Matthew 12
1 At that time Jesus went on the sabbath through the grain-fields; and his disciples were hungry, and began to pluck the ears of grain, and to eat.
Шу чағларда бир шабат күни, Әйса буғдайлиқлардин өтүп кетивататти. Қосиғи ечип кәткән мухлислири башақларни үзүп, йейишкә башлиди.
2 But the Pharisees, seeing it, said to him, Lo! thy disciples are doing that which it is not lawful to do on the sabbath.
Лекин буни көргән Пәрисийләр униңға: — Қара, мухлислириң шабат күни Тәвратта чәкләнгән ишни қиливатиду, дейишти.
3 But he said to them, Have ye not read what David did, when he and those who were with him were hungry?
Бирақ у уларға: — Давут вә униң һәмраһлириниң ач қалғанда немә қилғанлиғини [муқәддәс язмилардин] оқумиғанмусиләр?
4 how he went into the house of God, and they ate the show-bread, which it was not lawful for him to eat, nor for those who were with him, but for the priests alone?
У Худаниң өйигә кирип, [Худаға] аталған, шундақла өзи вә һәмраһлириға нисбәтән Тәврат қануни бойичә йейишкә болмайдиған «тәқдим нанлар»ни [сорап елип], уларни [һәмраһлири] билән биллә йегән. Әслидә бу нанларни пәқәт каһинларниң йейишигила болатти.
5 Or have ye not read in the Law, that on the sabbaths the priests in the temple profane the sabbath, and are blameless?
Силәр Тәвраттин шуни оқуп бақмиғансиләрки, ибадәтханида ишләйдиған каһинлар шабат күнлири ишләп шабат тәртивини бузсиму, гунаға буйрулмайду.
6 But I say to you, that something greater than the temple is here.
Бирақ мән шуни силәргә ейтип қояйки, бу йәрдә ибадәтханидинму улуқ бириси бар.
7 But if ye had known what this meaneth, “I desire mercy and not sacrifice,” ye would not have condemned the guiltless.
Әндиликтә әгәр силәр [Худаниң] «[муқәддәс язмиларда]: «Издәйдиғиним қурбанлиқлар әмәс, бәлки рәһим-шәпқәт» дейилгән шу сөзиниң мәнасини билгән болсаңлар, бегуна кишиләрни гунакар дәп бекитмәйттиңлар.
8 For the Son of man is lord of the sabbath.
Чүнки Инсаноғли шабат күниниң Егисидур.
9 And departing thence, he went into their synagogue.
У у йәрдин айрилип, уларниң синагогиға кирди.
10 And, lo! there was a man having a withered hand. And they asked him, saying, Is it lawful to heal on the sabbath? that they might accuse him.
Вә мана, у йәрдә бир қоли йегиләп қалған бир адәм бар еди. Улар униң үстидин әрз қилишқа сәвәп тапмақчи болуп униңдин: — Шабат күни кесәл сақайтиш Тәврат қануниға уйғунму? — дәп сориди.
11 And he said to them, Who of you that owneth one sheep, if it fall into a pit on the sabbath, will not lay hold of it, and lift it out?
Лекин у уларға мундақ җавап бәрди: — Бирәрсиңларниң қойи шабат күни ориға чүшүп кәтсә, уни дәрһал тартип чиқиривалмайдиған адәм бармиду?
12 Of how much more worth now is a man than a sheep! So then it is lawful to do well on the sabbath.
Инсан болса қойдин шунчә әтибарлиқтур! Шуңа, шабат күни яхшилиқ қилиш Тәврат қануниға уйғундур.
13 Then saith he to the man, Stretch forth thy hand. And he stretched it forth; and it was restored sound as the other.
Андин у һелиқи кесәлгә: — Қолуңни узат, — деди. У қолини узитиши биләнла қоли иккинчи қолиға охшаш әслигә кәлтүрүлди.
14 Then the Pharisees went out, and consulted together against him, how they might destroy him.
Бирақ Пәрисийләр ташқириға чиқип, уни қандақ йоқитиш һәққидә мәслиһәт қилишти.
15 But Jesus, knowing it, withdrew from thence; and many followed him; and he healed them all,
Амма Әйса буни биливелип у йәрдин айрилди. Топ-топ кишиләр униңға әгишип маңди. У уларниң һәммисини сақайтти;
16 and strictly charged them not to make him known;
андин уларға өзиниң салаһйитини ашкарилимаслиқни қаттиқ тапилиди.
17 that it might be fulfilled which was spoken through Isaiah the prophet, saying,
Буниң билән Йәшая пәйғәмбәр арқилиқ йәткүзүлгән муну сөзләр әмәлгә ашурулди:
18 “Behold my servant, whom I chose; my beloved, with whom my soul is well pleased; I will put my Spirit upon him, and he will declare judgment to the nations.
— «Қараңлар, мана Мән таллиған Өз қулум! Мениң сөйүмлүгим, дилимниң сөйүнгини! Мән Өз Роһумни униң вуҗудиға қондуримән, Шуниң билән у әлләргә һөкүм-һәқиқәтни җакалайду.
