Acts 13
1 Now there were in Antioch, distributed through the existing assembly, —prophets and teachers: both Barnabas and Symeon who was called Niger, and Lucius the Cyrenian, Manaen also, Herod the tetrarch’s foster-brother, and Saul.
Дэ антиохийско кхандири сле англунаря тай сикляримаря: Варнава, Симеоно, савэ инте акхарэнас «Нигеро», киренеянино Луции, Манаино, саво бариля їтханэ тетрархоґа Иродоґа, тай Савло.
2 And, as they were publicly ministering unto the Lord and fasting, the Holy Spirit said—Separate forthwith unto me, Barnabas and Saul, unto the work whereunto I have called them.
Екхвар, кала вонэ тэлёнас Раести и рицарэнас посто, Свэнто Фано пхэнда: — Оттховэн Манди Варнава тай Савло важ рындо, ды савэ Мэ лэн прыакхардом.
3 Then, fasting and praying, and laying their hands upon them, they sent them away.
Тай вонэ, кала проджиле посто и мангимо, тховдэ пэ лэн васта и отмукле лэн.
4 They, therefore, being sent forth by the Holy Spirit, went down unto Seleucia, and, from thence, sailed away unto Cyprus;
Кадэла дуй, савэ сле бичалдэ Свэнтонэ Фаноґа, джиле дэ Селевкия, а котарь лагле пав пане пэ Кипро.
5 And, coming to be in Salamis, they declared the word of God in the synagogues of the Jews; —and they had, John also, as an attendant.
Вонэ авиле дэ Саламино и котэ пхэнэнас Дэвлэхкоро лав дэ иудеенгерэ синагоги. Иоанно сля лэнца тай дэлас лэнди зор.
6 And, passing through the whole island, as far as Paphos, they found a certain man, a magician, a false-prophet, a Jew, whose name was Bar-jesus;
Вонэ облагле всаворо острово тай авиле дэ Пафосо. Котэ вонэ удыкхле екхэ иудее, пав лавэ Вар-Исусо, саво сля джянимари тай хохавно англунари.
7 Who was with the proconsul, Sergius Paulus, an intelligent man. The same, calling for Barnabas and Saul, sought to hear the word of God.
Вов сля пашэ римско проконсуло пав лавэ Сергии Павло, манушэ баря годяґа. Проконсуло камля тэ пошунэ Дэвлэхкоро лав тай акхарда пэстэ Варнава и Савло.
8 But Elymas the magician, —for so, when translated, is his name, —withstood them; seeking to turn aside the proconsul from the faith.
Нэ кадэва Вар-Исусо, савэ инте акхарэнас Элима, (пав аврэ «джянимари»), камля тэ терэ лэнди бибахт тай тэ отмарэ пхурэдэрэ патявимастар.
9 But Saul, who is also Paul, filled with Holy Spirit, looking steadfastly at him,
Тунчи Савло, вов же Павло, пхэрдиля Свэнтонэ Фаноґа, вхаляпэ дэ Элима якхэнца
10 Said—O full of all guile, and all recklessness! Son of an adversary! Enemy of all righteousness!—Wilt thou not cease to pervert the straight ways of the Lord?
тай пхэнда: — Чяво барэ бэнгэхкоро, врыжымашо всавэрэ чячимасти, пхэрдо хохавимаґа тай хрантимаґа! Кала ту пэрэачеґа тэ выбандярэ чячюно Раехкоро дром?
11 Now, therefore, lo! the hand of the Lord is upon thee, and thou shalt be blind, not seeing the sun, until a fitting time. And, instantly, there fell upon him a mist and darkness; and, going about, he was seeking such as might lead him by the hand.
Акэ, екхатар васт Раехкоро ваздэняпэ пэ тут! Ту авэґа коро и савись вряма на дыкхэґа душлимо кхамэхкоро! Тунчи сджиле пэр лэстэ рят тай калимо, тай вов ачиля тэ чувэпэ дэ всавэрэн ригэн и тэ родэ кодэлэ, ко лиджяла лэ пала васт.
12 Then, the proconsul, seeing what had happened, believed, being amazed at the teaching of the Lord.
Кала проконсуло удыкхля, со тердапэ, вов патиня, колэсти со дэняпэ дыво сикляримасти пала Дэвлэ.
