Proverbs 11

1 A FALSE balance is an abomination to the LORD: but a just weight is his delight.

تەرازووی لاسەنگ لەلای یەزدان قێزەونە، بەڵام ئارەزووی لە کێشی دروستە.

2 When pride cometh, then cometh shame: but with the lowly is wisdom.

کە لووتبەرزی هات، ڕیسواییش دێت، بەڵام لەگەڵ بێفیزەکان دانایی دێت.

3 The integrity of the upright shall guide them: but the perverseness of the treacherous shall destroy them.

ڕاستیی سەرڕاستەکان ڕێنماییان دەکات، بەڵام خواری ناپاکان سەری خۆیان دەخوات.

4 Riches profit not in the day of wrath: but righteousness delivereth from death.

بێ سوودە سامان لە ڕۆژی تووڕەیی، بەڵام ڕاستودروستی فریادەکەوێت لە مردن.

5 The righteousness of the perfect shall direct his way: but the wicked shall fall by his own wickedness.

ڕاستودروستی ڕێگا بۆ کەسی بێ کەموکوڕی ئاسان دەکات، بەڵام بەدکار بە بەدکاری خۆی دەگلێت.

6 The righteousness of the upright shall deliver them: but they that deal treacherously shall be taken in their own mischief.

ڕاستودروستی سەرڕاستەکان فریایان دەکەوێت، بەڵام ناپاکان گرفتاری ئارەزووەکانیان دەبن.

7 When a wicked man dieth [his] expectation shall perish: and the hope of iniquity perisheth.

بە مردنی بەدکار ئومێدی دەبڕێت، هیوای پاڵەوانانیش لەناودەچێت.

8 The righteous is delivered out of trouble, and the wicked cometh in his stead.

کەسی ڕاستودروست لە تەنگانەدا دەرباز دەبێت و بەدکار دەگرێتەوە.

9 With his mouth the godless man destroyeth his neighbour: but through knowledge shall the righteous be delivered.

کەسی دووڕوو بە دەمی دراوسێکەی لەناودەبات، بەڵام ڕاستودروستان بە زانیاری دەرباز دەبن.

10 When it goeth well with the righteous, the city rejoiceth: and when the wicked perish, there is shouting.

بە سەرکەوتنی ڕاستودروستان شار شادمان دەبێت، بە لەناوچوونی بەدکارانیش هاواری خۆشییە.

11 By the blessing of the upright the city is exalted: but it is overthrown by the mouth of the wicked.

بە بەرەکەتی سەرڕاستەکان شار بەرز دەبێتەوە، بەڵام بە دەمی بەدکاران وێران دەبێت.

12 He that despiseth his neighbour is void of wisdom: but a man of understanding holdeth his peace.

ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات تێنەگەیشتووە، بەڵام کەسی تێگەیشتوو بێدەنگ دەبێت.

13 He that goeth about as a talebearer revealeth secrets: but he that is of a faithful spirit concealeth the matter.

دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بەڵام مرۆڤی دڵسۆز شت دادەپۆشێت.

14 Where no wise guidance is, the people falleth: but in the multitude of counsellors there is safety.

بێ ڕاوێژ گەل دەکەوێت، بەڵام سەرکەوتن بە زۆری ئامۆژگارانە.

15 He that is surety for a stranger shall smart for it: but he that hateth suretiship is sure.

ئەوەی ببێتە کەفیلی بێگانە بێگومان تووشی خراپە دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕەتی دەکاتەوە دەست بداتە کارێکی لەو شێوەیە، ئاسوودەیە.

16 A gracious woman retaineth honour: and violent men retain riches.

ئافرەتی نەرمونیان ڕێزی دەست دەکەوێت، بەڵام کەسی زۆردار تەنها سامان.

17 The merciful man doeth good to his own soul: but he that is cruel troubleth his own flesh.

مرۆڤی بە بەزەیی چاکە لەگەڵ خۆی دەکات، بەڵام دڵڕەق خۆی ماندوو دەکات.

18 The wicked earneth deceitful wages: but he that soweth righteousness [hath] a sure reward.

خراپەکار کرێیەکەی قەڵبە، بەڵام چێنەری ڕاستودروست پاداشتی مسۆگەرە.

19 He that is stedfast in righteousness [shall attain] unto life: and he that pursueth evil [doeth it] to his own death.

بێگومان ڕاستودروست ژیان بەدەستدەهێنێت، بەڵام ئەوەی شوێن خراپە دەکەوێت، مردنی دەستدەکەوێت.

20 They that are perverse in heart are an abomination to the LORD: but such as are perfect in [their] way are his delight.

قێزی یەزدان لە دڵخراپانە، ڕەزامەندیشی بۆ ڕێ تەواوانە.

21 [Though] hand [join] in hand, the evil man shall not be unpunished: but the seed of the righteous shall be delivered.

بێگومان بەدکار بێ سزا نابێت، بەڵام نەوەی ڕاستودروستان دەرباز دەبن.

22 [As a] jewel of gold in a swine’s snout, [so is] a fair woman which is without discretion.

وەک خەزێمی زێڕە بە لووتی بەرازەوە، ئافرەتی جوانی بێ ئەقڵ.

23 The desire of the righteous is only good: [but] the expectation of the wicked is wrath.

ئارەزووی ڕاستودروستان تەنها چاکەیە، بەڵام هیوای بەدکاران لە تووڕەییە.

24 There is that scattereth, and increaseth yet more; and there is that withholdeth more than is meet, but [it tendeth] only to want.

هەیە بڵاو دەکاتەوە، بۆی زیاد دەکرێت، هەیە لە ڕادەبەدەر دەستی پێوە دەگرێت، بەڵام نەدار دەبێت.

25 The liberal soul shall be made fat: and he that watereth shall be watered also himself.

چاوتێر دەوڵەمەند دەبێت، ئاوگێڕیش ئاوی دەدرێتێ.

26 He that withholdeth corn, the people shall curse him: but blessing shall be upon the head of him that selleth it.

ئەوەی گەنم ئەمبار دەکات و نایفرۆشێت گەل نەفرەتی لێ دەکات، بەڵام بەرەکەت بۆ سەری فرۆشیارە.

27 He that diligently seeketh good seeketh favour: but he that searcheth after mischief, it shall come unto him.

ئەوەی پەرۆشە بۆ چاکە ڕەزامەندی دەست دەکەوێت، بەڵام ئەوەی بەدوای خراپەدا بگەڕێت خراپە دێتە ڕێی.

28 He that trusteth in his riches shall fall: but the righteous shall flourish as the green leaf.

ئەوەی پشت بە دەوڵەمەندی خۆی ببەستێت دەکەوێت، ڕاستودروستانیش وەک گەڵا دەپشکوێن.

29 He that troubleth his own house shall inherit the wind: and the foolish shall be servant to the wise of heart.

ئەوەی ماڵی خۆی ماندوو بکات میراتی با دەبێت، گێلیش دەبێتە نۆکەری دانا.

30 The fruit of the righteous is a tree of life; and he that is wise winneth souls.

بەروبوومی کەسی ڕاستودروست درەختی ژیانە، ئەوەی خەڵک دەباتەوە دانایە.

31 Behold, the righteous shall be recompensed in the earth: how much more the wicked and the sinner!

ئەگەر کەسی ڕاستودروست لەسەر زەوی پاداشت دەکرێت، ئەی چەند زیاتر خراپەکار و گوناهبار!