19 He will not strive, nor cry aloud, nor will any one hear his voice in the streets.
У нә талаш-тартиш қилмайду нә чуқан көтәрмәйду, Кочиларда униң көтәргән авазини һеч аңлиғучи болмайду.
20 A bruised reed he will not break, and smoking flax he will not quench, till he send forth judgment unto victory.
Таки у ғәлибә билән тоғра һөкүмләрни чиқарғичә, Янҗилған қомушни сундурмайду, Түтәп өчәй дәп қалған пиликни өчүрмәйду;
21 And in his name will nations hope.”
Вә әлләр униң намиға үмүт бағлайду».
22 Then was brought to him one possessed by a demon, blind and dumb; and he healed him, so that the dumb man spoke and saw.
Шу чағда, униң алдиға җин чаплишивалған кор вә гача бири елип келинди. У уни сақайтти, кор гачини сөзләләйдиған вә көрәләйдиған қилди.
23 And all the multitudes were amazed, and said, Is this the son of David?
Барлиқ халайиқ һәйран болушуп: — Әҗәба, бу Давутниң оғлимиду? — дейишти.
24 But the Pharisees, hearing it, said, This man doth not cast out the demons, except through Beelzebul, the prince of the demons.
Лекин Пәрисийләр бу сөзни аңлап: — У пәқәт җинларниң әмри болған Бәәлзибубқа тайинип җинларни қоғливетидикән, дейишти.
25 And he, knowing their thoughts, said to them, Every kingdom divided against itself is brought to desolation; and no city or house divided against itself will stand.
Лекин у уларниң немә ойлаватқанлиғини билип уларға мундақ деди: — Өз ичидин бөлүнүп өз ара соқушқан һәр қандақ падишалиқ вәйран болиду; һәр қандақ шәһәр яки аилә өз ичидин бөлүнүп өз ара соқушса заваллиққа йүз тутиду.
26 And if Satan cast out Satan, he is divided against himself; how then shall his kingdom stand?
Әгәр Шәйтан Шәйтанни қоғлиса, у өз-өзигә қарши чиққан болиду. Ундақта, униң падишалиғи қандақму пут тирәп туралисун?
27 And if I cast out the demons through Beelzebul, through whom do your sons cast them out? Therefore shall they be judges of you.
Әгәр мән җинларни Бәәлзибулға тайинип қоғлисам, силәрниң пәрзәнтлириңлар кимгә тайинип җинларни қоғлайду?! Шуңа улар силәр тоғрилиқ һөкүм чиқарсун!
28 But if I cast out the demons through the Spirit of God, then hath the kingdom of God already come to you.
Лекин мән Худаниң Роһиға тайинип җинларни қоғлиған болсам, ундақта Худаниң падишалиғи дәрвәқә үстүңларға чүшүп намайән болди.
29 Or how can one enter into a strong man's house, and seize upon his goods, unless he first bind the strong man, and then plunder his house?
Бир киши күчтүңгүр бирисиниң өйигә кирип, униң мал-мүлкини қандақ булап кетәлисун? Пәқәт у шу күчтүңгүрни авал бағлалиса, андин өйини булаң-талаң қилалайду.
30 He that is not with me is against me; and he that gathereth not with me scattereth abroad.
Мән тәрәптә турмиғанлар маңа қарши турғучидур. Мән тәрәпкә [адәмләрни] жиғмиғучилар болса тозутувәткүчидур.
31 Therefore I say to you, All manner of sin and evil-speaking will be forgiven to men; but blasphemy against the Spirit will not be forgiven.
Шуниң үчүн мән силәргә шуни ейтип қояйки, инсанларниң өткүзгән һәртүрлүк гуналири вә қилған күпүрлүклириниң һәммисини кәчүрүшкә болиду. Бирақ Муқәддәс Роһқа күпүрлүк қилиш һеч кәчүрүлмәйду.
32 And whoever speaketh a word against the Son of man, it will be forgiven him; but whoever speaketh against the Holy Spirit, it will not be forgiven him, either in this world, or in the world to come. (aiōn g165)
Инсаноғлиға қарши сөз қилған кимдәким болса кәчүрүмгә еришәләйду; лекин Муқәддәс Роһқа қарши гәп қилғанлар болса бу дуниядиму, у дуниядиму кәчүрүмгә еришәлмәйду. (aiōn g165)
33 Either say that the tree is good, and its fruit good; or say that the tree is bad, and its fruit bad; for the tree is known by its fruit. Brood of vipers!
Дәрәқ яхши болса, мевисиму яхши болиду — яки дәрәқ пор болса, мевисиму начар болиду; чүнки һәр қандақ дәрәқ өз мевисидин билиниду.
34 How can ye, evil as ye are, speak good things? For out of the abundance of the heart the mouth speaketh.
Әй иланларниң пәрзәнтлири! Силәр рәзил турсаңлар, ағзиңлардин қандақму яхши сөз чиқсун? Чүнки адәмниң қәлбидә немә толуп ташқан болса еғиздин шу чиқиду.
35 The good man, from his good treasure, bringeth out good things; and the evil man, from his evil treasure, bringeth out evil things.
