Luke 7
1 When he had ended all his discourse in the hearing of the people, he entered Capernaum.
Pagkahuman ni Jesus ug sulti sa tanan niyang angay nga isulti sa mga tao nga naminaw, misulod na siya sa Capernaum.
2 And a certain centurion's servant, who was dear to him, was sick, and about to die.
Adunay ulipon sa usa ka centurion nga mahinungdanon kaayo kaniya nga nagmasakiton ug hapit na mamatay.
3 And having heard about Jesus, he sent to him elders of the Jews, and besought him to come and save his servant.
Apan pagkadungog niya mahitungod kang Jesus, gipaadtuan niya si Jesus sa mga kadagkoan sa mga Judio aron paadtuon ug luwason ang iyang ulipon gikan sa kamatayon.
4 And they came to Jesus, and besought him earnestly, saying, He is worthy that thou shouldst do this for him;
Sa dihang duol na sila kang Jesus, gihangyo nila pag-ayo siya sa pag-ingon, “Takos siya nga himuon mo kini kaniya,
5 for he loveth our nation, and himself built the synagogue for us.
tungod kay gihigugma niya ang among nasod, ug siya ang nagtukod sa sinagoga alang kanamo.”
6 And Jesus went with them. And when he was now not far from the house, the centurion sent friends, saying, Lord, trouble not thyself; for I am not worthy that thou shouldst come under my roof;
Busa nagpadayon si Jesus sa paglakaw uban kanila. Apan sa wala pa siya nakapalayo gikan sa balay, nagpadala ang centurion sa iyang mga higala aron sa pag-ingon kang Jesus, “Ginoo, ayaw hasola ang imong kaugalingon,
7 on which account I did not think myself worthy to come to thee; but command with a word, and let my servant be healed.
tungod kay dili ako takos nga mosulod ka sa akong panimalay. Tungod niini, wala gayod ako naghunahuna sa akong kaugalingon nga igong katakos aron mopaduol kanimo, apan pagsulti lang ug usa ka pulong ug maulian na ang akong ulipon.
8 For even I am a man set under authority, having soldiers under me; and I say to this one, Go, and he goeth; and to another, Come, and he cometh; and to my servant, Do this, and he doeth it.
Tungod usab kay ako ang tawo nga gibutang ubos sa awtoridad ug naa akoy mga sundalo ubos kanako. Kung moingon ako sa usa, ‘Paglakaw,’ ug molakaw siya, ug ngadto sa usa, ‘Anhi dinhi,’ ug moanhi siya, ug ngadto sa akong alagad, ‘Himoa kini,’ ug himuon gayod niya kini.”
9 And Jesus hearing this, wondered at him; and turning round said to the multitude that followed him, I say to you, Not even in Israel have I found such faith.
Pagkadungog ni Jesus niini, nahibulong siya kaniya, ug miatubang siya sa kadaghanan nga nagsunod kaniya ug miingon, “Ako magaingon kaninyo, wala gayod ako makakita didto sa Israel ug usa ka tawo nga adunay dako nga pagtuo.”
10 And they who were sent, returning to the house, found the servant well.
Ug kadtong gipadala nga mga tawo nibalik didto sa balay ug nakita nga ang ulipon himsog na.
11 And it came to pass the day after, that he was going to a city called Nain; and many of his disciples were with him, and a great multitude.
Human niaana sa paglabay sa panahon, nahitabo nga si Jesus nilakaw padulong sa siyudad nga ginganlan ug Nain. Ang iyang mga disipulo uban kaniya, uban usab sa dakong pundok sa katawhan.
12 And as he came near the gate of the city, lo! there was carried out dead an only son of his mother, and she was a widow; and a great multitude from the city was with her.
Sa dihang duol na siya sa pultahan sa siyudad, adunay patay nga tawo nga gidayongan pagawas sa siyudad, bugtong siyang anak sa iyang inahan. Usa siya ka biyuda nga babaye, ug uban kaniya ang dakong pundok sa katawhan nga gikan sa siyudad.
