< Mark 1 >
1 The beginning of the good news about Jesus Christ.
ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ଆରମ୍ ।
2 It is said in the prophet Isaiah – “I am sending my messenger ahead of you; he will prepare your way.
ଜିସାୟ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାନ୍ତି ସାସ୍ତର୍ତାକେ ଇନେସ୍ ଲେକା ଆତାତ୍ନ୍ନା, “ହୁଡ଼ାଟ୍, ଆନ୍ ନା ଦୁତ୍ତିଂ ମି ଆଗେ ପକ୍ତାନାଙ୍ଗା,” “ହେୱାନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହାଜ଼ି ରଚ୍ଚି ହିଦ୍ନାନ୍ ।”
3 The voice of one crying aloud in the wilderness: ‘Prepare the road for the Lord, make a straight path for him.’”
ବାଟାତ ବେସି ଗାଜାକାଟ୍ କିଜ଼ି ହିର୍ବାନାକାନ୍ତି କାଟ୍, “ମାପ୍ରୁତି ହାଜ଼ି ରଚାଟ୍, ହେୱାନ୍ତି ରାଜା ହାକ୍ଡ଼ି ହାଣ୍କୁ କିୟାଟ୍ ।”
4 John the Baptizer appeared in the wilderness, proclaiming a baptism on repentance, for the forgiveness of sins.
ପାଚେ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିନି ଜହନ୍ ବାଲି ବାଟାତ ହାଲ୍ଜି ପାପ୍ କେମା କାଜିଂ ପାପ୍ତାଂ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନି “ବାପ୍ତିସିମ୍ ସୁଣାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।”
5 The whole of Judea, as well as all the inhabitants of Jerusalem, went out to him; and they were baptized by him in the Jordan River, confessing their sins.
ହେବେ ସବୁ ରାଜିନି ଜିହୁଦା ଦେସ୍ ଆରି ସବୁ ଜିରୁସାଲମ୍ନି ମାନାୟାର୍ ହସି ହେୱାନ୍ ଲାଗାୟ୍ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ଆରି ଜାର୍ ଜାର୍ ପାପ୍ କିତାକା ମାନିକିିଜ଼ି ହେୱାନ୍ତାଂ ଜର୍ଦନ୍ ନାଗୁଡ଼୍ ତାକେ ବାପ୍ତିସିମ୍ ଅତାର୍ ।
6 John wore clothes made of camels’ hair, with a leather strap round his waist, and lived on locusts and wild honey;
ହେ ଜହନ୍ ଉଟ୍ ତଲ୍ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପିସ୍ ମାଚାନ୍ ଆରି ତା ମ୍ଡେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ତଲ୍ନି ନୁଣ୍କୁ ଡରି ଗାଚ୍ଚି ମାଚାନ୍, ପାଚେ ପାମି ଆରେ ରାନ୍ତିପୁକି ହେୱାନ୍ତି କାଦି ମାଚାତ୍ ।
7 and he proclaimed – ‘After me is coming someone more powerful than I am, and I am not fit even to stoop down and unfasten his sandals.
ଜହନ୍ ସୁଣାୟ୍ କିଜ଼ି ୱିଜ଼ାକାରିଂ ଉତର୍ ହିନାନ୍, “ନାଙ୍ଗ୍ ତାଙ୍ଗ୍; ଇନେର୍ ବେସି ସାକ୍ତିକାଟାକାନ୍, ହେୱାନ୍ ନା ପାଚେ ୱାନାନା; ଆନ୍ ତା ସମାନ୍ ଆକାୟ୍ ହେୱାନ୍ତି ପାନାନି ଡରି ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍ ରିକ୍ତେଂ ସମାନ୍ ଆକାୟ୍ ।”
8 I have baptized you with water, but he will baptize you with the Holy Spirit.’
ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିତ୍ତାଂ, ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିଦ୍ନାନ୍ ।
9 Now about that time Jesus came from Nazareth in Galilee, and was baptized by John in the Jordan.
ହେ ସମୁତ ଜିସୁ ଗାଲିଲିନି ନାଜରିତିୟତାଂ ୱାଜ଼ି ଜର୍ଦନ୍ ନାଗୁଡ଼୍ତାକେ ଜହନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ଅନାନ୍ ।
10 Just as he was coming up out of the water, he saw the heavens split open and the Spirit coming down to him like a dove,
ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ୱାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ବାଦାଡ଼୍ ଜେୟା ଆତାତ୍ ଆରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ପାର୍ୱା ଲାକେ ତା ଜପି ଜୁଦ୍ନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍,
11 and from the heavens came a voice – ‘You are my dearly loved son; you bring me great joy.’