13 And, setting sail from Paphos, Paul’s company came into Perga of Pamphylia; but, John, withdrawing from them, returned unto Jerusalem.
Павло и кодэла, ко сле лэґа, отджиле пав пане Пафосостар тай авиле дэ Перга, сави сля дэ Памфилия. Котэ Иоанно ачявда лэн и рисиля дэ Ерусалимо.
14 They, however, passing through from Perga, arrived at Antioch of Pisidia; and, going into the synagogue on the sabbath-day, sat down.
Пергатар вонэ лагле дурэдэр дэ писидийско Антиохия. Дэ суббота вонэ авиле дэ синагога тай бэшле котэ.
15 And, after the reading of the law and the prophets, the synagogue-rulers sent unto them, saying—Brethren! if there is in you a word of exhortation unto the people, say on.
Пала колэ, сар продиндэ Упхэнимастар и Англунарендар, пхурэдэра дэ синагога пхэндэ лэнди: — Пхралалэ, сар исин тумэндэ лав, соб тэ подрицарэ манушэн, тунчи дэдумэн.
16 And Paul, standing up, and making a sign with his hand, said—Ye men of Israel! and such as revere God! hearken: —
Павло вщиля, подлиля васт и пхэнда: — Мурша израильтянуря и всавэрэ, ко даран Дэвлэстар, шунэн ман!
17 The God of this people Israel, chose our fathers, and, the people, he exalted, by their sojourn in the land of Egypt, —and, with a high arm, brought he them out of it;
Дэвэл Израилёхкэрэн манушэн вытидэня дадэн амарэн. Вов ваздэня манушэн, кала вонэ сле дэ Египто, и зоралэ вастэґа вылиджялда лэн котарь.
18 And, for the time of about forty years, bare with their manners in the desert;
Саранда бэрш Вов прыдыкхэлас пала лэн дэ шуки пхув.
19 And, overthrowing seven nations in the land of Canaan, gave them their land as an inheritance—about four hundred and fifty years.
Вов прэдэня мэримасти дэ Ханаано эфта манушэнгэрэн родонэн и отдэня лэнгири пхув амарэ дадэнди.
20 And, after these things, he gave them judges, until Samuel the prophet.
Кади проджиля пашэ штар шэла пандэша бэрш. Ды колэ, сар авиля англунари Самуило, Дэвэл дэлас лэнди сундисарен.
21 And, from that time, they asked for themselves a king, and God gave them Saul, son of Kish, a man of the tribe of Benjamin, during forty years;
Тунчи мануша помангле тхагаре, тай Дэвэл дэня лэнди Сауло, Кишохкэрэ чявэ, Вениаминохкорэ родостар. Сауло сля тхагареґа саранда бэрш.
22 And, setting him aside, raised up, David, unto them for king, —of whom he also said, bearing witness—I have found David, the son of Jesse, —[a man] according to my heart, who will do all my will.
Тунчи Дэвэл залиля тхагаримо Саулостар тай терда тхагареґа Давидо. Вов допхэнэлас пала лэ: «Мэ аракхлём Давидо, Иессеехкэрэ чявэ, кадэва мануш Манди пав їлэ, вов терэла вса, со Мэ камав».
23 From this man’s seed, hath God, according to promise, brought unto Israel, a saviour—Jesus:
Давидохкэрэ родостар Дэвэл дэня Израилёхкэрэ Фирисаре — Исусо, сар и дэлас лав пала кода.
24 John, beforehand proclaiming, before the face of his coming in, an immersion of repentance, unto all the people of Israel.
Англа колэ, сар авиля Исусо, Иоанно пхэнэлас всавэрэ Израилёхкэрэ манушэнди, со трэбуни тэ ачявэ бэзимо тай тэ болдэпэ.
25 And, as John was fulfilling his course, he was saying—Whom are ye supposing that I am? I, am not he! But lo! there cometh, after me, one of whom I am not worthy, the sandals of his feet, to loosen.