Яхши адәм өз яхши ғәзнисидин яхши нәрсиләрни чиқириду. Яман адәм яман ғәзнисидин яман нәрсиләрни чиқириду.
36 And I say to you, that for every idle word that men shall speak, they will give account in the day of judgment.
Мән силәргә шуни ейтип қояйки, инсанлар қилған һәр бир еғиз қуруқ сөзи үчүн сорақ күни һесап бериду.
37 For by thy words thou wilt be justified, and by thy words thou wilt be condemned.
Чүнки өз сөзлириң билән я һәққаний испатлинисән, я сөзлириңлар билән гунакар дәп бекитилисән.
38 Then some of the scribes and Pharisees answered him, saying, Teacher, we wish to see a sign from thee.
Шу чағда бәзи Тәврат устазлири вә Пәрисийләр униңға җававән: Устаз, сәндин бир мөҗизилик аламәт көргүмиз бар, — деди.
39 But he answered and said to them, A wicked and adulterous generation is seeking for a sign; and no sign will be given to it, but the sign of Jonah the prophet.
Лекин у уларға мундақ җавап бәрди: — Рәзил һәм зинахор бу дәвир бир «аламәт»ниң көристилишини истәп жүриду. Бирақ бу дәвирдикиләргә «Юнус пәйғәмбәрдә көрүлгән мөҗизилик аламәт»тин башқа һеч қандақ мөҗирилик аламәт көрситилмәйду.
40 For as Jonah was three days and three nights in the belly of the great fish, so will the Son of man be three days and three nights in the heart of the earth.
Чүнки Юнус пәйғәмбәр йоған белиқниң қосиғида үч кечә-күндүз ятқандәк, Инсаноғлиму охшашла үч кечә-күндүз йәрниң бағрида ятиду.
41 The men of Nineveh will stand up in the judgment with this generation, and will condemn it; for they repented at the preaching of Jonah; and, lo! something more than Jonah is here.
Сорақ күни Нинәвә шәһиридикиләр бу дәвирдикиләр билән тәң қопуп, бу дәвирдикиләрниң гуналирини бекитиду. Чүнки улар Юнус [пәйғәмбәр] җакалиған хәвәрни аңлап, [яманлиғидин] товва қилған; вә мана, мошу йәрдә Юнус [пәйғәмбәр]динму улуқ бириси туриду!
42 The queen of the south will rise up in the judgment with this generation, and will condemn it; for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon; and lo! something more than Solomon is here.
Сорақ күни «Җәнуптики аял падиша»му бу дәвирдикиләр билән тәң тирилип, уларниң гуналирини бекитиду. Чүнки у Сулайманниң дана сөзлирини аңлаш үчүн йәр йүзиниң четидин кәлгән; вә мана, һазир мошу йәрдә Сулаймандинму улуқ бириси туриду.
43 But when the unclean spirit is gone out from a man, it goeth through dry places, seeking rest, and findeth it not.
Напак роһ бирәвниң тенидин чиқириветилгәндин кейин, у қурғақ далаларни чөргиләп жүрүп, бирәр арамгаһни издәйду, бирақ тапалмайду
44 Then it saith, I will return to my house whence I came out. And on coming, it findeth it empty, and swept, and put in order.
вә: «Мән чиққан маканимға қайтай» дәйду. Шуниң билән қайтип келип, шу маканиниң йәнила бош турғанлиғини, шундақла пакиз тазиланғанлиғини вә рәтләнгәнлигини байқайду-дә,
45 Then it goeth and taketh with it seven other spirits more wicked than itself, and they enter in, and dwell there; and the last state of that man becometh worse than the first. So will it be also with this wicked generation.
берип өзидинму бәттәр йәттә җинни башлап келиду; улар кирип биллә туриду. Буниң билән һелиқи адәмниң кейинки һали бурунқидинму техиму яман болиду. Бу рәзил дәвирдикиләрниң һалиму мана шундақ болиду.
46 While he was yet speaking to the multitudes, lo! his mother and his brothers were standing without, seeking to speak with him.
У топлашқан халайиққа давамлиқ сөзләватқанда, мана, аниси билән инилири келип, униң билән сөзләшмәкчи болуп ташқирида турушти.
47 And one said to him, Behold, thy mother and thy brothers are standing without, seeking to speak with thee.
Шуниң билән бирәйлән униңға: — Аниңиз вә инилириңиз сиз билән сөзлишимиз дәп ташқирида туриду, — деди.
48 But he answered and said to him that told him, Who is my mother, and who are my brothers?
Лекин у җававән шу хәвәрни йәткүзгән кишидин: «Ким мениң анам, ким мениң инилирим?» — дәп сориди.
49 And stretching forth his hand toward his disciples, be said, Behold, my mother and my brothers!
Андин у қолини созуп мухлислирини көрситип: — Мана мениң анам, мана мениң инилирим!
50 For whoever doeth the will of my Father who is in heaven, he is my brother, and sister, and mother.
Чүнки ким әрштики Атамниң ирадисини ада қилса, шу мениң ака-иним, ача-сиңлим вә анамдур, — деди.
