< Luke 7 >
1 When he had ended all his discourse in the hearing of the people, he entered Capernaum.
Ug tapus siya makasulti niining iyang tanang mga pulong nga nadungog sa mga tawo, siya misulod sa Capernaum.
2 And a certain centurion's servant, who was dear to him, was sick, and about to die.
Ug didtoy usa ka kapitan nga may ulipon nga iyang minahal, nga nagmasakit ug nagpinal.
3 And having heard about Jesus, he sent to him elders of the Jews, and besought him to come and save his servant.
Sa pagkadungog niya mahitungod kang Jesus, siya nagsugog mga anciano sa mga Judio ngadto kaniya sa paghangyo kaniya nga unta adtoon ug ayohon niya ang iyang ulipon.
4 And they came to Jesus, and besought him earnestly, saying, He is worthy that thou shouldst do this for him;
Ug sa pag-abut nila kang Jesus, sila nagpakiluoy kaniya sa hilabihan gayud, nga nanag-ingon, "Siya takus buhatan mo niini,
5 for he loveth our nation, and himself built the synagogue for us.
kay siya nahigugma sa atong nasud ug gibuhatan kita niya sa atong sinagoga."
6 And Jesus went with them. And when he was now not far from the house, the centurion sent friends, saying, Lord, trouble not thyself; for I am not worthy that thou shouldst come under my roof;
"Ug si Jesus mikuyog kanila. Ug sa dili na siya halayo sa balay, ang kapitan misugog mga higala ngadto kaniya sa pag-ingon kaniya, " Ginoo, ayaw na lang pagbudlaya ang imong kaugalingon, kay ako dili takus sa pagpasilong kanimo ilalum sa akong atop;
7 on which account I did not think myself worthy to come to thee; but command with a word, and let my servant be healed.
mao man gani nga wala ako mangahas sa pag-adto kanimo. Apan isulti mo lang ang pulong, ug himoa nga mamaayo ang akong sulogoon.
8 For even I am a man set under authority, having soldiers under me; and I say to this one, Go, and he goeth; and to another, Come, and he cometh; and to my servant, Do this, and he doeth it.
"Kay ako maoy usa ka tawo nga ubos sa pagbuot sa uban, ug ako may mga sundalo nga ubos sa akong pagmando; ug sa moingon ako sa usa, `Umadto ka,' siya moadto; ug sa lain, `Umari ka,' siya moduol; ug sa akong ulipon, `Buhata kini,' siya mobuhat niini."
9 And Jesus hearing this, wondered at him; and turning round said to the multitude that followed him, I say to you, Not even in Israel have I found such faith.
Ug sa pagkadungog ni Jesus niini, siya nahibulong kaniya, ug miliso ug miingon sa panon sa katawhan nga mikuyog kaniya, "Sultihan ko kamo, nga bisan sa Israel wala pa akoy nakitang pagsalig nga sama niini."
10 And they who were sent, returning to the house, found the servant well.
Ug sa diha nga ang mga sinugo nahiuli na sa balay, ilang nakita ang ulipon nga maayo na.
11 And it came to pass the day after, that he was going to a city called Nain; and many of his disciples were with him, and a great multitude.
Ug sa wala madugay si Jesus miadto sa usa ka lungsod nga ginganlan ug Nain, ug mikuyog kaniya ang iyang mga tinun-an ug ang usa ka dakung panon sa katawhan.
12 And as he came near the gate of the city, lo! there was carried out dead an only son of his mother, and she was a widow; and a great multitude from the city was with her.
Ug sa nagkahiduol na siya sa pultahan sa lungsod, tan-awa, dihay giyayongan paingon sa gawas nga usa ka minatay nga bugtong anak nga lalaki sa usa ka inahan nga balo, ug ang usa ka dakung panon sa katawhan gikan sa lungsod mikuyog sa babaye.
