Proverbs 20

1 Wine is a mocker, strong drink a brawler, And he that reeleth with it is not wise.

۱ شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست.

2 The terror of a king is like the roaring of a lion; He who provoketh him sinneth against himself.

۲ هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد.

3 It is an honor to a man to cease from strife; Bur every fool rusheth into it.

۳ از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند.

4 The sluggard will not plough by reason of the cold; Therefore shall he beg in harvest, and have nothing.

۴ مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد.

5 A design in the heart of a man is like deep waters; But a man of understanding draweth it out.

۵ مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد.

6 Many will proclaim their own kindness; But a faithful man who can find?

۶ بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند.

7 He who walketh in his integrity is a righteous man; Happy will be his children after him!

۷ مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد.

8 The king, sitting upon the throne of judgment, Scattereth with his eyes all the wicked like chaff.

۸ پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد.

9 Who can say, “I have kept my heart clean; I am free from my sin?”

۹ کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.»

10 Divers weights and divers measures, —Both of them are an abomination to the LORD.

۱۰ سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است.

11 Even in childhood one maketh himself known by his doings, Whether his actions will be pure and right.

۱۱ طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه.

12 The ear that heareth, and the eye that seeth, —The LORD made them both.

۱۲ گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است.

13 Love not sleep, lest thou come to poverty; Open thine eyes, and thou shalt be satisfied with bread.

۱۳ خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی.

14 “Bad! bad!” saith the buyer; But when he hath gone his way, then he boasteth.

۱۴ مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند.

15 There is gold and abundance of pearls; But the lips of knowledge are a precious vase.

۱۵ طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است.

16 Take his garment who is surety for another; Yea, take a pledge of him who is bound for a stranger.

۱۶ جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

17 The bread of falsehood is sweet to a man; But afterwards his mouth is filled with gravel.

۱۷ نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد.

18 Purposes are established by counsel; Therefore with good advice make war.

۱۸ فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما.

19 He who goeth about as a tale-bearer revealeth secrets; Therefore associate not with him who keepeth open his lips.

۱۹ کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما.

20 Whoso curseth his father or his mother, His lamp shall be put out in midnight darkness.

۲۰ هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد.

21 A possession may be gotten hastily in the beginning, But in the end it will not be blessed.

۲۱ اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد.

22 Say not thou, “I will repay evil;” Wait on the LORD, and he will help thee.

۲۲ مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد.

23 Divers weights are an abomination to the LORD, And a false balance is not good.

۲۳ سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست.

24 A man's steps are from the LORD; How, then, can a man understand his way?

۲۴ قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟

25 It is a snare to a man to utter a vow rashly, And after vows to consider.

۲۵ شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد.

26 A wise king scattereth the wicked like chaff, And bringeth over them the wheel.

۲۶ پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند.

27 The spirit of a man is the lamp of the LORD, Which searcheth all the inner chambers of his body.

۲۷ روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید.

28 Mercy and truth preserve the king; Yea, his throne is upholden by mercy.

۲۸ رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند.

29 The glory of young men is their strength, And the beauty of old men is the gray head.

۲۹ جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید.

30 Wounding stripes are the remedy for a bad man; Yea, stripes which reach to the inner chambers of the body.

۳۰ ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود.