Ecclesiastes 10
1 Dead flies, cause to stink [and] ferment, the oil of the perfumer, —More costly than wisdom or honour, is a little folly.
Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
2 The sense of the wise, is on his right hand, —But, the sense of the dullard, on his left:
Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
3 Yea, even by the way, as the foolish man walketh along, his sense faileth him—and he telleth everyone that, foolish, is he!
Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
4 If, the spirit of a ruler, riseth up against thee, thy place, do not leave, for gentleness, pacifieth such as have greatly erred.
Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
5 Here was a misfortune I had seen under the sun, —a veritable mistake that was going forth from the presence of one who had power:
Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
6 Folly placed in great dignity, —while, the rich, in a low place, took their seat:
Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
7 I had seen, servants, upon horses, —and, rulers, walking like servants, on the ground.
Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
8 He that diggeth a pit, thereinto, may fall, —and, he that breaketh through a hedge, there may bite him a serpent.
Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
9 He that removeth stones, may be hurt therewith, —and he that cleaveth wood, may be endangered thereby.
Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
10 If, blunt, be the iron, and, himself, hath not sharpened, the edge, then, much force, must he apply, —but, an advantage for giving success, is wisdom.
Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
11 If a serpent will bite, unless he is charmed, then there is nothing better for him that owneth a tongue.
Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
12 The words of a wise man’s mouth, are pleasant, —but, the lips of a dullard, will swallow him up:
Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
13 The beginning of the words of his mouth, is folly, —but, the latter end of his speech, is mischievous madness.
Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
14 Yet, a foolish man, multiplieth words, —[though] no man knoweth that which hath been, and, that which shall be after him, who can tell him?
Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
15 The toil of dullards, shall weary a man, that he knoweth not how to go into the city.
Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
16 Alas! for thee, O land, when thy king is a boy, —and, thy rulers, in the morning, do eat:
Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
17 How happy art thou, O land, when thy king is a son of nobles, —and, thy rulers, in season, do eat, for strength, and not for debauchery.
Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
18 By two lazy arms, the framework sinketh in, —and, by the hanging down of the hands, the house may leak.
Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
19 Merrily people make bread, and, wine, gladdeneth life, —but, money, answereth all things.
Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
20 Even in thy thought, do not revile, the king, nor, within thy bed-chambers, revile thou the rich, —for, a bird of the heavens, might carry the voice, yea, an owner of wings, might tell the matter.
Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
