Matthew 27
1 At daybreak all the chief priests and the elders of the people consulted together against Jesus, to bring about his death.
Następnego dnia, wczesnym rankiem, najwyżsi kapłani i starsi ponownie zebrali się, aby ustalić, jak doprowadzą do wykonania na Jezusie wyroku śmierci.
2 They put him in chains and led him away, and gave him up to the Roman Governor, Pilate.
Ostatecznie postanowili przekazać Jezusa pod zbrojną eskortą Piłatowi, rzymskiemu gubernatorowi.
3 Then Judas, who betrayed him, seeing that Jesus was condemned, repented of what he had done, and returned the thirty pieces of silver to the chief priests and elders.
Gdy Judasz, zdrajca, dowiedział, że Jezus został skazany za śmierć, zaczął żałować swojego czynu i odniósł pieniądze—trzydzieści srebrnych monet—najwyższym kapłanom i starszym.
4 ‘I did wrong in betraying a good man to his death,’ he said. ‘What has that to do with us?’ they replied. ‘You must see to that yourself.’
—Zgrzeszyłem!—oświadczył. —Wydałem niewinnego człowieka. —Co nas to obchodzi? To twój problem!—odparli.
5 Judas flung down the pieces of silver in the Temple, and left; and went away and hanged himself.
Judasz rzucił wtedy pieniądze na posadzkę świątyni, wybiegł i powiesił się.
6 The chief priests took the pieces of silver, but they said, ‘We must not put them into the Temple treasury, because they are blood-money.’
Kapłani podnieśli srebrniki. —Nie można ich umieścić w skarbcu—orzekli—bo są zapłatą za morderstwo.
7 So, after consultation, they used it to buy the “Potter’s Field” as a burial ground for foreigners,
Po naradzie postanowili przeznaczyć je na zakup Pola Garncarzy i założyć tam cmentarz dla cudzoziemców.
8 and that is why that field is called the “Field of Blood” to this very day.
Dlatego miejsce to do dzisiaj nazywa się Polem Krwi.
9 Then it was that these words spoken by the prophet Jeremiah were fulfilled – “They took the thirty pieces of silver, the price set on him by the people of Israel,
W ten sposób spełniło się proroctwo Jeremiasza: „Wzięli trzydzieści srebrnych monet, bo na tyle Go wycenili synowie Izraela,
10 and gave them for the potter’s field, as the Lord commanded me.”
i kupili Pole Garncarzy—jak im rozkazał Pan”.
11 Meanwhile Jesus was brought before the Roman Governor. ‘Are you the king of the Jews?’ asked the Governor. ‘It is true,’ answered Jesus.
Gdy Jezus stanął przed gubernatorem Piłatem, ten zapytał Go: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział mu Jezus.
12 While charges were being brought against him by the chief priests and elders, Jesus made no reply.
A obecni tam najwyżsi kapłani i starsi wysuwali przeciwko Niemu wiele zarzutów, ale Jezus nie odpowiadał. Wtedy Piłat zwrócił się do Niego:
13 Then Pilate said to him, ‘Don’t you hear how many accusations they are making against you?’
—Czy nie słyszysz tych wszystkich oskarżeń?
14 Yet Jesus made no reply – not even a single word; at which the Governor was greatly astonished.
Lecz, ku jego wielkiemu zdziwieniu, Jezus nie odpowiedział na żaden z zarzutów.
15 Now, at the feast, the Governor was accustomed to grant the people the release of any one prisoner whom they might choose.
A był zwyczaj, że raz w roku, na święto Paschy, gubernator uwalniał na prośbę ludu jednego żydowskiego więźnia.
16 At that time they had a notorious prisoner called Barabbas.
W tym czasie przebywał właśnie w więzieniu znany przestępca—Barabasz.
17 So, when the people had collected, Pilate said to them, ‘Which do you wish me to release for you? Barabbas? Or Jesus who is called “Christ”?’
Gdy więc przed rezydencją Piłata zebrali się ludzie, ten zapytał ich: —Kogo mam wam wypuścić? Barabasza czy Jezusa, zwanego Mesjaszem?
18 For he knew that it was out of jealousy that they had given Jesus up to him.
Zorientował się bowiem, że to z nienawiści uknuto ten spisek przeciw Jezusowi.
19 While he was still on the Bench, his wife sent this message to him – ‘Do not have anything to do with that good man, for I have been very much troubled today in a dream because of him.’
Gdy tak siedział na fotelu sędziowskim, żona przysłała mu wiadomość: —Zostaw w spokoju tego prawego człowieka. Dziś w nocy miałam z jego powodu straszny sen!
20 But the chief priests and elders persuaded the crowds to ask for Barabbas, and to kill Jesus.
Tymczasem kapłani i starsi przekonali tłum, aby prosił o uwolnienie Barabasza i żądał śmierci dla Jezusa.
21 The Governor, however, said to them, ‘Which of these two do you wish me to release for you?’ ‘Barabbas,’ they answered.
