< John 1 >
1 In the beginning the Word was; and the Word was with God; and the Word was God.
Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo.
2 He was in the beginning with God;
Ono było na początku u Boga.
3 through him all things came into being, and nothing came into being apart from him.
Wszystko przez nie się stało, a bez niego nic się nie stało, co się stało.
4 That which came into being in him was life; and the life was the light of humanity;
W nim było życie, a życie było światłością ludzi.
5 and the light shines in the darkness, and the darkness never overpowered it.
A ta światłość świeci w ciemności, ale ciemność jej nie ogarnęła.
6 There appeared a man sent from God, whose name was John;
Był człowiek posłany od Boga, któremu na imię było Jan.
7 he came as a witness – to bear witness to the light so that through him everyone might believe.
Przyszedł on na świadectwo, aby świadczyć o tej światłości, by wszyscy przez niego uwierzyli.
8 He was not the light, but he came to bear witness to the light.
Nie był on tą światłością, ale [przyszedł], aby świadczyć o tej światłości.
9 That was the true light which enlightens everyone coming into the world.
[Ten] był tą prawdziwą światłością, która oświeca każdego człowieka przychodzącego na świat.
10 He was in the world; and through him the world came into being – yet the world did not know him.
Był na świecie, a świat został przez niego stworzony, ale świat go nie poznał.
11 He came to his own – yet his own did not receive him.
Do swej własności przyszedł, ale swoi go nie przyjęli.
12 But to all who did receive him he gave power to become children of God – to those who believe in his name.
Lecz wszystkim tym, którzy go przyjęli, dał moc, aby się stali synami Bożymi, [to jest] tym, którzy wierzą w jego imię;
13 For not to natural conception, nor to human instincts, nor to human will did they owe the new life, but to God.
Którzy są narodzeni nie z krwi ani z woli ciała, ani z woli mężczyzny, ale z Boga.
14 And the Word became human, and lived among us, (We saw his glory – the glory of the Only Son sent from the Father), full of love and truth.
A to Słowo stało się ciałem i mieszkało wśród nas (i widzieliśmy jego chwałę, chwałę jako jednorodzonego od Ojca), pełne łaski i prawdy.
15 (John bears witness to him; he cried aloud – for it was he who spoke – “He who is coming after me is now before me, for he was ever first”);
Jan świadczył o nim i wołał: To był ten, o którym mówiłem: Ten, który po mnie przychodzi, uprzedził mnie, bo wcześniej był niż ja.
16 out of his fullness we have all received gift after gift of love;
A z jego pełni my wszyscy otrzymaliśmy i łaskę za łaskę.
17 for the Law was given through Moses, love and truth came through Jesus Christ.
Prawo bowiem zostało dane przez Mojżesza, [a] łaska i prawda przyszły przez Jezusa Chrystusa.
18 No one has ever yet seen God; God the only Son, who is ever with the Father – he has revealed him.
Boga nikt nigdy nie widział. Jednorodzony Syn, który jest w łonie Ojca, on [nam o nim] opowiedział.
19 When the religious authorities in Jerusalem sent some Priests and Levites to ask John – “Who are you?”,
A takie jest świadectwo Jana, gdy Żydzi posłali z Jerozolimy kapłanów i lewitów, aby go zapytali: Kim ty jesteś?
20 he told them clearly and simply, “I am not the Christ.”
I wyznał, a nie zaprzeczył, ale wyznał: Ja nie jestem Chrystusem.
21 “What then?” they asked. “Are you Elijah?” “No,” he said, “I am not.” “Are you ‘the prophet’?” He answered, “No.”
I pytali go: Kim więc jesteś? Jesteś Eliaszem? A [on] powiedział: Nie jestem. A [oni]: Jesteś [tym] prorokiem? I odpowiedział: Nie [jestem].
22 “Who then are you?” they continued. “Tell us so that we have an answer to give to those who have sent us. What do you say about yourself?”
Wtedy go zapytali: Kim jesteś, abyśmy [mogli] dać odpowiedź tym, którzy nas posłali? Co mówisz sam o sobie?
23 “I,” he answered, “am – ‘The voice of one crying aloud in the wilderness: make a straight road for the Lord’, as the prophet Isaiah said.”
Odpowiedział: Ja [jestem] głosem wołającego na pustyni: Prostujcie drogę Pana, jak powiedział prorok Izajasz.
24 These men had been sent from the Pharisees;
A ci, którzy byli posłani, byli z faryzeuszy.
25 and their next question was, “Why then do you baptize, if you are not the Christ or Elijah or ‘the prophet’?”
I zapytali go: Czemu więc chrzcisz, jeśli nie jesteś Chrystusem ani Eliaszem, ani tym prorokiem?
26 John’s answer was – “I baptize with water, but among you stands one whom you do not know;
Odpowiedział im Jan: Ja chrzczę wodą, ale pośród was stoi ten, którego wy nie znacie.
27 he is coming after me, yet I am not worthy even to unfasten his sandal.”
To jest ten, który przyszedłszy po mnie, uprzedził mnie, któremu ja nie jestem godny rozwiązać rzemyka u jego obuwia.
28 This happened at Bethany, across the Jordan, where John was baptizing.
Działo się to w Betabarze za Jordanem, gdzie Jan chrzcił.
29 The next day John saw Jesus coming towards him, and exclaimed, “Here is the Lamb of God, who takes away the sin of the world!
A nazajutrz Jan zobaczył Jezusa przychodzącego do niego i powiedział: Oto Baranek Boży, który gładzi grzech świata.
