Matthew 21
1 When they had almost reached Jerusalem, having come as far as Bethphage, on the Mount of Olives, Jesus sent on two disciples.
A gdy się przybliżyli do Jeruzalemu, i przyszli do Betfagie, do góry oliwnej, tedy Jezus posłał dwóch uczniów,
2 “Go to the village facing you,” he said, “and you will immediately find a donkey tethered, with a foal by her side; untie her, and lead her here for me.
Mówiąc im: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, a zaraz znajdziecie oślicę uwiązaną i oślę z nią; odwiążcież je, a przywiedźcie do mnie.
3 And, if anyone says anything to you, you are to say this – ‘The Master wants them’; and he will send them at once.”
A jeźliby wam co kto rzekł, powiedzcie, iż Pan ich potrzebuje; a zarazem puści je.
4 This happened in fulfillment of these words in the prophet –
A to się wszystko stało, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka, mówiącego:
5 ‘Say to the people of Zion – “Your King is coming to you, gentle, and riding on a donkey, and on the foal of a beast of burden.”’
Powiedzcie córce Syońskiej: Oto król twój idzie tobie cichy, a siedzący na oślicy, i na oślęciu, synu oślicy pod jarzmem będącej.
6 So the disciples went and did as Jesus had directed them.
Szedłszy tedy uczniowie, a uczyniwszy tak, jako im był rozkazał Jezus,
7 They led the donkey and the foal back, and, when they had put their cloaks on them, he seated himself on them.
Przywiedli oślicę i oślę, i włożyli na nie szaty swoje, i wsadzili go na nie.
8 The immense crowd of people spread their cloaks in the road, while some cut branches off the trees, and spread them on the road.
A wielki lud słał szaty swoje na drodze, a drudzy obcinali gałązki z drzew, i słali na drodze.
9 The crowds that led the way, as well as those that followed behind, kept shouting, “God save the Son of David! Blessed is he who comes in the name of the Lord! God save him from on high!”
A lud wprzód i pozad idący wołał, mówiąc: Hosanna synowi Dawidowemu! błogosławiony, który idzie w imieniu Pańskiem, Hosanna na wysokościach!
10 When he had entered Jerusalem, the whole city was stirred, and asked –
A gdy on wjechał do Jeruzalemu, wzruszyło się wszystko miasto, mówiąc: Któż ten jest?
11 “Who is this?”, to which the crowd replied – “This is the prophet Jesus from Nazareth in Galilee.”
A lud mówił: Tenci jest Jezus, on prorok z Nazaretu Galilejskiego.
12 Jesus went into the Temple Courts, and drove out all those who were buying and selling there. He overturned the tables of the money changers, and the seats of the pigeon-dealers,
Tedy wszedł Jezus do kościoła Bożego, i wygnał wszystkie sprzedawające i kupujące w kościele, a stoły tych, co pieniędzmi handlowali, i stołki sprzedawających gołębie poprzewracał,
13 and said to them, “Scripture says ‘My house will be called a house of prayer’; but you are making it a den of robbers.”
I rzekł im: Napisano: Dom mój dom modlitwy nazwany będzie; aleście wy uczynili z niego jaskinię zbójców.
14 While he was still in the Temple Courts, some blind and some lame people came up to him, and he cured them.
Tedy przystąpili do niego ślepi i chromi w kościele, i uzdrowił je.
15 But, when the chief priests and the teachers of the Law saw the wonderful things that Jesus did, and the boys who were calling out in the Temple Courts “God save the Son of David!”, they were indignant,
A obaczywszy przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie cuda, które czynił, i dzieci wołające w kościele, i mówiące: Hosanna synowi Dawidowemu: rozgniewali się.
16 and said to him, “Do you hear what these boys are saying?” “Yes,” answered Jesus, “but did you never read the words – ‘Out of the mouths of babes and sucklings you have called forth perfect praise’?”
I rzekli mu: Słyszyszże, co ci mówią? A Jezus im rzekł: I owszem. Nigdyścież nie czytali, iż z ust niemowlątek i ssących wykonałeś chwałę?