—Którego z nich mam wam wypuścić?—spytał ponownie gubernator. —Barabasza!—zawołali.
22 ‘What then,’ Pilate asked, ‘should I do with Jesus who is called “Christ?”’ ‘Crucify him,’ they all replied.
—Co mam zatem zrobić z Jezusem Mesjaszem? —Ukrzyżuj go!—zawołali w odpowiedzi.
23 ‘Why, what harm has he done?’ he asked. But they kept shouting furiously, ‘Crucify him!’
—Ale dlaczego?—dopytywał Piłat. —Jakie przestępstwo popełnił? Oni jednak nie słuchali go i coraz głośniej wołali: —Ukrzyżuj go!!
24 When Pilate saw that his efforts were unavailing, but that, on the contrary, a riot was beginning, he took some water, and washed his hands in the sight of the crowd, saying as he did so, ‘I am not answerable for this bloodshed; you must see to it yourselves.’
Piłat, widząc, że nic nie wskóra i że robi się coraz większe zamieszanie, na oczach tłumu umył ręce i rzekł: —Nie jestem winien jego śmierci! To wasza odpowiedzialność!
25 And all the people answered, ‘His blood be on our heads and on our children’s!’
—Dobrze! Bierzemy ją na siebie i naszych potomków!—zawołał cały tłum.
26 Then Pilate released Barabbas to them, but Jesus he had scourged, and gave him up to be crucified.
Wypuścił więc Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i skazał Go na śmierć przez ukrzyżowanie.
27 After that, the Governor’s soldiers took Jesus with them into the Government house, and gathered the whole garrison round him.
Żołnierze gubernatora wyprowadzili Go na dziedziniec i zwołali cały oddział.
28 They stripped him, and put on him a red military cloak,
Ubrali Go w szkarłatny płaszcz
29 and having twisted some thorns into a crown, put it on his head, and a rod in his right hand, and then, going down on their knees before him, they mocked him. ‘Long life to you, king of the Jews!’ they said.
i włożyli na Jego głowę koronę uplecioną z długich, ostrych cierni, a do prawej ręki dali kij. I klękali przed Nim, naśmiewając się: —Niech żyje Król Żydów!
30 They spat at him and, taking the rod, kept striking him on the head;
Opluwali Go też, brali Jego kij i bili Go po głowie.
31 and, when they had left off mocking him, they took off the military cloak, and put his own clothes on him, and led him away to be crucified.
Kiedy im się to znudziło, ściągnęli z Niego płaszcz, nałożyli Mu z powrotem Jego własne ubranie i poprowadzili na ukrzyżowanie.
32 As they were on their way out, they came upon a man from Cyrene called Simon, and they compelled him to go with them to carry the cross.
Po drodze zatrzymali niejakiego Szymona z Cyreny i zmusili go, aby niósł Jego krzyż.
33 On reaching a place named Golgotha (a place named from its likeness to a skull),
W ten sposób doprowadzili Jezusa na miejsce zwane Golgotą (to znaczy: „Czaszką”).
34 they gave him some wine to drink which had been mixed with gall; but after tasting it, Jesus refused to drink it.
Tam podali Mu do picia kwaśne wino. Spróbował, ale nie chciał go pić.
35 When they had crucified him, they divided his clothes among them by casting lots.
Potem Go ukrzyżowali, a o Jego ubranie rzucili losy.
36 Then they sat down, and kept watch over him there.
Następnie usiedli i pilnowali Go.
37 Above his head they fixed the accusation against him written out – “THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS.”
A nad Jego głową przybili do krzyża tabliczkę z opisem winy: „to jest jezus, król żydów”.
38 At the same time two robbers were crucified with him, one on the right, the other on the left.
Po obu stronach Jezusa ukrzyżowano dwóch przestępców.
39 The passers-by railed at him, shaking their heads as they said,
Przechodzący obok ludzie śmiali się z Niego. Patrzyli z pogardą i wołali:
40 ‘You who would “destroy the Temple and build one in three days,” save yourself! If you are God’s Son, come down from the cross!’
—Widzisz, jak skończyłeś? Mówiłeś, że potrafisz zburzyć i w trzy dni odbudować świątynię! Skoro jesteś taki mocny, uratuj teraz siebie samego i zejdź z krzyża! Podobno jesteś Synem Bożym!
41 In the same way the chief priests, with the Teachers of the Law and elders, said in mockery,
Stali tam również najwyżsi kapłani i inni przywódcy religijni. Oni także naśmiewali się z Jezusa:
42 ‘He saved others, but he cannot save himself! He is the “king of Israel”! Why doesn’t he come down from the cross now, then we will believe in him.
—Innych potrafił ratować, a siebie uratować nie może! Taki z niego Król Izraela? Niech zejdzie z krzyża, to mu uwierzymy!
43 He has trusted in God; if God wants him, let him deliver him now; for he said “I am God’s Son.”’
Tak ufał Bogu, to niech go teraz uratuje, o ile zechce. Przecież powtarzał: „Jestem Synem Boga”.
