Matthew 21
1 When they came near to Jerusalem [City of peace] (at the beginning of the first month ofNissan ·Miracles (in Aramaic), 1·), and came to Bethsphage, to the Mount of Olives, then Yeshua [Salvation] sent two disciples,
| کاتێک لە ئۆرشەلیم نزیک بوونەوە و گەیشتنە گوندی بێت‌فاجی لەلای کێوی زەیتوون، عیسا دووان لە قوتابییەکانی نارد و |
2 saying to them, “Go into the village that is opposite you, and immediately you will find a donkey tied, and a colt with her. Untie them, and bring them to me.
| پێی فەرموون: «بڕۆنە ئەو گوندەی بەرامبەرتان، دەستبەجێ ماکەرێک دەبینن بەستراوەتەوە، جاشکەکەی لەگەڵە. بیکەنەوە و بۆ منیان بهێنن. |
3 If anyone says anything to you, you shall say, ‘The Lord needs them,’ and immediately he will send them.”
| ئەگەر یەکێک شتێکی پێ گوتن، دەڵێن: گەورەمان پێویستی پێیانە، ئەویش یەکسەر دەیاننێرێت.» |
4 All this was done, that it might be fulfilled which was spoken through the prophet, saying,
| ئەمەش ڕوویدا تاکو ئەوەی لە ڕێگەی پێغەمبەرەکە گوتراوە بێتە دی کە دەفەرموێ: |
5 “Tell the daughter of Zion [Mountain ridge, Marking], behold, your King comes to you, humble, and riding on a donkey, on a colt, the foal of a donkey.”
| [بە شاری سییۆن بڵێن، ئەوەتا پاشاکەت دێتە لات، دڵنەرمە و سواری ماکەرێک و جاشی ماکەرێک بووە.] |
6 The disciples went, and did just as Yeshua [Salvation] commanded them,
| قوتابییەکان ڕۆیشتن و وەک ئەوەی عیسا فەرمانی پێدابوون، کردیان. |
7 and brought the donkey and the colt, and laid their clothes on them; and he sat on them.
| ماکەر و جاشکەکەیان هێنا، کەواکانیان خستە سەر پشتی و عیسا سواربوو. |
8 A very great multitude carpeted the road with their clothing, while others cut branches from the trees, and spread them on the road.
| خەڵکێکی ئێجگار زۆر کەواکانیان لەسەر ڕێگاکە ڕاخست. خەڵکی دیکە لقە داریان دەبڕییەوە و لەسەر ڕێگاکە ڕایاندەخست. |
9 The multitudes who went in front of him, and those who followed, kept shouting, “Hosanna ·Save now· to the son of David [Beloved]! Blessed is he who comes in the name of MarYah [Master Yahweh]! Hosanna ·Save now· in the highest!”
| ئەو خەڵکەی لەپێشی دەڕۆیشتن و ئەوانەش کە دوای کەوتبوون، هاواریان دەکرد: «هۆسانا بۆ کوڕی داود!» «[پیرۆزە ئەوەی بە ناوی یەزدانەوە دێت!]» «هۆسانا بۆ خودا!» |
10 When he had come into Jerusalem [City of peace], all the city was stirred up, saying, “Who is this?”
| کاتێک عیسا چووە ناو ئۆرشەلیم، هەموو شارەکە خرۆشا و گوتیان: «ئەمە کێیە؟» |
11 The multitudes said, “This is the prophet (promised Messiah), Yeshua [Salvation], from Nazareth [Branch, Separated one] of Galilee [District, Circuit].”
| خەڵکەکەش دەیانگوت: «ئەمە پێغەمبەر عیسایە، خەڵکی ناسیرەی جەلیلە.» |
12 Yeshua [Salvation] entered into the temple of God, and drove out all of those who sold and bought in the temple, and overthrew the money changers’ tables and the seats of those who sold the doves.
| عیسا چووە ناو حەوشەکانی پەرستگا و هەموو ئەوانەی دەرکرد کە لەوێ خەریکی کڕین و فرۆشتن بوون، مێزی پارەگۆڕەوان و کورسی کۆترفرۆشانی سەرەوژێر کرد. |
13 He said to them, “It is written, ‘My house shall be called a house of prayer,’ but you are making it a den of robbers!”
