Luke 1
1 Inasmuch as many have undertaken to arrange a narrative of those things which are fully believed among us,
Yamang marami ang nagpilit mag-ayos ng isang kasaysayan noong mga bagay na naganap sa gitna natin,
2 even as they were delivered to us by those who were eye-witnesses from the beginning and became ministers of the word,
Alinsunod sa ipinatalos sa atin nilang buhat sa pasimula ay mga saksing nangakakakita at mga ministro ng salita,
3 it seemed good to me also, having accurately traced up all things from the first, to write to thee a connected account, most excellent Theophilus,
Ay minagaling ko naman, pagkasiyasat na lubos ng pangyayari ng lahat ng mga bagay mula nang una, na isulat sa iyong sunodsunod, kagalanggalang na Teofilo;
4 that thou mightst know the exact truth with regard to those things in which thou wast instructed.
Upang mapagkilala mo ang katunayan tungkol sa mga bagay na itinuro sa iyo.
5 There was in the days of Herod, king of Judaea, a certain priest named Zachariah, of the course of Abijah; and he had a wife of the daughters of Aaron, and her name was Elizabeth.
Nagkaroon nang mga araw ni Herodes, hari sa Judea, ng isang saserdoteng ang ngala'y Zacarias, sa pulutong ni Abias: at ang naging asawa niya ay isa sa mga anak na babae ni Aaron, at ang kaniyang ngala'y Elisabet.
6 And they were both righteous in the sight of God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.
At sila'y kapuwa matuwid sa harap ng Dios, na nagsisilakad na walang kapintasan sa lahat ng mga utos at mga palatuntunan ng Panginoon.
7 And they had no child, because Elizabeth was barren, and they were both far advanced in years.
At wala silang anak, sapagka't baog si Elisabet, at sila'y kapuwa may pataw ng maraming taon.
8 And it came to pass, that, while he was serving as priest before God in the order of his course,
Nangyari nga, na samantalang ginaganap niya ang pagkasaserdote sa harapan ng Dios ayon sa kapanahunan ng kaniyang pulutong,
9 according to the custom of the priesthood the lot fell to him to go into the temple of the Lord and burn the incense.
Alinsunod sa kaugalian ng tungkuling pagkasaserdote, ay naging palad niya ang pumasok sa templo ng Panginoon at magsunog ng kamangyan.
10 And the whole multitude of the people was praying without at the time of the incense.
At ang buong karamihan ng mga tao ay nagsisipanalangin sa labas sa oras ng kamangyan.
11 And there appeared to him an angel of the Lord, standing on the right of the altar of incense.
At napakita sa kaniya ang isang anghel ng Panginoon, na nakatayo sa dakong kanan ng dambana ng kamangyan.
12 And Zachariah was troubled at the sight, and fear fell upon him.
At nagulumihanan si Zacarias, pagkakita niya sa kaniya, at dinatnan siya ng takot.
13 But the angel said to him, Fear not, Zachariah; for thy prayer was heard, and thy wife Elizabeth shall bear thee a son; and thou shalt call his name John.
Datapuwa't sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Zacarias: sapagka't dininig ang daing mo, at ang asawa mong si Elisabet ay manganganak sa iyo ng isang anak na lalake, at tatawagin mong Juan ang kaniyang pangalan.
14 And thou wilt have joy and gladness, and many will rejoice for his birth.
At magkakaroon ka ng ligaya at galak; at marami ang maliligaya sa pagkapanganak sa kaniya.
15 For he will be great in the sight of the Lord; and will drink neither wine nor strong drink; and he will be filled with the Holy Spirit from his very birth.
Sapagka't siya'y magiging dakila sa paningin ng Panginoon, at siya'y hindi iinom ng alak ni matapang na inumin; at siya'y mapupuspos ng Espiritu Santo, mula pa sa tiyan ng kaniyang ina.
16 And many of the sons of Israel will he turn to the Lord their God.
At marami sa mga anak ni Israel, ay papagbabaliking-loob niya sa Panginoon na kanilang Dios.
17 And he will go before his face in the spirit and power of Elijah, to turn the hearts of fathers to children, and the disobedient to the wisdom of the righteous, to make ready for the Lord a prepared people.
At siya'y lalakad sa unahan ng kaniyang mukha na may espiritu at kapangyarihan ni Elias, upang papagbaliking-loob ang mga puso ng mga ama sa mga anak, at ang mga suwail ay magsilakad sa karunungan ng mga matuwid, upang ipaglaan ang Panginoon ng isang bayang nahahanda.
18 And Zachariah said to the angel, Whereby shall I know this? for I am an old man, and my wife is far advanced in years.
At sinabi ni Zacarias sa anghel, Sa ano malalaman ko ito? sapagka't ako'y matanda na, at ang aking asawa ay may pataw ng maraming taon.