ଆରେ, ବାଦାଡ଼୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇ କାତା ଆତାତ୍, “ଏନେଙ୍ଗ୍ ନା ୱାରିନି ମାଜ଼ି, ନି ତାକେ ନାତାଂ ବେସି ୱାରି ମାନାତ୍ ।”
12 Immediately afterwards the Spirit drove Jesus out into the wilderness;
ହେ ଦାପ୍ରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ ହେୱାନିଂ ବାଟାତ ଅଜ଼ି ହାଚାତ୍ ।
13 and he was there in the wilderness forty days, tempted by Satan, and among the wild beasts, while the angels helped him.
ଜିସୁ ହେ ବାଟାତ ଚାଲିସ୍ ଦିନ୍ ମାନ୍ଞ୍ଜି ହେବେ ହେୱାନ୍ ସୟ୍ତାନ୍ ହୁଦାଂ ପରିକ୍ୟା ଆନାନ୍ । ହେୱାନ୍ ରାନ୍ ଜାତ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାଚାନ୍, ଦୁତ୍କୁ ହେୱାନିଂ ହେବା କିଜ଼ି ମାଚିକ୍ ।
14 After John had been arrested, Jesus went to Galilee, proclaiming the good news of God –
ଜହନ୍ ଜେଲ୍ତ ହାଚି ପାଚେ, ଜିସୁ ଗାଲିଲିତ ୱାଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍ତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ଗାଜା କାଟ୍ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
15 ‘The time has come, and the kingdom of God is at hand; repent, and believe the good news.’
“ଜିସୁ ସୁଣାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍, ଦିନ୍ ୱିଜ଼େ ୱାତାତେ, ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜି ଲାଗାୟ୍ ଆତାତେ; ପାପ୍ତାଂ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିୟାଟ୍ ଆରି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ତାକେ ପାର୍ତି କିୟାଟ୍ ।”
16 As Jesus was going along the shore of the Sea of Galilee, he saw Simon and his brother Andrew casting a net in the sea, for they were fishermen.
ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍ଦୁର୍ ପାଡ଼ିତିଂ ହାଲ୍ଜି ମାନି ସମୁତ ସିମନ୍ ଆରେ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଆନ୍ଦ୍ରିୟଙ୍ଗ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ତ ଜାଲ୍ ତୁହିନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍, ଇଚିସ୍ ହେୱାର୍ ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତି ଜିନାକାର୍ ମାଚାର୍ ।
17 ‘Come and follow me,’ Jesus said, ‘and I will teach you to fish for people.’
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାଡୁ, ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନାୟ୍ ଆହ୍ନାକା ହିକାଇ କିଦ୍ନାଙ୍ଗ୍ ।”
18 They left their nets at once, and followed him.
ହେବେ ହେୱାର୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜାଲ୍ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
19 Going on a little further, he saw James, Zebedee’s son, and his brother John, who were in their boat mending the nets.
ପାଚେ, ହେୱାନ୍ ଅଲପ୍ ଆଗେ ହାଲ୍ଜି ଜାକୁବ୍ ଆରି ଜହନ୍ ତର୍ଦାକାନ୍ ଜେବ୍ଦିତି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ଟଣ୍ଡାହି ଜହନ୍ତିଂ ଡଙ୍ଗାତ କୁଚ୍ଚି ହେୱାର୍ତି ଜାଲ୍ ଗାଡ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
20 Jesus called them at once, and they left their father Zebedee in the boat with the crew, and went after him.
ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ କୁକ୍ତାନ୍, ପାଚେ ହେୱେର୍ ହେୱାର୍ ଲାତ୍ରାହି ଜେବ୍ଦିତି କାମ୍ଲିୟାର୍ ହୁକେ ଡଙ୍ଗାତାକେ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
21 They walked to Capernaum. On the next Sabbath Jesus went into the synagogue and began to teach.
ପାଚେ ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍ କପର୍ନାହୁମ୍ ତାକେ ହାଚାର୍, ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜିହୁଦିର୍ ଜମ୍ନିବାର୍ ନାଜିଂ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍ଜିପା ହିକାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
22 The people were amazed at his teaching, for he taught them like one who had authority, and not like the teachers of the Law.
ମାନାୟାର୍ ହେୱାନ୍ ହିକ୍ୟାତ କାବା ଆତାର୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ଦରମ୍ ଗୁରୁର୍ ଲାକେ ହିକାଇ କିୱାଦାଂ ଆଦିକାର୍ ପାୟା ଆତି ମାନାୟାର୍ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ହିକ୍ୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
23 Now there was in their synagogue at the time a man under the power of a foul spirit, who called out,
ହେ ସମୁତ ହେୱାର୍ ଜିହୁଦିର୍ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ମାନି ରକାନ୍ ପୁଦା ଆହ୍ୟା ଆତାକାନ୍ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଗାଜା କାଟ୍ତାଂ ଇଚାନ୍ ।
24 ‘What do you want with us, Jesus the Nazarene? Have you come to destroy us? I know who you are – the Holy One of God!’
