Luke 9
1 And he called together the twelve, and gave them power and authority over all demons, and to cure diseases.
Исусо стидя екхэтанэ дэшудуен апостолонэн и дя лэнди зор и баримос тэ вытрадэн бэнгэн и тэ састярэн насвалимастар.
2 And he sent them out to proclaim the kingdom of God, and to heal.
И бишалдя лэн тэ роспхэнэн палав Дэвлэско Тхагаримос и тэ састярэн насвалэн.
3 And he said to them, Take nothing for the journey, neither a staff, nor a bag, nor bread, nor money, nor have two coats apiece.
Пхэндя лэнди: — Нисо на лэнтэ пэса андо дром: ни дэсто, ни траста, ни марно, ни ловэ, ни авэр йида.
4 And into whatever house ye enter, there abide, and from it take your departure.
Андэ саво чер тумэ тэ зажан, котэ ашэнпэ и котар жан майдур.
5 And whoever shall not receive you, shake off, when ye leave that city, even the dust from your feet as a testimony against them.
Сар мануша тумэн на прилэна, тунчи, сар авэна тэ выжан колэ форостар, обмарэн пош тумарэ пэрнэндар, мэк када авэла важ лэнди шпэра.
6 And they departed, and went through the towns publishing the glad tidings, and performing cures everywhere.
Дэшудуй жыле андо дром, пэрэжанас гав гавэстэ, роспхэнэнас Радосаво Лав, и андэ всаворэ тхана састярэнас насвалэн.
7 And Herod the tetrarch heard of all that was taking place, and was perplexed; because it was said by some that John had risen from the dead;
Дума пала вся када дожыля кав рай тетрархо Иродо. Вов дивосайля, колэстар со екх пхэнэнас: када Иоано жундиля андай мулэ,
8 and by some, that Elijah had appeared; and by others, that one of the old prophets had risen.
авэр — со када сикадяпэ Илия, ай авэр — со када жундиля андай мулэ екх андай дэлмутно пророко.
9 But Herod said, John I beheaded; but who is this, about whom I hear such things? And he sought to see him.
Иродо пхэндя: — Иоаности мэ отшындэм шэро. А ко тунчи Кадва Мануш, пала саво мэ ашунав? И вов родэлас тэ дикхэл Исусос.
10 And the apostles returned and told him what they had done; and taking them with him, he withdrew privately to a city called Bethsaida.
Апостолоря рисайле и роспхэндэ Исусости пала вся, со онэ стердэ. Тунчи Вов ля лэн Пэса, и онэ жыле ежэнэ биманушэнго кав форо, саво акхарэлпэ Вифсаида.
11 But the multitudes, when they knew it, followed him; and he welcomed them, and spoke to them about the kingdom of God, and healed those who had need of healing.
Нэ бут мануша ужангле пала када и жыле палав Исусо. Вов мишто лэн приля, пхэнэлас лэнди палав Дэвлэско Тхагаримос и кадя ж састярэлас колэн, касти када сас трэбуй.
12 And when the day began to decline, the twelve came and said to him, Send the multitude away, that they may go into the villages around, and the open country, and lodge, and get food; for we are here in a desert place.
Вряма жалас кай рят, и дэшудуй поджыле кав Исусо и пхэндэ: — Отмук манушэн, соб онэ тэ жан андэ пашэ тхана и гава тэ аракхэн, кай тэ ратярэн и тэ хан, колэстар со амэ катэ андэ биманушэнго тхан.
13 But he said to them, Do ye give them food. And they said, We have not more than five loaves and two fishes, unless we ourselves should go and buy food for l all these people.
Исусо пхэндя лэнди: — Тумэ дэнтэ лэнди тэ хан. Сытярнэ дивосайле: — Амэндэ качи панч марнэ и дуй маще. Со амэнди, тэ жас тэ тинас хамос важ всаворэ акала мануш?
14 They were about five thousand men. And he said to his disciples, Make them lie down in companies of fifty.
Котэ сас екхэн муршэн варикай панч мии. Исусо пхэндя сытярнэнди: — Розбэшлярэн манушэн по пандэша.
15 And they did so, and made them all lie down.
Сытярнэ кадя тердэ. Кала всаворэ бэшле,
16 Then he took the five loaves and the two fishes, and looking up to heaven, he blessed them, and broke and gave them to the disciples to set before the multitude.
