< Proverbs 15 >
1 A SOFT answer turneth away wrath: but a grievous word stirreth up anger.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 The tongue of the wise uttereth knowledge aright: but the mouth of fools poureth out folly.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 The eyes of the LORD are in every place, keeping watch upon the evil and the good.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 A wholesome tongue is a tree of life: but perverseness therein is a breaking of the spirit.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 A fool despiseth his father’s correction: but he that regardeth reproof getteth prudence.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 In the house of the righteous is much treasure: but in the revenues of the wicked is trouble.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 The lips of the wise disperse knowledge: but the heart of the foolish [doeth] not so.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 The sacrifice of the wicked is an abomination to the LORD: but the prayer of the upright is his delight.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 The way of the wicked is an abomination to the LORD: but he loveth him that followeth after righteousness.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 There is grievous correction for him that forsaketh the way: [and] he that hateth reproof shall die.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 Sheol and Abaddon are before the LORD: how much more then the hearts of the children of men! (Sheol )
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
12 A scorner loveth not to be reproved: he will not go unto the wise.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 A merry heart maketh a cheerful countenance: but by sorrow of heart the spirit is broken.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 The heart of him that hath understanding seeketh knowledge: but the mouth of fools feedeth on folly.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 All the days of the afflicted are evil: but he that is of a cheerful heart [hath] a continual feast.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Better is little with the fear of the LORD, than great treasure and trouble therewith.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Better is a dinner of herbs where love is, than a stalled ox and hatred therewith.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 A wrathful man stirreth up contention: but he that is slow to anger appeaseth strife.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 The way of the sluggard is as an hedge of thorns: but the path of the upright is made an highway.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 A wise son maketh a glad father: but a foolish man despiseth his mother.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Folly is joy to him that is void of wisdom: but a man of understanding maketh straight his going.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Where there is no counsel, purposes are disappointed: but in the multitude of counsellors they are established.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 A man hath joy in the answer of his mouth: and a word in due season, how good is it!
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 To the wise the way of life [goeth] upward, that he may depart from Sheol beneath. (Sheol )
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
25 The LORD will root up the house of the proud: but he will establish the border of the widow.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Evil devices are an abomination to the LORD: but pleasant words [are] pure.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 He that is greedy of gain troubleth his own house: but he that hateth gifts shall live.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 The heart of the righteous studieth to answer: but the mouth of the wicked poureth out evil things.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 The LORD is far from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 The light of the eyes rejoiceth the heart: [and] good tidings make the bones fat.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 The ear that hearkeneth to the reproof of life shall abide among the wise.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 He that refuseth correction despiseth his own soul: but he that hearkeneth to reproof getteth understanding.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 The fear of the LORD is the instruction of wisdom; and before honour [goeth] humility.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.