John 1
1 In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
Í upphafi, áður en nokkuð varð til, var Kristur hjá Guði.
2 The same was in the beginning with God.
Hann hefur verið frá upphafi og sjálfur er hann Guð.
3 All things were made through him; and without him was nothing made that hath been made.
Allt var skapað vegna hans og án hans varð ekkert til sem til er orðið.
4 In him is life; and the life was the light of men.
Í honum er eilíft líf, og þetta líf er ljós fyrir alla menn.
5 And the light hath been shining in the darkness; and the darkness received it not.
Líf hans er ljósið sem skín í myrkrinu en myrkrið vill ekkert með það hafa.
6 There was a man, sent from God, whose name was John.
Guð sendi Jóhannes skírara til að vitna um að Jesús Kristur væri hið sanna ljós.
7 He came as a witness, to bear witness of the light, that through him all might believe.
8 He was not the light, but came to bear witness of the light.
Ekki var Jóhannes ljósið, heldur átti hann að vitna um það.
9 The true light, which enlighteneth every man, was coming into the world.
Seinna kom sá sem er hið sanna ljós, og hann vill lýsa upp líf sérhvers manns sem fæðist í þennan heim.
10 He was in the world, and the world was made through him, and the world knew him not.
Hann var í heiminum og heimurinn varð til hans vegna, en samt þekkti heimurinn hann ekki.
11 He came to his own, and his own received him not.
Honum var jafnvel hafnað í sínu eigin landi og af eigin þjóð – Gyðingum. Fáir tóku við honum, en öllum þeim sem það gerðu gaf hann rétt og kraft til að verða Guðs börn – þeim sem treystu því að hann gæti frelsað þá.
12 But as many as received him, to them he gave power to become children of God, —to those who believed in his name;
13 who were born, not of blood, nor of the will of the flesh, nor of the will of man, but of God.
Þeir, sem þannig trúa á hann, endurfæðast! Það er ekki líkamleg endurfæðing – afleiðing mannlegra hvata eða áforma – heldur andleg fæðing og samkvæmt vilja Guðs.
14 And the Word became flesh, and dwelt among us, full of grace and truth; and we beheld his glory, a glory as of an only begotten of a father.
Kristur fæddist sem maður og bjó hér á jörðinni meðal okkar, fullur náðar og sannleika. Við sáum dýrð hans – dýrð eingetins sonar hins himneska föður.
15 John beareth witness of him, and crieth, saying, This was he of whom I said, He that cometh after me hath gone before me; for he was before me.
Jóhannes benti fólkinu á hann og sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var löngu á undan mér.“
16 For out of his fullness have we all received, and grace upon grace.
Öll höfum við notið miskunnar hans og kærleika, náðar á náð ofan.
17 For the Law was given through Moses; grace and truth came through Jesus Christ.
Móse flutti okkur lögmálið með öllum þess ströngu kröfum og afdráttarlausa réttlæti, en náðin og sannleikurinn kom með Jesú Kristi.
18 No one hath ever seen God; the only begotten God, who is in the bosom of the Father, he hath made him known.
Enginn hefur nokkurn tíma séð Guð en einkasonur hans, sem stendur næst föðurnum, hefur kennt okkur að þekkja hann.
19 And this is the witness of John, when the Jews sent priests and Levites from Jerusalem, to ask him, Who art thou?
Leiðtogar Gyðinga sendu nú presta og musterisþjóna frá Jerúsalem til að spyrja Jóhannes hvort hann væri Kristur, konungur Ísraels.
20 And he declared, and did not deny; and he declared, I am not the Christ.
En því neitaði Jóhannes afdráttarlaust og sagði: „Ég er ekki Kristur.“
21 And they asked him, What then? Art thou Elijah? And he said, I am not. Art thou the prophet? And he answered, No.
„Hver ertu þá?“spurðu þeir, „ertu Elía?“„Nei, “svaraði hann. „Ertu spámaðurinn?“„Nei.“
22 They said therefore to him, Who art thou? that we may give an answer to those who sent us; what sayest thou of thyself?
„Hver þá? Segðu okkur það, svo við getum svarað þeim sem sendu okkur. Hvað viltu segja um sjálfan þig?“
23 He said, I am “a voice of one crying aloud in the wilderness, Make straight the way of the Lord,” as said Isaiah the prophet.
Hann svaraði: „Ég er rödd sem hrópar: „Búið ykkur undir komu Drottins!““
24 And they were sent from the Pharisees;
Þeir sem sendir voru frá faríseunum spurðu þá: „Fyrst þú ert hvorki Kristur, Elía né spámaðurinn, hvaða rétt hefur þú þá til að skíra?“
25 and they asked him and said to him, Why then dost thou baptize, if thou art not the Christ, nor Elijah, nor the prophet?
26 John answered them, saying, I baptize in water. There standeth one among you whom ye know not,
„Ég skíri aðeins með vatni, “svaraði Jóhannes, „en hér á meðal okkar er sá sem þið þekkið ekki.
27 he who cometh after me, the latchet of whose sandal I am not worthy to loose.
Hann mun brátt hefja starf sitt. Ég er ekki einu sinni verður þess að vera þræll hans.“
28 These things took place in Bethany beyond the Jordan, where John was baptizing.
Þetta gerðist hjá Betaníu, þorpi austan við ána Jórdan, þar sem Jóhannes var að skíra.
29 The next day he seeth Jesus coming to him, and saith, Behold, the Lamb of God, who taketh away the sin of the world!
Daginn eftir sá Jóhannes Jesú koma gangandi í átt til sín. „Sjáið!“sagði Jóhannes, „þarna er Guðs lambið sem tekur burt synd heimsins!