17 Then he left them, and went out of the city to Bethany, and spent the night there.
A opuściwszy je, wyszedł z miasta do Betanii, i tam został;
18 The next morning, in returning to the city, Jesus became hungry;
A rano wracając się do miasta, łaknął.
19 and, noticing a solitary fig tree by the roadside, he went up to it, but found nothing on it but leaves. So he said to it, “Never again will fruit be gathered off you.” And suddenly the fruit tree withered up. (aiōn g165)
I ujrzawszy jedno figowe drzewo przy drodze, przyszedł do niego, i nie znalazł nic na niem, tylko same liście, i rzekł mu: Niechaj się więcej z ciebie owoc nie rodzi na wieki. I uschło zarazem one figowe drzewo. (aiōn g165)
20 When the disciples saw this, they exclaimed in astonishment, “How suddenly the fig tree withered up!”
A ujrzawszy to uczniowie, dziwowali się, mówiąc: Jakoć prędko uschło to figowe drzewo!
21 “I tell you,” replied Jesus, “if you have faith and don’t doubt, you will not only do what has been done to the fig tree, but even if you were to say to this hill ‘Be lifted up and hurled into the sea!’ it would be done.
Tedy odpowiadając Jezus, rzekł im: Zaprawdę powiadam wam: Jeźlibyście mieli wiarę, a nie wątpilibyście, nie tylko to, co się stało z figowem drzewem, uczynicie, ale gdybyście i tej górze rzekli: Podnieś się, a rzuć się w morze, stanie się.
22 And whatever you ask for in your prayers will, if you have faith, be granted you.”
I wszystko, o cobyściekolwiek prosili w modlitwie wierząc, weźmiecie.
23 After Jesus had come into the Temple Courts, the chief priests and the elders of the people came up to him as he was teaching, and said, “What authority have you to do these things? Who gave you this authority?”
A gdy on przyszedł do kościoła, przystąpili do niego, gdy uczył, przedniejsi kapłani i starsi ludu, mówiąc: Którąż mocą to czynisz? a kto ci dał tę moc?
24 “I, too,” said Jesus in reply, “will ask you one question; if you will give me an answer to it, then I, also, will tell you what authority I have to act as I do.
A odpowiadając Jezus, rzekł im: Spytam i ja was o jednę rzecz, którą jeźli mi powiecie, i ja wam powiem, którą mocą to czynię.
25 It is about John’s baptism. What was its origin? Divine or human?” But they began arguing among themselves, “If we say ‘divine,’ he will say to us ‘Why then didn’t you believe him?’
Chrzest Jana skąd był? z nieba czyli z ludzi? A oni myśleli sami w sobie, mówiąc: Jeźli powiemy z nieba, rzecze nam: Czemużeście mu tedy nie uwierzyli?
26 But if we say ‘human,’ we are afraid of the people, for everyone regards John as a prophet.”
Jeźli zaś powiemy z ludzi, boimy się ludu; bo Jana wszyscy mają za proroka.
27 So the answer they gave Jesus was – “We do not know.” “Then I,” he said, “refuse to tell you what authority I have to do these things.
A odpowiadając Jezusowi rzekli: Nie wiemy. Rzekł im i on: I ja wam nie powiem, którą mocą to czynię.
28 What do you think of this? There was a man who had two sons. He went to the elder and said ‘Go and work in the vineyard today my son.’
Ale cóż się wam zda? Człowiek niektóry miał dwóch synów; a przystąpiwszy do pierwszego, rzekł: Synu! idź, rób dziś na winnicy mojej.
29 ‘Yes, sir,’ he answered; but he did not go.
Ale on odpowiadając rzekł: Nie chcę, a potem obaczywszy się, poszedł.
30 Then the father went to the second son, and said the same. ‘I will not,’ he answered; but afterward he was sorry and went.
A przystąpiwszy do drugiego, rzekł także; a on odpowiadając rzekł: Ja idę, panie! ale nie szedł.