19 And the angel answering said to him, I am Gabriel, who stand in the presence of God; and I was sent to speak to thee, and to tell thee these glad tidings.
At pagsagot ng anghel ay sinabi sa kaniya, Ako'y si Gabriel, na nananayo sa harapan ng Dios; at ako'y sinugo upang makipagusap sa iyo, at magdala sa iyo nitong mabubuting balita.
20 And lo! thou shalt be silent, and not able to speak, until the day when these things shall come to pass, because thou didst not believe my words, which will be fulfilled in their season.
At narito, mapipipi ka at hindi ka makapangungusap, hanggang sa araw na mangyari ang mga bagay na ito, sapagka't hindi ka sumampalataya sa aking mga salita, na magaganap sa kanilang kapanahunan.
21 And the people were looking for Zachariah, and wondering that he remained so long in the temple.
At hinihintay ng bayan si Zacarias, at nanganggigilalas sila sa kaniyang pagluluwat sa loob ng templo.
22 And on coming out, he was not able to speak to them; and they perceived that he had seen a vision in the temple; and he was beckoning to them, and remained speechless.
At nang lumabas siya, ay hindi siya makapagsalita sa kanila: at hininagap nila na siya'y nakakita ng isang pangitain sa templo: at siya'y nagpatuloy ng pakikipagusap sa kanila, sa pamamagitan ng mga hudyat, at nanatiling pipi.
23 And it came to pass, when the days of his ministration were completed, that he returned to his house.
At nangyari, na nang maganap na ang mga araw ng kaniyang paglilingkod, siya'y umuwi sa kaniyang bahay.
24 And after those days his wife Elizabeth conceived, and hid herself five months, saying,
At pagkatapos ng mga araw na ito ay naglihi ang kaniyang asawang si Elisabet; at siya'y lumigpit ng limang buwan, na nagsasabi,
25 Thus hath the Lord dealt with me in the days wherein he looked on me to take away my reproach among men.
Ganito ang ginawa ng Panginoon sa akin sa mga araw nang ako'y tingnan niya, upang alisin ang aking pagkaduwahagi sa gitna ng mga tao.
26 And in her sixth month the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee, called Nazareth,
Nang ikaanim na buwan nga'y sinugo ng Dios ang anghel Gabriel sa isang bayan ng Galilea, ngala'y Nazaret,
27 to a virgin betrothed to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin's name was Mary.
Sa isang dalagang magaasawa sa isang lalake, na ang kaniyang ngala'y Jose, sa angkan ni David; at Maria ang pangalan ng dalaga.
28 And the angel came in to her and said, Hail, thou that art highly favored! the Lord is with thee.
At pumasok siya sa kinaroroonan niya, at sinabi, Magalak ka, ikaw na totoong pinakamamahal, ang Panginoon ay sumasa iyo.
29 And she was troubled at the words, and was considering what this salutation could mean.
Datapuwa't siya'y totoong nagulumihanan sa sabing ito, at iniisip sa kaniyang sarili kung anong bati kaya ito.
30 And the angel said to her, Fear not, Mary; for thou hast found favor with God.
At sinabi sa kaniya ng anghel, Huwag kang matakot, Maria: sapagka't nakasumpong ka ng biyaya sa Dios.
31 And lo! thou shalt conceive in thy womb, and hear a son, and shalt call his name Jesus.
At narito, maglilihi ka sa iyong tiyan, at manganganak ka ng isang lalake, at tatawagin mo ang kaniyang pangalang JESUS.
32 He shall be great, and shall be called the Son of the Most High; and the Lord God will give to him the throne of David his father;
Siya'y magiging dakila, at tatawaging Anak ng Kataastaasan: at sa kaniya'y ibibigay ng Panginoong Dios ang luklukan ni David na kaniyang ama:
33 and he shall reign over the house of Jacob for ever; and of his kingdom there shall be no end. (aiōn g165)
At siya'y maghahari sa angkan ni Jacob magpakailan man; at hindi magkakawakas ang kaniyang kaharian. (aiōn g165)
34 Then said Mary to the angel, How shall this be, since I know not a man?
At sinabi ni Maria sa anghel, Paanong mangyayari ito, sa ako'y hindi nakakakilala ng lalake?
35 And the angel answering said to her, The Holy Spirit will come upon thee, and the power of the Most High will overshadow thee; wherefore the holy one that is to be born will be called the Son of God.
At sumagot ang anghel, at sinabi sa kaniya, Bababa sa iyo ang Espiritu Santo, at lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataastaasan: kaya naman ang banal na bagay na ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios.
36 And lo! Elizabeth, thy kinswoman, she also hath conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who is called barren.
