Proverbs 21
1 As streams of water, So is the heart of the king in the hand of the LORD; He turneth it whithersoever he will.
Ang puso ng hari ay nasa kamay ng Panginoon na parang mga batis: kumikiling saan man niya ibigin.
2 All the ways of a man are right in his own eyes; But the LORD weigheth the heart.
Bawa't lakad ng tao ay matuwid sa kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga puso.
3 To do justice and equity Is more acceptable to the LORD than sacrifice.
Gumawa ng kaganapan at kahatulan ay lalong kalugodlugod sa Panginoon kay sa hain.
4 The lofty look, the proud heart, The lamp of the wicked, is ruin.
Ang mapagmataas na tingin, at ang palalong puso, siyang ilaw ng masama, ay kasalanan.
5 The plans of the diligent tend only to plenty; But the hasty hasteneth only to want.
Ang mga pagiisip ng masipag ay patungo sa kasaganaan lamang: nguni't bawa't nagmamadali ay sa pangangailangan lamang.
6 The getting of treasures by a false tongue Is the fleeting breath of them that seek death.
Ang pagtatamo ng mga kayamanan sa pamamagitan ng sinungaling na dila ay singaw na tinatangay na paroo't parito noong nagsisihanap ng kamatayan.
7 The rapine of the wicked shall snatch them away, Because they refuse to do justice.
Ang pangdadahas ng masama ay siya ring papalis sa kanila; sapagka't sila'y nagsitangging magsigawa ng kahatulan.
8 The way of the guilty man is crooked; But he that is pure, his doings are right.
Ang lakad ng nagpapasan ng sala ay lubhang liko; nguni't tungkol sa malinis, ang kaniyang gawa ay matuwid.
9 Better is it to dwell in a corner of the housetop Than with a brawling woman in a large house.
Lalong maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa palatalong babae sa maluwang na bahay.
10 The soul of the wicked longeth to do evil; His neighbor findeth no compassion in his eyes.
Ang kaluluwa ng masama ay nagnanasa ng kasamaan: ang kaniyang kapuwa ay hindi nakakasumpong ng lingap sa kaniyang mga mata.
11 When the scoffer is punished, the simple is made wise; When the wise man is taught, he receiveth knowledge.
Pagka ang mangduduwahagi ay pinarusahan, ang musmos ay nagiging pantas: at pagka ang pantas ay tinuturuan, siya'y tumatanggap ng kaalaman.
12 The righteous man hath regard to the house of the wicked; He casteth the wicked headlong into ruin.
Pinagninilay ng matuwid ang bahay ng masama, kung paanong napapahamak ang masama sa kanilang pagkapariwara.
13 Whoso stoppeth his ears at the cry of the poor, He also shall cry aloud, but shall not be heard.
Ang nagtatakip ng kaniyang mga pakinig sa daing ng dukha, siya naman ay dadaing, nguni't hindi didinggin.
14 A gift in secret pacifieth anger; And a present in the bosom, strong wrath.
Ang kaloob na lihim ay nagpapatahimik ng galit, at ang alay sa sinapupunan, ay ng malaking poot.
15 To do justice shall be joy to the righteous; But destruction is for them that do iniquity.
Kagalakan sa matuwid ang gumawa ng kahatulan; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
16 A man who wandereth from the way of discretion Shall rest in the assembly of the dead.
Ang tao na gumagala sa labas ng daan ng kaunawaan, magpapahinga sa kapisanan ng patay.
17 He that loveth pleasure will be a poor man; He that loveth wine and oil will not be rich.
Ang umiibig ng kalayawan ay magiging dukha: ang umiibig sa alak at langis ay hindi yayaman.
18 The wicked shall be a ransom for the righteous! And in the room of the upright shall be the transgressor.
Ang masama ay isang katubusan para sa matuwid, at ang taksil ay sa lugar ng matuwid.
19 It is better to dwell in a desert land Than with a contentious and fretful woman.
Lalong maigi ang tumahan sa ilang na lupain, kay sa makisama sa palatalo at magagaliting babae.
20 Precious treasure and oil are in the dwelling of the wise; But the foolish man swalloweth them up.
May mahalagang kayamanan at langis sa tahanan ng pantas; nguni't ito'y sinasakmal ng mangmang.
21 He who followeth after righteousness and mercy Shall find life, prosperity, and honor.
Ang sumusunod sa katuwiran at kagandahang-loob nakakasumpong ng buhay, katuwiran, at karangalan.
22 A wise man scaleth the city of the mighty, And bringeth down the strength in which it trusted.
Sinasampa ng pantas ang bayan ng makapangyarihan, at ibinabagsak ang lakas ng pagkakatiwala niyaon.
23 Whoso keepeth his mouth and his tongue Keepeth his soul from trouble.
Sinomang nagiingat ng kaniyang bibig at kaniyang dila nagiingat ng kaniyang kaluluwa mula sa mga kabagabagan.
24 The proud and haughty, —scoffer is his name; He acteth with haughty arrogance.
Ang palalo at mapagmataas na tao, manglilibak ang kaniyang pangalan, siya'y gumagawa sa kahambugan ng kapalaluan.
25 The desire of the sluggard will destroy him; For his hands refuse to labor.
Ang nasa ng tamad ay pumapatay sa kaniya; sapagka't tumatanggi ang kaniyang mga kamay sa paggawa.
26 The covetous man coveteth all the day long; But the righteous man giveth, and doth not withhold.
May nagiimbot sa kasakiman buong araw: nguni't ang matuwid ay nagbibigay at hindi nagkakait.
27 The sacrifice of the wicked is an abomination; How much more when he bringeth it with an evil design!
Ang hain ng masama ay karumaldumal: gaano pa nga, pagka kaniyang dinadala na may masamang isip!
28 A false witness shall perish; But a man that hearkeneth shall speak forever.
Ang sinungaling na saksi ay mamamatay: nguni't ang taong nakikinig ay magsasalita upang mamalagi.
29 The wicked man hardeneth his face; But the upright directeth his way.
Ang masamang tao ay nagmamatigas ng kaniyang mukha; nguni't tungkol sa taong matuwid, nagaayos ng kaniyang mga lakad.
30 Wisdom is nothing, and understanding is nothing, And devices are nothing, against the LORD.
Walang karunungan, o kaunawaan man, O payo man laban sa Panginoon.
31 The horse is prepared for the day of battle; But victory is from the LORD.
Ang kabayo ay handa laban sa kaarawan ng pagbabaka: nguni't ang pagtatagumpay ay sa Panginoon.
