Proverbs 15
1 A soft answer, turneth away wrath, but a cutting word raiseth anger.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 The tongue of the wise, adorneth knowledge, —but, the mouth of dullards, belcheth out folly.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 In every place, are the eyes of Yahweh, observing the evil and the good.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 Gentleness of the tongue, is a tree of life, but, crookedness therein, a grievous wound in the spirit.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 A foolish [son], spurneth the correction of his father, but, he that heedeth a reproof, sheweth prudence.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 The household of the righteous man, is a great treasure, but, in the increase of the lawless, is disturbance.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 The lips of the wise, scatter abroad knowledge, but, the heart of dullards, is not right.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 The sacrifice of lawless men, is an abomination to Yahweh, but, the prayer of the upright, is his delight.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 An abomination to Yahweh, is the way of the lawless, but, the pursuer of righteousness, he loveth.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 There is, grievous correction, for him that forsaketh the right path, He that hateth rebuke, shall die.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
11 Hades and destruction, are before Yahweh, how much more then, the hearts of the sons of men. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 A scoffer, loveth not, one who reproveth him, unto the wise, doth he not go.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 A joyful heart, maketh a pleasing countenance, —but, in sorrow of heart, is a stricken spirit.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 The heart of the intelligent, seeketh knowledge, but, the mouth of dullards, feedeth on folly.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 All the days of the afflicted, are sorrowful, but, a cheerful heart, is a continual banquet.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Better is a little, with the reverence of Yahweh, than great treasure, and disquietude therewith.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Better is an allowance of herbs, and love, there, than a fatted ox, and hatred therewith.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 A wrathful man, stirreth up strife, but, he that is slow to anger, calmeth contention.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 The way of the sluggard, is like a thorn hedge, but, the path of the upright, is a raised road.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 A wise son, maketh a glad father, —but, a dullard, despiseth his own mother.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 Folly, is joy to him that lacketh sense, —but, a man of understanding, taketh a straight course.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Plans, are frustrated, for lack of consultation, but, by the multitude of counsellors, shall counsel, be established.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 A man hath joy, in the answer of his own mouth, and, a word in its season, —how good!
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 The house of proud men, will Yahweh tear down, but he will maintain the boundary of the widow.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 An abomination to Yahweh, are the plottings of the wicked, but, with the pure, are sayings of sweetness.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 He, troubleth his own house, who graspeth with greed, but, he that hateth gifts, shall live.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 The heart of the righteous, studieth to answer, but, the mouth of the lawless, belcheth out mischiefs.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 Far off is Yahweh, from the lawless, but, the prayer of the righteous, will he hear.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 The sparkling of bright eyes, rejoiceth the heart, Good news, giveth marrow to the bones.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 The ear that heareth the reproof which giveth life, in the midst of the wise, shall remain.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 He that declineth correction, despiseth his own soul, but, he that heareth reproof, gaineth sense.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 The reverence of Yahweh, is the correction of wisdom, and, before honour, is humility.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