Кала ж Иоаннохкири бути проджялас, вов пхэнэлас: «Пала ка тумэ ман прылэн? Мэ на Вов. Нэ пала ман джял Кодэва, Касти мэ на ачяв тэ розпхандэ доря пэ цыруля».
26 Brethren! sons of the race of Abraham, and those who among you revere God, —unto you, hath this word of salvation been sent forth.
Пхралалэ! Чяворэ Авраамохкэрэ и кодэла тумэндар, савэ даран Дэвлэстар! Кадэва лав фирисаримахкоро сля бичалдо амэндэ!
27 For, they who were dwelling in Jerusalem, and their rulers, not recognising him, have, by judging him, fulfilled, the very voices of the prophets which every sabbath are being read;
Кодэла, савэ джювэн дэ Ерусалимо тай лэнгэрэ пхурэдэра на уджянгле Фирисаре. Вонэ сундисардэ Лэ и кади тердэ пав англунаренгэрэн лавэн, савэ динэн кожно суббота.
28 And, though no single cause of death they found, yet claimed they of Pilate that he should be slain.
Вонэ на аракхле дэ Лэ нисави дош, пала со Лэ трэбуни сля тэ умарэ, нэ умангле Пилато, соб тэ прэдэ Лэ мэримасти.
29 And, when they had finished all those things which, concerning him, had been written, taking him down from the tree, they put him in a tomb.
Кала вонэ стердэ вса, со сля пала Лэ искриисардо, вонэ слиле Лэ каштунэ трушулэстар тай тховдэ дэ склепо.
30 But, God, raised him from among the dead:
Нэ Дэвэл отджювдярда Лэ мулэндар,
31 Who appeared, during many days, unto them who had come up with him from Galilee unto Jerusalem; who, indeed, [now] are his witnesses unto the people.
и бут дивэн кодэла, савэ авиле Лэґа Галилеятар дэ Ерусалимо, дыкхэнас Лэ. Тай екхатар вонэ Лэхкэрэ допхэнимаря англа манушэн.
32 We, therefore, unto you, bring the good news, as to the promise which, unto our fathers, was made, —
И амэ кади ж дэдумах кадэва Бахтало Лав: кода, пала со Дэвэл пхэнэлас амарэ дадэнди,
33 That God hath fulfilled, the same, for our children, by raising up Jesus: as also, in the second psalm, it is written—My son, art, thou: I, this day, have begotten thee.
Вов терда важ амэн, лэнгэрэ чяворэн, кала отджювдярда Исусо. Дэ авэр псалмо искриисардо: «Ту — Чяво Муро, авдивэ Мэ ачилём Тирэ Дадэґа».
34 And, in that he raised him from among the dead, no more destined to return unto corruption, on this wise hath he spoken—I will give unto you the faithful lovingkindnesses of David.
Тай пала кода, со Дэвэл отджювдярда Лэ мулэндар, кади, со трупо Лэхкоро на прахола, Вов пхэнда: «Мэ дава тумэнди свэнто Давидохкоро бахталимо, саво на парувэлапэ».
35 Wherefore also, in a different [place], he saith—Thou wilt not give thy man of lovingkindness to see corruption.
Тай дэ авэр тхан Вов дэдумэл: «Ту на дэґа, соб Свэнто Тиро тэ лэлпэ прахоґа».
36 For, David, indeed, unto his own generation having done service, by the counsel of God, fell asleep, and was added unto fathers, and saw corruption;
Давидо дэ пэхкири вряма терэлас бути пав воля Дэвлэхкири. Тунчи вов муля, лэ прахосардэ лэхкэрэ дадэнца, тай трупо лэхкоро лиляпэ прахоґа.
37 But, he whom God hath raised, did not see corruption.
Нэ Кодэва, Ка Дэвэл отджювдярда, прахоґа на лиляпэ.
38 Be it known unto you, therefore, brethren, —that, through this man, unto you, remission of sins is declared;
Калэсти, пхралалэ, джянэн: чэрэз Лэстэ Дэвэл отмукэл тумэнди бэзимо.
39 And, from all things from which ye could not, by the law of Moses, be justified, by this man, everyone that believeth, is justified.
И сар тумэндэ на сля зор тэ ачявэ бэзимо пав Моисеехкэрэ Упхэнима, кожно ко патяла дэ Лэстэ, ачявэла пэхкоро бэзимо.
