< Matthew 6 >
1 [But] take heed, that ye do not, your righteousness, before men, to be gazed at by them, —otherwise at least, reward, have ye none, with your Father who is in the heavens.
"Kinahanglan magmatngon kamo nga ang inyong maayong buhat dili ninyo himoon sa atubangan sa mga tawo aron lamang sa pagpasundayag niini ngadto kanila, kay sa ingon niana wala kamoy balus gikan sa inyong Amahan nga anaa sa langit.
2 When, therefore, thou mayest be doing an alms, do not sound a trumpet before thee, just as, the hypocrites, do in the synagogues and in the streets—that they may be glorified by men, —Verily, I say unto you, they are getting back their reward.
"Busa, sa magahatag kag limos, ayaw pagpatingog ug trumpeta sa atubangan mo, ingon sa ginahimo sa mga maut sa sulod sa mga sinagoga ug diha sa kadalanan, aron sila pagdayegon sa mga tawo. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus.
3 But, thou, when doing an alms, let not, thy left hand, know what thy right hand is doing;
Apan ikaw, sa magahatag kag limos, ayaw pahibaloa ang kamot mong wala sa gibuhat sa kamot mong too,
4 that thine alms may be in secret, —and, thy Father, who seeth in secret, will give it back to thee.
aron matago ang imong limos; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo.
5 And, when ye may be praying, ye shall not be as the hypocrites, because they love, in the synagogues, and at the corners of the broad ways, to take their stand and pray, that they may shine before men; Verily, I say unto you, they are getting back their reward.
"Ug sa magaampo kamo, ayaw kamo panig-ingon sa mga maut; kay sila, aron makita sila sa mga tawo, mahigugma sa pag-ampo nga magatindog sa sulod sa mga sinagoga ug diha sa mga likoanan sa kadalanan. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus.
6 But, thou, when thou wouldest pray, enter into thy closet, and, fastening thy door, pray unto thy Father who is in secret, —and, thy Father who seeth in secret, will reward thee.
Apan ikaw, sa magaampo ka, sumulod ka sa imong lawak ug takpi ang pultahan ug mag-ampo ka sa imong Amahan nga anaa sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo.
7 And, being at prayer, use not vain repetitions, just like the nations, —for they think, that, in their much speaking, they shall be hoard;
"Ug sa inyong pag-ampo, ayaw kamo pagyamyam sa mga pamulongpulong nga walay kapuslanan, ingon sa ginahimo sa mga Gentil; kay maoy ilang pagdahum nga pagadunggon gayud sila tungod sa ilang daghang sulti.
8 do not, therefore, make yourselves like them, for [God] your Father knoweth of what things ye have, need, before ye ask him.
Ayaw kamo panig-ingon kanila, kay ang inyong Amahan nasayud na sa inyong mga gikinahanglan bisan gani sa wala pa kamo makapangayo kaniya.
9 Thus, therefore pray, ye: Our Father, who art in the heavens, —Hallowed be thy name,
Busa pag-ampo kamo sa ingon niini nga paagi: Amahan namo nga anaa sa langit, pagabalaanon unta ang imong ngalan.
10 Come may thy kingdom, —Accomplished be thy will, as in heaven, also on earth:
Paanhia ang imong gingharian, pagabuhaton unta ang imong kabubut-on, dinhi sa yuta maingon sa langit.
11 Our needful bread, give us, this day;
Hatagi kami karon sa pagkaon namo sa matag-adlaw;
12 And forgive us our debts, as, we also, have forgiven our debtors;
ug pasayloa kami sa among mga utang, maingon nga kami usab nakapasaylo, man sa mga nakautang kanamo;
13 And bring us not into temptation, but rescue us from the evil one.
ug ayaw kami itugyan sa panulay. kondili luwasa kami gikan sa dautan. Kay imo ang gingharian, ug ang gahum, ug ang himaya, hangtud sa kahangturan. Amen.
14 For, if ye forgive men their faults, Your Father who is in the heavens, will forgive, even you;
Kay kon mopasaylo kamo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, pasayloon usab kamo sa inyong langitnong Amahan;
15 But, if ye forgive not men [their faults], neither will your Father forgive, your faults.
apan kon dili man kamo mopasaylo sa mga tawo sa ilang mga paglapas, ang inyong Amahan dili usab mopasaylo sa inyong mga paglapas.
16 And, when ye may he fasting, become not ye, as the hypocrites, of sullen countenance, —for they darken their looks, that they may appear, unto men, to be fasting: Verily, I say unto you, they are getting back their reward.
"Ug sa magapuasa kamo, ayaw kamo pagpadayag nga masulob-on, ingon sa mga maut, kay sila magapadautdaut sa ilang mga nawong aron lang makita sa mga tawo nga sila nanagpuasa. Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga sila nakadawat na sa ilang balus.
17 But, when, thou, art fasting, anoint thy head, and, thy face, wash, —
Apan ikaw, sa magapuasa ka, kina-hanglan manghiso ka hinoon sa imong ulo ug manghilam-os ka sa imong nawong,
18 that thou do not appear, unto men, to be fasting, but to thy Father who is in secret, —and, thy Father who seeth in secret, will reward thee.
aron ang imong pagpuasa dili makita sa mga tawo kondili sa imong Amahan nga anaa sa tago; ug ang imong Amahan nga nagatan-aw sa tago magabalus kanimo.
