sa masama at sa mabuti.
4 Gentleness of the tongue, is a tree of life, but, crookedness therein, a grievous wound in the spirit.
Ang dilang magaling ay punong kahoy ng buhay: nguni't ang kalikuan niyaon ay kasiraan ng diwa.
5 A foolish [son], spurneth the correction of his father, but, he that heedeth a reproof, sheweth prudence.
Hinahamak ng mangmang ang saway ng kaniyang ama: nguni't siyang nagpapakundangan ng saway ay gumagawang may kabaitan.
6 The household of the righteous man, is a great treasure, but, in the increase of the lawless, is disturbance.
Sa bahay ng matuwid ay maraming kayamanan: nguni't sa mga pakinabang ng masama ay kabagabagan.
7 The lips of the wise, scatter abroad knowledge, but, the heart of dullards, is not right.
Ang mga labi ng pantas ay nagsasabog ng kaalaman: nguni't ang puso ng mangmang ay hindi gayon.
8 The sacrifice of lawless men, is an abomination to Yahweh, but, the prayer of the upright, is his delight.
Ang hain ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang dalangin ng matuwid ay kaniyang kaluguran.
9 An abomination to Yahweh, is the way of the lawless, but, the pursuer of righteousness, he loveth.
Ang lakad ng masama ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't iniibig niya ang sumusunod sa katuwiran.
10 There is, grievous correction, for him that forsaketh the right path, He that hateth rebuke, shall die.
May mabigat na saway sa kaniya, na nagpapabaya ng lakad: at siyang nagtatanim sa saway ay mamamatay.
11 Hades and destruction, are before Yahweh, how much more then, the hearts of the sons of men. (Sheol h7585)
Sheol at kapahamakan ay nasa harap ng Panginoon: gaanong higit pa nga ang mga puso ng mga anak ng mga tao! (Sheol h7585)
12 A scoffer, loveth not, one who reproveth him, unto the wise, doth he not go.
Ayaw ang manglilibak na siya'y sawayin. Siya'y hindi paroroon sa pantas.
13 A joyful heart, maketh a pleasing countenance, —but, in sorrow of heart, is a stricken spirit.
Ang masayang puso ay nagpapasaya ng mukha: nguni't sa kapanglawan ng puso ay nababagbag ang diwa.
14 The heart of the intelligent, seeketh knowledge, but, the mouth of dullards, feedeth on folly.
Ang puso niyaong naguunawa ay humahanap ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kamangmangan.
15 All the days of the afflicted, are sorrowful, but, a cheerful heart, is a continual banquet.
Lahat ng mga araw sa nagdadalamhati ay masama: nguni't siyang may masayang puso ay may laging kapistahan.
16 Better is a little, with the reverence of Yahweh, than great treasure, and disquietude therewith.
Maigi ang kaunti na may pagkatakot sa Panginoon, kay sa malaking kayamanan na may kabagabagan.
17 Better is an allowance of herbs, and love, there, than a fatted ox, and hatred therewith.
Maigi ang pagkaing gulay na may pagibig, kay sa matabang baka at may pagtataniman.
18 A wrathful man, stirreth up strife, but, he that is slow to anger, calmeth contention.
Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo: nguni't siyang makupad sa galit ay pumapayapa ng kaalitan.
19 The way of the sluggard, is like a thorn hedge, but, the path of the upright, is a raised road.
Ang daan ng tamad ay gaya ng bakuran na mga dawag: nguni't ang landas ng matuwid ay ginagawang maluwang na lansangan.
20 A wise son, maketh a glad father, —but, a dullard, despiseth his own mother.
Ang pantas na anak ay nagpapasaya ng ama: nguni't hinahamak ng mangmang ang kaniyang ina.
21 Folly, is joy to him that lacketh sense, —but, a man of understanding, taketh a straight course.
Ang kamangmangan ay kagalakan sa walang bait: nguni't pinatutuwid ng maalam ang kaniyang lakad.
22 Plans, are frustrated, for lack of consultation, but, by the multitude of counsellors, shall counsel, be established.
Kung saan walang payo ay nagugulo ang mga panukala: nguni't sa karamihan ng mga tagapayo ay nangatatatag.
23 A man hath joy, in the answer of his own mouth, and, a word in its season, —how good!
Ang tao ay may kagalakan sa sagot ng kaniyang bibig: at ang salita sa ukol na panahon, ay anong pagkabuti!
Sa pantas ay paitaas ang daan ng buhay, upang kaniyang mahiwalayan ang Sheol sa ibaba. (Sheol h7585)
25 The house of proud men, will Yahweh tear down, but he will maintain the boundary of the widow.
Bubunutin ng Panginoon ang bahay ng palalo: nguni't kaniyang itatatag ang hangganan ng babaing bao.
26 An abomination to Yahweh, are the plottings of the wicked, but, with the pure, are sayings of sweetness.
Ang mga masamang katha ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang mga maligayang salita ay dalisay.
27 He, troubleth his own house, who graspeth with greed, but, he that hateth gifts, shall live.
Siyang sakim sa pakinabang ay bumabagabag ng kaniyang sariling sangbahayan: nguni't siyang nagtatanim sa mga suhol ay mabubuhay.
28 The heart of the righteous, studieth to answer, but, the mouth of the lawless, belcheth out mischiefs.
Ang puso ng matuwid ay nagbubulay ng isasagot: nguni't ang bibig ng masama ay nagbubugso ng mga masamang bagay.
29 Far off is Yahweh, from the lawless, but, the prayer of the righteous, will he hear.
Ang Panginoon ay malayo sa masama: nguni't kaniyang dinidinig ang dalangin ng matuwid.
30 The sparkling of bright eyes, rejoiceth the heart, Good news, giveth marrow to the bones.
Ang liwanag ng mga mata ay nagpapagalak ng puso: at ang mabubuting balita ay nagpapataba ng mga buto.
31 The ear that heareth the reproof which giveth life, in the midst of the wise, shall remain.
Ang taingang nakikinig sa saway ng buhay, ay tatahan sa gitna ng pantas.
32 He that declineth correction, despiseth his own soul, but, he that heareth reproof, gaineth sense.
Siyang tumatanggi sa saway ay humahamak sa kaniyang sariling kaluluwa: nguni't siyang nakikinig sa saway ay nagtatamo ng kaawaan.
33 The reverence of Yahweh, is the correction of wisdom, and, before honour, is humility.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay turo ng karunungan; at sa unahan ng karangalan ay nagpapauna ang pagpapakumbaba.