“ଏ ନାଜରିତିୟ ଜିସୁ, ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାଦାଂ ଇନାକା ମାନାତ୍? ଏନେଙ୍ଗ୍ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱିସ୍ତେଦେଂ ୱାତାଇନା? ଏନେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣାକାୟ୍? ହେଦାଂ ଆନ୍ ପୁନାଙ୍ଗ୍, ଏନେଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ହେ ପୁଇପୁୟା ମାନାୟ୍ତି ।”
25 But Jesus rebuked the spirit, ‘Be silent! Come out from him.’
ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଦାକା ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଚିମ୍ରା ଆ ଇବେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା ।”
26 The foul spirit threw the man into a fit, and with a loud cry came out from him.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ ହେୱାନିଂ କିନ୍ଦ୍ରାୟ୍ କିଜ଼ି ଗାଜାକାଟ୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଆଲା ଆଜ଼ି ହେୱାନ୍ତାଂ ହସି ହାଚାତ୍ ।
27 They were all so amazed that they kept asking each other, ‘What is this? What is this, a new kind of teaching? He gives his commands with authority even to the foul spirits, and they obey him!’
ଇବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାର୍ ଏଚେକ୍ କାବା ଆତାର୍ ଜେ, ହେୱାର୍ ହେୱାର୍ନେ ଇନ୍ବା ଆତାର୍, “ଇଦାଂ ଇନାକା? ଇଦାଂ ତ ଆଦିକାର୍ ପୁନ୍ ହିକିୟା, ହେୱାନ୍ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ପା ବଲ୍ ହିନାନା, ଆରେ ହେୱାର୍ ହେୱାନ୍ତି ବଲ୍ବଚନ୍ ମାନି କିନିକ୍ ।”
28 His fame spread at once in all directions, through the whole region of Galilee.
ହେବେ ହେୱାନ୍ ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଲିଲିନିପ ଚାର୍ବେଣ୍ତିଂ ସବୁ ନାସ୍କୁକାଂ ୱିଣ୍ଜି ହାଚାତ୍ ।
29 As soon as they had left the synagogue, they went to the house of Simon and Andrew, along with James and John.
ତା ପାଚେ ଚେଲାର୍ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ହସି ଜାକୁବ୍ ଆରି ଜହନ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ସିମନ୍ ଆରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଚାର୍ ।
30 Now Simon’s mother-in-law was lying ill with a fever, and they at once told Jesus about her.
ସିମନ୍ ପଦାହି ନମେର୍ ଆଜ଼ି କାଟେଲ୍ତ ହୁନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାତ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍ ବେରଣ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ୱେଚ୍ଚାର୍ ।
31 Jesus went up to her and, grasping her hand, raised her up; the fever left her, and she began to take care of them.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ଲାଗାୟ୍ ହାଲ୍ଜି ହେଦେଲ୍ତି କେଇ ଆଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ନିକ୍ତାନ୍, ଆରେ ହେଦେଲିଂ ନମେର୍ ପିସ୍ତାତ୍, ଆରେ ହେଦେଲ୍ ହେୱାରିଂ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାତ୍ ।
32 In the evening, after sunset, the people brought to Jesus all who were ill or possessed by demons;
ମ୍ଡିକାହାରେସ୍ ୱେଡ଼ା ହାଚିପାଚେ ମାନାୟାର୍ ହେୱାନ୍ ତାକେ ନଚ୍ନାକାରିଂ ଆରେ ପୁଦା ଆହ୍ୟା ଆତାକାରିଂ ତାହିୱାଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।
33 and the whole city was gathered round the door.
ପାଚେ ସବୁ ଗାଡ଼୍ନିକାର୍ ଇଲ୍ନି ଦୁୱେର୍ ଲାଗାୟ୍ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍ ।
34 Jesus cured many who were ill with various diseases, and drove out many demons, and would not permit them to speak, because they knew him to be the Christ.