| پێی فەرموون: «نووسراوە، [ماڵەکەم بە ماڵی نوێژ ناودەبردرێت،] بەڵام ئێوە دەیکەنە [ئەشکەوتی دزان!]» |
14 The blind and the lame came to him in the temple, and he healed them.
| نابینا و شەلەکان لە پەرستگا هاتنە لای و ئەویش چاکیکردنەوە. |
15 But when the chief priests and the Torah-Teachers saw the wonderful things that he did, and the children who were crying in the temple and saying, “Hosanna ·Save now· to the son of David [Beloved]!” they were indignant,
| بەڵام کاتێک کاهینانی باڵا و مامۆستایانی تەورات ئەم کارە سەرسوڕهێنەرانەیان بینی کە ئەو کردی، هەروەها منداڵانیش کە لە حەوشەکانی پەرستگا هاواریان دەکرد: «هۆسانا بۆ کوڕی داود!» تووڕە بوون و |
16 and said to him, “Do you hear what these are saying?” Yeshua [Salvation] said to them, “Yes. Did you never read, ‘Out of the mouth of babes and nursing babies you have perfected praise?’”
| لێیان پرسی: «گوێت لێیە ئەو منداڵانە چی دەڵێن؟» عیساش پێی فەرموون: «بەڵێ، ئەی قەت نەتانخوێندووەتەوە: «[لە زاری منداڵان و شیرەخۆرانەوە ستایشت بۆ خۆت داڕشتووە]؟» |
17 He left them, and went out of the city to Bethany [House of affliction], and camped there.
| ئەوسا بەجێی هێشتن و چووە دەرەوەی شار، بەرەو گوندی بێت‌عەنیا بەڕێکەوت و شەو لەوێ مایەوە. |
18 Now in the morning, as he returned to the city, he was hungry.
| بەیانی زوو کە عیسا دەگەڕایەوە شار، برسی بوو. |
19 Seeing a fig tree by the road, he came to it, and found nothing on it but leaves. He said to it, “Let there be no fruit from you forever!” Immediately the fig tree withered away. (aiōn g165)
| دار هەنجیرێکی لەسەر ڕێگاکە بینی و چووە لای، بەڵام لە گەڵا زیاتر هیچی پێوە نەبینی، ئینجا پێی فەرموو: «ئیتر هەرگیز بەر نەگریت!» دەستبەجێ دارەکە وشک بوو. (aiōn g165) |
20 When the disciples saw it, they marveled, saying, “How did the fig tree immediately wither away?”
| کاتێک قوتابییەکان ئەمەیان بینی، سەرسام بوون و گوتیان: «چۆن دەستبەجێ دار هەنجیرەکە وشک بوو؟» |
21 Yeshua [Salvation] answered them, “Most certainly I tell you, if you have trusting faith, and don’t doubt, you will not only do what was done to the fig tree, but even if you told this mountain, ‘Be taken up and cast into the sea,’ it would be done.
| عیساش وەڵامی دانەوە: «ڕاستیتان پێ دەڵێم: ئەگەر باوەڕتان هەبێت و گومان نەکەن، نەک هەر ئەمەی دار هەنجیرەکە دەکەن، بەڵکو ئەگەر بەم کێوە بڵێن،”هەڵبکەنرێ و بکەوە ناو دەریاوە،“وا دەبێت. |
22 All things, whatever you ask in prayer, believing, you will receive.”
| جا هەرچی لە نوێژدا بە باوەڕەوە داوای بکەن، وەریدەگرن.» |
23 When he had come into the temple, the chief priests and the elders of the people came to him as he was teaching, and said, “By what authority do you do these things? Who gave you this authority?”
| کاتێک عیسا چووە حەوشەکانی پەرستگا و خەڵکەکەی فێردەکرد، کاهینانی باڵا و پیرانی گەل هاتنە لای و گوتیان: «ئەمانە بە چ دەسەڵاتێک دەکەیت؟ کێ ئەم دەسەڵاتەی بە تۆ داوە؟» |
24 Yeshua [Salvation] answered them, “I also will ask you one question, which if you tell me, I likewise will tell you by what authority I do these things.
| عیسا وەڵامی دانەوە: «منیش پرسیارێکتان لێ دەکەم، ئەگەر وەڵامتان دامەوە، ئەوا پێتان دەڵێم بە چ دەسەڵاتێک ئەمانە دەکەم. |
25 The mikvah ·ritual washing baptism· of John [Yah is gracious], where was it from? From heaven or from men?” They reasoned with themselves, saying, “If we say, ‘From heaven,’ he will ask us, ‘Why then did you not trust him?’
| لەئاوهەڵکێشانی یەحیا، لەکوێوە بوو؟ لە ئاسمانەوە بوو یان لە مرۆڤەوە؟» لەنێو خۆیاندا کەوتنە ڕاوێژکردن و گوتیان: «ئەگەر بڵێین،”لە ئاسمانەوە بوو،“دەڵێت،”باشە بۆچی باوەڕتان پێی نەکرد؟“ |
26 But if we say, ‘From men,’ we fear the multitude, for all hold John [Yah is gracious] as a prophet.”
| ئەگەریش بڵێین،”لە مرۆڤەوە بوو،“لە خەڵکەکە دەترسین، چونکە هەموو یەحیا بە پێغەمبەر دادەنێن.» |
27 They answered Yeshua [Salvation], and said, “We don’t know.” He also said to them, “Neither will I tell you by what authority I do these things.
| ئینجا وەڵامی عیسایان دایەوە: «نازانین.» ئەویش پێی فەرموون: «منیش پێتان ناڵێم بە چ دەسەڵاتێک ئەمانە دەکەم.» |
28 But what do you think? A man had two sons, and he came to the first, and said, ‘Son, go work today in my vineyard.’
| ئینجا عیسا فەرمووی: «ڕاتان چییە؟ پیاوێک دوو کوڕی هەبوو. چووە لای یەکەمیان و گوتی:”کوڕم ئەمڕۆ بڕۆ لە ڕەزەکەدا کار بکە.“ |
29 He answered, ‘I will not,’ but afterward he had remorse ·to care afterwards, regret into repent·, changed his mind, and went.
| «ئەویش وەڵامی دایەوە:”ناچم.“بەڵام پاشان پەشیمان بووەوە و چوو. |
30 He came to the second, and said the same thing. He answered, ‘I go, sir,’ but he didn’t go.
| «ئینجا پیاوەکە چووە لای کوڕەکەی دیکەی و هەمان قسەی کرد. وەڵامی دایەوە:”بەسەرچاو، گەورەم!“بەڵام نەچوو. |
31 Which of the two did the will of his father?” They said to him, “The first.” Yeshua [Salvation] said to them, “Most certainly I tell you that the tax collectors and the prostitutes are entering into God’s Kingdom before you.
| «ئایا کام لەم دووانە بە خواستی باوکیان کرد؟» گوتیان: «یەکەمیان.» عیساش پێی فەرموون: «ڕاستیتان پێ دەڵێم: باجگران و لەشفرۆشان لە چوونە ناو شانشینی خودا پێشتان دەکەون، |
32 For John [Yah is gracious] came to you in the way of righteousness, and you didn’t trust him, but the tax collectors and the prostitutes trusted him. When you saw it, you didn’t even have remorse ·to care afterwards, regret into repent· or teshuvah ·turn repent· afterward, that you might trust him.
| چونکە یەحیا هات بۆ ئەوەی ڕێگای ڕاستودروستیتان نیشان بدات بەڵام ئێوە باوەڕتان پێی نەکرد، بەڵام باجگران و لەشفرۆشان باوەڕیان پێی کرد. پاشان کە بینیشتان، هەر تۆبەتان نەکرد و باوەڕتان پێی نەکرد.» |
33 “Hear another parable. There was a man who was a master of a household, who planted a vineyard, set a wall about it, dug a wine press in it, built a tower, leased it out to farmers, and went into another country.
