< Nehemiah 9 >
1 Now, on the twenty-fourth day of this month, were the sons of Israel gathered together, with fasting and with sackcloth, having earth upon them.
Karon sa ika 24 nga adlaw sa samang bulana nagtigom ang tanang katawhan sa Israel ug nagpuasa sila, ug nagbisti sila ug sako, ug nagbutang ug abog sa ilang mga ulo.
2 And the seed of Israel separated themselves from all the sons of the foreigner, —and stood and made confession over their own sins, and the iniquities of their fathers.
Gibulag sa mga kaliwat sa Israel ang ilang kaugalingon gikan sa tanang mga langyaw. Mitindog sila ug gisugid ang ilang kaugalingong mga sala ug ang mga daotang binuhatan sa ilang mga katigulangan.
3 So they stood up in their place, and read in the book of the law of Yahweh their God, a fourth part of the day, —and, a fourth part, they were making confession and bowing themselves down, unto Yahweh their God.
Nagbarog sila sa ilang mga dapit, ug sulod sa tulo ka oras gibasa nila ang libro sa balaod ni Yahweh nga ilang Dios. Sa ikaupat nga bahin sa adlaw gisugid nila ang ilang mga sala ug nagyukbo atubangan kang Yahweh nga ilang Dios.
4 Then stood up on the platform of the Levites, Jeshua and Bani, Kadmiel, Shebaniah, Bunni, Sherebiah, Bani, Chenani, —and made outcry, with a loud voice, unto Yahweh their God.
Ang mga Levita, si Jeshua, si Bani, si Kadmiel, si Shebania, si Buni, si Sherebia, si Bani, ug si Kenani, mitindog sa hagdanan ug mitawag sa makusog nga tingog ngadto kang Yahweh nga ilang Dios.
5 Then said the Levites—Jeshua and Kadmiel, Bani, Hashabneiah, Sherebiah, Hodiah, Shebaniah, Pethahiah, Stand up, bless Yahweh your God, from age to age, —Yea let them bless thy glorious Name, which is exalted above all blessing and praise.
Unya ang mga Levita, nga sila Jeshua, ug si Kadmiel, si Bani, si Hashabnea, si Sherebia, si Hodia, si Shebania, ug si Petahia miingon, “Pagtindog ug dayga si Yahweh nga imong Dios hangtod sa kahangtoran.” “Hinaot nga daygon nila ang imong balaanong ngalan, ug hinaot nga mapasidunggan kini sa matag panalangin ug pagdayeg.
6 Thou, art Yahweh, thou alone, Thou, didst make the heavens, the heavens of heavens, and all their host, the earth and all that is thereon, the seas and all that is therein, and, thou, holdest them all in life, —and, the host of the heavens, unto thee, are bowing down.
Ikaw si Yahweh. Ikaw lamang. Gibuhat nimo ang kalangitan, ang kinatas-ang kalangitan, uban ang tibuok nilang panon sa kasundalohang anghel, ug ang kalibotan ug ang tanan nga anaa niini, ug ang mga kadagatan ug ang tanan nga anaa kanila. Gihatagan nimo ug kinabuhi kining tanan, ug nagsimba ang mga kasundalohang anghel diha kanimo.
7 Thou, art Yahweh, God, who didst choose Abram, and broughtest him forth out of Ur of the Chaldees, —and madest his name Abraham;
Ikaw si Yahweh, ang Dios nga nagpili kang Abram, ug ang nagkuha kaniya gawas sa Ur sa Chaldes, ug naghatag kaniya sa ngalan nga Abraham.
8 and didst find his heart faithful before thee, and didst solemnize with him a covenant, to give the land of the Canaanite, the Hittite, the Amorite, and the Perizzite, and the Jebusite, and the Girgashite, —to give it unto his seed, —and didst confirm thy words, for, righteous, thou art.
Nakaplagan nimo nga matinud-anon gayod ang iyang kasingkasing diha kanimo, ug nagbuhat ka ug kasabotan uban kaniya nga ihatag ngadto sa iyang mga kaliwat ang yuta sa mga Canaanhon, sa mga Hithanon, sa mga Amornon, sa mga Pereznon, sa mga Jebusnon, ug sa mga Girgasnon. Gituman mo gayod ang imong saad tungod sa imong pagkamatinud-anon.
9 Yea thou sawest the affliction of our fathers, in Egypt, and, their outcry, thou heardest, by the Red Sea;
Nakita nimo ang pag-antos sa among mga katigulangan didto sa Ehipto ug nadungog nimo ang ilang mga paghilak didto sa Pula nga Dagat.
10 and didst grant signs and wonders against Pharaoh, and against all his servants, and against all the people of his land, for thou hadst taken note, that they ruled proudly over them, —and so thou didst make thee a name, as at this day.