ହେବେ ଜିସୁ ବାରବିନି ରଗ୍ ଆହ୍ୟା ଆତାକାରିଂ ବେସି ରଗିରିଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍, ଆରି ବେସି ପୁଦାଂ ପିହିକିତାନ୍, ପାଚେ ପୁଦାକାଂ ବେରଣ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ହିୱାତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନିଂ ଚିନ୍ କିଜ଼ି ମାଚିକ୍ ।
35 In the morning, long before daylight, Jesus got up and went out to a lonely spot, where he began to pray.
ଆର୍କାତ୍ ନାଜିଂ ପ୍ରାଙ୍ଗ୍ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାଜ୍ଗା ମାନୁ ମାନୁ ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ହସି ହାଚାନ୍ ଆରି ର ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତ ହାଲ୍ଜି ହେବେ ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
36 But Simon and his companions went out searching for him;
ଆରେ, ସିମନ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ହେୱାନିଂ ଇଟ୍କାଡ଼୍ କିଜ଼ି,
37 and, when they found him, they exclaimed, ‘Everyone is looking for you!’
ବେଟ୍ଗାଟ୍ ଆଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍, “ୱିଜ଼ାକାର୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଦାସ୍ତାନାରା ।”
38 But Jesus said to them, ‘Let us go somewhere else, into the country towns nearby so that I can make my proclamation in them also; for that was why I came.’
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ୱାଡ ଆସେଙ୍ଗ୍ “ବିନେନି ବାହାତ, ମାତର୍ ହାଲ୍ଜି ଲାଗେନି ନାସ୍କୁକାଂ ହାନାସ୍; ହେବେ ପା ଆନ୍ ସୁଣାୟ୍ କିନାଙ୍ଗ୍, ଇନେକିଦେଂକି ଆନ୍ ହେ ବେରଣ୍ କାଜିଂ ହତ୍ତାଂନ୍ନା ।”
39 And he went about making his proclamation in their synagogues all through Galilee, and driving out the demons.
ପାଚେ ହେୱାନ୍ ସବୁ ଗାଲିଲିନିପ ପ୍ଡାଞ୍ଜି ବୁଲା ଆଜ଼ି ହାଲ୍ଜି ହେୱାର୍ ହେ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ସୁଣାୟ୍ କିତାର୍ ଆରି ପୁଦାକାଂ ପିହିକିତାର୍ ।
40 One day a leper came to Jesus and, falling on his knees, begged him for help. ‘If only you are willing,’ he said, ‘you are able to make me clean.’
ଇବେତାଂ ର ଗାଜାରଗ୍ କାଟାକାନ୍ ଜିସୁ ତାକେ ହେୱାନ୍ ୱାଜ଼ି ମେଣ୍ଡାଂ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏନେଙ୍ଗ୍ ଜଦି ଇଚା କିତାୟ୍ଚି, ତା ଆତିସ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ସକଟ୍ କିଦ୍ନାୟ୍ ।”
41 Moved with compassion, Jesus stretched out his hand and touched him, saying as he did so, ‘I am willing; become clean.’
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍, କାର୍ମା ଆଜ଼ି କେଇ ପେସ୍ଦି ହେୱାନିଂ ଡୁତାନ୍ ଆରି ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା ସକଟ୍ ଆ ।”
42 Instantly the leprosy left the man, and he became clean;
ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଜାରଗ୍ ହେୱାନ୍ତି ହାଚାତ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ସକଟ୍ ଆତାନ୍ ।
43 and then Jesus, after sternly warning him, immediately sent him away,
ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ବେସି ଆଟ୍ୱା କିଜ଼ି ବଲ୍ହିଜ଼ି ହେ ଦାପ୍ରେ ପକ୍ଚି ଇଚାନ୍ ।
44 and said to him, ‘Be careful not to say anything to anyone; but go and show yourself to the priest, and make the offerings for your cleansing directed by Moses, as evidence of your cure.’
ଜାଗ୍ରତ୍ “ଇନାକା, ଇନେରିଂ ଇନ୍ମା, ମାତର୍ ହାଲା ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ତାକେ ଜାର୍ତିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା; ଆରେ ମସା ଇନା ଇନାକା ବଲ୍ ହିତ୍ତାନ୍ନା ହେ ସବୁ ନିଜେ ନିର୍ମଲ୍ ଲାକେ ହେୱାର୍ ଲାଗାଂ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ସର୍ପି ଆ ।”
45 The man, however, went away, and began to speak about it publicly, and to spread the story so widely, that Jesus could no longer go openly into a town, but stayed outside in lonely places; and people came to him from every direction.
ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହସି ହାଲ୍ଜି ହେ ବିସ୍ରେ ବେସି ସୁଣାୟ୍ କିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ ଜେ, ଜିସୁ ଆରି ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ୱାତାନ୍, ମାତର୍ ବାର୍ତ ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତାକେ ମାଚାନ୍; ଆରେ ମାନାୟାର୍ ଚାର୍ବେଣ୍ତାଂ ହେୱାନ୍ ତାକେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ।