Proverbs 24
1 Be not thou envious against evil men, neither desire to be with them.
Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.
2 For their heart studieth oppression, and their lips talk of mischief.
Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.
3 Through wisdom is an house builded; and by understanding it is established:
Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.
4 And by knowledge are the chambers filled with all precious and pleasant riches.
Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.
5 A wise man is strong; yea, a man of knowledge increaseth might.
Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.
6 For by wise guidance thou shalt make thy war: and in the multitude of counsellors there is safety.
Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.
7 Wisdom is too high for a fool: he openeth not his mouth in the gate.
Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.
8 He that deviseth to do evil, men shall call him a mischievous person.
Şər quran fitnəkar adlanar,
9 The thought of the foolish is sin: and the scorner is an abomination to men.
Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.
10 If thou faint in the day of adversity, thy strength is small.
Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!
11 Deliver them that are carried away unto death, and those that are ready to be slain see that thou hold back.
Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.
12 If thou sayest, Behold, we knew not this: doth not he that weigheth the hearts consider it? and he that keepeth thy soul, doth not he know it? and shall not he render to every man according to his work?
Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?
13 My son, eat thou honey, for it is good; and the honeycomb, which is sweet to thy taste:
Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.
14 So shalt thou know wisdom to be unto thy soul: if thou hast found it, then shall there be a reward, and thy hope shall not be cut off.
Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.
15 Lay not wait, O wicked man, against the habitation of the righteous; spoil not his resting place:
Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.
16 For a righteous man falleth seven times, and riseth up again: but the wicked are overthrown by calamity.
Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.
17 Rejoice not when thine enemy falleth, and let not thine heart be glad when he is overthrown:
Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.
18 Lest the LORD see it, and it displease him, and he turn away his wrath from him.
Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.
19 Fret not thyself because of evil-doers; neither be thou envious at the wicked:
Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,
20 For there will be no reward to the evil man; the lamp of the wicked shall be put out.
Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.
21 My son, fear thou the LORD and the king: [and] meddle not with them that are given to change:
Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.
22 For their calamity shall rise suddenly; and who knoweth the destruction of them both?
Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?
23 These also are [sayings] of the wise. To have respect of persons in judgment is not good.
Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.
24 He that saith unto the wicked, Thou art righteous; peoples shall curse him, nations shall abhor him:
Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.
25 But to them that rebuke [him] shall be delight, and a good blessing shall come upon them.
Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.
26 He kisseth the lips that giveth a right answer.
İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.
27 Prepare thy work without, and make it ready for thee in the field; and afterwards build thine house.
Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.
28 Be not a witness against thy neighbour without cause; and deceive not with thy lips.
Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.
29 Say not, I will do so to him as he hath done to me; I will render to the man according to his work.
Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».
30 I went by the field of the slothful, and by the vineyard of the man void of understanding;
Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.
31 And, lo, it was all grown over with thorns, the face thereof was covered with nettles, and the stone wall thereof was broken down.
Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.
32 Then I beheld, and considered well: I saw, and received instruction.
Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:
33 [Yet] a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,
34 So shall thy poverty come as a robber; and thy want as an armed man.
Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.
