Matthew 21
1 When they had almost reached Jerusalem, having come as far as Bethphage, on the Mount of Olives, Jesus sent on two disciples.
Samtang si Jesus ug ang iyang mga disipulo duol na sa Jerusalem ug miadto sa Betfage, sa Bungtod sa mga Olibo, unya si Jesus nagpadala ug duha ka disipulo,
2 ‘Go to the village facing you,’ he said, ‘and you will immediately find a donkey tethered, with a foal by her side; untie her, and lead her here for me.
nga nag-ingon kanila, “Adto didto sa sunod nga baryo, ug kamo dihadiha dayon makakaplag ug usa ka asno nga gihigot didto, ug ang usa ka nati uban niya. Badbari sila ug dad-a sila kanako.
3 And, if anyone says anything to you, you are to say this – “The Master wants them”; and he will send them at once.’
Kung adunay bisan kinsa nga mosulti ug bisan unsa kaninyo mahitungod niini, moingon kamo, 'Ang Ginoo nagkinahanglan kanila,' ug kanang tawhana dihadiha dayon magpadala kanila kaninyo.”
4 This happened in fulfilment of these words in the prophet –
Karon kini nahitabo nga kung unsa ang gisulti pinaagi sa propeta matuman. Siya miingon,
5 “Say to the people of Zion – ‘Your King is coming to you, gentle, and riding on a donkey, and on the foal of a beast of burden.’”
“Sultihi ang anak nga babaye sa Zion. Tan-awa, ang inyong Hari moabot kaninyo. Mapainubsanon ug magsakay sa usa ka asno, Ug sa usa ka nati, ang anak sa asno.”
6 So the disciples went and did as Jesus had directed them.
Unya ang mga disipulo miadto ug gibuhat kung unsa ang gitudlo ni Jesus kanila.
7 They led the donkey and the foal back, and, when they had put their cloaks on them, he seated himself on them.
Gidala nila ang asno ug ang nati, ug gibutang nila ang ilang mga bisti ibawbaw nila, ug si Jesus naglingkod didto.
8 The immense crowd of people spread their cloaks in the road, while some cut branches off the trees, and spread them on the road.
Kadaghanan sa mga panon nagbukhad sa ilang mga bisti sa dalan, ug ang uban nagputol ug mga sanga gikan sa mga kahoy ug gibukhad nila kini sa dalan.
9 The crowds that led the way, as well as those that followed behind, kept shouting, ‘God save the Son of David! Blessed is he who comes in the name of the Lord! God save him from on high!’
Ang panon sa katawhan nga nag-una kang Jesus ug kadtong nagsunod, misinggit, ug miingon, “Hosanna ngadto sa anak ni David! Bulahan ang usa nga miabot sa ngalan sa Ginoo. Hosanna sa kahitas-an!”
10 When he had entered Jerusalem, the whole city was stirred, and asked –
Sa dihang si Jesus miadto sa Jerusalem, ang tanan sa siyudad nagkaguliyang ug miingon, “Kinsa man kini?”
11 ‘Who is this?’, to which the crowd replied – ‘This is the prophet Jesus from Nazareth in Galilee.’
Ang panon sa katawhan mitubag, “Mao kini si Jesus ang propeta, nga gikan sa Nazaret didto sa Galilea.”
12 Jesus went into the Temple Courts, and drove out all those who were buying and selling there. He overturned the tables of the money changers, and the seats of the pigeon-dealers,
Unya si Jesus misulod sa templo sa Dios. Nagpapahawa siya niadtong tanan nga namalit ug namaligya sa templo. Gibalintong usab niya ang mga lamesa sa tig-ilis ug salapi, ug mga lingkoranan niadtong namaligya ug mga salampati.
13 and said to them, ‘Scripture says “My house will be called a house of prayer”; but you are making it a den of robbers.’