13 And when the Lord saw her, he was moved with compassion for her, and said to her, Weep not.
Sa pagkakita sa Ginoo kaniya, siya naluoy kaniya ug miingon kaniya, "Ayaw na paghilak."
14 And he came up, and touched the bier; and they who bore it stood still; and he said, Young man, I say to thee, Rise.
Ug siya miduol ug iyang gikuptan ang lungon, ug ang mga nanagyayong niini mihunong. Ug siya miingon, "Dong, ingnon ko ikaw, bangon."
15 And he that was dead sat up and began to speak; and he gave him to his mother.
Ug ang namatay milingkod ug misugod sa pagsulti. Ug gihatag niya siya ngadto sa iyang inahan.
16 And fear seized on all, and they gave glory to God, saying, A great prophet hath risen up among us; and, God hath visited his people.
Ug ang tanan giabut ug kahadlok; ug ang Dios gidalayeg nila nga nanag-ingon, "Usa ka dakung profeta nahitungha sa atong kinataliwad-an!" ug, "Ang Dios nagduaw sa iyang katawhan!"
17 And this report about him went forth in all Judaea, and in all the neighboring country.
Ug kining sultiha mahitungod kaniya mikaylap sa tibuok Judea ug sa tibuok kasikbit nga kayutaan.
18 And the disciples of John told him all these things.
Ug unya si Juan gisuginlan sa iyang mga tinun-an mahitungod niining tanang mga butanga.
19 And calling to him two of his disciples, John sent them to the Lord, saying, Art thou he that is to come, or are we to look for another?
Ug sa natawag ni Juan ang duha sa iyang mga tinun-an, iyang gisugo sila ngadto sa Ginoo sa pag-ingon, "Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?"
20 And the men came to him and said, John the Baptist hath sent us to thee, saying, Art thou he that is to come, or are we to look for another?
Ug sa pag-abut sa mga tawo ngadto kaniya, sila miingon, "Kanimo gipaanhi kami ni Juan nga Bautista sa pagpangutana, `Ikaw ba kadtong moanhi, o magpaabut pa ba kamig lain?'"
21 In that hour he cured many of diseases, and plagues, and evil spirits, and to many who were blind he gave sight.
Niadtong tungora siya nagpang-ayo sa daghang mga tawo gikan sa mga sakit ug sa mga balatian ug sa mga dautang espiritu, ug daghan ang mga buta nga iyang gihatagan ug panan-aw.
22 And he answered and said to them, Go and tell John what ye have seen and heard; that the blind receive sight, the lame walk, lepers are cleansed, the deaf hear, the dead are raised, to the poor good tidings are brought;
"Ug unya mitubag siya kanila, " Lakaw kamo ug suginli ninyo si Juan sa inyong nakita ug nadungog: ang mga buta makakita na, ang mga bakul makalakaw na, ang mga sanlahon nangahinlo, ug ang mga bungol makabati na, ang mga patay gipamanhaw, ang mga kabus gikawalihan sa maayong balita.
23 and blessed is he, whoever shall find no occasion of stumbling in me.
"Ug bulahan kadtong dili makakaplag dinhi kanako sa kahigayonan nga makapasibug kaniya gikan kanako."
24 And when the messengers of John had departed, he began to say to the multitudes concerning John, What have ye gone out into the wilderness to see? the reeds shaken by the wind?
"Ug sa nakalakaw na ang mga sinugo ni Juan, si Jesus misugod sa pagsulti ngadto sa mga panon sa katawhan mahitungod kang Juan. Siya miingon, " Unsa bay inyong giadto aron tan-awon didto sa mga awaaw? Ang usa ba ka bagakay nga ginakusokuso sa hangin?
25 But what have ye gone out to see? a man clothed in soft raiment? Lo! they who wear gorgeous apparel, and live luxuriously, are in kings' palaces.
