< Mark 8 >
1 In those days, there being again a great multitude, and they having nothing to eat, he called the disciples to him, and saith to them,
Dag einn um þessar mundir safnaðist mikill mannfjöldi að honum og nú varð fólkið matarlaust á ný. Jesús kallaði þá saman lærisveinana til að ræða málið.
2 I have compassion on the multitude, because they have remained with me now three days, and they have nothing to eat.
„Ég finn til með fólkinu, “sagði hann. „Nú hefur það verið hér í þrjá daga og allur matur er upp urinn.
3 And if I send them away fasting to their houses, they will faint on the road; and some of them have come from altar.
Ef ég sendi það heim matarlaust mun það örmagnast á leiðinni, því margir eiga langt heim.“
4 And his disciples answered him, Whence can ally one satisfy these men with bread here in a wilderness?
„En er nokkurn mat að finna hér í óbyggðinni?“spurðu lærisveinarnir.
5 And he asked them, How many loaves have ye? And they said, Seven.
„Hvað eigið þið mörg brauð?“spurði hann. „Sjö, “svöruðu þeir.
6 And he ordered the multitude to lie down on the ground; and he took the seven loaves, and gave thanks, and broke, and gave to his disciples to set before them; and they set them before the multitude.
Þá sagði hann fólkinu að setjast niður. Síðan tók hann brauðin og þakkaði Guði. Hann braut þau í sundur, rétti lærisveinunum og þeir síðan fólkinu.
7 And they had a few small fishes; and having blessed them, he set them before them.
Þeir höfðu einnig nokkra smáfiska sem Jesús þakkaði líka fyrir og bað þá að tilreiða.
8 And they ate, and were filled; and they took up of the fragments that remained, seven baskets.
Allir viðstaddir borðuðu sig metta og að því búnu sendi hann þá heim. Þarna voru um fjögur þúsund manns og þegar leifunum hafði verið safnað saman eftir máltíðina, fylltu þær sjö stórar körfur!
9 And they were about four thousand; and he sent them away.
10 And immediately going on board the boat with his disciples, he came into the region of Dalmanutha.
Strax að þessu loknu fór hann á bátnum ásamt lærisveinunum og hélt til Dalmanútahéraðs.
11 And the Pharisees came out, and began to question with him, seeking of him a sign from heaven, trying him.
Þegar leiðtogar staðarins fréttu að Jesús væri kominn, fóru þeir til hans til að þrátta við hann. „Gerðu nú eitthvert kraftaverk fyrir okkur, “sögðu þeir. „Láttu eitthvað birtast á himninum og þá skulum við trúa á þig.“
12 And sighing deeply in his spirit, he saith, Why doth this generation seek for a sign? Truly do I say to you, A sign will not he given to this generation.
Þegar hann heyrði þetta stundi hann þungan og sagði: „Nei, ég hef alls ekki hugsað mér að gefa ykkur slíkt tákn.“
13 And leaving them, he again went on board and crossed to the other side.
Síðan steig hann aftur um borð í bátinn og hélt yfir vatnið.
14 And they had forgotten to take bread, and had not in the boat with them more than one loaf.
Þeir höfðu þá aðeins eitt brauð meðferðis því lærisveinarnir höfðu gleymt að birgja sig upp af mat áður en þeir lögðu frá landi.
15 And he charged them, saying, Take heed, beware of the leaven of the Pharisees, and the leaven of Herod.
Á leiðinni yfir vatnið sagði Jesús við lærisveinana alvarlegur í bragði: „Varið ykkur á súrdeigi Heródesar konungs og faríseanna.“
16 And they reasoned among themselves, saying, It is because we have no bread.
„Hvað á hann nú við?“spurðu lærisveinarnir hver annan. Að lokum komust þeir að þeirri niðurstöðu að hann hlyti að eiga við brauðið sem þeir höfðu gleymt að kaupa.
17 And knowing it, he saith to them, Why are ye reasoning, because ye have no bread? Do ye not yet perceive nor understand? Have ye your mind still blinded?
Jesús vissi um hvað þeir voru að tala og sagði því: „Nei, ég á alls ekki við það! Skiljið þið mig ekki?
18 Having eyes, do ye not see? and having ears, do ye not hear? And do ye not remember,
Það er satt sem Jesaja sagði. „Augun eru til að sjá, en hvers vegna notið þið þau ekki? Og hvers vegna hlustið þið ekki, til þess eru eyrun.“Munið þið ekkert eða hvað?
19 when I broke the five loaves among the five thousand, and how many baskets full of fragments ye took up? They say to him, Twelve.
Hvað um fimm þúsundirnar sem ég mettaði með brauðunum fimm? Og hvað fylltuð þið margar körfur með brauðmolum á eftir?“„Tólf, “svöruðu þeir.