40 Be taking heed, therefore, lest that come upon you which hath been spoken in the prophets—
Дыкхэн, соб тумэнца тэ на терэлпэ кода, пала со дэдумэнас англунаря:
41 See, ye despisers, and marvel, and disappear: in that, a work, am, I, working in your days, —a work, which in nowise will ye believe, though one relate it in full unto you.
«Подыкхэн, асамаря, дэнпэ дывости и хасявэн! Мэ терава дэ тумарэн дивэн кацаво рындо, со тумэ никала б на патине, кала б тумэнди розпхэндэ пала кода».
42 And, as they were going out, they kept on beseeching that, on the ensuing sabbath, might be spoken unto them these things.
Кала Павло тай Варнава джянас котарь, лэн помангле тэ дэдумэ пала кода дэ авэр суббота.
43 And, when the congregation was broken up, there followed many of the Jews, and of the devout proselytes, with Paul and Barnabas; who, indeed, in speaking unto them, went on persuading them to abide in the favour of God.
Мануша розджилепэ, нэ бут иудея тай пативалэ, савэ прылиле иудеенгоро сикляримо, джиле пала Павло тай Варнава. Вонэ дэдумане лэнца тай умангэнас лэн тэ джювэ пав Дэвлэхкоро мищимо.
44 And, on the coming sabbath, almost all the city, was gathered together, to hear the word of God.
Дэ авэр суббота гроза манушэн кодэлэ форостар стидэняпэ, соб тэ шунэ лав Раехкоро.
45 But, the Jews, seeing, the multitudes, were filled with jealousy, —and began speaking against the things which, by Paul, were being spoken, defaming them.
Кала иудея удыкхле скацик манушэн, вонэ мижыле тай ачиле намишто тэ дэдумэ пала Павлохкэрэн лавэн тай тэ кошэ Павло.
46 And Paul and Barnabas, speaking boldly, said—Unto you, was it necessary, that the word of God should first be spoken: seeing ye are thrusting it from you, and, unworthy, are judging yourselves of the age-abiding life, lo! we turn unto the nations; (aiōnios g166)
Тунчи Павло тай Варнава пхэндэ лэнди ворта: — Лав Дэвлэхкоро трэбуни сля англал всавэрэстар тэ дэдумэ тумэнди. Нэ кала тумэ отпхэнэнпэ лэстар, тай на бинэн, со вечно джювимо исин важ тумэн, амэ джях наиудеенгэрэ манушэндэ, (aiōnios g166)
47 For so hath the Lord commanded us—I have set thee for a light of nations, that thou mayest be for salvation unto the end of the earth.
сар и прыпхэнда амэнди Рай: «Мэ тердом Тут душлимаґа важ всаворо манушыкано родо, тэ авэн фирисардэ Тутар пав всавири люмля».
48 And they of the nations, hearing [this], began to rejoice, and to be glorifying God, and they believed—as many as had become disposed for life age-abiding. (aiōnios g166)
Кала наиудея шундэ када, вонэ сле лошалэ тай лашарэнас Рае пала Лэхкэрэ лавэ. Тай патине всавэрэ, савэ сле вытидэне вечно джювимастэ. (aiōnios g166)
49 And the word of the Lord went on to be carried through the whole country.
Раехкоро лав розджиляпэ пав всавири кодыя пхув.
50 But, the Jews, urged on the devout women of the higher class, and the chief men of the city, and roused up a persecution against Paul and Barnabas, —and thrust them out from their bounds.
Иудея ж подмардэ пативалэн джювлен барвалэ їрендар тай форохкэрэн пхурэдэрэн. Тай всавэрэ вонэ ачиле тэ традэ Павло и Варнава и вытрадэне лэн пэхкиря пхуятар.
51 But they, shaking off the dust of their feet against them, came into Iconium.
Тунчи вонэ обмардэ прахо пэхкэрэ пурэндар тай джиле дэ Иконии.
52 And, the disciples, were filled with joy, and with Holy Spirit.
А сиклярнэ пхэрдёнас лошаґа тай Свэнтонэ Фаноґа.