13 And when the Lord saw her, he was moved with compassion for her, and said to her, Weep not.
Pagkakita kaniya, ang Ginoo niduol kaniya uban sa kaluoy nga iyang gibati ngadto sa babaye ug miingon kaniya, “Ayaw paghilak.”
14 And he came up, and touched the bier; and they who bore it stood still; and he said, Young man, I say to thee, Rise.
Unya miadto siya sa atubangan ug gihikap ang gipahigdaan sa patay, ug nihunong kadtong mga tawo nga nag-alsa niini. Miingon siya, “Batan-ong lalaki, ako moingon kanimo, bangon.”
15 And he that was dead sat up and began to speak; and he gave him to his mother.
Ang patay nga tawo milingkod ug nagsugod ug istorya. Unya gihatag siya ni Jesus ngadto sa iyang inahan.
16 And fear seized on all, and they gave glory to God, saying, A great prophet hath risen up among us; and, God hath visited his people.
Unya gidaog silang tanan sa kahadlok. Nagpadayon sila sa pagdayeg sa Dios, miingon sila, “Nakita na uban kanato ang bantugang propeta” ug “Gibantayan sa Dios ang iyang katawhan.”
17 And this report about him went forth in all Judaea, and in all the neighboring country.
Kini nga balita mahitungod kang Jesus mikaylap ngadto sa tibuok Judea ug sa tanang silingan nga mga rehiyon.
18 And the disciples of John told him all these things.
Giingnan si Juan sa iyang mga disipulo mahitungod niining tanang butang.
19 And calling to him two of his disciples, John sent them to the Lord, saying, Art thou he that is to come, or are we to look for another?
Unya gitawag ni Juan ang duha sa iyang mga disipulo ug gipaadto sa Ginoo aron sa pag-ingon kaniya, “Ikaw na ba ang Usa nga Gipaabot, o anaa pay lain nga tawo nga kinahanglan namong pangitaon?”
20 And the men came to him and said, John the Baptist hath sent us to thee, saying, Art thou he that is to come, or are we to look for another?
Sa dihang tua na sila duol kang Jesus, nag-ingon ang mga tawo, “Gipadala kami ni Juan Bautista aron sa pag-ingon kanimo, ‘Ikaw na ba ang Usa nga Gipaabot, o anaa pay lain nga tawo nga kinahanglan namong pangitaon?’”
21 In that hour he cured many of diseases, and plagues, and evil spirits, and to many who were blind he gave sight.
Nianang orasa gipang-ayo niya ang daghang mga tawo gikan sa sakit ug sa ilang gipang-antos nga mga balatian ug gikan sa daotang mga espiritu, ug iyang gitugotan ang daghang mga tawong buta nga makakita.
22 And he answered and said to them, Go and tell John what ye have seen and heard; that the blind receive sight, the lame walk, lepers are cleansed, the deaf hear, the dead are raised, to the poor good tidings are brought;
Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Pagkahuman ninyo ug biya padulong sa inyong panaw, suginli si Juan kung unsa ang inyong nakita ug nadungog. Ang mga tawong buta nakadawat ug panan-aw, ang mga tawong pungkol nakalakaw, ang mga tawong adunay sangla nahinloan, ang mga tawong bungol nakadungog, ang mga tawong patay nahibalik ang kinabuhi, ug ang mga tawong nanginahanglan nasuginlan ug maayong balita.
23 and blessed is he, whoever shall find no occasion of stumbling in me.
Ang tawo nga dili mohunong sa pagtuo kanako tungod sa akong mga binuhatan mapanalanginan.”
24 And when the messengers of John had departed, he began to say to the multitudes concerning John, What have ye gone out into the wilderness to see? the reeds shaken by the wind?
Pagkahuman ug biya sa mga mensahero ni Juan, nagsugod na si Jesus sa pagsugilon sa mga pundok sa katawhan mahitungod kang Juan, “Unsa may inyong gigawas ug gitan-aw didto sa kamingawan, ang tawo nga sama sa usa ka bagakay nga gipalid-palid sa hangin?