44 Even the robbers, who were crucified with him, insulted him in the same way.
Tak samo naśmiewali się z Niego wiszący obok przestępcy.
45 After midday a darkness came over all the country, lasting until three in the afternoon.
Nagle, około południa całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
46 About three Jesus called out loudly, ‘Eloi, Eloi, lema sabacthani’ – that is to say, “My God, my God, why have you forsaken me?”
Wtedy właśnie Jezus głośno zawołał: —Eloi, Eloi, lema sabachthani! (co znaczy: „Boże mój, Boże mój, czemu Mnie opuściłeś?”).
47 Some of those standing by heard this, and said, ‘The man is calling for Elijah!’
Stojący w pobliżu ludzie sądzili, że woła proroka Eliasza.
48 One of them immediately ran and took a sponge, and, filling it with common wine, put it on the end of a rod, and offered it to him to drink.
Jeden z nich podbiegł po gąbkę, nasączył ją kwaśnym winem i na kiju podał Jezusowi, żeby się napił.
49 But the rest said, ‘Wait and let us see if Elijah is coming to save him.’
Lecz pozostali mówili: —Zostaw go! Zobaczymy, czy zjawi się Eliasz, żeby go uratować.
50 But Jesus, uttering another loud cry, gave up his spirit.
Lecz Jezus wydał jeszcze jeden okrzyk i skonał.
51 Suddenly the Temple curtain was torn in two from top to bottom, the earth shook, the rocks were torn asunder,
W tej samej chwili zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części—od góry aż do dołu. Zatrzęsła się również ziemia i popękały skały.
52 the tombs opened, and the bodies of many of God’s people who had fallen asleep rose,
Otworzyły się groby i wielu umarłych, którzy byli ludźmi kochającymi Boga, powstało z martwych.
53 and they, leaving their tombs, went, after the resurrection of Jesus, into the Holy City, and appeared to many people.
Później, po zmartwychwstaniu Jezusa, udali się do Jerozolimy, świętego miasta, gdzie widziało ich wielu ludzi.
54 The Roman centurion, and the men with him who were watching Jesus, on seeing the earthquake and all that was happening, became greatly frightened and exclaimed, ‘This must indeed have been God’s Son!’
Rzymski dowódca i jego żołnierze pilnujący Jezusa na widok trzęsienia ziemi i wszystkich tych zjawisk przerazili się. —To naprawdę był Syn Boży!—wołali.
55 There were many women there, watching from a distance, who had accompanied Jesus from Galilee and had been attending on him.
Wiele kobiet, które przyszły z Jezusem z Galilei, aby Mu pomagać, przyglądało się temu wszystkiemu z daleka.
56 Among them were Mary of Magdala, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of Zebedee’s sons.
Wśród nich były Maria z Magdali, Maria—matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 When evening had fallen, there came a rich man from Arimathea, named Joseph, who had himself become a disciple of Jesus.
Gdy zapadł wieczór, pewien bogaty człowiek—Józef z Arymatei, będący uczniem Jezusa—
58 He went to see Pilate, and asked for the body of Jesus. Pilate ordered it to be given him.
udał się do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Ten polecił mu je wydać.
59 So Joseph took the body, and wrapped it in a clean linen sheet,
Józef wziął je, owinął w długie lniane płótno
60 and laid it in his newly made tomb which he had cut in the rock; and, before he left, he rolled a great stone against the entrance of the tomb.
i złożył w swoim nowym grobowcu, wykutym w skale.
61 Mary of Magdala and the other Mary remained behind, sitting in front of the grave.
Maria z Magdali i druga Maria zostały tam, siedząc naprzeciwko grobu.
62 The next day – that is, the day following the Preparation-day – the chief priests and Pharisees came in a body to Pilate, and said,
Nazajutrz, pierwszego dnia święta Paschy, najwyżsi kapłani i faryzeusze udali się do Piłata
63 ‘Sir, we remember that, during his lifetime, that impostor said “I will rise after three days.”
i oznajmili: —Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten kłamca mówił jeszcze za życia: „Po trzech dniach zmartwychwstanę”.
64 So order the tomb to be made secure until the third day. Otherwise his disciples may come and steal him, and then say to the people “He has risen from the dead,” when the latest imposture will be worse than the first.’
Wydaj więc rozkaz opieczętowania grobu na trzy dni, aby przypadkiem jego uczniowie nie wykradli ciała i nie rozgłaszali tłumom: „On zmartwychwstał!”. Bo to ostatnie kłamstwo byłoby gorsze od pierwszego.
65 ‘You may have a guard,’ was Pilate’s reply. ‘Go and make the tomb as secure as you can.’
—Weźcie straż i zabezpieczcie miejsce najlepiej, jak potraficie—odrzekł Piłat.
66 So they went and made the tomb secure, by sealing the stone, in presence of the guard.
Poszli więc do grobowca, zapieczętowali kamień zamykający wejście i postawili straże.