Siya miingon kanila, “Nahisulat kini, 'Ang akong balay pagatawagon nga balay nga ampoanan,' apan gihimo ninyo kining tagoanan sa mga tulisan.”
14 While he was still in the Temple Courts, some blind and some lame people came up to him, and he cured them.
Unya ang buta ug ang bakol miadto kaniya sa templo, ug nag-ayo siya kanila.
15 But, when the chief priests and the teachers of the Law saw the wonderful things that Jesus did, and the boys who were calling out in the Temple Courts ‘God save the Son of David!’, they were indignant,
Apan sa dihang ang mga pangulong pari ug ang mga eskriba nakakita sa kahibulongang mga butang nga iyang gibuhat, ug sa dihang nadungog nila ang mga bata nga naninggit sa templo ug miingon, “Hosanna sa anak ni David,” natandog sila ug nasuko.
16 and said to him, ‘Do you hear what these boys are saying?’ ‘Yes,’ answered Jesus, ‘but did you never read the words – “Out of the mouths of babes and sucklings you have called forth perfect praise”?’
Sila miingon kaniya, “Nakadungog ka ba kung unsa ang gisulti niining katawhan?” Si Jesus miingon kanila, “Oo! Apan wala ba ninyo nabasa, 'Gikan sa mga baba sa mga gagmayng bata ug mga gipasuso nga mga bata aduna kamoy kahingpitan nga pagdayeg'?”
17 Then he left them, and went out of the city to Bethany, and spent the night there.
Unya si Jesus mibiya kanila ug migawas sa siyudad ug miadto sa Betania ug natulog didto.
18 The next morning, in returning to the city, Jesus became hungry;
Karon sa kabuntagon sa pagbalik niya sa siyudad, siya gigutom.
19 and, noticing a solitary fig tree by the roadside, he went up to it, but found nothing on it but leaves. So he said to it, ‘Never again will fruit be gathered off you.’ And suddenly the fruit tree withered up. (aiōn g165)
Nakita niya ang usa ka kahoy nga igera sa daplin sa dalan. Giduol niya kini, apan walay nakaplagan niini gawas sa dahon. Miingon siya niini, “Hinaot nga wala nay bunga gikan kanimo pag-usab.” Ug dihadiha dayon nalaya ang kahoy nga igera. (aiōn g165)
20 When the disciples saw this, they exclaimed in astonishment, ‘How suddenly the fig tree withered up!’
Sa dihang ang mga disipulo nakakita niini, nahibulong sila ug miingon, “Giunsa nga ang kahoy nga igera nalaya man dayon?”
21 ‘I tell you,’ replied Jesus, ‘if you have faith, without ever a doubt, you will do what not only what has been done to the fig tree, but, even if you should say to this hill “Be lifted up and hurled into the sea!” it would be done.
Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, kung ikaw adunay pagtuo, ug dili magduhaduha, dili lamang ninyo mabuhat kung unsa ang nahitabo sa kahoy nga igera, apan makaingon kamo bisan niining bungtod, 'Malukat ka ug malabay didto sa dagat, 'ug mahitabo kini.
22 And whatever you ask for in your prayers will, if you have faith, be granted you.’
Ang tanan nga inyong gipangayo sa pag-ampo samtang nagtuo, madawat ninyo.”
23 After Jesus had come into the Temple Courts, the chief priests and the elders of the people came up to him as he was teaching, and said, ‘What authority have you to do these things? Who gave you this authority?’
Sa dihang miadto si Jesus sa templo, ang mga pangulong pari ug mga kadagkoan miduol kaniya samtang siya nagtudlo ug miingon, “Pinaagi sa unsang katungod nga gibuhat mo man kining mga butanga? Ug kinsa ang naghatag kanimo niining katungod?”
24 ‘I, too,’ said Jesus in reply, ‘will ask you one question; if you will give me an answer to it, then I, also, will tell you what authority I have to act as I do.
Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Ako usab mangutana kaninyo ug usa ka pangutana. Kung sultihan ninyo ako, ako usab mosulti kaninyo sa katungod nganong gibuhat ko kining mga butanga.
25 It is about John’s baptism. What was its origin? Divine or human?’ But they began arguing among themselves, ‘If we say “divine,” he will say to us “Why then didn’t you believe him?”
Ang pagbawtismo ni Juan—asa man kini gikan, gikan sa langit o gikan sa mga tawo?” Naghisgotanay sila sa ilang kaugalingon, nga nag-ingon, “Kung moingon kita, 'Gikan sa langit,' moingon siya kanato, 'Ngano nga wala man kamo mituo kaniya?'
26 But if we say “human,” we are afraid of the people, for everyone regards John as a prophet.’
Apan kung moingon kita, 'Gikan sa mga tawo,' mahadlok kita sa panon sa katawhan, tungod kay gitan-aw nilang tanan si Juan nga usa ka propeta.”
27 So the answer they gave Jesus was – ‘We do not know.’ ‘Then I,’ he said, ‘refuse to tell you what authority I have to do these things.
Unya mitubag sila kang Jesus ug miingon, “Wala kami nasayod.” Miingon usab siya kanila, “Ni dili usab ako makasulti kaninyo pinaagi kung unsang katungod ang akong gibuhat niining mga butanga.
28 What do you think of this? There was a man who had two sons. He went to the elder and said “Go and work in the vineyard today my son.”
Apan unsa man sa inyong hunahuna? Adunay usa ka tawo nga may duha ka anak nga lalaki. Miadto siya sa nauna ug miingon, 'Anak, lakaw ug pagbuhat karon sa parasan.'
29 “Yes, sir,” he answered; but he did not go.
Ang anak nga lalaki mitubag ug miingon, 'Dili ako moadto,' apan human niana nausab ang iyang hunahuna ug miadto.
30 Then the father went to the second son, and said the same. “I will not,” he answered; but afterwards he was sorry and went.
Ug ang tawo miadto sa ikaduha ka anak nga lalaki ug miingon sa samang mga butang. Ang anak nga lalaki mitubag ug miingon, 'Moadto ako, sir,' apan wala siya miadto.
31 Which of the two sons did as his father wished?’ ‘The second,’ they said. ‘I tell you,’ added Jesus, ‘that tax collectors and prostitutes are going into the kingdom of God before you.
Kinsa man sa duha ka anak nga lalaki ang nagtuman sa kabubut-on sa iyang amahan?” Miingon sila, “Ang nauna.” Si Jesus miingon kanila, “Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, ang mga kubrador sa buhis ug ang mga babayeng namaligya sa ilang dungog makasulod sa gingharian sa Dios una kaninyo.
32 For when John came to you, walking in the path of righteousness, you did not believe him, but tax collectors and prostitutes did; and yet you, though you saw this, even then were not sorry, nor did you believe him.
Kay si Juan mianhi kaninyo uban sa dalan sa pagkamatarong, apan wala kamo mituo kaniya, samtang ang mga kubrador sa buhis ug ang mga babayeng namaligya sa ilang dungog nagtuo kaniya. Ug kamo, sa dihang nakita ninyo kana nga nahitabo, wala gani naghinulsol aron sa pagtuo kaniya.
33 ‘Listen to another parable. A man, who was an employer, once planted a vineyard, put a fence round it, dug a winepress in it, built a tower, and then let it out to tenants and went abroad.
Paminawa ang laing sambingay. Adunay usa ka tawo, usa ka tawo nga adunay lapad nga kayutaan. Nagtanom siya ug usa ka parasan, gibutangan niya kini ug kural, nagkalot ug pug-anan sa bino niini, nagtukod ug usa ka taas nga lantawanan, ug gipa-abangan kini ngadto sa tig-atiman sa ubas. Unya miadto siya sa laing nasod.
