Matthew 15
1 Then come to Jesus Pharisees and scribes from Jerusalem, saying,
Tedy przystąpili do Jezusa z Jeruzalemu nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie, mówiąc:
2 Why do thy disciples transgress the tradition of the elders? for they wash not their hands when they eat bread.
Czemu uczniowie twoi przestępują ustawę starszych? albowiem nie umywają rąk swych, gdy mają jeść chleb.
3 But he answered and said to them, Why do ye too transgress the commandment of God for the sake of your tradition?
A on odpowiadając, rzekł im: Czemuż i wy przestępujecie przykazanie Boże dla ustawy waszej?
4 For God commanded, saying, “Honor thy father and thy mother;” and, “He that curseth father or mother, let him surely die.”
Albowiem Bóg przykazał, mówiąc: Czcij ojca twego i matkę; i kto by złorzeczył ojcu albo matce, śmiercią niechaj umrze.
5 But ye say, Whoever shall say to his father or his mother, Whatever thou mightst receive in aid from me is a gift [[to God]],
Ale wy powiadacie: Kto by rzekł ojcu albo matce: Dar, którykolwiek jest ode mnie, tobie pożyteczny będzie; a nie uczciłby ojca swego albo matki swojej, bez winy będzie.
6 he shall not honor his father or his mother. Thus have ye made void the law of God for the sake of your tradition.
I wzruszyliście przykazania Boże dla ustawy waszej.
7 Hypocrites! well did Isaiah prophesy concerning you, saying,
Obłudnicy! dobrze o was prorokował Izajasz, mówiąc:
8 “This people honoreth me with their lips, but their heart is far from me.
Lud ten przybliża się do mnie usty swemi, i wargami czci mię; ale serce ich daleko jest ode mnie.
9 But in vain do they worship me, teaching as doctrines the commandments of men.”
Lecz próżno mię czczą, nauczając nauk, które są przykazania ludzkie.
10 And calling the multitude, he said to them, Hear, and understand.
A zawoławszy do siebie ludu, rzekł im: Słuchajcie, a rozumiejcie.
11 Not that which goeth into the mouth defileth a man; but that which cometh out of the mouth, this defileth a man.
Nie to, co wchodzi w usta, pokala człowieka; ale co wychodzi z ust, to pokala człowieka.
12 Then come the disciples, and say to him, Dost thou know that the Pharisees were offended, when they heard that saying?
Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, rzekli mu: Wiesz, iż Faryzeuszowie, usłyszawszy tę mowę, zgorszyli się?
13 But he answered and said, Every plant which my heavenly Father did not plant will be rooted up.
A on odpowiadając rzekł: Wszelki szczep, którego nie szczepił Ojciec mój niebieski, wykorzeniony będzie.
14 Let them alone; they are blind leaders of the blind. And if the blind lead the blind, both will fall into a ditch.
Zaniechajcie ich; ślepi są wodzowie ślepych, a ślepy jeźliby ślepego prowadził, obadwa w dół wpadną.
15 And Peter answering said to him, Explain to us that dark saying.
A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Wyłóż nam to podobieństwo.
16 And he said, Are ye too still without discernment?
I rzekł Jezus: Jeszczeż i wy bezrozumni jesteście?
17 Do ye not understand, that whatever entereth the mouth goeth into the stomach, and is cast out into the drain?
Jeszczeż nie rozumiecie, iż wszystko, co wchodzi w usta, w brzuch idzie, i do wychodu bywa wyrzucono?
18 But the things which proceed from the mouth come out of the heart; and these defile a man.
Ale co z ust pochodzi, z serca wychodzi, a toć pokala człowieka.
19 For out of the heart proceed evil thoughts, murders, adulteries, fornications, thefts, false testimony, blasphemies.
Albowiem z serca wychodzą złe myśli, mężobójstwa, cudzołóstwa, wszeteczeństwa, złodziejstwa, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa.
20 These are the things which defile a man; but to eat with unwashed hands defileth not a man.
Toć jest, co pokala człowieka: ale jeść nieumytemi rękoma, toć nie pokala człowieka.
21 And Jesus, going from thence, withdrew to the parts of Tyre and Sidon.
A wyszedłszy Jezus stamtąd, ustąpił w strony Tyru i Sydonu.
22 And, lo! a woman of Canaan came out from those borders, and cried out, saying, Have compassion on me, Lord, Son of David! My daughter is grievously afflicted with a demon.