| «گوێ لە نموونەیەکی دیکە بگرن: خاوەن زەوییەک هەبوو ڕەزێکی چاند و پەرژینێکی بە دەوریدا کرد، گوشەرێکی ترێی تێدا هەڵکۆڵی و قوللەیەکی چاودێری بنیاد نا. ئینجا دایە دەست چەند ڕەزەوانێک و گەشتی کرد. |
34 When the season for the fruit came near, he sent his servants to the farmers, to receive his fruit.
| کاتێک وەرزی بەرهەم نزیک بووەوە، خزمەتکارەکانی ناردە لای ڕەزەوانەکان تاکو بەرهەمەکەی وەربگرن. |
35 The farmers took his servants, beat one, killed another, and stoned another.
| «ڕەزەوانەکان خزمەتکارەکانیان گرت، لە یەکێکیان دا و یەکێکیان کوشت و ئەوی دیکەشیان بەردباران کرد. |
36 Again, he sent other servants more than the first: and they treated them the same way.
| دیسان خزمەتکاری زیاتری لەوانەی پێشوو نارد، ڕەزەوانەکان هەمان شتیان لەوانیش کرد. |
37 But afterward he sent to them his son, saying, ‘They will respect my son.’
| لە کۆتاییدا کوڕەکەی بۆ لایان نارد و گوتی:”ڕێزی کوڕەکەم دەگرن.“ |
38 But the farmers, when they saw the son, said among themselves, ‘This is the heir. Come, let’s kill him, and seize his inheritance.’
| «بەڵام ڕەزەوانەکان کە کوڕەکەیان بینی لەناو خۆیاندا گوتیان:”ئەمە میراتگرەکەیە. با بیکوژین و دەست بەسەر میراتەکەیدا بگرین.“ |
39 So they took him, and threw him out of the vineyard, and killed him.
| ئینجا گرتیان و فڕێیان دایە دەرەوەی ڕەزەکە و کوشتیان. |
40 When therefore the lord of the vineyard comes, what will he do to those farmers?”
| «کاتێک خاوەنی ڕەزەکە دێت، چی لەم ڕەزەوانانە دەکات؟» |
41 They told him, “He will miserably destroy those miserable men, and will lease out the vineyard to other farmers, who will give him the fruit in its season.”
| وەڵامیان دایەوە: «ئەو خراپەکارانە بە خراپی لەناودەبات و ڕەزەکەش دەداتە دەست ڕەزەوانانی دیکە، ئەوانەی لە وەرزی خۆی بەرهەمی دەدەنێ.» |
42 Yeshua [Salvation] said to them, “Did you never read in the Scriptures, ‘The stone which the builders rejected, the same was made the head of the corner. This was from Adonai. It is marvelous in our eyes?’
| عیسا پێی فەرموون: «ئایا هەرگیز لە نووسراوە پیرۆزەکان نەتانخوێندووەتەوە: «[ئەو بەردەی وەستاکان ڕەتیان کردەوە بوو بە گرنگترین بەردی بناغە، ئەمە لەلایەن یەزدانەوە بوو، لەبەرچاومان سەیرە]؟ |
43 “Therefore I tell you, God’s Kingdom will be taken away from you, and will be given to a nation producing its fruit.
| «لەبەر ئەوە پێتان دەڵێم: شانشینی خوداتان لێ دەسەنرێتەوە و دەدرێتە نەتەوەیەک کە بەرهەم دەدات. |
44 He who falls on this stone will be broken to pieces, but if it falls on him, he will crushed to dust.”
| ئەوەی بەسەر ئەم بەردەدا بکەوێت تێکدەشکێت، ئەوەش کە بەردەکە بەسەریدا بکەوێت وردوخاشی دەکات.» |
45 When the chief priests and the Pharisees [Separated] heard his parables, they perceived that he spoke about them.
| کاتێک کاهینانی باڵا و فەریسییەکان نموونەکانیان بیست، زانییان باسی ئەوان دەکات. |
46 When they sought to seize him, they feared the multitudes, because they considered him to be a prophet.
| لەبەر ئەوە دەیانویست بیگرن، بەڵام لە خەڵکەکە ترسان، چونکە بە پێغەمبەریان دادەنا. |
