< Romans 4 >
1 What then, it may be asked, are we to say about Abraham, the ancestor of our nation?
Ug karon, unsa may atong ikasulti mahitungod kang Abraham, ang atong ginikanan sumala sa pagkatawo?
2 If he was pronounced righteous as the result of obedience, then he has something to boast of. Yes, but not before God.
Kay kon si Abraham nahimo pang matarung tungod sa iyang mga binuhatan, nan, aduna siyay ikapasigarbo, apan dili sa atubangan sa Dios.
3 For what are the words of scripture? ‘Abraham had faith in God, and his faith was regarded by God as righteousness.’
Kay unsa may ginaingon sa kasulatan? "Si Abraham mitoo sa Dios, ug kadto giisip kaniya nga maoy pagkamatarung."
4 Now wages are regarded as due to the person who works, not as a favor, but as a debt;
Karon, ngadto sa tawo nga nagabuhat, ang isuhol kaniya dili maisip nga hatag kondili ingon nga bayad kaniya.
5 while, as for the person who does not rely on their obedience, but has faith in him who can pronounce the godless righteous, their faith is regarded by God as righteousness.
Ug ngadto sa tawo nga wala magbuhat kondili nagasalig kaniya nga mao ang nagamatarung sa dili diosnon, ang iyang pagtoo pagaisipon nga maoy pagkamatarung niya.
6 In precisely the same way David speaks of the blessing pronounced on the person who is regarded by God as righteous apart from actions –
Sa ingon niini usab si David nagahisgot sa kalipay niadtong tawo nga sa Dios ginaisipan sa pagkamatarung nga gawas sa mga binuhatan:
7 ‘Blessed are those whose wrongdoings have been forgiven and over whose sins a veil has been drawn!
"Malipayon sila kinsang mga kala-pasan gipasaylo na, ug kinsang mga kasal-anan napapas na;
8 Blessed the man whom the Lord will never regard as sinful!’
malipayon ang tawo nga sa Ginoo dili na pagaisipan sa iyang sala."
9 Is this blessing, then, pronounced on the circumcised only or on the uncircumcised as well? We say that – ‘Abraham’s faith was regarded by God as righteousness.’
Kining maong kamalipayon, alang ba lamang kini sa mga may sirkunsisyon, o alang ba usab kini sa mga walay sikunsisyon? Ato nang giingon nga ang pagtoo giisip ngadto kang Abraham ingon nga maoy pagkamatarung.
10 Under what circumstances, then, did this take place? After his circumcision or before it?
Giunsa man kini sa pag-isip ngadto kaniya? Sa may sirkunsisyon na ba siya, o sa wala pa? Dili sa diha na, kondili sa wala pa siyay sirkunsisyon.
11 Not after, but before. And it was as a sign of this that he received the rite of circumcision – to show the righteousness due to the faith of an uncircumcised man – in order that he might be the father of all who have faith in God even when uncircumcised, so that they also may be regarded by God as righteous;
Gidawat niya ang sirkunsisyon ingon nga usa ka ilhanan o timri sa pagkamatarung nga iya nang nabatonan pinaagi sa pagtoo, bisan sa wala pa siyay sirkunsisyon. Ang tuyo niadto mao nga mahimo siya nga amahan sa tanang mga magtotoong walay sirkunsisyon aron nga sa ingon niini maisipan sila sa pagkamatarung,
12 as well as father of the circumcised – to those who are not only circumcised, but who also follow our father Abraham in that faith which he had while still uncircumcised.
ug nga amahan usab sa mga may sirkunsisyon, sa mga tawo nga dili lamang kay may sirkunsisyon ra kondili usab nanagsunod sa panig-ingnan sa pagtoo nga diha na sa atong amahan nga si Abraham bisan sa wala pa siyay sirkunsisyon.
13 For the promise that he should inherit the world did not come to Abraham or his descendants through Law, but through the righteousness due to faith.
Ang saad ngadto kang Abraham ug sa iyang mga kaliwat, nga sila magapanunod sa kalibutan, wala moabut pinaagi sa kasugoan kondili pinaagi sa pagkamatarung tungod sa pagtoo.