At narito, si Elisabet na iyong kamaganak, ay naglihi rin naman ng isang anak na lalake sa kaniyang katandaan; at ito ang ikaanim na buwan niya, na dati'y tinatawag na baog.
37 For nothing will be impossible with God.
Sapagka't walang salitang mula sa Dios na di may kapangyarihan.
38 And Mary said, Lo, the handmaid of the Lord! May it be to me according to thy word. And the angel departed from her.
At sinabi ni Maria, Narito, ang alipin ng Panginoon; mangyari sa akin ang ayon sa iyong salita. At iniwan siya ng anghel.
39 And Mary arose and went in those days into the hill-country with haste, into a city of Judah.
At nang mga araw na ito'y nagtindig si Maria, at nagmadaling napasa lupaing maburol, sa isang bayan ng Juda;
40 And she entered the house of Zachariah, and saluted Elizabeth.
At pumasok sa bahay ni Zacarias at bumati kay Elisabet.
41 And it came to pass, when Elizabeth heard the salutation of Mary, that the babe leaped in her womb; and Elizabeth was filled with the Holy Spirit,
At nangyari, pagkarinig ni Elisabet ng bati ni Maria, ay lumukso ang sanggol sa kaniyang tiyan; at napuspos si Elisabet ng Espiritu Santo;
42 and cried out with a loud voice, and said, Blessed art thou among women; and blessed is the fruit of thy womb!
At sumigaw siya ng malakas na tinig, at sinabi, Pinagpala ka sa mga babae, at pinagpala ang bunga ng iyong tiyan.
43 And whence is this to me, that the mother of my Lord should come to me?
At ano't nangyari sa akin, na ang ina ng aking Panginoon ay pumarito sa akin?
44 For lo! as soon as the voice of thy salutation came to my ears, the babe leaped in my womb in exultation.
Sapagka't ganito, pagdating sa aking mga pakinig ng tinig ng iyong bati, lumukso sa tuwa ang sanggol sa aking tiyan.
45 And blessed is she who hath believed that there will be an accomplishment of those things which were told her from the Lord.
At mapalad ang babaing sumampalataya; sapagka't matutupad ang mga bagay na sa kaniya'y sinabi ng Panginoon.
46 And Mary said, My soul magnifieth the Lord,
At sinabi ni Maria, Dinadakila ng aking kaluluwa ang Panginoon,
47 and my spirit hath exulted in God my Saviour;
At nagalak ang aking espiritu sa Dios na aking Tagapagligtas.
48 for he hath looked upon the low estate of his handmaiden. For lo! from this time all generations will call me blessed;
Sapagka't nilingap niya ang kababaan ng kaniyang alipin. Sapagka't, narito, mula ngayon ay tatawagin akong mapalad ng lahat ng maghahalihaliling lahi.
49 for the Mighty One hath done great things for me; and holy is his name;
Sapagka't ginawan ako ng Makapangyarihan ng mga dakilang bagay; At banal ang kaniyang pangalan.
50 and his mercy is from generation to generation on them that fear him.
At ang kaniyang awa ay sa mga lahi't lahi. Sa nangatatakot sa kaniya.
51 He hath wrought mightily with his arm; he hath scattered the proud in the device of their heart.
Siya'y nagpakita ng lakas ng kaniyang bisig; Isinambulat niya ang mga palalo sa paggunamgunam ng kanilang puso.
52 He hath cast down princes from thrones, and exalted men of low degree.
Ibinaba niya ang mga prinsipe sa mga luklukan nila, At itinaas ang mga may mababang kalagayan.
53 The hungry he hath filled with good things, and the rich he hath sent away empty.
Binusog niya ang nangagugutom ng mabubuting bagay; At pinaalis niya ang mayayaman, na walang anoman.
54 He hath given help to Israel his servant, in remembrance of his mercy
Tumulong siya sa Israel na kaniyang alipin, Upang maalaala niya ang awa
(Gaya ng sinabi niya sa ating mga magulang) Kay Abraham at sa kaniyang binhi magpakailan man. (aiōn g165)
56 And Mary abode with her about three months, and returned to her own house.
At si Maria ay natirang kasama niya na may tatlong buwan, at umuwi sa kaniyang bahay.
57 Now Elizabeth's full time came that she should be delivered; and she brought forth a son.
Naganap nga kay Elisabet ang panahon ng panganganak; at siya'y nanganak ng isang lalake.
58 And her neighbors and her kinsfolk heard that the Lord had showed great mercy toward her; and they rejoiced with her.
At nabalitaan ng kaniyang mga kapitbahay at mga kamaganak, na dinakila ng Panginoon ang kaniyang awa sa kaniya; at sila'y nangakigalak sa kaniya.
59 And it came to pass that on the eighth day they came to circumcise the child; and they were about to call him Zachariah, after the name of his father.
At nangyari, na nang ikawalong araw ay nagsiparoon sila upang tuliin ang sanggol; at siya'y tatawagin sana nila na Zacarias, ayon sa pangalan ng kaniyang ama.
60 And his mother answering said, Not so; but he shall be called John.
At sumagot ang kaniyang ina at nagsabi, Hindi gayon; kundi ang itatawag sa kaniya'y Juan.
61 And they said to her, There is no one of thy kindred that is called by this name.
At sinabi nila sa kaniya, Wala sa iyong kamaganak na tinatawag sa pangalang ito.
62 And they made signs to his father, how he would have him named.
At hinudyatan nila ang kaniyang ama, kung ano ang ibig niyang itawag.
63 And he asked for a writing-tablet, and wrote, saying, His name is John. And they all marveled.
At humingi siya ng isang sulatan at sumulat, na sinasabi, Ang kaniyang pangalan ay Juan. At nagsipanggilalas silang lahat.
64 And his mouth was opened immediately, and his tongue was loosed; and he spoke, blessing God.
At pagdaka'y nabuka ang kaniyang bibig, at ang kaniyang dila'y nakalag, at siya'y nagsalita, na pinupuri ang Dios.
65 And fear came on all that dwelt around them; and all these things were talked of throughout the whole of the hill-country of Judaea.
At sinidlan ng takot ang lahat ng nagsisipanahan sa palibot nila; at nabansag ang lahat ng mga bagay na ito sa lahat ng lupaing maburol ng Judea.
66 And all that heard them laid them up in their hearts, saying, What then will this child be? For the hand of the Lord was with him.
At lahat ng mga nangakarinig nito ay pawang iningatan sa kanilang puso, na sinasabi, Magiging ano nga kaya ang batang ito? Sapagka't ang kamay ng Panginoon ay sumasa kaniya.
67 And Zachariah his father was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,
At si Zacarias na kaniyang ama ay napuspos ng Espiritu Santo, at nanghula, na nagsasabi,
68 Blessed be the Lord, the God of Israel! for he hath visited and redeemed his people,
Purihin ang Panginoon, ang Dios ng Israel; Sapagka't kaniyang dinalaw at tinubos ang kaniyang bayan,
69 and hath raised up a horn of salvation for us in the house of David his servant, —
At nagtaas sa atin ng isang sungay ng kaligtasan Sa bahay ni David na kaniyang alipin
(Gaya ng sinabi niya sa pamamagitan ng kaniyang mga banal na propeta na nagsilitaw buhat nang unang panahon), (aiōn g165)
71 salvation from our enemies, and from the hand of all that hate us,
Kaligtasang mula sa ating mga kaaway, at sa kamay ng lahat ng nangapopoot sa atin;
72 to accomplish his mercy toward our fathers, and to remember his holy covenant,
Upang magkaawang-gawa sa ating mga magulang, At alalahanin ang kaniyang banal na tipan;
73 the oath which he swore to Abraham our father,
Ang sumpa na isinumpa niya kay Abraham na ating ama,
74 to grant to us, that being delivered from the hand of our enemies, we might worship him without fear,
Na ipagkaloob sa atin na yamang nangaligtas sa kamay ng ating mga kaaway, Ay paglingkuran natin siya ng walang takot,
75 in holiness and righteousness before him, all our days.
Sa kabanalan at katuwiran sa harapan niya, lahat ng ating mga araw.
76 And thou, child, shalt be called a prophet of the Most High; for thou shalt go in advance before the face of the Lord to prepare his ways,
Oo at ikaw, sanggol, tatawagin kang propeta ng kataastaasan; Sapagka't magpapauna ka sa unahan ng mukha ng Panginoon, upang ihanda ang kaniyang mga daan;
77 to give knowledge of salvation to his people in the remission of their sins
Upang maipakilala ang kaligtasan sa kaniyang bayan, Sa pagkapatawad ng kanilang mga kasalanan,
78 through the tender mercy of our God, whereby the day-spring from on high hath visited us,
Dahil sa magiliw na habag ng aming Dios, Ang pagbubukang liwayway buhat sa kaitaasan ay dadalaw sa atin,
79 to give light to those sitting in darkness and the shadow of death, to guide our feet into the way of peace.
Upang liwanagan ang nangakalugmok sa kadiliman at sa lilim ng kamatayan; Upang itumpak ang ating mga paa sa daan ng kapayapaan.
80 And the child grew, and waxed strong in spirit; and was in the deserts till the day of his manifestation to Israel.
At lumaki ang sanggol, at lumakas sa espiritu, at nasa mga ilang hanggang sa araw ng kaniyang pagpapakita sa Israel.
