Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son maketh a glad father: but a foolish son is the heaviness of his mother.
१ही शलमोनाची नितीसूत्रे आहेत. शहाणा मुलगा आपल्या वडिलांना सुखी करतो, पण मूर्ख मुलगा आपल्या आईला दु: खी करतो.
2 Treasures of wickedness profit nothing: but righteousness delivereth from death.
२दुष्टाईने गोळा केलेली संपत्ती ही कवडी मोलाची असते. पण धार्मिकता मरणापासून दूर ठेवते.
3 The LORD will not suffer the soul of the righteous to famish: but he thrusteth away the desire of the wicked.
३परमेश्वर चांगल्यांना भुकेले राहू देत नाही, परंतु तो वाईटाची कामना निष्फळ करतो.
4 He becometh poor that dealeth with a slack hand: but the hand of the diligent maketh rich.
४आळशी हात मनुष्याच्या गरीबीस कारण होतात. पण उद्योग्याचा हात संपत्ती मिळवतो.
5 He that gathereth in summer is a wise son: [but] he that sleepeth in harvest is a son that causeth shame.
५उन्हाळ्यात जो मुलगा पीक जमा करतो तो शहाणा आहे, परंतु जो मुलगा हंगामात झोपतो त्यास ते लज्जास्पद आहे.
6 Blessings are upon the head of the righteous: but violence covereth the mouth of the wicked.
६नितीमानाच्या मस्तकी आशीर्वाद असतात, पण बलात्कार दुष्टाचे मुख झाकतो.
7 The memory of the just is blessed: but the name of the wicked shall rot.
७नितीमानाची जेव्हा आपण आठवण करतो, तेव्हा ते आपणास आनंदित करते; पण वाईट करणाऱ्याचे नाव नष्ट होते.
8 The wise in heart will receive commandments: but a prating fool shall fall.
८जो समजदार आहे तो आज्ञा मान्य करतो, परंतु बडबड्या मूर्खाची अधोगती होते.
9 He that walketh uprightly walketh surely: but he that perverteth his ways shall be known.
९जो कोणी प्रामाणिकपणे चालतो तो सुरक्षितपणे चालतो, परंतु जो कोणी त्याचे मार्ग वाकडे करतो तो कळून येईल.
10 He that winketh with the eye causeth sorrow: but a prating fool shall fall.
१०जो कोणी डोळे मिचकावतो तो दुःखास कारण होतो, बडबड्या मूर्खाची अधोगती होते.
11 The mouth of the righteous is a fountain of life: but violence covereth the mouth of the wicked.
११नितीमानाचे मुख जीवनाचा झरा आहे, परंतु बलात्कार दुष्टाचे मुख झाकतो.
12 Hatred stirreth up strifes: but love covereth all transgressions.
१२द्वेष भांडण उत्पन्न करतो; परंतु प्रीती सर्व अपराधांवर झाकण घालते.
13 In the lips of him that hath discernment wisdom is found: but a rod is for the back of him that is void of understanding.
१३विवेकशीलाच्या वाणीत ज्ञान सापडते, परंतु जो अक्कलशून्य असतो त्याच्या पाठीस काठीच योग्य आहे.
14 Wise men lay up knowledge: but the mouth of the foolish is a present destruction.
१४शहाणे माणसे ज्ञान संग्रह करतात, परंतु मूर्खाचे मुख म्हणजे अरिष्ट जवळ आणते.
15 The rich man’s wealth is his strong city: the destruction of the poor is their poverty.
१५श्रीमंताची संपत्ती हे त्याचे बळकट नगर आहे; गरिबांचा नाश त्यांच्या दारिद्र्यात होतो.
16 The labour of the righteous [tendeth] to life; the increase of the wicked to sin.
१६नीतिमानाचे वेतन जीवनाकडे घेऊन जाणारे आहे; दुर्जनाचा फायदा त्यास पापाकडे घेऊन जाणारा आहे.