14 If those who take their stand on Law are to inherit the world, then faith is robbed of its meaning and the promise comes to nothing!
Kon ang mga nagpailalum sa kasugoan mao pa ang mga manununod, nan, ang pagtoo wala lamay bili ug ang saad wala lamay kapuslanan.
15 Law entails punishment; but, where no Law exists, no breach of it is possible.
Kay ang kasugoan mosangpot man sa kapungot sa Dios; apan diin gani wala ang kasugoan, wala usab diha ang kalapasan.
16 That is why everything is made to depend on faith: so that everything may be God’s gift, and in order that the fulfillment of the promise may be made certain for all Abraham’s descendants – not only for those who take their stand on the Law, but also for those who take their stand on the faith of Abraham. (He is the father of us all;
Mao man gani nga ang pasikaranan sa pagkamatarung mao ang pagtoo, aron ang saad magasukad sa grasya ug igapasalig ngadto sa tanang kaliwat ni Abraham dili lamang ngadto ra sa mga nagpailalum sa kasugoan kondili usab ngadto sa mga nagabaton sa kang Abraham nga pagtoo, kay siya mao man ang amahan natong tanan,
17 as scripture says – ‘I have made you the father of many nations.’) And this they do in the sight of that God in whom Abraham had faith, and who gives life to the dead, and speaks of what does not yet exist as if it did.
sumala sa nahisulat nga nagaingon, "Gihimo ko ikaw nga amahan sa daghang mga nasud. Ang saad gipasalig ngadto kanila sa atubangan sa maong Dios nga iyang gitoohan nga mao ang nagahatag ug kinabuhi ngadto sa mga patay, ug nagatudlo sa mga butang bisan sa wala pa kini magalungtad.
18 With no ground for hope, Abraham, sustained by hope, put faith in God; in order that, in fulfillment of the words – ‘So many will your descendants be,’ he might become ‘the father of many nations.’
Bisan sa diha nga dili na unta takus kalauman, si Abraham mitoo nga malaumon nga siya mahimo gayud nga amahan sa daghang mga nasud, sumala sa gikaingon kaniya, "Maingon niana ang imong kaliwatan."
19 Though he was nearly a hundred years old, yet his faith did not fail him, even when he thought of his own body, then utterly worn out, and remembered that Sarah was past bearing children.
Wala siya maluya sa iyang pagtoo bisan sa iyang pagpamalandong mahitungod sa iyang lawas, nga daw patay na kini sanglit may kagulangon na man siya nga usa ka gatus ka tuig, o sa iyang pagpamalandong mahitungod sa pagkaapuli na sa taguangkan ni Sara.
20 He was not led by want of faith to doubt God’s promise.
makapahimo kaniya nga maduhaduhaon sa saad sa Dios, hinonoa sa naghimaya siya sa Dios mitubo siya nga malig-on sa iyang pagtoo,
21 On the contrary, his faith gave him strength; and he praised God, in the firm conviction that what God has promised he is also able to carry out.
masaligon sa hingpit nga ang Dios arang makatuman sa iyang gisaad.
22 And therefore his faith ‘was regarded as righteousness.’
Mao kini ang katarungan ngano nga ang iyang pagtoo "giisip kaniya nga maoy pagkamatarung."
23 Now these words – ‘it was regarded as righteousness’ – were not written with reference to Abraham only;
Apan ang mga pulong, "giisip kaniya," wala sulata nga magapahinungod kaniya lamang,
24 but also with reference to us. Our faith, too, will be regarded by God in the same light, if we have faith in him who raised Jesus, our Lord, from the dead;
kondili kanato usab. Kadto pagaisipon kanato nga nagatoo kaniya nga mao ang nagbanhaw kang Jesus nga atong Ginoo gikan sa mga patay,
25 for Jesus was given up to death to atone for our offenses, and was raised to life that we might be pronounced righteous.
nga gitugyan ngadto sa kamatayon tungod sa atong kalapasan ug gibanhaw alang sa pagpamatarung kanato.