Luke 20
1 On one of these days, when Jesus was teaching the people in the Temple Courts and telling the good news, the chief priests and the teachers of the Law, joined by the elders, confronted him,
A pewnego [dnia], gdy nauczał ludzi w świątyni i głosił ewangelię, nadeszli naczelni kapłani i uczeni w Piśmie wraz ze starszymi;
2 and addressing him, said, “Tell us what authority you have to do these things. Who is it who has given you this authority?”
I zapytali go: Powiedz nam, jakim prawem to czynisz? Albo kim jest [ten], kto dał ci tę władzę?
3 “I, too,” said Jesus in reply, “will ask you one question. Give me an answer to it.
A on im odpowiedział: I ja was spytam o jedną rzecz. Powiedzcie mi:
4 It is about John’s baptism – was it of divine or of human origin?”
Chrzest Jana pochodził z nieba czy od ludzi?
5 But they began arguing together, “If we say ‘divine,’ he will say ‘Why didn’t you believe him?’
A oni zastanawiali się między sobą i mówili: Jeśli powiemy, że z nieba, zapyta: Czemu więc mu nie uwierzyliście?
6 But, if we say ‘human,’ the people will all stone us, for they are persuaded that John was a prophet.”
Jeśli zaś powiemy, że od ludzi, wszyscy nas ukamienują, bo są przekonani, że Jan był prorokiem.
7 So they answered that they did not know its origin.
I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd [pochodził].
8 “Then I,” said Jesus, “refuse to tell you what authority I have to do these things.”
Wtedy Jezus im powiedział: To i ja wam nie powiem, jakim prawem to czynię.
9 But Jesus began to tell the people this parable – “A man once planted a vineyard, and then let it out to tenants, and went abroad for a long while.
I zaczął mówić do ludzi taką przypowieść: Pewien człowiek założył winnicę, wydzierżawił ją rolnikom i wyjechał na dłuższy czas.
10 At the proper time he sent a servant to the tenants, so that they could give him a share of the produce of the vineyard. The tenants, however, beat him and sent him away empty-handed.
A [we właściwym] czasie posłał sługę do rolników, aby mu dali [część] plonów winnicy. Lecz oni go pobili i odesłali z niczym.
11 The owner afterward sent another servant; but the tenants beat and insulted this man too, and sent him away empty-handed.
Ponownie posłał innego sługę, ale oni i tego pobili, znieważyli i odesłali z niczym.
12 He sent a third; but they wounded this man also, and threw him outside.
Posłał jeszcze trzeciego, a oni również jego poranili i wyrzucili.
13 ‘What should I do?’ said the owner of the vineyard. ‘I will send my son, who is very dear to me. Perhaps they will respect him.’
Wtedy pan winnicy powiedział: Co [mam] zrobić? Poślę mego umiłowanego syna, może go uszanują, gdy go zobaczą.
14 But, on seeing him, the tenants consulted with one another. ‘Here is the heir!’ they said. ‘Let us kill him, and then the inheritance will become ours.’
Lecz gdy rolnicy go zobaczyli, naradzali się między sobą i mówili: To jest dziedzic. Chodźmy, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.
15 So they threw him outside the vineyard and killed him. Now what will the owner of the vineyard do to them?
I wyrzuciwszy go z winnicy, zabili. Cóż więc zrobi z nimi pan winnicy?
16 He will come and put those tenants to death, and will let the vineyard to others.” “Heaven forbid!” they exclaimed when they heard it.
Przyjdzie i wytraci tych rolników, a winnicę odda innym. Gdy oni to usłyszeli, powiedzieli: Nie daj Boże!
17 But Jesus looked at them and said, “What then is the meaning of this passage? – ‘The stone which the builders despised has now itself become the cornerstone.’
Lecz on spojrzał na nich i zapytał: Cóż więc znaczy to, co jest napisane: Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym?
18 Everyone who falls on that stone will be dashed to pieces, while anyone on whom it falls – it will scatter him as dust.”
Każdy, kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się, a na kogo on upadnie, zmiażdży go.
19 After this the teachers of the Law and the chief priest were eager to lay hands on Jesus then and there, but they were afraid of the people; for they saw that it was at them that he had aimed this parable.
W tej właśnie godzinie naczelni kapłani i uczeni w Piśmie starali się dostać go w swoje ręce, ale bali się ludu. Zrozumieli bowiem, że przeciwko nim powiedział tę przypowieść.
20 Having watched their opportunity, they afterward sent some spies, who pretended to be good men, to catch Jesus in the course of conversation, and so enable them to give him up to the Governor’s jurisdiction and authority.
Obserwowali go więc i posłali szpiegów, którzy udawali sprawiedliwych, aby go złapać za słowo, a potem wydać władzy i mocy namiestnika.