20 When also the seven among the four thousand, how many baskets full of fragments did ye take up? And they say, Seven.
„Og þegar ég lét sjö brauð nægja handa fjórum þúsundum, varð þá eitthvað eftir?“„Sjö fullar körfur, “svöruðu þeir.
21 And he said to them, Do ye not yet understand?
„Haldið þið þá enn að ég kvíði brauðleysinu?“
22 And they come to Bethsaida. And they bring to him a blind man, and beseech him to touch him.
Þegar þeir stigu á land í Betsaída var komið með blindan mann og Jesús beðinn að lækna hann.
23 And taking the blind man by the hand, he led him out of the village; and spitting on his eyes, and putting his hands on him, he asked him if he saw anything.
Jesús leiddi blinda manninn út úr bænum, spýtti í augu hans og lagði hendur sínar yfir þau. „Sérðu núna?“spurði Jesús.
24 And he looked up, and said, I can see men, for I see them as trees, walking.
Maðurinn leit í kring um sig. „Já, “svaraði hann, „ég sé fólk, en ég sé óskýrt, það er eins og trjástofnar.“
25 Then he again put his hands on his eyes, and he saw clearly, and was restored, and saw all things distinctly.
Þegar Jesús hafði lagt hendur sínar yfir augu mannsins í annað sinn horfði hann athugull í kringum sig, því nú sá hann allt mjög skýrt.
26 And he sent him away to his house, saying, Go not into the village.
Jesús sagði að hann skyldi halda rakleiðis heim til fjölskyldu sinnar en ekki koma við í bænum á leiðinni.
27 And Jesus went out, and his disciples, into the villages of Caesarea Philippi. And on the way he asked his disciples, saying to them, Who do men say that I am?
Jesús og lærisveinar hans fóru nú frá Galíleu og til þorpanna í grennd við Sesareu Filippí. Á leiðinni spurði hann þá: „Hvað heldur fólk um mig? Hver heldur það að ég sé?“
28 And they answered him, saying, John the Baptist; and others, Elijah; and others, One of the prophets.
„Sumir halda að þú sért Jóhannes skírari, “svöruðu lærisveinarnir. „Aðrir segja að þú sért Elía eða einhver hinna fornu spámanna risinn upp frá dauðum.“
29 And he asked them, But who do ye say that I am? Peter answering saith to him, Thou art the Christ.
„En þið?“spurði hann, „hvern segið þið mig vera?“Og Pétur svaraði: „Þú ert Kristur.“
30 And he strictly charged them to tell no one concerning him.
Þá áminnti Jesús þá um að tala ekki um þetta við nokkurn mann.
31 And he began to teach them that the Son of man must suffer many things, and be rejected by the elders and the chief priests and the scribes, and be put to death, and after three days rise again;
Síðan sagði hann þeim frá þjáningunum sem biðu hans, að honum yrði hafnað af öldungunum, æðstu prestunum og öðrum leiðtogum þjóðarinnar, og eftir það yrði hann deyddur, en risi upp frá dauðum á þriðja degi.
32 and he told them this plainly. And Peter, taking him aside, began to rebuke him.
Hann talaði svo opinskátt við þá um þetta, að Pétur vék honum afsíðis og ávítaði hann. „Svona mátt þú ekki tala, “sagði Pétur.
33 But he turning about and looking at his disciples, rebuked Peter, and saith, Get thee behind me, Satan! for thy thoughts are not on the things of God, but on those of men.
Jesús sneri sér við, leit á lærisveinana og sagði síðan við Pétur ákveðinni röddu: „Burt með þig, Satan! Þú lítur á málið frá mannlegu sjónarmiði en ekki Guðs.“
34 And calling the multitude to him with his disciples also, he said to them, Whoever chooseth to follow me, let him deny himself, and take up his cross, and follow me.
Síðan kallaði hann á lærisveinana og allt fólkið og sagði: „Vilji einhver fylgja mér, þá afneiti hann sjálfum sér, taki upp kross sinn og fylgi mér fast eftir,
35 For whoever chooseth to save his life, will lose it; but whoever shall lose his life for the sake of me and of the glad tidings, will save it.
því hver sá sem vill eiga líf sitt fyrir sjálfan sig, mun tapa því. Þeir einir, sem afneita sjálfum sér vegna mín og gleðiboðskaparins, munu kynnast lífinu í raun og veru.
36 For what doth it profit a man to gain the whole world, and forfeit his life?
Hvaða gagn er að því að eignast allan heiminn, ef maður týnir við það sálu sinni?
37 For what can a man give as an exchange for his life?
Er sál mannsins ekki það dýrmætasta sem hann á?
38 For whoever shall be ashamed of me and of my words in this adulterous and sinful generation, of him will also the Son of man be ashamed, when he cometh in the glory of his Father with the holy angels.
Þegar ég kem aftur í dýrð föðurins með heilögum englum, mun ég blygðast mín fyrir hvern þann sem blygðast sín fyrir mig og mín orð á þessum tímum syndar og vantrúar.“