Proverbs 15
1 A soft answer turneth away wrath; But harsh words stir up anger.
Đối đáp êm dịu làm nguôi cơn giận, trả lời xẳng xớm như lửa thêm dầu.
2 The tongue of the wise maketh knowledge pleasing; But the mouth of fools poureth forth folly.
Lưỡi người khôn truyền thông tri thức, miệng người dại tuôn chảy điên rồ.
3 The eyes of the LORD are in every place; They behold the evil and the good.
Mắt Chúa Hằng Hữu ở khắp mọi nơi, xét xem người ác lẫn người thiện lành.
4 A mild tongue is a tree of life; But perverseness therein is a wound in the spirit.
Lưỡi hiền lành là cây sự sống; lưỡi gian ngoa phá hại tâm linh.
5 The fool despiseth the correction of his father; But he that regardeth reproof is prudent.
Con cãi lời cha là con ngu dại; con nghe sửa dạy mới là con ngoan.
6 In the house of the righteous is much wealth; But in the revenues of the wicked there is trouble.
Nhà người công chính là kho tàng quý giá, lợi tức người gian tà đem lại đủ thứ rối ren.
7 The lips of the wise spread abroad knowledge; But the heart of the foolish is not sound.
Môi người khôn truyền rao tri thức; lòng người dại thì chẳng được gì.
8 The sacrifice of the wicked is an abomination to the LORD; But the prayer of the righteous is his delight.
Tế lễ người ác là vật Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng lời người ngay cầu nguyện được Chúa hài lòng.
9 The way of the wicked is an abomination to the LORD; But him who followeth after righteousness he loveth.
Đường người ác bị Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng người theo đường công chính được Chúa yêu thương.
10 Sore chastisement shall be to him that forsaketh the way; He that hateth reproof shall die.
Bỏ đường chính bị cực hình chắc chắn, ghét khuyên răn bị tiêu diệt chẳng sai.
11 The underworld, yea, the region of death, is before the LORD; How much more the hearts of the sons of men! (Sheol h7585)
Âm Phủ và Hỏa Ngục, Chúa Hằng Hữu còn thấy suốt. Huống hồ chi lòng dạ loài người! (Sheol h7585)
12 The scoffer loveth not his reprover; He will not resort to the wise.
Người nhạo báng không đến gần người khôn, vì sợ phải nghe lời quở trách.
13 A joyous heart maketh a bright countenance; But by sorrow of the heart the spirit is broken.
Lòng khoái lạc làm mặt mày vui vẻ; dạ ưu phiền làm héo hắt tâm linh.
14 The heart of the man of understanding seeketh knowledge; But the mouth of fools feedeth on folly.
Lòng thông sáng đi tìm tri thức, miệng người ngu ăn nói điên rồ.
15 The days of the afflicted are all evil; But he that hath a cheerful heart hath a continual feast.
Lòng ưu sầu thấy ngày nào cũng ngày hoạn nạn; lòng vui mừng lúc nào cũng yến tiệc liên miên.
16 Better is a little, with the fear of the LORD, Than much treasure, and trouble therewith.
Thà ít của mà kính sợ Chúa Hằng Hữu, hơn là có nhiều tài sản mà bối rối cặp theo.
17 Better is a dinner of herbs, where there is love, Than a fatted ox, and hatred therewith.
Thà một bát rau mà yêu thương nhau, hơn là ăn thịt bò với lòng ganh ghét.
18 The passionate man stirreth up strife; But he who is slow to anger appeaseth strife.
Người nóng tính thường gây xung đột; người ôn hòa dàn xếp đôi bên.
19 The way of the slothful is as a hedge of thorns; But the way of the righteous is a highway.
Đường người biếng nhác như có rào gai ngăn chặn, đường người ngay lành luôn quang đãng hanh thông.
20 A wise son maketh a glad father; But a foolish man despiseth his mother.
Con khôn vui lòng cha; con ngu khinh dể mẹ.
21 Folly is joy to him who lacketh wisdom; But the man of understanding walketh uprightly.
Người dại dột cho u mê là hay; nhưng người khôn lúc nào cũng chọn đường ngay.
22 Without counsel, plans come to nought; But with a multitude of counsellors they are established.
Kế hoạch thất bại, vì không có người tính kế; kế hoạch thành công, nhờ có mưu sĩ tài cao.
23 A man hath joy by the answer of his mouth; And a word in due season, how good it is!
Lời khéo đáp khiến lòng vui vẻ; lời đúng lúc quý giá biết bao!
24 The path of life is upward for the wise, So that he turneth away from the underworld beneath. (Sheol h7585)
Đường sống của người khôn dẫn lên cao; lánh xa âm phủ ở dưới thấp. (Sheol h7585)
25 The LORD destroyeth the house of the proud; But he will establish the border of the widow.
Chúa Hằng Hữu phá nhà người kiêu ngạo, nhưng Ngài giữ vững ranh giới người góa bụa.
26 Evil devices are an abomination to the LORD; But pleasant words are pure.
Chúa Hằng Hữu ghê tởm mưu gian ác, nhưng lời trong sạch được Chúa hài lòng.
27 He who is greedy of gain troubleth his own house; But he who hateth bribes shall live.
Người tham lợi đem rối rắm vào nhà, người khước từ hối lộ được sống an vui.
28 The heart of the righteous meditateth on his answer; But the mouth of the wicked poureth out evil things.
Người công chính lựa câu đối đáp cách thận trọng; người gian tà thốt lời độc địa không đắn đo.
29 The LORD is far from the wicked: But he heareth the prayer of the righteous.
Chúa Hằng Hữu lánh xa người mưu ác, nhưng nghe người công chính cầu xin.
30 The light of the eyes rejoiceth the heart, And good tidings make the bones fat.
Mắt thấy cảnh đẹp khiến lòng vui vẻ; tai nghe tin lành xương cốt nở nang.
31 The ear that hearkeneth to the reproof of life Shall dwell among the wise.
Ai chịu nghe phê bình xây dựng, sẽ ở giữa đám người khôn ngoan.
32 He that refuseth instruction despiseth his own life; But he that hearkeneth to rebuke getteth understanding.
Ai khước từ khuyên răn, ghét chính linh hồn mình; người nghe lời sửa dạy sẽ trở nên thông sáng.
33 The fear of the LORD guideth to wisdom, And before honor is humility.
Kính sợ Chúa Hằng Hữu thật là khôn ngoan, đức tính khiêm nhu mang lại vinh dự.