Nan, unsa man diay ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka tawong nagsul-ob ug luho nga mga bisti? Tan-awa, ang mga nanagsul-ob ug mga bisti nga nanggilak sa katahum, ug nanagpuyo sa kaluho, anaa sa mga palasyo sa mga hari.
26 But what have ye gone out to see? A prophet? Yea, I say to you, and more than a prophet.
Unsa man lagi ang inyong giadto aron tan-awon? Ang usa ba ka profeta? Oo, tug-anan ko kamo, ug labaw pa gani sa profeta.
27 This is he of whom it is written, “Lo! I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way before thee.”
Kay kini siya mao man ang gihisgutan sa nahisulat nga nagaingon: `Tan-awa, igapadala ko ang akong magsasangyaw nga magauna kanimo; siya mao ang magaandam sa imong dalan sa atubangan mo.'
28 I say to you, Among those born of women there is no greater prophet than John; but he that is least in the kingdom of God is greater than he.
"Sultihan ko kamo, nga sa mga gianak ug babaye, walay molabaw pa ka daku kay kang Juan; ngani, ang labing gamay diha sa gingharian sa Dios daku pa kay kaniya."
29 And all the people when they heard him, and the publicans, acknowledged God as righteous by being baptized with the baptism of John.
(Sa pagkadungog nila niini, ang tanang katawhan ug ang mga maniningil sa buhis miila sa pagkamatarung sa Dios, sanglit nabautismohan man sila sa bautismo ni Juan;
30 But the Pharisees and the lawyers rejected the purpose of God toward themselves, not being baptized by him.
apan ang mga Fariseo ug ang mga batid sa balaod misalikway sa katuyoan sa Dios alang kanila, sanglit wala man sila magpabautismo kang Juan.)
31 To what then shall I compare the men of this generation, and what are they like?
Ug ang Ginoo miingon, "Nan, sa unsa ko ba ikapanig-ingon ang mga tawo niining kaliwatana, ug nahisama ba sila sa unsa?
32 They are like children sitting in the market-place, and calling one to another, saying, We piped to you, and ye did not dance; we sung a dirge, and ye did not weep.
Nahisama sila sa mga kabataan nga managlingkod sa baligyaanan ug managsinggitay ang usa sa usa, nga magaingon: Gitokahan bitaw namo kamog plawta, apan wala man kamo mosayaw; nagminatay kami, apan wala man kamo manghilak.'
33 For John the Baptist hath come not eating bread, nor drinking wine; and ye say, He hath a demon.
Kay si Juan nga Bautista mianhi nga wala magkaon ug tinapay ni mag-inum ug bino; ngani, nanag-ingon kamo, `Kana siya giyawaan.'
34 The Son of man hath come eating and drinking; and ye say, Behold, a glutton and a wine-bibber, a friend of publicans and sinners!
Ang Anak sa Tawo mianhi nga nagakaon ug nagainom; ug kamo nagaingon, `Tan-awa kana siya, usa ka tawong ulitan, palainom ug bino, ug higala sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala!'
35 But wisdom is acknowledged by all her children.
Apan ang kaalam ginamatarung baya sa tanang mga manggialamon."
36 And one of the Pharisees asked him to eat with him; and he went into the Pharisee's house, and reclined at the table.
Ug si Jesus gidapit sa usa sa mga Fariseo sa pagkaon uban kaniya, ug siya miadto sa balay sa Fariseo ug milingkod tambong sa kan-anan.
37 And lo! a woman who was in the city, a sinner, learning that he was at table in the Pharisee's house, brought an alabaster-bottle of ointment,
Ug tan-awa, dihay babaye sa lungsod, usa ka makasasala, nga sa pagkasayud niya nga si Jesus didto naglingkod tambong sa kan-anan sa balay sa Fariseo, miabut nga nagdalag pahumot nga sinulod sa usa ka tibodtibod nga alabastro.
38 and standing behind at his feet, weeping, began to wet his feet with tears, and wiped them with the hair of her head, and kissed his feet, and anointed them with the ointment.
