Proverbs 11
1 A FALSE balance is an abomination to the LORD: but a just weight is his delight.
Kagurgura ni Yahweh ti nakaur a timbangan, ngem pakaragsakanna ti apag-isu a dagsen.
2 When pride cometh, then cometh shame: but with the lowly is wisdom.
No rumsua ti panagpannakkel, umay met ti pannakaibabain, ngem iti kinapakumbaba umay ti kinasirib.
3 The integrity of the upright shall guide them: but the perverseness of the treacherous shall destroy them.
Ti kinamatalek dagiti nalinteg ti mangidalan kadakuada, ngem dagiti nakillo a wagwagas dagiti mangliliput ti mangdadael mismo kadakuada.
4 Riches profit not in the day of wrath: but righteousness delivereth from death.
Awan serserbina ti kinabaknang iti aldaw ti pungtot, ngem ti panagaramid iti nalinteg iyadayonaka iti patay.
5 The righteousness of the perfect shall direct his way: but the wicked shall fall by his own wickedness.
Ti nalinteg nga aramid ti tao nga awan pakapilawanna ti mangpalinteg iti dalanna, ngem madadaelto dagiti nadangkes gapu iti bukodda a kinadangkes.
6 The righteousness of the upright shall deliver them: but they that deal treacherously shall be taken in their own mischief.
Ti umno nga ugali dagiti mangay-ayo iti Dios ti mangpatalinaed kadakuada a natalged, ngem mapalab-ogan dagiti mangliliput babaen kadagiti kalikagumda.
7 When a wicked man dieth [his] expectation shall perish: and the hope of iniquity perisheth.
No adda matay a tao a nadangkes, agpukaw ti namnamana, ket awanto ti pagturongan ti namnama nga adda iti bilegna.
8 The righteous is delivered out of trouble, and the wicked cometh in his stead.
Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyadayo iti riribuk, ketdi, dumteng daytoy kadagiti nadangkes.
9 With his mouth the godless man destroyeth his neighbour: but through knowledge shall the righteous be delivered.
Babaen iti ngiwatna, dadaelen ti tao nga awanan iti dios ti kaarrubana, ngem babaen iti pannakaammo ket agtalinaed a natalged dagiti agar-aramid iti nalinteg.
10 When it goeth well with the righteous, the city rejoiceth: and when the wicked perish, there is shouting.
No rumang-ay dagiti agar-aramid iti nalinteg, agrag-o ti siudad; no mapukaw dagiti nadangkes, adda panagdirdir-i.
11 By the blessing of the upright the city is exalted: but it is overthrown by the mouth of the wicked.
Babaen kadagiti nasasayaat a sagut dagiti mangay-ayo iti Dios, maidayaw ti siudad; gapu iti ngiwat dagiti nadangkes, marba ti siudad.
12 He that despiseth his neighbour is void of wisdom: but a man of understanding holdeth his peace.
Awan ammo ti tao a manglais iti gayyemna, ngem naulimek ti tao nga addaan pannakaawat.
13 He that goeth about as a talebearer revealeth secrets: but he that is of a faithful spirit concealeth the matter.
Ti siasinoman a mapmapan mangperperdi ket agipalpalgak kadagiti palimed, ngem ti napudno a tao ket saluadanna ti palimed.
14 Where no wise guidance is, the people falleth: but in the multitude of counsellors there is safety.
No awan ti nasirib a panangidalan, madadael ti nasion, ngem umay ti panagballigi babaen iti panangiyuman kadagiti adu a mammagbaga.
15 He that is surety for a stranger shall smart for it: but he that hateth suretiship is sure.
Siasinoman a mangpatalged iti utang ti ganggannaet ket sigurado nga agsagabanto, ngem natalged ti tao a kagurgurana ti agkari babaen iti kasta.