30 This is he of whom I said, After me cometh a man, who hath gone before me; for he was before me.
Ég átti við hann þegar ég sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var á undan mér.“
31 And I knew him not; but that he might be made manifest to Israel, therefore I came baptizing in water.
En ég vissi ekki að þetta væri hann. Mitt hlutverk er að skíra með vatni og benda Ísraelsþjóðinni á hann.“
32 And John bore witness, saying, I have seen the Spirit descending as a dove from heaven, and it abode upon him.
Síðan sagði Jóhannes að hann hefði séð heilagan anda stíga niður af himni eins og dúfu og hvíla yfir honum.
33 And I knew him not; but he who sent me to baptize in water, the same said to me, Upon whom thou shalt see the Spirit descending and abiding on him, he it is that baptizeth in the Holy Spirit.
„Ég vissi ekki að þetta væri hann, “sagði Jóhannes aftur, „en þegar Guð sendi mig til að skíra sagði hann: „Þegar þú sérð heilagan anda koma niður og setjast á einhvern – þá er það sá sem þú leitar að. Hann mun skíra með heilögum anda.“
34 And I have seen and have borne witness, that this is the Son of God.
Þetta sá ég gerast núna á þessum manni og því segi ég: Hann er sonur Guðs.“
35 On the morrow John was again standing, and two of his disciples;
Daginn eftir var Jóhannes á sama stað ásamt tveim lærisveina sinna
36 and looking upon Jesus as he was walking, he saith, Behold, the Lamb of God!
og var Jesús þar aftur á gangi. Jóhannes horfði á hann og sagði: „Sjáið! Þarna er Guðs lambið!“
37 The two disciples heard him speaking, and they followed Jesus.
Lærisveinarnir tveir fóru þá á eftir Jesú.
38 Jesus turning and seeing them following, saith to them, What seek ye? And they said to him, Rabbi, (that is to say, when interpreted, Teacher, ) where dost thou dwell?
Jesús leit við, sá þá koma og spurði: „Hvað viljið þið?“„Herra, “svöruðu þeir, „hvar býrðu?“
39 He saith to them, Come, and ye shall see. They came therefore and saw where he dwelt; and they abode with him that day. It was about the tenth hour.
„Komið og þá sjáið þið það, “svaraði hann. Síðan fóru þeir með honum þangað sem hann dvaldist og voru hjá honum frá því um fjögurleytið til kvölds.
40 One of the two who heard what John said, and followed him, was Andrew, Simon Peter's brother.
Annar þessara manna var Andrés, bróðir Símonar Péturs.
41 He first findeth his own brother Simon, and saith to him, We have found the Messiah; (which is, when interpreted, the Christ.)
Andrés fer nú að finna bróður sinn, Símon, og segir: „Við höfum fundið Krist!“
42 He brought him to Jesus. Jesus looking upon him said, Thou art Simon, the son of John; thou shalt be called Cephas; (which signifieth Peter, that is, Rock.)
Og hann fór með hann til Jesú. Jesús leit á hann og sagði: „Þú ert Símon Jónasson, en nú skalt þú kallast Pétur, – kletturinn!“
43 On the morrow he determined to go forth into Galilee, and findeth Philip. And Jesus saith to him, Follow me.
Daginn eftir ákvað Jesús að fara til Galíleu. Þá hitti hann Filippus og sagði við hann: „Fylg þú mér.“
44 Now Philip was of Bethsaida, the city of Andrew and Peter.
Filippus var frá Betsaída, heimabæ Andrésar og Péturs.
45 Philip findeth Nathanael, and saith to him, We have found him of whom Moses in the Law, and the Prophets wrote, Jesus, the son of Joseph, who is of Nazareth.
Filippus fór að finna Natanael og sagði við hann: „Við höfum fundið Krist – þann sem Móse og spámennirnir töluðu um! Hann heitir Jesús Jósefsson og er frá Nasaret.“
46 And Nathanael said to him, Can any good thing come out of Nazareth? Philip saith to him, Come and see.
„Nasaret!“hrópaði Natanael. „Getur nokkuð gott komið þaðan?“„Komdu og sjáðu sjálfur, “svaraði Filippus ákveðinn.
47 Jesus saw Nathanael coming to him, and saith of him, Behold an Israelite indeed, in whom is no guile.
Þegar þeir komu þangað sagði Jesús: „Hér kemur ósvikinn Ísraelsmaður.“
48 Nathanael saith to him, Whence dost thou know me? Jesus answered and said to him, Before Philip called thee, when thou wast under the fig-tree, I saw thee.
„Hvaðan þekkir þú mig?“spurði Natanael. „Ég sá þig undir fíkjutrénu, áður en Filippus kallaði á þig, “svaraði Jesús.
49 Nathanael answered him, Rabbi, thou art the Son of God, thou art the king of Israel.
„Herra! Þú ert sonur Guðs! – konungur Ísraels!“sagði Natanael.
50 Jesus answered and said to him, Because I said to thee, I saw thee under the fig-tree, dost thou believe? Thou shalt see greater things than these.
„Trúir þú bara vegna þess að ég sagðist hafa séð þig undir fíkjutrénu?“spurði Jesús. „Þú skalt sjá það sem meira er.
51 And he saith to him, Truly, truly do I say to you, Ye will see heaven opened, and the angels of God ascending and descending upon the Son of man.
Þú munt jafnvel sjá himininn opinn og engla Guðs stíga upp og niður frammi fyrir mér.“
