Job 28
1 Though there is, for silver, a vein, and a place for the gold they refine;
Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
2 Iron, out of the ore, is taken, and, stone, poureth out copper;
Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
3 An end, hath one set to the darkness, and, into every extremity, is, he, making search, for the stone of darkness and death-shade;
Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
4 He hath sunken a shaft, away from the inhabitants; Places forsaken by the foot, they hang down, away from men, sway to and fro;
Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
5 As for the earth, out of it, cometh forth bread, and, under it, is upturned, as it were fire;
Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
6 The place of sapphires, are the stones thereof, and it hath, nuggets of gold: —
Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
7 A path, the vulture hath not discerned, nor hath the eye of the hawk scanned it;
Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
8 Ravenous beasts have not made a track thereof, neither hath the lion marched thereon:
Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
9 Upon the flint, hath he thrust forth his hand, He hath turned up mountains by the roots;
Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
10 Among the rocks, hath he cut open streams, and, every precious thing, hath his eye seen:
Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
11 From trickling, he restraineth, rivers, and, some hidden thing, is he bringing out to light.
Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
12 Yet where can, Wisdom, be found? And where is the place of understanding?
Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
13 Mortal knoweth not the way thereof, neither can it be found in the land of the living;
Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
14 The resounding deep, hath said, It is not in me! And, the sea, hath said, It is not with me!
Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
15 Pure gold cannot be given in its stead, neither can silver he weighed as the value thereof;
Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
16 It cannot be put into the scales against the gold of Ophir, with costly onyx, or sapphire;
Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
17 Neither gold nor crystal can compare with it, nor can, the exchange thereof, be a vessel of pure gold,
Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
18 Coral or crystal, cannot be mentioned, Yea, a possession, is wisdom, above red coral;
Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
19 The topaz of Ethiopia cannot compare with it, Against purest gold, can it not be weighed.
Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
20 Whence then cometh, wisdom? And where is the place of understanding?
Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
21 Seeing it hath been hid from the eyes of every living thing, and, from the bird of the heavens, hath it been concealed?
Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
22 Destruction and death, have said, With our ears, have we heard the report thereof!
Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
23 GOD, understandeth the way thereof, and, he, discerneth the place thereof;
Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
24 For, he, unto the ends of the earth, directeth his look, under all the heavens, he seeth;
Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
25 Making, for the wind, a weight, and, the waters, he proved by measure,
Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
26 When he made, for the rain, a decree, and a way for the lightning of thunders,
Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
27 Then, saw he it, and declared it, He settled it, yea also he searched it out;
Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
28 And said to the son of earth, Lo! the reverence of the Lord, that, is wisdom, and, to avoid evil, is understanding.
Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