25 But what have ye gone out to see? a man clothed in soft raiment? Lo! they who wear gorgeous apparel, and live luxuriously, are in kings' palaces.
Apan unsa may inyong gigawas ug gitan-aw, ang tawo nga nagsul-ob ug humok nga mga panapton? Tan-awa, ang mga tawo nga nagsul-ob ug maanindot nga mga sinina ug nagpuyo nga harohay, tua sa mga palasyo sa hari.
26 But what have ye gone out to see? A prophet? Yea, I say to you, and more than a prophet.
Apan unsa may inyong gigawas ug gitan-aw, usa ka propeta? Oo, moingon ako kaninyo, ug labaw pa sa usa ka propeta.
27 This is he of whom it is written, “Lo! I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way before thee.”
Mao kini siya kung unsa ang nahisulat, 'Tan-awa, magpadala ako ug mensahero diha sa inyong atubangan, kinsa maoy moandam sa inyong agianan diha sa inyong atubangan.'
28 I say to you, Among those born of women there is no greater prophet than John; but he that is least in the kingdom of God is greater than he.
Ako moingon kaninyo, sa tanang gihimugso sa mga babaye, wala gayoy makalabaw kang Juan, apan ang labing walay bili nga tawo diha sa gingharian sa Dios mas labaw pa kay kaniya.
29 And all the people when they heard him, and the publicans, acknowledged God as righteous by being baptized with the baptism of John.
Sa dihang ang tanang tawo nakadungog niini, lakip na ang mga tigkolekta ug buhis, ilang gipahayag nga ang Dios matarong. Uban sila niadtong tanan nga nabawtismohan sa pagbawtismo ni Juan.
30 But the Pharisees and the lawyers rejected the purpose of God toward themselves, not being baptized by him.
Apan ang mga Pariseo ug ang mga hanas sa balaod sa Judeo nga wala niya mabawtismohi, nagdumili sa kaalam sa Dios alang sa ilang kaugalingon.
31 To what then shall I compare the men of this generation, and what are they like?
kang kinsa man nako mahimong ikatandi ang mga katawhan niini nga henerasyon? Unsa may sama kanila?
32 They are like children sitting in the market-place, and calling one to another, saying, We piped to you, and ye did not dance; we sung a dirge, and ye did not weep.
Sama sila sa mga bata nga nagdula-dula diha sa merkado, kinsa naglingkod ug nagtawag sa usag-usa ug nag-ingon, 'Nagtugtog kami ug plawta alang kaninyo, ug wala kamo nanayaw. Nagsubo kami, ug wala kamo manghilak.'
33 For John the Baptist hath come not eating bread, nor drinking wine; and ye say, He hath a demon.
Tungod kay si Juan Bautista mianhi ug wala nagkaon ug tinapay ug wala miinom ug bino, ug ikaw moingon, ‘Naa siyay demonyo.’
34 The Son of man hath come eating and drinking; and ye say, Behold, a glutton and a wine-bibber, a friend of publicans and sinners!
Ang Anak sa Tawo mianhi ug nagkaon ug nag-inom ug ikaw moingon, ‘Tan-awa, palakaon kaayo siya ug palahubog, higala sa mga tigkolekta ug buhis ug mga makakasala!’
35 But wisdom is acknowledged by all her children.
Apan ang kaalam gipamatud-an pinaagi sa tanan niyang mga anak.”
36 And one of the Pharisees asked him to eat with him; and he went into the Pharisee's house, and reclined at the table.
Karon adunay Pariseo nga naghangyo kang Jesus nga mokaon uban kaniya. Busa pagkahuman ni Jesus ug sulod sa balay sa Pariseo, naglingkod siya dapit sa lamisa nga nagpahayahay nga mikaon.
37 And lo! a woman who was in the city, a sinner, learning that he was at table in the Pharisee's house, brought an alabaster-bottle of ointment,
Tan-awa, adunay usa ka babaye didto sa siyudad nga makasasala. Nakita niya nga si Jesus gidapit didto sa balay sa Pariseo, ug nagdala siya ug nindot nga alabastru nga gisudlan ug pahumot.