Исусо ля панч марнэ и дуй маще, вазгля якха по болыбэн и пхэндя наис палав хамос. Тунчи Вов ля тэ пхагэл марно и мащё и тэ дэл Пэстирэ сытярнэнди, кай кола тэ роздэн манушэнди.
17 And they ate, and were all filled; and what remained to them of fragments was taken up, twelve baskets.
Всаворэ ханас и чялиле, и стидэ инке котора савэ ашылепэ, андэ дэшудуй барэ трасты.
18 And it came to pass as he was in a private place praying, that his disciples were with him; and he asked them, saying, Who do the multitudes say that I am?
Екхварэс, кала Исусо мангэласпэ Дэвлэс ежэно, найдур Лэстар сас Лэстирэ сытярнэ. Вов пушля лэндар: — Пала кастэ прилэн Ман мануша?
19 And they answering said, John the Baptist; and others, Elijah; and others, that one of the old prophets hath risen.
Онэ пхэндэ: — Палав Иоано Болдэмарё, ай авэр — палав Илия, ай авэр пхэнэн, со екх андай дэлмутно пророко жундиля.
20 And he said to them, But who do ye say that I am? And Peter answering said, The Christ of God.
— А тумэ важ касти прилэн Ман? — пушля лэн Исусо. — Дэвлэско Христосо, — пхэндя Пэтро.
21 But he strictly charged them, and commanded them to tell this to no one;
Нэ Исусо припхэндя лэнди, кай никасти тэ на роспхэнэн пала када.
22 saying, The Son of man must suffer many things, and be rejected by the elders and chief priests and scribes, and be put to death, and rise again on the third day.
Пхэндя: — Шаво Манушыкано авэла андэ бари грыжа, и Лэс на прилэна пхурэдэра, барэ рашая и сытяримаря Законостирэ. Вов авэла умардо, ай по трито дес жундёла.
23 And he said to all, If any one chooseth to come after me, let him deny himself and take up his cross daily, and follow me.
Тунчи Исусо пхэндя лэнди: — Сар ко камэл тэ жал пала Мандэ, мэк отпхэндёл ежэно пэстар, кажно дес лэл пэско трушул и жал пала Мандэ.
24 For whoever chooseth to save his life, will lose it; and whoever loseth his life for my sake, he will save it.
Кодва, ко камэл тэ фэрисарэл пэско жувимос, хасарэла лэс, а ко хасарэла пэско жувимос важ Манди, кодва фэрисарэла лэс.
25 For what is a man profited, if he gain the whole world, and lose or forfeit himself?
Со за мищимос манушэсти, сар вов лэла всавори люма, а ежэно хасавэла и терэла грыжа пэсти?
26 For whoever shall be ashamed of me and of my words, of him will the Son of man be ashamed, when be cometh in his glory, and that of his Father, and of the holy angels.
Ко лажала Мандар и Мэрнэ лавэндар, колэстар лажала и Шаво Манушыкано, кала авэла андэ Пэстири слава и андэ слава лэ Дадэстири, и свэнтонэнца ангелонэнца.
27 And I tell you in truth, that there are some of those standing here who will not taste of death, till they have seen the kingdom of God.
Пхэнав тумэнди чячимос: исин машкар тумэндэ кола, савэ тэрдён катэ, онэ на мэрэна, сар удикхэна о Тхагаримос Дэвлэско.
28 And it came to pass about eight days after this discourse, that he took with him Peter and John and James, and went up into the mountain to pray.
Кала прожыля варикай охта деса, сар Исусо пхэндя кала лава, Вов ля Пэтрос, Иоанос и Иаковос и вазгляпэ по плай тэ мангэлпэ Дэвлэс.
29 And while he was praying, the appearance of his countenance was changed, and his raiment became white and glistening.
Андэ кодья вряма, сар мангэласпэ, Лэско муй парудиля, Лэстири йида ашыля парни тай свэтосавэлас.
30 And lo! two men were talking with him, who were Moses and Elijah;
И акэ, авиле дуй мурш, савэ линэ тэ дэн дума Исусоса, — када сас Моисеё и Илия.
31 who appeared in glory, and spoke of his departure which he was about to fulfill in Jerusalem.
Онэ авиле андэ бари слава и пхэнэнас, со Лэсти трэбуй тэ жал андо Иерусалимо кай тэ ашавэл кадья люма.
32 But Peter and those who were with him were weighed down with sleep. But when they awoke, they saw his glory, and the two men that stood with him.
Пэтро и ко сас лэса засутэ. Но сар просутэпэ, удикхле слава Исусостири и дуен муршэн, савэ тэрдёнас паша Лэстэ.
33 And it came to pass as they were parting from him, that Peter said to Jesus, Master, it is good for us to be here; and let us make three tents, one for thee, and one for Moses, and one for Elijah; —not knowing what he said.
Кала мурша линэ тэ жантар, Пэтро пхэндя Исусости: — Сытяримари! Амэнди катэ фартэ мишто! Амэ стераса трин катуны: екх Тути, екх Моисеёсти и екх Илиясти. Ежэно на полэлас, со дэлас дума.
34 But as he was saying this, there came a cloud and overshadowed them; and they were afraid as they entered the cloud.
Кала вов дэлас дума, авиля облако пэр лэндэ и онэ попэле талав лэстэ. Сар попэле андо облако, онэ фартэ пэрэдарайле.
35 And there came a voice out of the cloud, saying, “This is my chosen Son; hear him.”
Андав облако пхэндя гласо: — Када Мэрно Шаво, Мэрно вытидо. Лэс ашунэн!
36 And when the voice had come, Jesus was found alone. And they kept it secret, and told no one in those days anything of what they had seen.
Сар гласо на ашыля, онэ удикхле екхэс Исусос. Онэ ашэнас мулком пала кода и андэ кодья вряма никасти на роспхэнэнас, со онэ дикхле.
37 And it came to pass that on the next day, when they had come down from the mountain, a great multitude met him.
Пэ авэр дес, кала онэ змукэнаспэ пав плай, Исусос ажутярэнас фартэ бут мануша.
38 And lo! a man from the multitude cried out, saying, Teacher, I beseech thee, look upon my son, for he is my only child;
И екх мануш андар лэндэ зацыписайля: — Сытяримари! Мангав Тут, подикх по мэрно шаво, вов екх мандэ.
39 and lo! a spirit seizeth him, and suddenly crieth out, and convulseth him so that he foameth, and it departeth from him hardly, taking away all his strength.
Лэс схутилэл и тасавэл духо, и тунчи шаворо лэл тэ цыписавэл, тэ тиносавэл и тэ мукэл саля. Духо фартэ марэл лэс и тунчи цыра отжал лэстар.
40 And I besought thy disciples to cast it out, and they could not.
Мэ манглем Тирэн сытярнэн тэ вытрадэн лэс, но онэ на вытрадэ.
41 And Jesus answering said, O unbelieving and perverse generation, how long shall I be with you, and bear with you? Bring thy son hither.
— Напатимаско и билажавардо родо, — пхэндя Исусо. — Скачи Манди тэ авав тумэнца и тэ тэрписарав тумэн? Ан тирэс шавэс кардэ.
42 And while he was yet coming, the demon threw him down, and convulsed him. But Jesus rebuked the unclean spirit, and healed the child, and delivered him to his father.
Кала шаворо инке жалас, бэнг шутя лэс пэ пхув и ля тэ марэл лэс. Но Исусо запхэндя найжужэ духости, састярдя шаворэс и отдя лэстирэ дадэсти.
43 And they were all amazed at the mighty power of God. But while they were all wondering at all the things which he did, he said to his disciples,
Всаворэ дивосайле, саво баро Дэл. Андэ кодья вряма, сар всаворэ дивосавэнас колэсти, со тердя Исусо, Вов пхэндя Пэстирэ сытярнэнди:
44 As for you, let these words sink into your ears; for the Son of man is about to be delivered up into the hands of men.
— Ашунэн мишто, со Мэ тумэнди икхатар пхэнава: Шаво Манушыкано сыго авэла отдино андэ васт манушэндирэ.
45 But they knew not the meaning of these words, and it was hidden from them, that they might not perceive it; and they were afraid to ask him about these words.
Но онэ на полинэ, со Вов пхэндя. Лэнди када сас затердо, и онэ на полинэ, со сас пхэндо, а тэ пушэн Лэс пала када лав даранас.
46 And there arose a reasoning among them, which of them was greatest.
Машкар сытярнэ екхвар сас дума пала кода, ко лэндар майбаро.
47 And Jesus knowing the reasoning of their heart, took a child and set him by his side,
Исусо жангля, со онэ гындонас андэ водя, ля цэкнэс бэятос и тходя паша Пэстэ.
48 and said to them, Whoever receiveth this child in my name, receiveth me; and whoever receiveth me, receiveth him who sent me. For he that is least among you all, he is great.
— Ко важ Мэрно алав прилэл акацавэс бэятос, — пхэндя Исусо, — кодва и Ман прилэл, а ко прилэл Ман, кодва прилэл Колэс, ко Бишалдя Ман. Ко машкар тумэндэ майцэкно всаворэндар, кодва и майбаро.
49 And John answering said, Master, we saw one casting out demons in thy name, and we forbade him, because he doth not follow in our company.
Иоано пхэндя Лэсти: — Сытяримари! Амэ дикхле манушэс, саво Тирэ алавэса вытрадэл бэнгэн. Амэ запхэндэ лэсти, колэстар со вов на пхирэл пала Тутэ екхэтанэ амэнца.
50 But Jesus said to him, Forbid him not; for he that is not against you is for you.
— На запхэнэн, — пхэндя лэсти Исусо. — Ко на жал пэ тумэндэ, кодва пала тумэндэ.
51 And it came to pass, when the time was near for his being received up, that he himself steadily set his face to go to Jerusalem.
Кала Исусости поджыля вряма тэ ваздэлпэ по болыбэн, Вов ля андэ годи со трэбуй тэ жал андо Иерусалимо.
52 And he sent messengers before him; and they went and entered a city of the Samaritans, to make ready for him.
Англал Пэстэ Вов бишалдя пэстирэ манушэн, онэ жыле андо екх андай самариятирэ гава тэ пригытон вся.
53 And they did not receive him, because his face was as if he were going to Jerusalem.
Нэ мануша, савэ жувэнас котэ, на прилинэ Лэс, колэстар со Вов жалас андо Иерусалимо.
54 And the disciples James and John, on seeing it, said, Lord, wilt thou have us bid fire come down from heaven, and consume them?
Лэстирэ сытярнэ, Иаково тай Иоано, дикхле када и пхэндэ: — Рай! Камэс, амэ припхэнаса ягати тэ сжал пав болыбэн и всаворэн лэн тэ спхабарэл?
55 But he turned and rebuked them.
Исусо обрисайля, запхэндя лэнди. И онэ жыле андэ авэр гав.
56 And they went to another village.
57 And as they were traveling on the way, one said to him, I will follow thee wherever thou goest.
Сар онэ жанас пав дром, екх мануш пхэндя Исусости: — Мэ жава пала Тутэ андо всаворэ тхана, кай Ту жаса.
58 And Jesus said to him, The foxes have holes, and the birds of the air have lodging-places; but the Son of man hath not where to lay his head.
Исусо пхэндя лэсти: — Кай лисоря исин тхана, кай онэ жувэн, и кай чирикля болыбнастирэ — пэско тхан, а Шавэсти Манушыканэсти най кай шэро тэ тховэл.
59 And he said to another, Follow me. But he said, Suffer me first to go and bury my father.
Аврэсти манушэсти Исусо пхэндя: — Жа пала Мандэ. Кодва пхэндя: — Рай, дэ манди майанглал тэ жав и тэ гаравав пэстирэ дадэс.
60 And he said to him, Let the dead bury their own dead; but go thou and carry the tidings of the kingdom of God.
— Мэк мулэ ежэнэ гаравэн пэстирэн мулэн, а ту жа и роспхэн пала Тхагаримос Дэвлэско, — пхэндя лэсти Исусо.
61 And another also said, I will follow thee, Lord; but first let me bid farewell to those who are in my house.
Инке екх мануш пхэндя Лэсти: — Рай, Мэ жава пала Тутэ! Нэ дэ манди майанглал тэ жав и тэ дикхав пэско йири.
62 And Jesus said to him, No one who looketh back after putting his hand to the plough is fit for the kingdom of God.
Исусо пхэндя: — Ни екх мануш, саво тховэла васт пэско по плуго и обдикхэлпэ палпалэ, на поджал важ Тхагаримос Дэвлэско.