Ug sa nagtindog siya sa luyo sa tiilan ni Jesus ug naghilak, iyang gisugdan ang paghumod sa mga tiil niya pinaagi sa sa iyang mga luha, ug gipahiran kini pinaagi sa buhok sa iyang ulo, ug gihagkan ang iyang mga tiil ug unya gihaplasan kini sa pahumot.
39 And the Pharisee who had invited him, when he saw this, said within himself, This man, if he were a prophet, would know who, and what sort of woman, this is that toucheth him; for she is a sinner.
Ug sa pagkakita niini sa Fariseo nga nagdapit kaniya, siya misulti sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, "Kon profeta pa kining tawhana, mahibalo unta siya kon kinsa ug unsang pagkababayhana ang nagahikap kaniya, kay kini siya makasasala."
40 And Jesus answering said to him, Simon, I have somewhat to say to thee. And he saith, Teacher, say on.
Ug sa pagtubag kaniya si Jesus miingon, "Simon, aduna unta akoy isulti kanimo." Ug siya mitubag, "Isulti lang, Magtutudlo."
41 A certain money-lender had two debtors; one owed five hundred denaries, and the other fifty.
Si Jesus miingon, "Dihay usa ka tawong tigpahulam ug kuwarta; ug kaniya nakautang ang duha ka tawo, ang usa utangan kaniyag lima ka gatus ka denario ug ang usa utangan ug kalim-an ka denario.
42 When they had nothing to pay, he freely remitted the debt of both. Which of them, now, will love him the most?
Ug kay wala man silay ikabayad, silang duha iyang gipasaylo. Karon kinsa man kanila ang labing mahigugma kaniya?"
43 Simon answering said, He, I suppose, to whom he remitted the most. And he said to him, Thou hast judged rightly.
Si Simon mitubag, "Sa akong paghunahuna, siya nga gipasayloan ug daghan." Ug si Jesus miingon kaniya, "Husto ang imong hukom."
44 And turning to the woman, he said to Simon, Seest thou this woman? I entered thy house, no water didst thou give me for my feet; but she wet my feet with tears, and wiped them with her hair.
Ug sa nakaliso siya sa pag-atubang sa babaye, siya miingon kang Simon, "Nakita mo ba kining babaye? Misaka ako sa imong balay, ug wala mo ako hatagig tubig alang sa akong mga tiil; apan siya, gihumod niya ang akong mga tiil pinaagi sa iyang mga luha ug gipahiran niya kini sa iyang buhok.
45 No kiss didst thou give me; but she, from the time I came in, did not cease to kiss my feet.
Wala ako nimo hagki, apan sukad sa akong paghisulod dinhi siya walay undang sa paghalok sa akong mga tiil.
46 My head with oil thou didst not anoint; but she anointed my feet with costly ointment.
Ang akong ulo wala nimo hisoig lana, apan ang akong mga tiil iyang gihaplasan ug pahumot.
47 Wherefore, I say to thee, her many sins have been forgiven; for she loved much; but he to whom little is forgiven loveth little.
Busa, sultihan ko ikaw, nga ang iyang daghanan nga mga sala gipasaylo kay daku man ang iyang paghigugma; apan siya nga gipasayloan ug diyutay lamang, diyutay rag paghigugma."
48 And he said to her, Thy sins have been forgiven.
Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong mga sala gipasaylo na."
49 And those who were at table with him began to say within themselves, Who is this that even forgiveth sins?
Unya sila nga nanambong sa kan-anan uban kaniya misugod sa pag-ingon tali sa ilang kaugalingon, "Kinsa ba kining tawhana nga nagahimo man bisan pa sa pagpasaylog mga sala?"
50 But he said to the woman, Thy faith hath saved thee; go in peace.
Ug siya miingon sa babaye, "Ang imong pagsalig nakaluwas kanimo; lumakaw ka nga malinawon."