31 Which of the two sons did as his father wished?” “The second,” they said. “I tell you,” added Jesus, “that tax collectors and prostitutes are going into the kingdom of God before you.
Któryż z tych dwóch uczynił wolę ojcowską? Rzekli mu: On pierwszy. Rzekł im Jezus: Zaprawdę powiadam wam, że was celnicy i wszetecznice uprzedzają do królestwa Bożego.
32 For when John came to you, walking in the path of righteousness, you did not believe him, but tax collectors and prostitutes did; and yet you, though you saw this, even then were not sorry, nor did you believe him.
Albowiem przyszedł do was Jan drogą sprawiedliwości, a nie uwierzyliście mu, ale celnicy i wszetecznice uwierzyli mu: a wy widząc to, przecież się nie obaczyliście, abyście mu uwierzyli.
33 “Listen to another parable. A man, who was an employer, once planted a vineyard, put a fence around it, dug a winepress in it, built a tower, and then let it out to tenants and went abroad.
Drugiego podobieństwa słuchajcie: Człowiek niektóry był gospodarzem, który nasadził winnicę, i płotem ją ogrodził, i wkopał w niej prasę, i zbudował wieżę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz.
34 When the time for the grape harvest drew near, he sent his servants to the tenants, to receive his share of the produce.
A gdy się przybliżył czas odbierania pożytków, posłał sługi swoje do onych winiarzy, aby odebrali pożytki jej.
35 But the tenants seized his servants, beat one, killed another, and stoned a third.
Ale winiarze pojmawszy sługi jego, jednego ubili, a drugiego zabili, a drugiego ukamionowali.
36 A second time the owner sent some servants, a larger number than before, and the tenants treated them in the same way.
Zasię posłał inszych sług, więcej niż pierwszych; i także im uczynili.
37 As a last resort he sent his son to them. ‘They will respect my son,’ he said.
Ale na ostatek posłał syna swego, mówiąc: Będą się wstydzić syna mego.
38 But the tenants, on seeing his son, said to each other ‘Here is the heir! Come, let us kill him, and get his inheritance.’
Lecz winiarze, ujrzawszy onego syna, rzekli między sobą: Tenci jest dziedzic; pójdźcie, zabijmy go, a otrzymamy dziedzictwo jego.
39 So they seized him, and threw him outside the vineyard, and killed him.
Tedy porwawszy go, wyrzucili go precz z winnicy i zabili.
40 Now, when the owner of the vineyard comes, what will he do to those tenants?”
Gdy tedy pan winnicy przyjdzie, cóż uczyni onym winiarzom?
41 “Miserable wretches!” they exclaimed, “he will put them to a miserable death, and he will let out the vineyard to other tenants, who will pay him his share of the produce at the proper times.”
Rzekli mu: Złe, źle potraci, a winnicę najmie inszym winiarzom, którzy mu oddawać będą pożytki czasów swoich.
42 Then Jesus added, “Have you never read in the scriptures? – ‘The stone which the builders despised – has now itself become the cornerstone. This cornerstone has come from the Lord, and is marvelous in our eyes.’
Rzekł im Jezus: Nie czytaliścież nigdy w Pismach: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną: od Panać się to stało, i dziwne jest w oczach naszych?
43 That, I tell you, is why the kingdom of God will be taken from you, and given to a nation that does produce the fruit of the kingdom.
Przetoż powiadam wam: Iż od was odjęte będzie królestwo Boże, i będzie dane narodowi czyniącemu pożytki jego.
44 Yes, and he who falls on this stone will be dashed to pieces, while anyone on whom it falls – it will scatter him as dust.”
A kto by padł na ten kamień, roztrąci się, a na kogo by on upadł, zetrze go.
45 After listening to these parables, the chief priests and the Pharisees saw that it was about them that he was speaking;
A usłyszawszy przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie podobieństwa jego, domyślili się, iż o nich mówił;
46 yet, although eager to arrest him, they were afraid of the crowds, who regarded him as a prophet.
A chcąc go pojmać, bali się ludu, ponieważ go mieli za proroka.
