< Proverbs 10 >
1 The Proverbs of Solomon: A wise son, maketh a glad father, but, a foolish son, is the grief of his mother.
Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.
2 The treasures of lawlessness, do not profit, but, righteousness, delivereth from death.
Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.
3 Yahweh, suffereth not to famish, the soul of the righteous, but, the desire of the lawless, he thrusteth away.
Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.
4 He becometh poor, who dealeth with a slack hand, but, the hand of the diligent, maketh rich.
Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.
5 He that gathereth in summer, is a prudent son, he that sleepeth long in harvest, is a son causing shame.
Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.
6 Blessings, are for the head of the righteous man, but, the mouth of the lawless, covereth up wrong.
Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.
7 The memory of the righteous, yieldeth blessing, but, the name of the lawless, dieth out.
Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.
8 The wise in heart, will accept commandments, but, he that is foolish with his lips, shall be thrust away.
Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.
9 He that walketh uprightly, may walk securely, but, he that maketh crooked his ways, shall be found out.
Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.
10 He that winketh with the eye, causeth sorrow, and, he that is foolish with his lips, shall be thrust aside.
Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.
11 A well-spring of life, is the mouth of the righteous, but, the mouth of the lawless, covereth wrong.
Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.
12 Hatred, stirreth up strifes, but, over all transgressions, love throweth a covering.
Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.
13 In the lips of the intelligent, is found wisdom, but, a rod, is for the back of him that lacketh sense.
Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.
14 Wise men, treasure up knowledge, but, the mouth of the foolish, is a terror near at hand.
Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.
15 The substance of the rich, is his strong city, the terror of the poor, is their poverty.
Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.
16 The labour of the righteous, [leadeth] to life, the increase of the lawless, to sin.
Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.
17 On the way to life, is he that heedeth correction, but, he that hateth reproof, is going astray.
Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.
18 He that concealeth hatred, hath false lips, and he that sendeth forth slander, the same, is a dullard.
Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.
19 In the multitude of words, there wanteth not transgression, but, he that restraineth his lips, sheweth prudence.
No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.
20 Choice silver, is the tongue of the righteous, but, the sense of the lawless, is very small.
Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.
21 The lips of the righteous, feed multitudes, but, the foolish, for lack of sense, shall die.
Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.
22 The blessing of Yahweh, itself maketh rich, and he addeth no grievance therewith.
Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.
23 It is, mere sport to a stupid man, to commit lewdness, but, wisdom, pertaineth to a man of understanding.
Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.
24 The dread of the lawless one, the same, shall overtake him, but, the desire of the righteous, shall he granted.
Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.
25 Like the passing away of a tempest, so the lawless one is not, but, the righteous, [hath] an age-abiding foundation.
Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so, is the sluggard, to them who send him.
Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.
27 The reverence of Yahweh, addeth days, but, the years of the lawless, shall be shortened.
Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
28 The hope of the righteous, shall be gladness, but, the expectation of the lawless, shall vanish.
Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
29 A refuge for the blameless, is the path of Yahweh, but, destruction, [awaiteth] the workers of iniquity.
Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.
30 The righteous, to times age-abiding, shall remain unshaken, but, the lawless, shall not inhabit the earth.
Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.
31 The mouth of the righteous, beareth the fruit of wisdom, but, a perverse tongue, shall be cut off.
Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.
32 The lips of the righteous, know what is pleasing, but, the mouth of the lawless, [speaketh] perversities.
Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.