Ezekiel 31
1 And it came to pass in the eleventh year, in the third month, on the first of the month, that the word of Yahweh came unto me, saying:
Vào ngày một, tháng ba, năm thứ mười một đời Vua Giê-hô-gia-kin bị lưu đày, Chúa Hằng Hữu truyền sứ điệp này cho tôi:
2 Son of man Say unto Pharaoh king of Egypt and unto his multitude, — Whom art thou like in thy greatness?
“Hỡi con người, hãy truyền sứ điệp này cho Pha-ra-ôn, vua Ai Cập, cùng tất cả con dân của vua rằng: Các ngươi so sánh mình với ai?
3 Lo! Assyria, was a cedar in Lebanon, Beautiful in bough and Dense in foliage and Lofty in stature, — and Among the clouds, came to be his top:
Các ngươi như nước A-sy-ri, từng như giống cây bá hương tại Li-ban, cành lá rậm rạp che bóng mát và ngọn vươn cao lên đến mây xanh.
4 The waters made him great, the roaring deep, made him high—with its currents going round about the place where it was planted, Its channels also, it sent forth unto all the trees of the field.
Rễ đâm sâu xuống các mạch nước ngầm, giúp cây mọc cao lớn và sum suê. Nước chảy chung quanh như sông, suối chảy gần cây xanh.
5 For this cause higher, was his stature than any of the trees of the field, -And multiplied were his boughs And lengthened were his branches, By reason of the mighty waters when he shot forth shoots.
Cây này vượt cao hẵn, cao hơn tất cả các cây khác chung quanh nó. Cây tươi tốt, cành lá rậm rạp nhờ các mạch nước dưới đất.
6 Among his branches, all the birds of the heavens, made their nests, And under his boughs, all the wild beasts of the field, brought forth, — And, in his shade, dwelt all the mighty nations.
Chim chóc làm tổ trên cành, và dưới tàng cây, thú vật sinh con. Tất cả dân tộc lớn trên đất đến cư ngụ dưới bóng của nó.
7 Thus became he beautiful in his greatness, In the length of his waving branches, Because his root had gone towards mighty waters.
Cây mạnh mẽ và xinh đẹp với cành lá vươn dài, vì rễ cây đâm sâu xuống chỗ mạch nước.
8 Cedars hid him not. in the garden of God, Fir-trees were not like unto his boughs, Nor plane-trees, like his branches, —no, tree in the garden of God, was like unto him in his beauty.
Không có cây bá hương nào trong vườn Đức Chúa Trời có thể sánh với nó. Cây bách cũng không sánh được nhánh nó; cây hạt dẻ không bằng cành nó. Không cây nào trong vườn Đức Chúa Trời tươi đẹp bằng nó.
9 Beautiful, I made him in the abundance of his waving branches, - Therefore was he envied by all the trees of Eden, which were in the garden of God.
Vì Ta ban cho cây này xinh đẹp, và cho hoa lá nó tốt tươi, nên tất cả cây cối tại Ê-đen, là vườn của Đức Chúa Trời đều ghen tị.
10 Therefore Thus, saith My Lord Yahweh, Because thou hast become lofty in stature, And he hath stretched his top among the clouds, And his heart is exalted in his loftiness.
Vì thế, đây là điều Chúa Hằng Hữu Chí Cao phán: Vì nó trở nên kiêu căng và ngạo mạn, và vì nó cao hơn các cây khác, ngọn lên đến tận mây,
11 Let me then deliver him into the hand of the chief of the nations, He shall effectually deal with him! According to his lawlessness, have I driven him out:
nên Ta sẽ phó nó vào tay một nước hùng mạnh, nước này sẽ hủy diệt nó vì tội ác nó. Chính Ta sẽ đốn nó ngã.