Naghatag ka ug mga timailhan ug katingalahang mga butang batok sa Paraon, ug sa tanan niyang mga sulugoon, ug sa tanang katawhan sa iyang yuta, kay nasayod ka nga mapasigarbohon gayod ang mga Ehiptohanon batok kanila. Apan nagbuhat ka ug ngalan alang sa imong kaugalingon nga nagpabilin hangtod karon.
11 And, the sea, didst thou cleave asunder before them, and they passed through the midst of the sea, on dry ground, —whereas, their pursuers, thou didst cast into the depths like a stone, into the mighty waters,
Unya gitunga nimo ang dagat sa ilang atubangan, aron nga makalabang sila sa tungatunga sa dagat nga agi sa mala nga yuta; ug gipanglabay nimo kadtong naggukod kanila didto sa kinahiladman, sama sa bato didto sa lawom nga katubigan.
12 And, in a pillar of cloud, didst thou lead them, by day, —and in a pillar of fire, by night, to light up for them the way wherein they should go.
Panahon sa kabuntagon gigiyahan nimo sila pinaagi sa haligi nga panganod, ug sa haligi nga kalayo panahon sa kagabhion aron sa paghatag ug kahayag sa ilang agianan aron nga makalakaw sila.
13 And, upon Mount Sinai, camest thou down, and spakest with them out of the heavens, —and gavest them just regulations, and faithful laws, good statutes and commandments.
Mikanaog ka gikan sa Bukid sa Sinai ug nakigsulti ka kanila gikan sa kalangitan ug gihatag nimo kanila ang matarong nga mga kasuguan ug matuod nga mga balaod, ug maayong mga lagda ug mga mando.
14 And, thy holy sabbath, didst thou make known to them, —and, commandments and statutes and a law, didst thou command them, through Moses thy servant.
Gipahibalo nimo ngadto kanila ang balaan nga Igpapahulay, ug gihatagan nimo sila sa mga mando ug mga kasugoan ug mga balaod pinaagi kang Moises nga imong sulugoon.
15 And, bread out of the heavens, didst thou give them, for their hunger, and, waters out of the cliff, didst thou bring them, for their thirst, —and badest them go in to take possession of the land, which thou hadst lifted thy hand to give them.
Gihatagan nimo sila ug tinapay gikan sa langit alang sa ilang kagutom, ug tubig gikan sa bato alang sa ilang kauhaw, ug giingnan nimo sila nga molakaw ug angkonon ang yuta nga imong gisaad uban ang panumpa nga gihatag kanila.
16 But, they and our fathers, dealt proudly, —and hardened their neck, and hearkened not unto thy commandments;
Apan wala gayod silay pagtahod ug ang among mga katigulangan, ug nagmagahi ang ilang mga ulo, ug wala mamati sa imong mga kasugoan.
17 but refused to hearken, neither kept in mind thy wonders which thou hadst done with them, but they hardened their neck, and appointed a head that they might return to their servitude, in their perverseness. But, thou, art a God of forgivenesses, gracious and full of compassion, slow to anger and abounding in lovingkindness, and didst not forsake them.
Nagdumili sila sa pagpaminaw, ug wala nila panumbalinga ang mga katingalahang butang nga imong nabuhat ngadto kanila, apan nagmagahi ang ilang mga ulo, ug sa ilang pagkamasinupakon nagpili sila ug pangulo aron nga makabalik sa ilang pagkaulipon. Apan ikaw ang Dios nga puno sa pagpasaylo, puno sa grasya ug maluluy-on, dili daling masuko, ug napuno sa tiunay nga gugma. Ug wala nimo sila gibiyaan.
18 Yea, although they made them a molten calf, and said, This, is thy God, that brought thee up out of Egypt, —and wrought great insults,
Bisan tuod ug nagbuhat sila ug larawan sa nating baka nga gikan sa tinunaw nga puthaw ug miingon, 'Mao kini ang inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto,' ug nagbuhat ug hilabihan nga pagbugalbugal,
19 yet, thou, in thine abounding compassions, didst not forsake them in the desert, —the pillar of cloud, departed not from over them by day, to lead them in the way, nor the pillar of fire by night, to light up for them the way wherein they should go.
ikaw, sa imong kaluoy, wala ka mibiya kanila didto sa kamingawan. Gigiyahan sila pinaagi sa haligi nga panganod sa ilang dalan ug wala kini mibiya kanila panahon sa kabuntagon, bisan paman sa pagkagabii ang haligi nga kalayo naggiya kanila aron sa pag-iwag sa ilang dalan aron nga makalakaw sila.
20 And, thy Good Spirit, thou gavest, to instruct them, —and, thy manna, thou withheldest not from their mouth, and, water, thou gavest them, for their thirst.
Gihatag nimo ang imong maayong Espiritu aron sa pagmatuto kanila, ug wala nimo ihikaw ngadto sa ilang baba ang imong manna, ug ang tubig nga imong gihatag kanila alang sa ilang pagkauhaw.
21 Yea, forty years, didst thou sustain them in the desert, they lacked nothing, —their mantles, waxed not old and, their feet, swelled not.
Kay gihatag nimo ang ilang gikinahanglan sulod sa 40 ka tuig didto sa kamingawan, ug walay nakulang kanila. Wala mangagisi ang ilang mga bisti ug wala nanghubag ang ilang mga tiil.
22 And thou gavest them kingdoms, and peoples, and allotted to each of them a corner, —and they took possession of the land of Sihon, and the land of the king of Heshbon, and the land of Og king of Bashan.
Gihatagan nimo sila ug mga gingharian ug mga katawhan, gipahimutang sila sa matag suok sa maong dapit. Unya gipanag-iya nila ang yuta ni Sihon nga hari sa Heshbon ug ang yuta ni Og nga Hari sa Bashan.
23 Their children also, didst thou multiply, like the stars of the heavens, —and didst bring them into the land which thou hadst promised their fathers they should enter to possess;
Gipadaghan nimo ang ilang mga anak sama sa kabituonan sa kalangitan, ug gidala nimo sila didto sa yuta nga imong gisulti nga panag-iyahon ngadto sa ilang mga katigulangan.
24 so the children entered and possessed the land, and thou subduedst before them the inhabitants of the land, the Canaanites, and deliveredst them into their hand, —with their kings, and the peoples of the land, to do with them according to their pleasure;
Busa miadto ang katawhan ug gipanag-iya ang yuta sa mga Canaanhon ug gibuntog nimo gikan kanila ang mga lumulupyo niadtong yutaa. Gitugyan nimo sila ngadto sa ilang mga kamot, uban sa ilang mga hari ug sa mga katawhan sa maong yuta, aron nga buhaton sa taga-Israel kung unsa ang ilang nahimut-an.
25 and they captured fortified cities and a fat soil, and took possession of houses full of every good thing, wells digged, vineyards and oliveyards and fruit-trees, in abundance, —so they did eat and were filled and became fat, and luxuriated in thy great goodness.
Nabihag nila ang lig-on nga mga siyudad ug ang tabunok nga yuta, ug ilang gibihag ang mga balay nga napuno ug maayong mga butang, mga atabay nga nakalot na, mga parasan ug mga tanaman sa mga olibo, ug mga kahoy nga namunga sa madagayaon. Busa nangaon sila ug nangabusog ug nanambok ug gilipay ang ilang kaugalingon sa imong hilabihan nga pagkamaayo.
26 But they murmured and rebelled against thee, and cast thy law behind their back, and, thy prophets, they slew, who testified against them that they might turn them back unto thee, —and they wrought great insults.
Unya nagmasupilon sila ug nagmasinupakon batok kanimo. Gitalikdan nila ang imong balaod. Gipatay nila ang imong mga propeta nga maoy nagpahimangno kanila aron nga mobalik diha kanimo, ug nagbuhat sila ug hilabihan nga pagbugalbugal.
27 Therefore didst thou deliver them into the hand of their adversaries, who distressed them, —and, in the time of their distress, they made outcry unto thee, and, thou, out of the heavens, didst hear, and, according to thine abounding compassions, gavest them saviours, that they might save them out of the hand of their adversaries.
Busa gitugyan nimo sila ngadto sa kamot sa ilang mga kaaway, nga maoy nagpaantos kanila. Sa panahon sa ilang pag-antos, nagtawag sila kanimo, ug nadungog nimo sila gikan sa kalangitan, ug tungod sa imong dakong kaluoy nagpadala ka ug moluwas kanila gikan sa kamot sa ilang mga kaaway.
28 But, as soon as they had rest, they again wrought wickedness before thee, —and thou didst leave them in the hand of their enemies, who bare rule over them, yet, when they again made outcry unto thee, thou, from the heavens, didst hear and didst deliver them according to thy compassions, many times;
Apan human sila makapahulay, nagbuhat na usab sila ug daotan diha kanimo, ug gipasagdan nimo sila didto sa kamot sa ilang mga kaaway, busa gidumalahan sila sa ilang mga kaaway. Apan sa dihang mibalik sila ug nagtawag diha kanimo, nadungog nimo gikan sa langit, ug sa kadaghan nga higayon tungod sa imong kaluoy giluwas nimo sila.