38 and standing behind at his feet, weeping, began to wet his feet with tears, and wiped them with the hair of her head, and kissed his feet, and anointed them with the ointment.
Nagtindog siya dapit sa likod ni Jesus duol sa iyang tiil ug nihilak. Nagsugod siya sa pagbasa sa tiil ni Jesus pinaagi sa iyang luha, ug gipahiran niya kini sa buhok sa iyang ulo, gihalukan niya ang mga tiil ni Jesus, ug iya kining gidihogan ug pahumot.
39 And the Pharisee who had invited him, when he saw this, said within himself, This man, if he were a prophet, would know who, and what sort of woman, this is that toucheth him; for she is a sinner.
Sa dihang ang Pariseo nga nagdapit kang Jesus nakakita niini, nakasulti siya sa iyang kaugalingon nga nag-ingon, “Kung kining tawhana usa ka propeta, makahibalo unta siya kung kinsa ug unsang klasiha kining babayhana ang mihikap kaniya nga siya makasasala.”
40 And Jesus answering said to him, Simon, I have somewhat to say to thee. And he saith, Teacher, say on.
Mitubag si Jesus ug miingon kaniya, “Simon, aduna akoy isulti kanimo.” Miingon siya, “Isulti kini, Magtutudlo!”
41 A certain money-lender had two debtors; one owed five hundred denaries, and the other fifty.
Miingon si Jesus, “Adunay duha ka mangungotang sa usa ka tigpahulam. Ang usa nakautang ug lima ka gatos ka denaryo, ug ang usa nakautang ug singkwenta ka denaryo.
42 When they had nothing to pay, he freely remitted the debt of both. Which of them, now, will love him the most?
Tungod kay wala silay kwarta nga ikabayad, gipasaylo niya silang duha. Busa, kinsa kanila ang mas nahigugma kaniya?”
43 Simon answering said, He, I suppose, to whom he remitted the most. And he said to him, Thou hast judged rightly.
Si Simon mitubag kaniya ug miingon, “Tingali kadtong gipasaylo kaayo niya.” Si Jesus miingon kaniya, “Sakto kaayo ang imong paghukom.”
44 And turning to the woman, he said to Simon, Seest thou this woman? I entered thy house, no water didst thou give me for my feet; but she wet my feet with tears, and wiped them with her hair.
Miatubang si Jesus sa babaye ug miingon kang Simon, “Tan-awa kining bayhana. Misulod ako sa imong balay. Wala ko nimo hatagi ug tubig para sa akong mga tiil, apan siya, uban sa iyang mga luha, gibasa niya ang akong mga tiil ug gitrapohan niya kini sa iyang buhok.
45 No kiss didst thou give me; but she, from the time I came in, did not cease to kiss my feet.
Wala ko nimo hatagi ug halok, apan siya, gikan sa una nakong pagsulod, wala siya mihunong sa paghalok sa akong mga tiil.
46 My head with oil thou didst not anoint; but she anointed my feet with costly ointment.
Wala nimo dihogi ug lana ang akong ulo, apan siya nagdihog sa akong mga tiil ug pahumot.
47 Wherefore, I say to thee, her many sins have been forgiven; for she loved much; but he to whom little is forgiven loveth little.
Tungod niini, ako magaingon kanimo nga siya nga daghan ug sala ug gipasaylo na, ug gihigugma na usab kaayo. Apan siya nga kinsa gipasaylo lang ug gamay, gihigugma lang usab ug gamay.”
48 And he said to her, Thy sins have been forgiven.
Unya miingon siya kaniya, “Gipasaylo na ang imong mga sala.”
49 And those who were at table with him began to say within themselves, Who is this that even forgiveth sins?
Kadtong gidapit nagsugod na sa pag-ingon sa ilang mga kaugalingon, “Kinsa man kini nga mopasaylo sa mga sala?”
50 But he said to the woman, Thy faith hath saved thee; go in peace.
Unya miingon si Jesus ngadto sa babaye, “Ang imong pagtuo maoy nakaluwas kanimo. Lakaw nga malinawon.”
