John 19
1 After that, Pilate had Jesus scourged.
Þá lét Pílatus húðstrýkja Jesú.
2 The soldiers made a crown with some thorns and put it on his head and threw a purple robe around him.
Og að því loknu bjuggu hermennirnir til kórónu úr þyrnum, settu hana á höfuð hans og færðu hann síðan í purpurarauða skikkju.
3 They kept coming up to him and saying, “Long live the king of the Jews!” and they gave him blow after blow with their hands.
„Lengi lifi konungur Gyðinga!“hrópuðu þeir í hæðnistóni og börðu hann.
4 Pilate again came outside, and said to the people, “Look! I am bringing him out to you, so that you may know that I find nothing with which he can be charged.”
Pílatus fór nú aftur út og sagði við Gyðingana: „Ég ætla að leiða hann fram fyrir ykkur, en gerið ykkur ljóst að ég finn enga sök hjá honum.“
5 Then Jesus came outside, wearing the crown of thorns and the purple robe; and Pilate said to them, “Here is the man!”
Jesús gekk þá út í skikkjunni rauðu og með þyrnikórónuna á höfði. Þá sagði Pílatus: „Sjáið manninn!“
6 When the chief priests and the guards saw him, they shouted, “Crucify him! Crucify him!” “Take him yourselves and crucify him,” said Pilate. “For my part, I find nothing with which he can be charged.”
Þegar æðstu prestarnir og embættismennirnir sáu Jesú, æptu þeir og sögðu: „Krossfestu! Krossfestu hann!“„Krossfestið þið hann sjálfir, “svaraði Pílatus, „ég finn alls enga sök hjá honum.“
7 “But we,” replied the crowd, “have a Law, under which he deserves death for making himself out to be the Son of God.”
Þá svöruðu þeir: „Samkvæmt okkar lögum á hann að deyja, því að hann sagðist vera sonur Guðs.“
8 When Pilate heard what they said, he became still more alarmed;
Þegar Pílatus heyrði þetta, varð hann enn hræddari.
9 and, going into the Government house again, he said to Jesus, “Where do you come from?”
Aftur fór hann með Jesú inn í höllina og spurði: „Hvaðan ertu?“Jesús svaraði engu.
10 But Jesus made no reply. So Pilate said to him, “Do you refuse to speak to me? Don’t you know that I have power to release you, and have power to crucify you?”
„Svaraðu mér!“sagði Pílatus ógnandi. „Veistu ekki að ég hef vald til að láta þig lausan og ég hef einnig vald til að krossfesta þig?“
11 “You would have no power over me at all,” answered Jesus, “if it had not been given you from above; and, therefore, the man who betrayed me to you is guilty of the greater sin.”
Jesús svaraði: „Þú hefðir ekkert vald yfir mér, ef þér væri ekki gefið það að ofan og því er synd þeirra, sem leiddu mig hingað, meiri en þín.“
12 This made Pilate anxious to release him; but the crowd shouted, “If you release that man, you are no friend of the Emperor! Anyone who makes himself out to be a king is setting himself against the Emperor!”
Pílatus reyndi enn að fá hann lausan, en þá sögðu leiðtogar Gyðinga við hann: „Ef þú sleppir honum, þá ertu óvinur keisarans, því sá sem segist vera konungur, rís gegn keisaranum!“
13 On hearing what they said, Pilate brought Jesus out, and took his seat on the Bench at a place called ‘The Stone Pavement’ – in Hebrew ‘Gabbatha.’
Þegar Pílatus heyrði þetta, leiddi hann Jesú aftur fram fyrir þá og settist í dómarasætið.
14 It was the Passover Preparation day, and about noon. Then he said to the crowd, “Here is your king!”
Þetta var um sexleytið að morgni, daginn fyrir páskahátíðina. Pílatus sagði nú við Gyðingana: „Hér er konungur ykkar!“
15 At that the people shouted, “Kill him! Kill him! Crucify him!” “What! Should I crucify your king?” exclaimed Pilate. “We have no king but the Emperor,” replied the chief priests;
„Burt með hann!“æptu þeir, „burt, með hann – krossfestu hann!“„Hvað þá? Krossfesta konung ykkar?“spurði Pílatus. „Við höfum engan konung nema keisarann, “hrópuðu æðstu prestarnir.
16 so Pilate gave Jesus up to them to be crucified. So they took Jesus;
Þá lét Pílatus Jesú í hendur þeirra að hann yrði krossfestur.
17 and he went out, carrying his cross himself, to the place which is named from a skull, or, in Hebrew, Golgotha.
Loksins höfðu Gyðingar Jesú á sínu valdi. Þeir fóru með hann út úr borginni og hann bar kross sinn til staðar sem kallast Hauskúpa eða Golgata á hebresku.
18 There they crucified him, and two others with him – one on each side, and Jesus between them.
Þar krossfestu þeir hann og tvo aðra með honum, Jesú í miðið, en hina sinn til hvorrar handar.
19 Pilate also had these words written and put up over the cross – ‘JESUS OF NAZARETH, THE KING OF THE JEWS.’
Pílatus lét setja skilti á krossinn uppi yfir Jesú, þar sem stóð: „Jesús frá Nasaret, konungur Gyðinga.“
20 These words were read by many people, because the place where Jesus was crucified was near the city; and they were written in Hebrew, Latin and Greek.
Staðurinn þar sem Jesús var krossfestur, var nálægt borginni og því lásu margir það sem á skiltinu stóð. Áritunin var á hebresku, latínu og grísku.
21 The chief priests said to Pilate, “Do not write ‘The king of the Jews’, but write what the man said – ‘I am the king of the Jews.’”
Æðstu prestarnir sögðu þá við Pílatus: „Breyttu þessu og láttu standa: „Hann sagði: Ég er konungur Gyðinga.““
22 But Pilate answered, “What I have written, I have written.”
Pílatus svaraði: „Það sem ég hef skrifað, það hef ég skrifað. Því verður ekki breytt.“
23 When the soldiers had crucified Jesus, they took his clothes and divided them into four shares – a share for each soldier – and they took the coat also. The coat had no seam, being woven in one piece from top to bottom.
Þegar hermennirnir höfðu krossfest Jesú, skiptu þeir fötum hans í fjóra hluta, svo að hver fékk sinn hlut. Síðan sögðu þeir: „Við skulum ekki skipta kyrtlinum í fernt, því að hann er prjónaður og hvergi samsettur, við skulum heldur varpa hlutkesti um hann.“Þar með rættist ritningarstaður sem segir svo: „Þeir skiptu með sér klæðum mínum og vörpuðu hlutkesti um kyrtil minn.“
24 So they said to one another, “Do not let us tear it, but let us cast lots for it, to see who will have it.” This was in fulfillment of the words of scripture – ‘They shared my clothes among them, and over my clothing they cast lots.’ That was what the soldiers did.
25 Meanwhile near the cross of Jesus were standing his mother and his mother’s sister, as well as Mary the wife of Clopas and Mary of Magdala.
Það var einmitt þetta sem þeir gerðu. Nálægt krossi Jesú stóð María móðir hans, María móðursystir hans, kona Kleófasar og María Magdalena.
26 When Jesus saw his mother, and the disciple whom he loved, standing near, he said to his mother, “There is your son.”
Þegar Jesús sá móður sína standa þar hjá nánasta vini sínum, sagði hann við hana: „Hann er sonur þinn.“
27 Then he said to that disciple, “There is your mother.” And from that very hour the disciple took her to live in his house.
Síðan sagði hann við mig: „Hún er móðir þín.“Frá þeirri stundu tók ég hana inn á heimili mitt.
28 Afterward, knowing that everything was now finished, Jesus said, in fulfillment of the words of scripture, “I am thirsty.”
