Proverbs 23
1 When thou sittest to eat with a ruler, Consider well what is before thee;
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 For thou wilt put a knife to thy throat, If thou art a man given to appetite!
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
3 Long not for his dainties. For they are deceitful meat.
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 Toil not to become rich; Cease from this, thy wisdom.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 Wilt thou let thine eyes fly toward them? They are gone! For riches truly make to themselves wings; They fly away like the eagle toward heaven.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 Eat not the bread of him that hath an evil eye, And long not for his dainties;
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 For as he thinketh in his heart, so is he. “Eat and drink!” saith he to thee; But his heart is not with thee.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 The morsel, which thou hast eaten, thou shalt vomit up; And thou wilt have thrown away thy sweet words.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 Speak not in the ears of a fool; For he will despise the wisdom of thy words.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 Remove not the ancient landmark, And enter not into the fields of the fatherless!
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 For their avenger is mighty; He will maintain their cause against thee.
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Apply thy heart to instruction, And thine ears to the words of knowledge.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 Withhold not correction from a child; If thou beat him with the rod, he will not die.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol h7585)
15 My son, if thy heart be wise, My heart shall rejoice, even mine;
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 Yea, my reins shall exult, When thy lips speak right things.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 Let not thy heart envy sinners, But continue thou in the fear of the LORD all the day long;
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 For surely there shall be a reward, And thine expectation shall not be cut off.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Hear thou, my son, and be wise; And let thy heart go forward in the way!
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 Be not thou among winebibbers, And riotous eaters of flesh;
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 For the drunkard and the glutton shall come to poverty, And drowsiness will clothe a man with rags.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Hearken to thy father, who begat thee, And despise not thy mother when she is old.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Buy the truth, and sell it not; Buy wisdom and instruction and understanding.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 The father of a righteous man shall greatly rejoice; Yea, he who begetteth a wise child shall have joy in him.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Let thy father and thy mother have joy; Yea, let her that bore thee rejoice!
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 My son, give me thy heart, And let thine eyes observe my ways!
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 For a harlot is a deep ditch; Yea, a strange woman is a narrow pit.
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 Like a robber she lieth in wait, And increaseth the treacherous among men.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 Who hath woe? Who hath sorrow? Who contentions? Who anxiety? Who wounds without cause? Who dimness of eyes?
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 They that tarry long at the wine; They that go in to seek mixed wine.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Look not thou upon the wine when it is red, When it sparkleth in the cup, When it goeth down smoothly.
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 At the last it biteth like a serpent, And stingeth like an adder.
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Thine eyes will look upon strange women, And thy heart will utter perverse things.
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 Yea, thou shalt be as one that lieth down in the midst of the sea, And as one that lieth down upon the top of a mast.
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 They have stricken me [[shalt thou say]], —I suffered no pain! They have beaten me, —I felt it not! When shall I awake? I will seek it yet again.
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