21 These spies asked Jesus a question. They said, “Teacher, we know that you are right in what you say and teach, and that you do not take any account of a person’s position, but teach the way of God honestly;
I zapytali go: Nauczycielu, wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, i nie masz względu na osobę, lecz drogi Bożej w prawdzie nauczasz.
22 are we right in paying tribute to the Emperor or not?”
Czy wolno nam płacić podatek cesarzowi, czy nie?
23 Seeing through their deceitfulness, Jesus said to them,
Ale on, przejrzawszy ich podstęp, powiedział do nich: Czemu wystawiacie mnie na próbę?
24 “Show me a coin. Whose head and title are on it?”
Pokażcie mi grosz. Czyj nosi wizerunek i napis? I odpowiedzieli: Cesarza.
25 “The Emperor’s,” they said; and Jesus replied, “Well then, pay to the Emperor what belongs to the Emperor, and to God what belongs to God.”
Wtedy on im powiedział: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
26 They could not object to this answer before the people; and, in their wonder at his reply, they held their tongues.
I nie mogli [go] złapać za słowo w obecności ludu. Zdziwieni jego odpowiedzią, zamilkli.
27 Presently there came up some Sadducees, who maintain that there is no resurrection. Their question was this –
Wówczas przyszli niektórzy z saduceuszy, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
28 “Teacher, Moses laid down for us in his writings that – ‘Should a man’s married brother die, and should he be childless, the man should take the widow as his wife, and raise up a family for his brother.’
Nauczycielu, Mojżesz nam napisał: Jeśli czyjś brat umrze, mając żonę, a umrze bezdzietnie, to jego brat ma pojąć jego żonę i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
29 Well, there were once seven brothers; of whom the eldest, after taking a wife, died childless.
Było więc siedmiu braci, z których pierwszy ożenił się i umarł bezdzietnie.
30 The second and third brothers both took her as their wife;
I ożenił się z nią drugi, lecz i ten umarł bezdzietnie.
31 and so, too, did all seven – dying without children.
Potem ożenił się z nią także trzeci, podobnie aż do siódmego, a nie zostawiwszy dzieci, poumierali.
32 The woman herself was the last to die.
W końcu umarła też ta kobieta.
33 About the woman, then – at the resurrection, whose wife is she to be, all seven brothers having had her as their wife?”
Żoną którego z nich będzie więc przy zmartwychwstaniu? Siedmiu bowiem miało ją za żonę.
Wtedy Jezus im odpowiedział: Dzieci tego świata żenią się i za mąż wychodzą. (aiōn g165)
35 but, for those who are thought worthy to attain to that other world and the resurrection from the dead, there is no marrying or being married, (aiōn g165)
Lecz ci, którzy są [uznani za] godnych dostąpienia tamtego świata i powstania z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić. (aiōn g165)
36 nor indeed can they die again, for they are like angels and, having shared in the resurrection, they are God’s children.
Nie mogą bowiem więcej umrzeć, bo są równi aniołom i będąc dziećmi zmartwychwstania, są dziećmi Bożymi.
37 As to the fact that the dead rise, even Moses indicated that, in the passage about the Bush, when he calls the Lord – ‘The God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob.’
A że umarli zmartwychwstaną, to i Mojżesz pokazał przy krzaku, gdy nazywa Pana Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba.
38 Now he is not God of dead people, but of living. For in his sight all are alive.”
Bóg przecież nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych, bo dla niego wszyscy żyją.
39 “Well said, teacher!” exclaimed some of the teachers of the Law,
Wtedy niektórzy z uczonych w Piśmie odezwali się: Nauczycielu, dobrze powiedziałeś.
40 for they did not venture to question him any further.
I nie śmieli go już o nic pytać.
41 But Jesus said to them, “How is it that people say that the Christ is to be David’s son?
On zaś powiedział do nich: Jak [to jest], że mówią, iż Chrystus jest synem Dawida?
42 For David, in the book of Psalms, says himself – ‘The Lord said to my lord: Sit at my right hand,
A sam Dawid mówi w Księdze Psalmów: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
43 until I put your enemies as a stool for your feet.’
Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
44 David, then, calls him ‘lord,’ so how is he David’s son?”
Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże [może] być jego synem?
45 While all the people were listening, Jesus said to the disciples,
A gdy wszyscy ludzie słuchali, powiedział do swoich uczniów:
46 “Be on your guard against the teachers of the Law, who delight to walk about in long robes, and like to be greeted in the streets with respect, and to have the best seats in the synagogues, and places of honor at dinner.
Strzeżcie się uczonych w Piśmie, którzy lubią chodzić w długich szatach, kochają pozdrowienia na rynkach, pierwsze krzesła w synagogach i pierwsze miejsca na ucztach.
47 These are the men who rob widows of their houses, and make a pretense of saying long prayers. Their sentence will be all the heavier.”
Pożerają oni domy wdów i dla pozoru odprawiają długie modlitwy. Ci otrzymają surowszy wyrok.