Nú vissi Jesús að öllu var lokið og því sagði hann, til þess að uppfylla spádóm Biblíunnar: „Mig þyrstir.“
29 There was a bowl standing there full of common wine; so they put a sponge soaked in the wine on the end of a hyssop-stalk, and held it up to his mouth.
Rétt þar hjá stóð krukka með súru víni. Svampur var vættur í víninu og festur á ísópsgrein, sem síðan var rétt upp að vörum hans.
30 When Jesus had received the wine, he exclaimed, “All is finished!” Then, bowing his head, he resigned his spirit to God.
Eftir að Jesús hafði bragðað á víninu sagði hann: „Það er fullkomnað!“Síðan hneig höfuð hans og hann gaf upp andann.
31 It was the Preparation day, and so, to prevent the bodies from remaining on the crosses during the Sabbath (for that Sabbath was a great day), the Jews asked Pilate to have the legs broken and the bodies removed.
Menn vildu ekki láta fangana hanga þarna næsta dag, sem var helgidagur (mesti helgidagur ársins – páskarnir). Þeir báðu því Pílatus að skipa svo fyrir að fótleggir mannanna skyldu brotnir, og þannig flýtt fyrir dauða þeirra, svo að hægt yrði að taka líkin niður.
32 Accordingly the soldiers came and broke the legs of the first man, and then those of the other who had been crucified with Jesus;
Hermennirnir komu því og brutu beinin í mönnunum tveimur, sem krossfestir höfðu verið með Jesú.
33 but, on coming to him, when they saw that he was already dead, they did not break his legs.
En þegar að honum kom, sáu þeir að hann var þegar dáinn og brutu því ekki bein hans.
34 One of the soldiers, however, pierced his side with a spear, and blood and water immediately flowed from it.
Einn hermannanna stakk spjóti í síðu Jesú og rann þá út blóð og vatn.
35 This is the statement of one who actually saw it – and his statement may be relied on, and he knows that he is speaking the truth – and it is given in order that you also may be convinced.
Ég sá þetta allt sjálfur og skýri hér satt frá, svo að þið getið einnig trúað.
36 For all this happened in fulfillment of the words of scripture – ‘Not one of its bones will be broken.’
Þetta gerðu hermennirnir til að rættist ritningarstaður sem þannig hljóðar: „Ekkert af beinum hans mun brotið verða, “og „þeir munu horfa á þann sem þeir stungu“.
37 And there is another passage which says – ‘They will look on him whom they pierced.’
38 After this, Joseph of Arimathea, a disciple of Jesus – but a secret one, owing to his fear of the religious authorities – begged Pilate’s permission to remove the body of Jesus. Pilate gave him leave; so Joseph went and removed the body.
Jósef frá Arímaþeu, sem var lærisveinn Jesú á laun, af ótta við leiðtoga Gyðinga, bað Pílatus um leyfi til að taka líkama Jesú niður og leyfði Pílatus honum það.
39 Nicodemus, too – the man who had formerly visited Jesus by night – came with a roll of myrrh and aloes, weighing nearly a hundred pounds.
Nikódemus, maðurinn sem eitt sinn hafði komið til Jesú seint um kvöld, kom einnig og hafði með sér fimmtíu kíló af smyrslum sem gerð voru úr myrru og alóe.
40 They took the body of Jesus, and wound it in linen with the spices, according to the Jewish mode of burial.
Þeir hjálpuðust síðan að við að vefja líkama Jesú í léreftsdúk, smurðan ilmsmyrslum, en slíkt er venja við greftranir hjá Gyðingum.
41 At the place where Jesus had been crucified there was a garden, and in the garden a newly made tomb in which no one had ever been laid.
Rétt hjá aftökustaðnum var trjálundur. Þar var ný gröf, sem aldrei hafði verið notuð.
42 And so, because of its being the Preparation day, and as the tomb was close at hand, they laid Jesus there.
Vegna hátíðarinnar, sem hófst klukkan sex síðdegis, þurftu mennirnir að hafa hraðan á og vegna þess hve gröfin var nálægt, lögðu þeir hann þar.