A oto niewiasta Chananejska z onych granic wyszedłszy, wołała, mówiąc do niego: Zmiłuj się nade mną Panie, synu Dawidowy! córka moja ciężko bywa od dyjabła dręczona.
23 But he did not answer her a word. And his disciples came and besought him, saying Send her away, for she is crying out after us.
A on jej nie odpowiedział i słowa. Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, prosili go, mówiąc: Odpraw ją, boć woła za nami.
24 But he answered and said, I was not sent except to the lost sheep of the house of Israel.
A on odpowiadając rzekł: Nie jestem posłany, tylko do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego.
25 Then she came and fell down before him, saying, Lord, help me!
Lecz ona przystąpiwszy, pokłoniła mu się, mówiąc: Panie, ratuj mię!
26 But he answering said, It is not allowable to take the children's bread, and throw it to the little dogs.
A on odpowiadając rzekł: Niedobra jest brać chleb dziecinny, a miotać szczeniętom.
27 And she said, Yea, Lord; for the little dogs eat of the crumbs which fall from the table of their masters.
A ona rzekła: Tak jest, Panie! a wszakże i szczenięta jedzą odrobiny, które padają z stołu panów ich.
28 Then Jesus answering said to her, O woman, great is thy faith; be it done to thee even as thou wilt. And her daughter was cured from that hour.
Tedy odpowiadając Jezus rzekł jej: O niewiasto! wielka jest wiara twoja; niechaj ci się stanie, jako chcesz. I uzdrowiona jest córka jej od onejże godziny.
29 And departing thence, Jesus came near the lake of Galilee; and going up the mountain, he sat down there.
A Jezus poszedłszy stamtąd, przyszedł nad morze Galilejskie, a wstąpiwszy na górę, siedział tam.
30 And great multitudes came to him, having with them those who were lame, blind, dumb, maimed, and many others; and they laid them down at his feet, and he healed them;
I przyszedł do niego wielki lud, mając z sobą chrome, ślepe, nieme, ułomne i inszych wiele, i kładli je u nóg Jezusowych, i uzdrawiał je,
31 so that the multitude wondered, when they saw the dumb speaking, the maimed sound, and the lame walking, and the blind seeing; and they gave glory to the God of Israel.
Tak iż się on lud dziwował, widząc, że niemi mówią, ułomni uzdrowieni są, chromi chodzą, a ślepi widzą; i wielbili Boga Izraelskiego.
32 And Jesus having called his disciples to him, said, I have compassion on the multitude, because they have remained with me now three days, and have nothing to eat; and I am not willing to send them away fasting, lest they faint on the road.
Lecz Jezus zwoławszy uczniów swoich, rzekł: Żal mi tego ludu; albowiem już trzy dni przy mnie trwają, a nie mają, co by jedli, a nie chcę ich rozpuścić głodnych, by snać nie pomdleli na drodze.
33 And the disciples say to him, Whence should we have so many loaves in a wilderness, as to fill so great a multitude?
Tedy mu rzekli uczniowie jego: Skądże byśmy wzięli tak wiele chleba na tej puszczy, abyśmy tak wielki lud nasycili?
34 And Jesus saith to them, How many loaves have ye? And they said, Seven, and a few small fishes.
I rzekł im Jezus: Wieleż macie chlebów? A oni rzekli: Siedm, i trochę rybek.
35 And bidding the multitude to lie down on the ground,
Tedy rozkazał ludowi, aby siedli na ziemi.
36 he took the seven loaves and the fishes, and gave thanks, and broke, and gave them to the disciples, and the disciples to the multitudes.
A wziąwszy one siedm chlebów i one ryby, uczyniwszy dzięki, łamał i dał uczniom swoim, a uczniowie ludowi.
37 And they all ate, and were filled; and they took up of the fragments that remained, seven baskets full.
I jedli wszyscy i nasyceni są, i zebrali, co zbyło ułomków, siedm koszów pełnych.
38 And they who ate were four thousand men, besides children and women.
A było tych, którzy jedli, cztery tysiące mężów, oprócz niewiast i dziatek.
39 Then he sent away the multitudes, and went on board the boat, and came into the borders of Magadan.
Tedy rozpuściwszy lud, wstąpił w łódź, i przyszedł na granice Magdalańskie.