30 I was talking about him when I said ‘After me there is coming a man who ranks ahead of me, because before I was born he already was.’
To jest ten, o którym mówiłem, że idzie za mną człowiek, który mnie uprzedził, bo wcześniej był niż ja.
31 I did not know who he was, but I have come baptizing with water to make him known to Israel.”
Ja go nie znałem, ale przyszedłem, chrzcząc wodą, po to, aby został objawiony Izraelowi.
32 John also said: “I saw the Spirit come down from heaven like a dove and rest on him.
I świadczył Jan: Widziałem Ducha zstępującego jak gołębica z nieba i spoczął na nim.
33 I myself did not know him, but he who sent me to baptize with water, he said to me ‘He on whom you see the Spirit descending, and remaining on him – he it is who baptizes with the Holy Spirit.’
A ja go nie znałem, ale ten, który mnie posłał, abym chrzcił wodą, powiedział do mnie: Na kogo ujrzysz Ducha zstępującego i spoczywającego na nim, to jest ten, który chrzci Duchem Świętym.
34 This I have seen myself, and I have declared my belief that he is the Son of God.”
Ja [to] widziałem i świadczyłem, że on jest Synem Bożym.
35 The next day, when John was standing with two of his disciples,
Nazajutrz znowu stał [tam] Jan i dwóch z jego uczniów.
36 he looked at Jesus as he passed and exclaimed, “There is the Lamb of God!”
A gdy zobaczył Jezusa przechodzącego, powiedział: Oto Baranek Boży.
37 The two disciples heard him say this, and followed Jesus.
I słyszeli ci dwaj uczniowie, jak mówił, i poszli za Jezusem.
38 But Jesus turned around, and saw them following. “What are you looking for?” he asked. “Rabbi,” they answered (or, as we should say, ‘Teacher’), “where are you staying?”
A Jezus, odwróciwszy się i ujrzawszy, że idą za nim, zapytał ich: Czego szukacie? A oni mu odpowiedzieli: Rabbi – co się tłumaczy: Mistrzu – gdzie mieszkasz?
39 “Come, and you will see,” he replied. So they went, and saw where he was staying, and spent that day with him. It was then about four in the afternoon.
Powiedział im: Chodźcie i zobaczcie. Poszli więc i zobaczyli, gdzie mieszka. I zostali z nim tego dnia, bo było około godziny dziesiątej.
40 One of the two, who heard what John said and followed Jesus, was Andrew, Simon Peter’s brother.
[A] Andrzej, brat Szymona Piotra, był jednym z tych dwóch, którzy [to] usłyszeli od Jana i poszli za nim.
41 He first found his own brother Simon, and said to him, “We have found the Messiah!” (a word which means ‘Christ,’ or ‘Consecrated’.)
On najpierw znalazł Szymona, swego brata, i powiedział do niego: Znaleźliśmy Mesjasza – co się tłumaczy: Chrystusa.
42 Then he brought him to Jesus. Looking straight at him, Jesus said, “You are Simon, the son of John; you will be called Cephas” (which means ‘Peter,’ or ‘Rock’).
I przyprowadził go do Jezusa. A Jezus spojrzał na niego i powiedział: Ty jesteś Szymon, syn Jonasza. Ty będziesz nazwany Kefas – co się tłumaczy: Piotr.
43 The following day Jesus decided to leave for Galilee. He found Philip, and said to him, “Follow me.”
A nazajutrz Jezus chciał pójść do Galilei. Znalazł Filipa i powiedział do niego: Pójdź za mną.
44 Philip was from Bethsaida, the same town as Andrew and Peter.
A Filip był z Betsaidy, z miasta Andrzeja i Piotra.
45 He found Nathanael and said to him, “We have found him of whom Moses wrote in the Law, and of whom the prophets also wrote – Jesus of Nazareth, Joseph’s son!”
Filip znalazł Natanaela i powiedział do niego: Znaleźliśmy tego, o którym pisał Mojżesz w Prawie, a także prorocy – Jezusa z Nazaretu, syna Józefa.
46 “Can anything good come out of Nazareth?” asked Nathanael. “Come and see,” replied Philip.
I zapytał go Natanael: Czyż z Nazaretu może być coś dobrego? Filip mu odpowiedział: Chodź i zobacz!
47 When Jesus saw Nathanael coming towards him, he said, “Here is a true Israelite, in whom there is no deceit!”
Gdy więc Jezus zobaczył Natanaela zbliżającego się do niego, powiedział o nim: Oto prawdziwie Izraelita, w którym nie ma podstępu.
48 “How do you know me?” asked Nathanael. “Even before Philip called you,” replied Jesus, “when you were under the fig tree, I saw you.”
Natanael go zapytał: Skąd mnie znasz? Odpowiedział mu Jezus: Zanim Filip cię zawołał, gdy byłeś pod drzewem figowym, widziałem cię.
49 “Rabbi,” Nathanael exclaimed, “you are the Son of God, you are king of Israel!”
Odpowiedział mu Natanael: Mistrzu, ty jesteś Synem Bożym, ty jesteś królem Izraela.
50 “Do you believe in me,” asked Jesus, “because I told you that I saw you under the fig tree? You will see greater things than those!
Jezus mu odpowiedział: Czy wierzysz dlatego, że ci powiedziałem: Widziałem cię pod drzewem figowym? Ujrzysz większe rzeczy niż te.
51 In truth I tell you,” he added, “you will all see heaven open, and the angels of God ascending and descending on the Son of Man.”
I powiedział do niego: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Odtąd ujrzycie niebo otwarte i aniołów Boga wstępujących i zstępujących na Syna Człowieczego.