16 A gracious woman retaineth honour: and violent men retain riches.
Ti naparabur a babai, magun-odna ti pammadayaw, ngem dagiti naulpit a tattao, petpetpetanda ti kinabaknang.
17 The merciful man doeth good to his own soul: but he that is cruel troubleth his own flesh.
Ti naasi a tao gunggunaanna ti bagina, ngem ti naulpit a tao saksaktanna ti bagina.
18 The wicked earneth deceitful wages: but he that soweth righteousness [hath] a sure reward.
Agulbod ti nadangkes a tao tapno magun-odna ti gunggunana, ngem ti tao nga agmula iti umno ket apitenna ti supapak ti kinapudno.
19 He that is stedfast in righteousness [shall attain] unto life: and he that pursueth evil [doeth it] to his own death.
Ti napudno a tao nga agar-aramid iti umno ket agbiag, ngem ti tao a mangkamkamat iti kinadakes ket matay.
20 They that are perverse in heart are an abomination to the LORD: but such as are perfect in [their] way are his delight.
Kagurgura ni Yahweh dagiti dakes ti pusoda, ngem pakaragsakanna dagiti tattao nga awan pakababalawan dagiti wagwagasda.
21 [Though] hand [join] in hand, the evil man shall not be unpunished: but the seed of the righteous shall be delivered.
Sigurado daytoy—madusanto dagiti nadangkes a tattao, ngem natalgedto dagiti kaputotan dagiti agar-aramid iti umno.
22 [As a] jewel of gold in a swine’s snout, [so is] a fair woman which is without discretion.
Kasla aritus a balitok iti subsob ti baboy ti napintas a babai nga awanan pannakaawat.
23 The desire of the righteous is only good: [but] the expectation of the wicked is wrath.
Dagiti tarigagay dagiti agaramid iti umno ket agbanag a nasayaat, ngem pungtot laeng ti manamnama dagiti nadangkes a tattao.
24 There is that scattereth, and increaseth yet more; and there is that withholdeth more than is meet, but [it tendeth] only to want.
Adda maysa a tao a managmula iti bukel— ad-addunto pay ti maapitna; adda met sabali saan a managmula, pumanglaw isuna.
25 The liberal soul shall be made fat: and he that watereth shall be watered also himself.
Ti naparabur a tao ket rumang-ay, ken ti tao a manangted iti danum iti sabali ket maaddanto iti danum a para iti bagina.
26 He that withholdeth corn, the people shall curse him: but blessing shall be upon the head of him that selleth it.
Ilunodto dagiti tattao ti tao nga agkedked nga aglako iti bukel, ngem mabalangatan iti nasasayaat a sagsagut ti ulo ti tao nga agilaklako iti daytoy.
27 He that diligently seeketh good seeketh favour: but he that searcheth after mischief, it shall come unto him.
Ti tao a napasnek nga agbiruk iti kinaimbag ket makasarak pay iti parabur, ngem ti tao a mangsapsapul iti dakes ket masarakannanto ti dakes.
28 He that trusteth in his riches shall fall: but the righteous shall flourish as the green leaf.
Madadael dagiti agtalek kadagiti kinabaknangda, ngem kas iti bulong ket lumangto dagiti agar-aramid iti umno.
29 He that troubleth his own house shall inherit the wind: and the foolish shall be servant to the wise of heart.
Ti tao a mangmangyeg iti riribuk iti balayna ket agtawiddanto iti angin, ken ti maag ket agbalinto nga adipen ti tao a nasirib.
30 The fruit of the righteous is a tree of life; and he that is wise winneth souls.
Dagiti agar-aramid iti umno ket kaslanto iti kayo ti biag, ngem ti kinaranggas ket ik-ikkatenna ti biag.
31 Behold, the righteous shall be recompensed in the earth: how much more the wicked and the sinner!
No dagiti agar-aramid iti umno ket aw-awatenda ti maiparbeng kadakuada, kasta met ngarud ti nadangkes ken ti managbasol!