17 He is in the way of life that heedeth correction: but he that forsaketh reproof erreth.
१७जो कोणी शिस्तीचे अनुसरण करतो तो जीवनाच्या मार्गात आहे, पण जो दोषारोपाला नकार देतो तो चुकीच्या मार्गाने जातो.
18 He that hideth hatred is of lying lips; and he that uttereth a slander is a fool.
१८जो कोणी द्वेष लपवून ठेवतो तो लबाड ओठांचा आहे, आणि जो कोणी निंदा पसरवतो तो मूर्ख आहे.
19 In the multitude of words there wanteth not transgression: but he that refraineth his lips doeth wisely.
१९जेव्हा पुष्कळ वाचाळता असते, तेथे पापाला कमतरता नाही, परंतु तो जे काही बोलतो ते काळजीपूर्वक आहे, तो सुज्ञ आहे.
20 The tongue of the righteous is as choice silver: the heart of the wicked is little worth.
२०जो कोणी चांगले करतो त्याची जिव्हा शुध्द रुप्यासारखी आहे; पण तेथे दुष्टाच्या हृदयात कवडी किंमत आहे.
21 The lips of the righteous feed many: but the foolish die for lack of understanding.
२१नीतिमानाचे ओठ पुष्कळांचे पोषण करतात, पण मूर्ख मरतात कारण त्यांच्यात बुद्धीचा अभाव असतो.
22 The blessing of the LORD, it maketh rich, and he addeth no sorrow therewith.
२२परमेश्वराचे आशीर्वाद चांगली संपत्ती आणते, आणि त्यामध्ये तो अधिक दुःख देत नाही.
23 It is as sport to a fool to do wickedness: and [so is] wisdom to a man of understanding.
२३दुष्कर्म करणे मूर्खाला खेळ असे आहे, परंतु सुज्ञ मनुष्यास ज्ञानात आनंद आहे.
24 The fear of the wicked, it shall come upon him: and the desire of the righteous shall be granted.
२४दुष्ट ज्याला भितो ते त्याच्यावर येईल, पण नीतिमानाची इच्छा मान्य होईल.
25 When the whirlwind passeth, the wicked is no more: but the righteous is an everlasting foundation.
२५दुष्ट वावटळीसारखे आहेत ती येऊन जाते आणि तसा तो नाहीसा होतो, पण जो चांगले करतो तो सर्वकाळ टिकणाऱ्या पायासारखा आहे.
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to them that send him.
२६जशी आंब दातांना आणि जसा धूर डोळ्यांना, तसा आळशी त्यास पाठवणाऱ्यांना आहे.
27 The fear of the LORD prolongeth days: but the years of the wicked shall be shortened.
२७परमेश्वराचे भय आयुष्याचे दिवस वाढवते, पण दुष्टाचे वर्ष कमी होतील.
28 The hope of the righteous [shall] be gladness: but the expectation of the wicked shall perish.
२८नीतिमानाची आशा त्यांचा आनंद होईल, पण दुष्टाची वर्षे कमी होतील.
29 The way of the LORD is a strong hold to the upright; but it is a destruction to the workers of iniquity.
२९जो कोणी प्रामाणिक आहे परमेश्वर त्याचे रक्षण करील, दुष्कर्म करणाऱ्यांना तो नाशकारक आहे.
30 The righteous shall never be removed: but the wicked shall not dwell in the land.
३०नीतिमान कधीही उलथून टाकले जाणार नाहीत, परंतु दुष्ट देशात राहणार नाहीत.
31 The mouth of the righteous bringeth forth wisdom: but the froward tongue shall be cut off.
३१नीतिमानाच्या मुखातून ज्ञानाचे फळ निघते, पण कपटी जीभ कापली जाईल.
32 The lips of the righteous know what is acceptable: but the mouth of the wicked [speaketh] frowardness.
३२नीतिमानाला जे काही स्वीकारणीय ते त्यांच्या ओठास कळते, पण दुष्टाच्या मुखास, जे कुटिल बोलणे आहे ते समजते.