19 Be not laying up for yourselves treasures upon the earth, where, moth and rust, do tarnish, and where, thieves, dig through and steal;
"Ayaw kamo pagtigum ug mga bahandi alang kaninyo dinhi sa yuta diin ang tangkob ug ang taya nagakutkot, ug diin ang mga kawatan nagapanakasaka ug nagapangawat;
20 but be laying up or yourselves treasures in heaven, where, neither moth nor rust, doth tarnish, and where, thieves, dig not through nor steal:
hinonoa pagtigum kamog mga bahandi alang kaninyo didto sa langit diin walay tangkob ni taya nga magakutkot ug diin walay mga kawatan nga magapanakasaka ug magapangawat.
21 for, where, thy treasure, is, there, will be, thy heart [also].
Kay hain gani ang imong bahandi, atua usab didto ang imong kasingkasing.
22 The lamp of the body, is the eye: if therefore thine eye be single, thy whole body, shall be, lighted up;
"Ang mata mao ang suga sa lawas. Busa, kon maayo ra ang imong mata, ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag;
23 But, if thine eye be, evil, thy whole body, shall be, in the dark; —if therefore, the light which is in thee, is, darkness, the darkness, how great!
apan kon masakiton ang imong mata, ang tibuok mong lawas mapuno sa kangitngit. Busa, kon ang kahayag sa sulod nimo mao na ang kangitngit, pagkadaku gayud sa maong kangitngit!
24 No one, unto two masters, can be in service; for either, the one, he will hate, and, the other, love, or, one, he will hold to, and, the other, despise: Ye cannot be in service, unto God, and, unto Riches.
"Walay bisan kinsa nga arang makaalagad ug duha ka agalon; kay mahitabo man nga dumtan niya ang usa, ug higugmaon niya ang ikaduha; o dapigan niya ang usa, ug tamayon niya ang ikaduha. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa mga bahandi.
25 For this cause, I say unto you: Be not anxious for your life, what ye shall eat [or what ye shall drink], —or for your body, what ye shall put on: Is not, the life, more than, the food? And, the body, than, the raiment?
"Busa, ingnon ko kamo, ayaw na kamo pagkabalaka bahin sa inyong kinabuhi, kon unsay inyong kan-on, o unsay inyong imnon; o bahin sa inyong lawas, kon unsay inyong ibisti. Dili ba ang kinabuhi labaw pa man kay sa kalan-on, ug ang lawas labaw pa kay sa bisti?
26 Observe intently, the birds of the heaven, —that they neither sow, nor reap, nor gather into barns, and yet, your heavenly Father, feedeth, them: Are no, ye, much better than, they?
Tan-awa ninyo ang mga langgam sa kalangitan; wala sila magpugas ni mag-ani ni maghipos ngadto sa mga dapa; apan ginapakaon sila sa inyong langit-nong Amahan. Dili ba labaw pa man kamog bili kay kanila?
27 But who from among you, being anxious, can add to his stature one cubit?
Ug kinsa man kaninyoy makadugang ug usa ka takna sa gitas-on sa iyang kinabuhi pinaagi sa pagkabalaka?
28 And, about clothing, why are ye anxious? Consider well the lilies of the field, how they grow, —they toil not neither do they spin;
Ug nganong mabalaka man kamo bahin sa bisti? Palandunga ninyo ang mga lirio sa kaumahan, giunsa nila sa pagtubo; wala sila magbudlay ni magkalinyas;
29 And yet, I say unto you, not even Solomon, in all his glory, was arrayed like, one of these!
apan, suginlan ko kamo, nga bisan pa si Salomon sa tibuok niyang katahuman wala gani makabisti maingon sa usa kanila.
30 Now, if the grass of the field—which to-day, is, and, to-morrow, into an oven, is cast—God thus adorneth, not much rather, you, little of faith?
Ug kon sa ingon gibistihan sa Dios ang mga tanum sa kaumahan, nga karon buhi pa apan ugma igasalibay na ngadto sa hudno, dili ba kamo labaw pa nga iyang pagabistihan, O mga tawo nga diyutayg pagsalig?
31 Do not then be anxious saying, What shall we eat? or What shall we drink? or Wherewithal shall we be arrayed?
Busa, ayaw na kamo pagkabalaka nga manag-ingon, `Unsa may among kan-on? o `Unsa may among imnon? O `Unsa may among ibisti?'
32 For, all these things, the nations, seek after, —for your heavenly Father, knoweth, that ye are needing, all these things.
Kay ang mga Gentil nagapangita niining tanang mga butanga; ug ang inyong langitnong Amahan nasayud nga kamo nagakinahanglan niining tanan.
33 But be seeking first, the kingdom and its righteousness, —and, all these things, shall be added unto you.
Apan maoy unaha ninyo pagpangita ang gingharian ug ang pagkamatarung gikan sa Dios, ug unya kining tanang mga butanga igadugang ra kaninyo.
34 Do not, then, be anxious for the morrow; for the morrow, will be anxious, for itself: Sufficient for the day, is the evil thereof.
"Busa, ayaw na kamo pagkabalaka tungod sa ugma, kay ang ugma may kabalaka tungod sa iyang kaugalingon. Igo na alang sa adlaw ang iyang kaugalingong kalibog.