29 and didst testify against them, to bring them back unto thy law, yet, they, dealt proudly, and hearkened not unto thy commandments, and, against thy regulations, they sinned, the which—if any son of earth shall do—then shall he live by them, —and yielded a rebellious shoulder, and, their neck, they stiffened, and hearkened not.
Gipasidan-an nimo sila aron nga mobalik sa imong balaod. Apan hinuon nahimo silang garboso ug wala mamati sa imong mga mando. Nakasala sila batok sa imong mga balaod nga maoy naghatag ug kinabuhi niadtong nagtuman niini. Gipatig-a nila ang ilang mga abaga ug gipagahi ang ilang mga liog ug nagdumili sa pagpaminaw.
30 And thou didst suffer many years to pass over them, and didst testify against them by thy Spirit through thy prophets, yet did they not give ear, —therefore didst thou deliver them into the hand of the peoples of the lands.
Sa daghang mga katuigan gipahimangnoan nimo sila pinaagi sa imong Espiritu ngadto sa imong mga propeta. Apan wala sila mamati. Busa gitugyan nimo sila ngadto sa kamot sa ilang mga kasilinganang katawhan.
31 Yet, in thine abounding compassions, thou didst not make of them an end, neither didst thou forsake them, —for, a GOD gracious and full of compassion, thou art.
Apan sa imong dakong kaluoy wala nimo sila gipukan sa hingpit, o mibiya kanila, tungod kay puno ka sa grasya ug maluluy-on ka nga Dios.
32 Now, therefore, O our God—the GOD great, mighty, and fearful—keeping the covenant and the lovingkindness, let not all the trouble seem little before thee, which hath come upon us—on our kings, on our rulers, and on our priests, and on our prophets, and on our fathers, and on all thy people, —from the days of the kings of Assyria, until this day.
Busa karon, ang atong Dios—ikaw nga bantogan, makagagahom, ug katingalahan nga Dios nga mituman sa imong mga panaad ug tiunay nga gugma—ayaw tugoti nga mahimong daw diyutay lamang diha kanimo ang tanang kalisdanan nga miabot nganhi kanamo, sa among mga hari, sa among mga prinsipe, ug sa among mga pari, ug sa among mga propeta, ug sa among mga katigulangan, ug sa tanan nimong katawhan gikan sa adlaw sa mga hari sa Asiria hangtod karon.
33 But, thou, art righteous, as to all that hath fallen upon us, —for, faithfulness, hast thou wrought, whereas, we, have been lawless;
Makiangayon ka sa tanan nga midangat kanamo, kay nagmatinud-anon ka man, apan nagpakadaotan kami.
34 and, our kings, our rulers, our priests, and our fathers, have not kept thy law, —nor given heed unto thy commandments, or unto thy testimonies, wherewith thou hast testified against them.
Wala gayod nagtuman sa imong balaod ug naminaw sa imong mga mando o bisan paman sa imong mga kasabotan nga balaod nga imong gapasidaan sa among mga hari, among mga prinsipe, among mga pari, ug among mga katigulangan.
35 But, they, in their kingdom, and in thine abundant goodness which thou gavest them, and in the broad and fat land which thou didst set before them, did not serve thee, neither turned they from their wicked doings.
Bisan paman sa ilang kaugalingong gingharian, samtang naglipay sila sa imong hilabihan nga kaayo ngadto kanila, sa halapad ug tabunok nga yuta nga imong gitagana ngadto kanila, wala sila mag-alagad kanimo o bisan mibiya sa ilang mga daotang binuhatan.
36 Lo! we, to-day, are bondmen—even upon the land which thou gavest our fathers to eat the fruit thereof and the good thereof, lo! we, are bondmen;
Karon mga ulipon kami niining maong yuta nga imong gihatag sa among mga katigulangan aron nga mapahimuslan ang mga bunga ug ang mga maayong gasa, ug tan-awa, mga ulipon kami niini!
37 and, the increase thereof, aboundeth unto the kings whom thou hast set over us, for our sins, —and, over our bodies, are they bearing rule, and over our cattle, at their pleasure, and, in great distress, we are.
Ang kaadunahan sa among yuta moadto gayod sa mga hari nga imong gitagana kanamo tungod sa among mga sala. Nagdumala sila ubos sa among mga lawas ug ubos sa among mga kahayopan sumala sa ilang nahimut-an. Anaa kami sa dakong kalisang.
38 Seeing, therefore, all this, we, are plighting our faith, and putting it in writing, —and, upon the sealed scroll, are our rulers, our Levites, our priests.
Tungod niining tanan, magbuhat kami ug lig-on nga panaad nga sinulat. Sa nasilyohan nga sinulat anaa ang mga ngalan sa among mga prinsipe, mga Levita, ug mga pari.”