12 Therefore have foreigners the terrible of the nations cut him down. And abandoned him, — Upon the mountains and in all valleys, have fallen his waving branches And broken have been his boughs in all the river-beds of the land, And all the peoples of the earth have come down out of his shade. And abandoned him:
Quân đội nước ngoài—là sự kinh hoàng của các dân tộc—sẽ đốn nó ngã xuống nằm dài trên mặt đất. Nhánh cây gãy rơi khắp núi non, thung lũng, và sông ngòi. Dân cư dưới bóng nó sẽ bỏ đi và để nó nằm lại đó.
13 Upon his trunk, shall settle down all the birds of the heavens, - And among his boughs, are to be found all the wild beasts of the field: —
Chim trời sẽ đến ở trên thân cây bị ngã, và thú rừng đến nằm trên cành lá.
14 To the end that none of the trees of the waters— May exalt themselves in their stature or stretch their top among the clouds, Nor their mighty ones take their stand in their height- any that drink of the waters, — Because they all, are delivered to death Unto the earth below. In the midst of the sons of Adam. Amongst them who descend into the pit.
Như thế, sẽ chẳng có cây của nước nào còn hân hoan kiêu ngạo trong phồn vinh của nó, dù nó vươn ngọn lên tận mây xanh và rễ đâm sâu xuống nước. Vì tất cả đều bị kết tội chết, cùng đi xuống vực sâu của đất. Chúng sẽ bị đẩy vào hồ chung với những kẻ khác trên đất.”
15 Thus, saith My Lord Yahweh, In the day when he descended into hades, I caused a mourning. I covered over him the roaring deep, And restrained the currents thereof And stayed were the mighty waters, So caused I gloom over him unto Lebanon, And all the trees of the field for him were covered with a shroud. (Sheol h7585)
“Đây là điều Chúa Hằng Hữu Chí Cao phán: Ngày A-sy-ri xuống âm phủ, Ta sẽ khiến các suối sâu than khóc. Ta sẽ ngăn các dòng sông và làm khô cạn những dòng nước. Ta sẽ khiến Li-ban ảm đạm và cây cối nó héo tàn. (Sheol h7585)
16 At the sound of his fall, I made nations tremble, When I caused him to descend into hades, with them who descend into the pit, — Then were grieved in the earth below-All the trees of Eden, The choicest and best of Lebanon All who had drunk the waters. (Sheol h7585)
Ta sẽ làm các dân tộc rúng động khi nghe tiếng nó ngã, vì Ta sẽ ném nó xuống âm phủ với những kẻ giống như nó. Mọi cây cối kiêu ngạo của Ê-đen, những cây xinh đẹp và tươi tốt nhất của Li-ban, những cây có rễ đâm sâu xuống nước, đều được an ủi nơi âm phủ khi thấy nó cũng vào đó. (Sheol h7585)
17 Even they, with him descended into hades. Among them who were thrust through with the sword, - Even his seed who dwelt in his shade in the midst of the nations. (Sheol h7585)
Những dân tộc liên minh cũng vậy, đều bị tiêu diệt và bị chết. Chúng đều đi xuống âm phủ—tức là những dân tộc đã sống dưới bóng của nó. (Sheol h7585)
18 Unto whom couldst thou be likened thus, in glory and in greatness, among the trees of Eden? Yet shalt thou be caused to descend with the trees of Eden into the earth below In the midst of the uncircumcised, shalt thou lie down With them who were thrust through by the sword, the same, is Pharaoh and all his multitude, Declareth My Lord Yahweh.
Hỡi Ai Cập, ngươi sẽ so sánh sức mạnh và vinh quang ngươi với cây nào tại Ê-đen? Ngươi cũng sẽ bị ném xuống âm phủ cùng với những dân tộc này. Ngươi sẽ ở chung với những dân ngươi khinh bỉ, bị giết bằng gươm. Đây là số phận của Pha-ra-ôn và toàn dân của hắn. Ta, Chúa Hằng Hữu Chí Cao, đã phán vậy!”