34 When the time for the grape harvest drew near, he sent his servants to the tenants, to receive his share of the produce.
Sa dihang ang panahon sa tingpamupo ug paras nagkaduol na, siya nagpadala ug pipila ka mga sulugoon ngadto sa tig-atiman ug mga paras aron sa pagkuha sa iyang mga ubas.
35 But the tenants seized his servants, beat one, killed another, and stoned a third.
Apan ang tig-atiman sa parasan nagkuha sa iyang mga sulugoon, gibunalan ang usa, ug gipatay ang uban, ug gibato usab ang uban.
36 A second time the owner sent some servants, a larger number than before, and the tenants treated them in the same way.
Sa maka usa pa, ang tag-iya nagpadala ug lain pang mga sulugoon, mas daghan kaysa nauna, apan ang tig-atiman ug mga parasan nagbuhat sa samang paagi.
37 As a last resource he sent his son to them. “They will respect my son,” he said.
Human niana, ang tag-iya nagpadala sa iyang kaugalingon nga anak ngadto kanila, nga nag-ingon, 'Tahoron nila ang akong anak nga lalaki.'
38 But the tenants, on seeing his son, said to each other “Here is the heir! Come, let us kill him, and get his inheritance.”
Apan sa dihang ang tig-atiman sa parasan nakakita sa anak nga lalaki, sila miingon sa ilang mga kaugalingon, 'Mao kini ang manununod. Dali, patyon nato siya ug atong panag-iyahon ang panulondon.'
39 So they seized him, and threw him outside the vineyard, and killed him.
Busa gikuha nila siya, gilabay siya pagawas sa parasan, ug gipatay siya.
40 Now, when the owner of the vineyard comes, what will he do to those tenants?’
Karon sa dihang ang tag-iya sa parasan miabot, unsa kaha ang iyang buhaton niadtong tig-atiman sa parasan?”
41 ‘Miserable wretches!’ they exclaimed, ‘he will put them to a miserable death, and he will let out the vineyard to other tenants, who will pay him his share of the produce at the proper times.’
Sila miingon kaniya, “Siya magalaglag niadtong mga walay pulod nga mga tawo sa hilabihan nga paagi, ug unya iyang paabangan ang parasan sa uban nga mga tig-atiman ug paras, mga tawo nga mobayad sa mga ubas sa dihang mahinog na kini.”
42 Then Jesus added, ‘Have you never read in the scriptures? – “The stone which the builders despised – has now itself become the cornerstone. This cornerstone has come from the Lord, and is marvellous in our eyes.”
Si Jesus miingon kanila, “Wala ba ninyo mabasa sa kasulatan, 'Ang bato nga gisalikway sa magtutukod nahimo nga patukoranan. Kini gikan sa Ginoo, ug kini makapahibulong sa atong mga mata?'
43 That, I tell you, is why the kingdom of God will be taken from you, and given to a nation that does produce the fruit of the kingdom.
Busa moingon ako kaninyo, ang gingharian sa Dios pagakuhaon gikan kaninyo ug igahatag sa usa ka nasod nga mag-atiman sa iyang mga bunga.
44 Yes, and he who falls on this stone will be dashed to pieces, while anyone on whom it falls – it will scatter him as dust.’
Bisan kinsa kadtong mahulog niini nga bato mabuak sa pino. Apan bisan si kinsa ang mahulogan niini, madugmok kini.”
45 After listening to these parables, the chief priests and the Pharisees saw that it was about them that he was speaking;
Sa dihang ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nakadungog sa iyang sambingay, nakita nila nga siya nagsulti mahitungod kanila.
46 yet, although eager to arrest him, they were afraid of the crowds, who regarded him as a prophet.
Apan sa dihang nangita silag paagi sa pagbutang sa ilang mga kamot ngadto kaniya, nahadlok sila sa panon sa katawhan, tungod kay ang mga tawo nagsud-ong kaniya ingon nga usa ka propeta.
